Kawża C-368/06
Cedilac SA
vs
Ministère de l’Économie, des Finances et de l’Industrie
(talba għal deċiżjoni preliminari mressqa
mit-Tribunal administratif de Lyon)
“Sitt Direttiva tal-VAT — Dritt għal tnaqqis — Prinċipji ta’ tnaqqis immedjat u ta’ newtralità fiskali — VAT żejda mmexxija ’l quddiem għall-perijodu li jmiss jew imħallsa lura — Regola ta’ dewmien ta’ xahar — Dispożizzjonijiet tranżitorji — Żamma ta’ l-eżenzjoni”
Konklużjonijiet ta’ l-Avukat Ġenerali J. Mazák, ippreżentati fit-18 ta’ Settembru 2007
Sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja (L-Ewwel Awla) tat-18 ta’ Diċembru 2007
Sommarju tas-sentenza
Dispożizzjonijiet fiskali — Armonizzazzjoni tal-liġijiet — Taxxi fuq id-dħul mill-bejgħ — Sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud — Fakultà ta’ l-Istati Membri li jżommu fis-seħħ dispożizzjonijiet li jidderogaw mill-prinċipju ta’ tnaqqis immedjat
(Direttiva tal-Kunsill 77/388, Artikoli 17, 18(4) u 28(3)(d))
L-Artikoli 17 u 18(4) tas-Sitt Direttiva 77/388 fuq l-armonizzazzjoni tal-liġijiet ta’ l-Istati Membri dwar taxxi fuq id-dħul mill-bejgħ, għandhom jiġu interpretati fis-sens li ma jipprekludux miżura nazzjonali li hija intiża sabiex takkompanja t-tħassir ta’ dispożizzjoni nazzjonali ta’ deroga awtorizzata bl-Artikolu 28(3)(d) ta’ l-istess direttiva, sakemm ikun ġie vverifikat mill-qorti nazzjonali li, fl-applikazzjoni tagħha għall-każ in kwistjoni, din il-miżura tirriduċi l-effetti ta’ l-imsemmija dispożizzjoni nazzjonali ta’ deroga.
Minn naħa, l-Artikolu 28(3)(d) tas-Sitt Direttiva jikkostitwixxi preċiżament waħda mid-derogi mis-sistema komuni tat-taxxa fuq il-valur miżjud previsti mis-Sitt Direttiva, fis-sens li jawtorizza lill-Istati Membri jkomplu japplikaw ċerti dispożizzjonijiet tal-leġiżlazzjoni nazzjonali tagħhom, li ġew qabel din id-direttiva u li jidderogaw mill-prinċipju ta’ tnaqqis immedjat previst fl-ewwel subparagrafu ta’ l-Artikolu 18(2) ta’ l-istess direttiva. Min-naħa l-oħra, filwaqt li l-imsemmi artikolu jipprekludi l-introduzzjoni ta’ derogi ġodda jew l-estensjoni tal-portata tad-derogi eżistenti wara d-data tad-dħul fis-seħħ tas-Sitt Direttiva, huwa ma jimpedixxix ir-riduzzjoni tal-portata ta’ dawn ta’ l-aħħar, fid-dawl tan-natura tranżitorja tad-deroga prevista minnu.
Barra minn hekk, interpretazzjoni differenti ta’ xi waħda mid-derogi previsti fis-Sitt Direttiva, fis-sens li Stat Membru jista’ jżomm eżenzjoni eżistenti iżda ma jistax ineħħiha progressivament, tmur kontra l-għan tat-tneħħija tad-derogi minn din id-direttiva li din ta’ l-aħħar tfittex li tilħaq. Bl-istess mod, tali interpretazzjoni tippreġudika l-applikazzjoni uniformi tas-Sitt Direttiva, billi Stat Membru jista’ jsib ruħu kostrett li jżomm l-eżenzjonijiet kollha li kienu jeżistu fid-data tad-dħul fis-seħħ ta’ l-imsemmija direttiva, anki jekk jidhirlu li huwa possibbli, xieraq u mixtieq li jimplementa progressivament is-sistema prevista fid-direttiva fil-qasam in kunsiderazzjoni.
