SENTENZA TAL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (Awla Manja)
9 ta’ April 2013 (*)
“Nuqqas ta’ Stat li jwettaq obbligu – Tassazzjoni – Direttiva 2006/112/KE – Artikoli 9 u 11 – Leġiżlazzjoni nazzjonali li tippermetti li persuni mhux taxxabbli jiġu inklużi fi grupp ta’ persuni li jistgħu jiġu kkunsidrati bħala persuna taxxabbli waħda suġġetta għall-VAT”
Fil-Kawża C-85/11,
li għandha bħala suġġett rikors għal nuqqas ta’ twettieq ta’ obbligu skont l-Artikolu 258 TFUE, ippreżentat fl-24 ta’ Frar 2011,
Il-Kummissjoni Ewropea, irrappreżentata minn R. Lyal, bħala aġent, b’indirizz għan-notifika fil-Lussemburgu,
rikorrenti,
vs
L-Irlanda, irrappreżentata minn D. O’Hagan, bħala aġent, assistit minn G. Clohessy, SC, u minn N. Travers, BL, b’indirizz għan-notifika fil-Lussemburgu,
konvenuta,
sostnuta minn:
Ir-Repubblika Ċeka, irrappreżentata minn M. Smolek u T. Müller, bħala aġenti,
Ir-Renju tad-Danimarka, inizjalment irrappreżentat minn C. Vang, sussegwentement minn V. Pasternak Jørgensen, bħala aġenti, b’indirizz għan-notifika fil-Lussemburgu,
Ir-Repubblika tal-Finlandja, irrappreżentata minn H. Leppo u S. Hartikainen, bħala aġenti,
Ir-Renju Unit tal-Gran Brittanja u l-Irlanda ta’ Fuq, irrappreżentat minn H. Walker, bħala aġent, assistita minn M. Hall, barrister,
intervenjenti,
IL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (Awla Manja),
komposta minn V. Skouris, President, K. Lenaerts, Viċi President, A. Tizzano, J. Malenovský, M. Berger u E. Jarašiūnas (Relatur), Presidenti ta’ Awla, E. Juhász, J.-C. Bonichot, M. Safjan, D. Šváby u A. Prechal, Imħallfin,
Avukat Ġenerali: N. Jääskinen,
Reġistratur: L. Hewlett, Amministratur Prinċipali,
wara li rat il-proċedura bil-miktub u wara s-seduta tal-5 ta’ Settembru 2012,
wara li semgħet il-konklużjonijiet tal-Avukat Ġenerali, ippreżentati fis-seduta tas-27 ta’ Novembru 2012,
tagħti l-preżenti
Sentenza
1 Permezz tar-rikors tagħha, il-Kummissjoni Ewropea titlob li l-Qorti tal-Ġustizzja tikkonstat li, billi tippermetti li persuni mhux taxxabbli jkunu membri ta’ grupp ta’ persuni kkunsidrati bħala persuna taxxabbli waħda suġġetta għat-taxxa fuq il-valur miżjud (iktar ’il quddiem, rispettivament, “grupp tal-VAT” u l-“VAT”), l-Irlanda naqset milli twettaq l-obbligi tagħha taħt l-Artikoli 9 u 11 tad-Direttiva tal-Kunsill 2006/112/KE, tat-28 ta’ Novembru 2006, dwar is-sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud (ĠU L 347, p. 1, iktar ’il quddiem id-“Direttiva tal-VAT”).
Il-kuntest ġuridiku
Id-Dritt tal-Unjoni
2 L-Artikoli 9 u 11 tad-Direttiva tal-VAT jinsabu fit-Titolu III intitolat “persuni taxxabbli”.
3 Skont l-Artikolu 9 tal-imsemmija Direttiva:
“[‛]Persuna taxxabbli[’] għandha tfisser kull persuna li, b’mod indipendenti, twettaq fi kwalunkwe post kwalunkwe attività ekonomika, ikun x’ikun l-iskop jew ir-riżultati ta’ dik l-attività.
Kwalunkwe attività ta’ produtturi, kummerċjanti jew persuni li jagħtu servizzi, inklużi attivitajiet fil-minjieri u fl-agrikoltura u attivitajiet fil-professjonijiet, għandhom jitqiesu bħala [‛]attività ekonomika[’]. L-isfruttament ta’ proprjetà tanġibbli jew intanġibbli għal skopijiet ta’ dħul minnha fuq bażi kontinwa għandha b’mod partikolari titqies bħala attività ekonomika.
2. Minbarra l-persuni msemmija fil-paragrafu 1, kwalunkwe persuna li, fuq bażi okkażjonali, tipprovdi mezz ġdid ta’ trasport, li hu mibgħut jew ttrasportat lill-konsumatur mill-bejjiegħ jew mil-konsumatur, jew f’isem il-bejjiegħ jew il-konsumatur, għal destinazzjoni ’l barra mit-territorju ta’ Stat Membru iżda fit-territorju tal-Komunità, titqies ukoll bħala persuna taxxabbli.”