(ara l-punti 33-34, 37, 43 u d-dispożittiv)
SENTENZA TAL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (L-Ewwel Awla)
18 ta’ Diċembru 2007 (*)
“Sitt Direttiva tal-VAT – Dritt għal tnaqqis – Prinċipji ta’ tnaqqis immedjat u ta’ newtralità fiskali – VAT żejda mmexxija ’l quddiem għall-perijodu li jmiss jew imħallsa lura – Regola ta’ dewmien ta’ xahar – Dispożizzjonijiet tranżitorji – Żamma ta’ l-eżenzjoni”
Fil-kawża C‑368/06,
li għandha bħala suġġett talba għal deċiżjoni preliminari skond l-Artikolu 234 KE, imressqa mit-Tribunal administratif de Lyon (Franza), permezz ta’ deċiżjoni tat-5 ta’ Settembru 2006, li waslet fil-Qorti tal-Ġustizzja fit-8 ta’ Settembru 2006, fil-kawża
Cedilac SA
vs
Ministère de l’Économie, des Finances et de l’Industrie,
IL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (L-Ewwel Awla),
komposta minn P. Jann, President ta’ l-Awla, A. Tizzano (Relatur), A. Borg Barthet, M. Ilešič u E. Levits, Imħallfin,
Avukat Ġenerali: J. Mazák,
Reġistratur: R. Grass,
wara li rat il-proċedura bil-miktub,
wara li rat l-osservazzjonijiet ippreżentati:
– għal Cedilac SA, minn A. Bouzidi, avocat,
– għall-Gvern Franċiż, minn G. de Bergues u J.‑C. Gracia, bħala aġenti,
– għall-Kummissjoni tal-Komunitajiet Ewropej, minn R. Lyal u M. Afonso, bħala aġenti,
wara li semgħet il-konklużjonijiet ta' l-Avukat Ġenerali, ippreżentati fis-seduta tat-18 ta' Settembru 2007,
tagħti l-preżenti
Sentenza
1 It-talba għal deċiżjoni preliminari tirrigwarda l-interpretazzjoni ta’ l-Artikoli 17 u 18(4) tas-Sitt Direttiva tal-Kunsill 77/388/KEE tas-17 ta’ Mejju 1977 fuq l-armonizzazzjoni tal-liġijiet ta’ l-Istati Membri dwar taxxi fuq id-dħul mill-bejgħ – Sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud: bażi uniformi ta’ stima (ĠU L 145, p. 1, iktar ’il quddiem is-“Sitt Direttiva”).
2 Din it-talba tressqet fil-kuntest ta’ kawża bejn Cedilac SA (iktar ’il quddiem “Cedilac”) u l-ministère de l’Économie, des Finances et de l’Industrie (Ministeru għall-Affarijiet Ekonomiċi, Finanzi u Industrija) dwar talba ta’ din il-kumpannija sabiex l-Istat Franċiż jiġi ordnat iħallasha kumpens għad-dannu li hija tallega li ġarrbet b’riżultat ta’ miżuri leġiżlattivi li akkompanjaw it-tħassir tar-regola msejħa ta’ “dewmien ta' xahar” applikabbli għat-tnaqqis tat-taxxa fuq il-valur miżjud (iktar ’il quddiem il-“VAT”) imposta fuq tranżazzjoni taxxabbli.
Il-kuntest leġiżlattiv
Il-leġiżlazzjoni Komunitarja
3 L-Artikolu 17(1) tas-Sitt Direttiva jipprovdi li “[i]d-dritt li tnaqqas għandu jqum fl-istess ħin meta t-taxxa mnaqqsa ssir taxxabbli”.
4 L-Artikolu 18 tas-Sitt Direttiva jipprovdi:
“[…]
2. Il-persuna taxxabbli għandha teffetwa t-tnaqqis billi tnaqqas mill-ammont totali tat-taxxa fuq il-valur miżjud dovut għall-perjodu partikolari ta’ taxxa l-ammont totali fir-rigward ta’ li [li fir-rigward tiegħu], matul l-istess perjodu, id-dritt li tnaqqas irriżulta u jista’ jkun eserċitat taħt id-disposizzjonijiet ta’ paragrafu 1.
[…]
4. Fejn għal perjodu partikolari ta’ taxxa l-ammont ta’ tnaqqis awtorizzati jeċċedu l-ammont tat-taxxa dovuta, l-Istati Membri jistgħu jew jagħmlu ħlas lura jew imexxu l-eċċess ‘l quddiem għall-perjodu li jmiss skond il-kondizzjonijet li huma għandhom jiddeterminaw.
[…]”
5 Skond l-Artikolu 28(3)(d) tas-Sitt Direttiva, l-Istati Membri jistgħu, matul il-perijodu tranżitorju msemmi fl-Artikolu 28(4), “ikomplu japplikaw disposizzjonijiet li jidderogaw mill-prinċipju ta’ tnaqqis immedjat stabbilit fl-ewwel [sub]paragrafu ta’ l-Artikolu 18(2)”.
6 L-Artikolu 28(4) tas-Sitt Direttiva jaqra kif ġej:
“Il-perjodu transizzjonali [tranżitorju] għandu għall-ewwel idum għal ħames snin mill-1 ta’ Jannar 1978. Mill-iktar tard sitt xhur qabel l-aħħar ta’ dan il-perjodu, u sussegwentament kif neċessarju, il-Kunsill għandu jirrevedi s-sitwazzjoni fir-rigward tad-derogazzjonijiet [derogi] stabbiliti fil-paragrafu 3 fuq il-bażi tar-rapport mill-Kummissjoni u għandu b’mod unanimu jiddetermina fuq proposta mill-Kummissjoni, jekk kwalunkwe jew dawn id-derogazzjonijiet kollha għandhomx ikunu aboliti.”
Il-leġiżlazzjoni nazzjonali
7 Sa l-1 ta’ Lulju 1993, il-code général des impôts (Kodiċi Ġenerali tat-Taxxi) (iktar ’il quddiem is-“CGI”), b’mod konformi ma’ l-Artikolu 28(3)(d) tas-Sitt Direttiva, kien jipprovdi regola msejħa “ta’ dewmien ta’ xahar” li kienet tidderoga mill-prinċipju ta’ tnaqqis immedjat tal-VAT.
8 Skond din id-deroga, il-persuni taxxabbli ma kellhomx il-possibbiltà, kuntrarjament għal dak li jeħtieġ l-ewwel paragrafu ta’ l-Artikolu 18(2), li jnaqqsu immedjatament mill-VAT li kellhom iħallsu t-taxxa li kienu ħallsu fuq oġġetti li ma jikkostitwixxux assi fissi u fuq servizzi. Fil-fatt, bl-applikazzjoni tar-regola ta’ dewmien ta’ xahar, tali tnaqqis seta’ jseħħ biss fuq l-ammont ta’ VAT dovuta għax-xahar ta’ wara dak li matulu tnissel id-dritt għal tnaqqis.
9 Madankollu, l-Artikolu 2.-I tal-Liġi Nru 93-859, tat-22 ta’ Ġunju 1993, dwar il-Liġi Finanzjarja ta’ rettifika għall-1993 (JORF tat-23 ta’ Ġunju 1993, p. 8815, iktar ’il quddiem il-“Liġi ta’ l-1993”), ħassar, b’effett mill-1 ta’ Lulju 1993, ir-regola ta’ dewmien ta’ xahar u daħħal l-Artikolu 271-I fis-CGI, li l-paragrafu 3 tiegħu jaqra kif ġej:
“It-tnaqqis tat-taxxa li tħallset fuq oġġetti u servizzi għandu jsir billi dik it-taxxa tiġi paċuta mat-taxxa dovuta mill-persuna taxxabbli matul ix-xahar li fih tnissel id-dritt għal tnaqqis.”
10 Barra minn hekk, l-Artikolu 2.-II tal-Liġi ta’ l-1993 stabbilixxa dispożizzjoni tranżitorja li tinsab fl-Artikolu 271 A l-ġdid tas-CGI (iktar ’il quddiem “id-dispożizzjoni tranżitorja”).