4 L-Artikolu 10 tal-istess direttiva jippreċiża li l-kundizzjoni li l-attività ekonomika titwettaq b’mod indipendenti teskludi lil persuni impjegati jew persuni oħra mit-taxxa sakemm huma jkunu marbutin ma’ min jimpjega b’kuntratt ta’ impjieg jew b’kull relazzjoni legali oħra li toħloq rabtiet ta’ subbordinazzjoni f’dak li jirrigwarda l-kundizzjonijiet tax-xogħol u ta’ ħlas u r-responsabbiltà ta’ min jimpjega.
5 L-Artikolu 11 tad-Direttiva tal-VAT jipprovdi:
“Wara konsultazzjoni mal-Kumitat Konsultattiv tal-VAT, kull Stat Membru jista’ jikkunsidra bħala persuna taxxabbli waħedha kwalunkwe persuni stabbiliti fit-territorju ta’ dak l-Istat Membru li, filwaqt li huma indipendenti legalment, ikollhom x’jaqsmu mill-qrib ma’ xulxin b’rabtiet finanzjarji, ekonomiċi u organizzattivi.
Stat Membru li jeżerċita l-għażla prevista fl-ewwel paragrafu, jista' jadotta kwalunkwe miżura meħtieġa biex jimpedixxi l-evażjoni jew l-evitar tat-taxxa permezz ta’ l-użu ta’ din id-dispożizzjoni.”
6 L-Artikolu 12 tal-imsemmija direttiva jipprovdi li l-Istati Membri jistgħu jikkunsidraw bħala persuna taxxabbli lil kull min iwettaq tranżazzjoni, fuq bażi okkażjonali, li taqa’ taħt l-attivitajiet imsemmija fit–tieni subparagrafu tal-Artikolu 9(1) tal-istess direttiva u b’mod partikolari l-provvista ta’ bini jew ta’ art għall-bini.
7 Skont l-Artikolu 13 tad-Direttiva tal-VAT l-awtoritajiet governattivi reġjonali u lokali u korpi oħra rregolati bid-dritt pubbliku ma humiex, bħala prinċipju, kkunsidrati bħala persuni taxxabbli fir-rigward tal-attivitajiet jew tat-tranżazzjonijiet li huma jagħmlu bħala awtoritajiet pubbliċi.
Id-Dritt Irlandiż
8 Is-sezzjoni 15 tal-Liġi kkonsolidata dwar it-taxxa fuq il-valur miżjud tal-2010 (Value Added Tax Consolidation Act 2010), li essenzjalment irriproduċa d-dispożizzjonijiet tas-sezzjoni 8(8) tal-Liġi dwar it-taxxa fuq il-valur miżjud tal-1972 (Value Added Tax Act 1972), kif emendata, tipprovdi:
“(1) Bla ħsara għas-subsezzjoni 2, jekk ir-Revenue Commissioners ikunu konvinti li żewġ persuni jew iktar stabbiliti fl-Istat, li minnhom minn tal-anqas waħda hija persuna taxxabbli, huma marbuta mill-qrib fuq il-livell finanzjarju, ekonomiku u organizzattiv u jekk jidrilhom li dan huwa meħtieġ jew xieraq sabiex ikun hemm amministrazzjoni effiċjenti u effettiva (inkluż il-ġbir) tat-taxxa, l-imsemmija Revenue Commissioners jistgħu, għall-finijiet ta’ din il-liġi u kemm jekk fuq jew fl-assenza ta’ applikazzjoni f’isem dawn il-persuni:
(a) b’avviż bil-miktub [...] jinfurmaw lill-kull waħda minn dawn il-persuni li huma ġew assimilati għal persuna taxxabbli waħda [...]; il-persuni hekk avżati jiġu għalhekk ikkunsidrati bħala li jiffurmaw parti minn [grupp tal-VAT] sa fejn din is-subsezzjoni tapplika fil-konfront tagħhom, iżda s-sezzjoni 65 għandha tapplika fir-rigward ta’ kull wieħed mill-membri tal-grupp [tal-VAT], u
(i) waħda minn dawn il-persun, li tiġi debitament informata mill-Commissioners, għandha tkun responsabbli għall-grupp [tal-VAT] fir-rigward tal-osservanza tad-dispożizzjonijiet ta’ din il-liġi, u
(ii) id-drittijiet u l-obbligi kollha li jirriżultaw minn din il-liġi għal tranżazzjonijiet tal-grupp [tal-VAT] huma ddeterminati konsegwentement,
kif ukoll
(b) iżommu lill-kull waħda mill-persuni tal-grupp [tal-VAT] responsabbli flimkien u in solidum għall-osservanza ta’ din il-liġi u tar-regolamenti (inklużi d-dispożizzjonijiet li jimponu l-ħlas tat-taxxa) li japplikaw fir-rigward ta’ kull waħda minn dawn il-persuni u jissuġġettawha għas-sanzjonijiet previsti minn din il-liġi li għalihom dawn il-persuni jkunu suġġetti li kieku kull waħda minnhom tkun obbligata li tħallas lill-Commissioners it-totalità tat-taxxa li għandha titħallas, ħlief għad-dispożizzjonijiet previsti minn dan il-paragrafu, f’dak li jirrigwarda kull waħda minn dawn il-persuni.”