11 Għalhekk, skond l-Artikolu 271 A(1) tas-CGI, il-persuni taxxabbli li bdew l-attivitajiet tagħhom qabel l-1 ta’ Lulju 1993, meta jagħmlu l-ewwel dikjarazzjoni tagħhom li tapplika l-prinċipju tat-“tnaqqis immedjat”, għandhom iwettqu “tnaqqis ta’ referenza” mit-taxxa deduċibbli, li jkun ekwivalenti għall-ammont medju fix-xahar ta’ taxxa deduċibbli matul ix-xhur ta’ bejn Awwissu 1992 u Lulju 1993. L-ammont ta’ l-imsemmi tnaqqis jiġi sussegwentement ikkonvertit fi kreditu kontra t-Teżor u suġġett għal modalitajiet ta’ ħlas lura partikolari.
12 L-Artikolu 271 A(2) jipprovdi, inter alia, li meta l-ammont tat-tnaqqis ta’ referenza ma jistax jitnaqqas totalment mill-ammont ta’ VAT deduċibbli, l-ammont li jifdal għandu jitnaqqas mill-ammont ta’ VAT deduċibbli fuq oġġetti li ma jikkostitwixxux assi fissi u fuq servizzi tax-xhur ta’ wara.
13 L-Artikolu 271 A(5) tas-CGI jipprovdi li, fejn l-ammont tat-tnaqqis ta’ referenza ma jaqbiżx FRF 10 000 (EUR 1 524,49), il-persuni taxxabbli mhumiex, fil-prinċipju, obbligati li jwettqu dan it-tnaqqis skond l-Artikolu 271 A(1).
14 Skond id-Digriet Nru 93-1078 ta’ l-14 ta’ Settembru 1993 (JORF tal-15 ta’ Settembru 1993, p. 12883), id-Digriet Nru 94-296 tas-6 ta’ April 1994 (JORF tas-16 ta’ April 1994, p. 5646) u d-Digriet Nru 2002-179 tat-13 ta’ Frar 2002 (JORF tal-15 ta’ Frar 2002, p. 2968), il-krediti li kellhom il-persuni taxxabbli skond l-Artikolu 271 A tas-CGI tħallsu lura b’dan il-mod:
– fl-1993, il-krediti tħallsu lura totalment meta ma kinux jaqbżu FRF 150 000 (EUR 22 867,35). Matul dik l-istess sena, il-krediti li kienu jaqbżu dak l-ammont tħallsu lura sa 25 %, b’pagament minimu ta’ FRF 150 000;
– fl-1994, il-krediti li kien fadal tqiegħdu f’kont u tħallsu lura sa 10 % ta’ l-ammont tal-bidu;
– f’kull sena sussegwenti l-krediti tħallsu lura sa 5 % ta’ l-ammont tal-bidu; u
– fl-2002, il-krediti kollha li kien fadal tħallsu totalment minn qabel.
15 Ir-rata ta’ interess pagabbli fuq l-imsemmija krediti kienet ta’ 4.5 % għall-1993, 1% għall-1994 u 0.1 % għal kull waħda mis-snin ta’ wara.
Il-kawża prinċipali u d-domanda preliminari
16 Fis-26 ta’ Diċembru 2002, Cedilac talbet lill-Istat Franċiż sabiex iħallasha s-somma ta’ EUR 1 524 806,62 bħala kumpens għad-danni li hija tallega li ġarrbet b’riżultat ta’ l-applikazzjoni tad-dispożizzjoni tranżitorja matul is-snin 1993 sa 2002.
17 Peress li l-ministre de l’Économie, des Finances et de l’Industrie ma rrispondiex għal din it-talba għal kumpens, Cedilac ressqet azzjoni quddiem it-Tribunal administratif de Lyon (Qorti Amministrattiva ta’ Lyon) kontra din id-deċiżjoni ta’ rifjut impliċitu.
18 Qabel ma ddeċidiet fuq ir-rikors ta’ Cedilac, l-imsemmija qorti, b’sentenza tal-15 ta’ Novembru 2005, talbet l-opinjoni tal-Conseil d’État (Kunsill ta’ l-Istat) dwar jekk id-dispożizzjoni tranżitorja hijiex kompatibbli ma’ l-Artikoli 17 u 18(4) tas-Sitt Direttiva.
19 Permezz ta’ opinjoni ta’ l-14 ta’ Ġunju 2006, il-Conseil d’État iddeċieda li l-kwistjoni mressqa mit-Tribunal administratif de Lyon tant kienet ta’ natura diffiċli li kienet tiġġustifika li ssir talba għal deċiżjoni preliminari lill-Qorti tal-Ġustizzja.
20 F’dawn iċ-ċirkustanzi, it-Tribunal administratif de Lyon iddeċieda li jissospendi l-proċeduri u jagħmel id-domanda preliminari li ġejja lill-Qorti tal-Ġustizzja:
“Id-dispożizzjonijiet adottati minn Franza sabiex jakkompanjaw it-tħassir tar-regola ta’ dewmien ta’ xahar huma kompatibbli ma’ l-Artikoli 17 u 18(4) tas-[Sitt Direttiva]?”
21 Billi l-qorti tar-rinviju kkunsidrat li, fid-dawl tan-numru ta’ azzjonijiet diġà mibdija quddiem il-qrati amministrattivi u tar-riskju finanzjarju konsiderevoli għall-baġit ta’ l-Istat Franċiż, l-imsemmija domanda kienet teħtieġ risposta urġenti min-naħa tal-Qorti tal-Ġustizzja, hija talbet lil din ta’ l-aħħar sabiex tittratta r-rinviju għal deċiżjoni preliminari bil-proċedura mħaffa, skond l-ewwel paragrafu ta’ l-Artikolu 104a tar-Regoli tal-Proċedura.
22 Il-President tal-Qorti tal-Ġustizzja ċaħad din it-talba b’digriet tal-25 ta’ Settembru 2006, billi kkunsidra li kundizzjonijiet previsti fl-ewwel paragrafu ta’ l-Artikolu 104a, imsemmi iktar ’il fuq, ma kinux issodisfati.
23 B’digriet tal-President tal-Qorti tal-Ġustizzja tat-23 ta’ Marzu 2007, it-talba għal intervent imressqa mill-Fromagerie des Chaumes SAS ġiet miċħuda bħala inammissibbli.
Fuq id-domanda preliminari
24 Permezz tad-domanda tagħha, il-qorti tar-rinviju tistaqsi essenzjalment jekk l-Artikoli 17 u 18(4) tas-Sitt Direttiva għandhomx jiġu interpretati fis-sens li jipprekludu miżura nazzjonali bħad-dispożizzjoni tranżitorja.
25 Filwaqt li tipproponi li d-domanda magħmula mill-qorti tar-rinviju, kif imfakkra fil-punt preċedenti, tingħata risposta affermattiva, Cedilac issostni li d-dritt għal tnaqqis immedjat jikkostitwixxi prinċipju fundamentali tas-sistema komuni tal-VAT stabbilita mil-leġiżlatur Komunitarju, b’mod li, fin-nuqqas ta’ kull dispożizzjoni derogatorja, dan id-dritt għandu jkun jista’ jiġi eżerċitat immedjatament fir-rigward ta’ l-ammonti kollha ta’ VAT imposti fuq it-tranżazzjonijiet li għandhom x’jaqsmu ma’ l-input.
26 Min-naħa l-oħra, il-Gvern Franċiż u l-Kummissjoni jipproponu li l-Qorti tal-Ġustizzja tirrispondi fin-negattiv għall-imsemmija domanda u jiżviluppaw argumenti li fil-parti l-kbira tagħhom huma simili.
27 F’dan ir-rigward, huma jfakkru, fl-ewwel lok, li r-regola ta’ dewmien ta’ xahar kienet tikkostitwixxi deroga leġittima għall-prinċipju ta’ tnaqqis immedjat tal-VAT, li l-Artikolu 28(3)(d) tas-Sitt Direttiva tikkostitwixxi l-bażi tagħha, u li d-dispożizzjoni tranżitorja hija biss miżura li takkompanja t-tħassir ta’ din ir-regola.
28 B’mod partikolari, bil-fatt li d-dispożizzjoni tranżitorja qassmet fuq perijodu ta’ diversi snin parti mill-konsegwenzi finanzjarji fuq il-baġit ta’ l-Istat li jirriżultaw mit-tħassir tar-regola ta’ dewmien ta’ xahar, hija għamlet possibbli t-traspożizzjoni fid-dritt intern Franċiż tas-sistema ġenerali tat-tnaqqis immedjat prevista fl-Artikolu 18(2) tas-Sitt Direttiva.
29 F’dawn iċ-ċirkustanzi, interpretazzjoni tas-Sitt Direttiva li tipprojbixxi dispożizzjonijiet bħal dawk implementati bid-dispożizzjoni tranżitorja jkollha l-effett li tiddisswadi lil Stat Membru milli japprossima l-leġiżlazzjoni tiegħu mas-sistema ġenerali u ma’ l-għanijiet li l-istess direttiva tfittex li twettaq.
30 Fit-tieni lok, il-Kummissjoni tirrileva li l-pożizzjoni tal-persuni taxxabbli suġġetti għad-dispożizzjoni tranżitorja hija manifestament iktar favorevoli minn dik li fiha kienu jinsabu meta kienet applikabbli r-regola ta’ dewmien ta’ xahar.
31 Sabiex tingħata risposta għad-domanda preliminari, għandu jiġi mfakkar, preliminarjament, li, skond ġurisprudenza stabbilita, id-dritt għal tnaqqis previst fl-Artikoli 17 et seq. tas-Sitt Direttiva jifforma parti integrali mill-mekkaniżmu tal-VAT u ma jistax, fil-prinċipju, jiġi limitat. B’mod partikolari, dan id-dritt għandu jiġi eżerċitat immedjatament fuq it-taxxi kollha imposti fuq it-tranżazzjonijiet li għandhom x’jaqsmu ma’ l-input (ara, b’mod partikolari, is-sentenzi tas-6 ta’ Lulju 1995, BP Soupergaz, C-62/93, Ġabra p. I‑1883, punt 18, u tal-21 ta’ Marzu 2000, Gabalfrisa et, C-110/98 sa C‑147/98, Ġabra p. I‑1577, punt 43).
32 Il-Qorti tal-Ġustizzja speċifikat ukoll li, billi kull limitazzjoni tad-dritt għat-tnaqqis tal-VAT għandha effett fuq il-livell tal-piż tat-taxxa u għandha tiġi applikata b’mod simili fl-Istati Membri kollha, mhumiex permessi derogi ħlief fil-każijiet espressament previsti mis-Sitt Direttiva (ara f’dan is-sens, is-sentenzi BP Soupergaz, iċċitata iktar ’il fuq, punt 18, u tad-19 ta’ Settembru 2000, Ampafrance u Sanofi, C‑177/99 u C‑181/99, Ġabra p. I‑7013, punt 34). Madankollu, tali derogi jistgħu jkunu biss ta’ natura tranżitorja, billi l-għan ta’ l-Artikolu 28(4) tas-Sitt Direttiva huwa t-tneħħija ta’ dawn id-derogi (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi tad-29 ta’ April 1999, Norbury Developments, C‑136/97, Ġabra p. I‑2491, punt 19; tat-13 ta’ Lulju 2000, Idéal tourisme, C‑36/99, Ġabra p. I‑6049, punt 32; ta’ l-14 ta’ Ġunju 2001, Il-Kummissjoni vs Franza, C‑345/99, Ġabra p. I‑4493, punt 21; u tas-7 ta’ Diċembru 2006, Eurodental, C‑240/05, Ġabra p. I‑11479, punt 52).
33 F’dan il-każ, minn naħa, l-Artikolu 28(3)(d) tas-Sitt Direttiva jikkostitwixxi preċiżament waħda mid-derogi mis-sistema komuni tal-VAT previsti mis-Sitt Direttiva, fis-sens li jawtorizza lill-Istati Membri jkomplu japplikaw ċerti dispożizzjonijiet tal-leġiżlazzjoni nazzjonali tagħhom, li ġew qabel din id-direttiva u li jidderogaw mill-prinċipju ta’ tnaqqis immedjat previst fl-ewwel subparagrafu ta’ l-Artikolu 18(2) ta’ l-istess direttiva.
34 Min-naħa l-oħra, filwaqt li l-imsemmi artikolu jipprekludi l-introduzzjoni ta’ derogi ġodda jew l-estensjoni tal-portata tad-derogi eżistenti wara d-data tad-dħul fis-seħħ tas-Sitt Direttiva, huwa ma jimpedixxix ir-riduzzjoni tal-portata ta’ dawn ta’ l-aħħar, fid-dawl tan-natura tranżitorja tad-deroga prevista minnu (ara, b’analoġija, is-sentenza Il-Kummissjoni vs Franza, iċċitata iktar ’il fuq, punt 21).
35 F’dan ir-rigward, għandu jiġi mfakkar li, fil-punt 19 tas-sentenza Norbury Developments, iċċitata iktar ’il fuq, li kienet tikkonċerna dispożizzjoni tranżitorja oħra tas-Sitt Direttiva, jiġifieri l-Artikolu 28(3)(b) ta’ din id-direttiva, li tirrigwarda ċerti eżenzjonijiet mill-VAT, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li emendi li saru għal-leġiżlazzjoni ta’ Stat Membru li ma kinux estendew il-portata ta’ l-eżenzjoni mill-VAT ikkonċernata, iżda għall-kuntrarju kienu rriduċewha, ma kinux kisru l-imsemmija dispożizzjoni.
36 Għandu jiġi kkonstatat li l-Artikolu 28(3)(d) tas-Sitt Direttiva jista’ jiġi interpretat b’mod simili. Fil-fatt, safejn il-leġiżlazzjoni ta’ Stat Membru tirriduċi l-kamp ta’ applikazzjoni ta’ deroga eżistenti mill-prinċipju tat-tnaqqis immedjat previst f’dan l-istess artikolu, għandu jiġi kkunsidrat li din il-leġiżlazzjoni hija koperta bl-imsemmija dispożizzjoni u ma tiksirx l-Artikolu 17(1) ta’ l-istess direttiva.
37 Barra minn hekk, kif iddeċidiet il-Qorti tal-Ġustizzja fis-sentenza Norbury Developments, iċċitata iktar ’il fuq, interpretazzjoni differenti ta’ xi waħda mid-derogi previsti fis-Sitt Direttiva, fis-sens li Stat Membru jista’ jżomm eżenzjoni eżistenti iżda ma jistax ineħħiha progressivament, tmur kontra l-għan tat-tneħħija tad-derogi minn din id-direttiva li din ta’ l-aħħar tfittex li tilħaq. Bl-istess mod, tali interpretazzjoni tippreġudika l-applikazzjoni uniformi tas-Sitt Direttiva, billi Stat Membru jista’ jsib ruħu kostrett li jżomm l-eżenzjonijiet kollha li kienu jeżistu fid-data tad-dħul fis-seħħ ta’ l-imsemmija direttiva, anki jekk jidhirlu li huwa possibbli, xieraq u mixtieq li jimplementa progressivament is-sistema prevista fid-direttiva fil-qasam in kunsiderazzjoni (ara, f’dan is-sens, is-sentenza Norbury Developments, iċċitata iktar ’il fuq, punt 20).
38 Issa fil-kawża prinċipali, għandu jiġi rrilevat li d-dispożizzjoni tranżitorja hija biss miżura ta’ akkompanjament għal perijodu limitat li l-għan tagħha huwa li jitnaqqas l-impatt fuq il-baġit ta’ l-Istat b’effett tat-tranżizzjoni, fl-1 ta’ Lulju 1993, mir-regola ta’ dewmien ta’ xahar għall-applikazzjoni tal-prinċipju ta’ tnaqqis immedjat.
39 Barra minn hekk, għandu l-ewwel nett jiġi kkonstatat li, kif jirriżulta mill-proċess, id-dispożizzjoni tranżitorja, kuntrarjament għal dak li kien jirriżulta mill-applikazzjoni tar-regola ta’ dewmien ta’ xahar, tippermetti lil numru mhux negliġibbli ta’ persuni taxxabbli, inklużi, b’mod partikolari, dawk li bdew l-attivitajiet tagħhom wara l-1 ta’ Lulju 1993 u dawk li kellhom kreditu li ma jaqbiżx FRF 10 000, li jibbenefikaw, mill-1 ta’ Lulju 1993 u mingħajr ebda limitazzjoni, mill-prinċipju ta’ tnaqqis immedjat.
40 It-tieni nett, tali dispożizzjoni tippermetti wkoll li l-krediti li nħolqu b’riżultat ta’ l-implementazzjoni tagħha jipproduċu l-interessi, kuntrarjament għall-krediti li rriżultaw mill-applikazzjoni tar-regola ta’ dewmien ta’ xahar.
41 Fl-aħħar nett, id-dispożizzjoni tranżitorja tnaqqas il-kreditu tal-persuna taxxabbli kontra t-Teżor sempliċement għall-ammont tat-tnaqqis ta’ referenza, billi tipprovdi għat-tnaqqis immedjat tad-differenza bejn dan l-ammont u l-ammont totali ta’ VAT deduċibbli, u tassigura li l-ammont tat-tnaqqis ta’ referenza jitħallas lura bin-nifs. B’dan il-mod, din id-dispożizzjoni ppermettiet finalment li, mis-sena 2002, il-prinċipju tat-tnaqqis immedjat ikun applikabbli fi Franza mingħajr ebda deroga.
42 Kif irrileva l-Avukat Ġenerali fil-punti 52 u 53 tal-konklużjonijiet tiegħu, minn dan jirriżulta li, suġġett għal verifika mill-qorti nazzjonali f’kull każ partikolari, l-effett tad-dispożizzjoni tranżitorja huwa li, bħala regola, jirriduċi l-kamp ta’ applikazzjoni tar-regola ta’ dewmien ta’ xahar.
43 Għaldaqstant, ir-risposta għad-domanda magħmula għandha tkun li l-Artikoli 17 u 18(4) tas-Sitt Direttiva għandhom jiġu interpretati fis-sens li ma jipprekludux miżura nazzjonali, bħad-dispożizzjoni tranżitorja, li hija intiża sabiex takkompanja t-tħassir ta’ dispożizzjoni nazzjonali ta’ deroga awtorizzata bl-Artikolu 28(3)(d) ta’ l-istess direttiva, sakemm ikun ġie vverifikat mill-qorti nazzjonali li, fl-applikazzjoni tagħha għall-każ in kwistjoni, din il-miżura tirriduċi l-effetti ta’ l-imsemmija dispożizzjoni nazzjonali ta’ deroga.
Fuq l-ispejjeż
44 Peress li l-proċedura għandha, fir-rigward tal-partijiet fil-kawża prinċipali, in-natura ta’ kwistjoni mqajma quddiem il-qorti tar-rinviju, hija din il-qorti li tiddeċiedi fuq l-ispejjeż. L-ispejjeż sostnuti għas-sottomissjoni ta’ l-osservazzjonijiet lill-Qorti tal-Ġustizzja, barra dawk ta’ l-imsemmija partijiet, ma jistgħux jitħallsu lura.
Għal dawn il-motivi, Il-Qorti tal-Ġustizzja (L-Ewwel Awla) taqta’ u tiddeċiedi:
L-Artikoli 17 u 18(4) tas-Sitt Direttiva tal-Kunsill 77/388/KEE tas-17 ta’ Mejju 1977 fuq l-armonizzazzjoni tal-liġijiet ta’ l-Istati Membri dwar taxxi fuq id-dħul mill-bejgħ – Sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud: bażi uniformi ta’ stima, għandhom jiġu interpretati fis-sens li ma jipprekludux miżura nazzjonali, bħad-dispożizzjoni tranżitorja prevista bil-Liġi Nru 93-859, tat-22 ta’ Ġunju 1993, dwar il-Liġi Finanzjarja ta’ rettifika għall-1993, li hija intiża sabiex takkompanja t-tħassir ta’ dispożizzjoni nazzjonali ta’ deroga awtorizzata bl-Artikolu 28(3)(d) ta’ l-istess direttiva, sakemm ikun ġie vverifikat mill-qorti nazzjonali li, fl-applikazzjoni tagħha għall-każ in kwistjoni, din il-miżura tirriduċi l-effetti ta’ l-imsemmija dispożizzjoni nazzjonali ta’ deroga.
Firem
* Lingwa tal-kawża: il-Franċiż.