Il-proċedura prekontenzjuża u l-proċedura quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja
9 Fit-23 ta’ Settembru 2008, il-Kummissjoni bagħtet ittra ta’ intimazzjoni lill-Irlanda li fiha ġibdet l-attenzjoni ta’ dan l-Istat Membru fuq il-possibbiltà li s-sezzjoni 8(8) tal-Liġi dwar it-taxxa fuq il-valur miżjud tal-1972, kif emendata, li kienet fis-seħħ dak iż-żmien u li tipprovdi li persuni mhux taxxabbli jistgħu, kif attwalment tipprovdi s-sezzjoni 15 tal-Liġi konsolidata dwar it-taxxa fuq il-valur miżjud tal-2010, jiffurmaw parti minn grupp tal-VAT, huma inkompatibbli mal-Artikoli 9 u 11 tad-Direttiva tal-VAT. Skont l-Artikolu 226 KE hija stiednet lil dan l-Istat Membru sabiex jissottometti l-kummenti tiegħu.
10 Fl-ittra ta’ risposta tagħhom tat-23 ta’ Jannar 2009, l-awtoritajiet Irlandiżi sostnew li d-dispożizzjonijiet nazzjonali inkwistjoni kienu kompatibbli tad-Direttiva tal-VAT.
11 Peress li ma kinitx sodisfatta b’din ir-risposta, fit-23 ta’ Novembru 2009, il-Kummissjoni ħarġet opinjoni motivata. L-Irlanda rrispondiet għall din l-opinjoni fis-27 ta’ Jannar 2010 fejn indikat li kienet qed tikkonferma l-pożizzjoni espressa fir-risposta tagħha għall-ittra ta’ intimazzjoni.
12 Kien f’dawn iċ-ċirkustanzi li l-Kummissjoni ddeċidiet li tippreżenta dan ir-rikors.
13 Permezz ta’ digrieti tal-President tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-4 ta’ Lulju u tas-27 ta’ Settembru 2011, ir-Repubblika Ċeka, ir-Renju tad-Danimarka u r-Repubblika tal-Finlandja, minn naħa, kif ukoll ir-Renju Unit tal-Gran Brittanja u l-Irlanda ta’ fuq, min-naħa l-oħra, ġew ammessi jintervjenu insostenn tat-talbiet tal-Irlanda.
14 Permezz ta’ ittra tas-27 ta’ Jannar 2012, l-Irlanda talbet, abbażi tal-Artikolu 16(3) tal-Istatut tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea, li l-kawża tiġi deċiża mill-Awla Manja.
Fuq ir-rikors
Fuq l-ammissibbiltà
L-argumenti tal-partijiet
15 L-Irlanda titlob, prinċipalment, li r-rikors jiġi miċħud bħala inammissibbli. F’dan ir-rigward hija ssostni li s-suġġett tar-rikors huwa iktar estiż mill-ilment li l-Kummissjoni għamlet matul il-proċedura amministrattiva. Fil-fatt, filwaqt li fl-ittra ta’ intimazzjoni tagħha u fl-opinjoni motivata l-Kummissjoni kkritikatha talli tippermetti li persuni mhux taxxabbli jingħaqdu ma grupp tal-VAT, issa l-Kummissjoni qed tikkritikha talli tippermetti li tali persuni jkunu membri ta’ tali grupp, u dan ma jimplikax biss li l-istabbiliment tal-gruppi tal-VAT awtorizzati eżistenti jiġi rregolat u kkontrollat iżda anki li jiġi eżerċitat kontroll permanenti fuq dawn tal-aħħar sabiex jiġi żgurat li l-membri tagħhom ikunu jistgħu, jekk l-attivitajiet tagħhom jiġu eżaminati b’mod separat, ikomplu jiġu kkunsidrati individwalment bħala persuni taxxabbli.
16 Il-Kummissjoni tikkuntesta, fir-replika tagħha, din l-eċċezzjoni ta’ inammissibbiltà billi ssostni li hija dejjem iddikjarat li r-riferiment għal “persuni” li tinsab fl-Artikolu 11 tad-Direttiva tal-VAT jirrigwarda biss persuni taxxabbli, u għalhekk minn dan jirriżulta li l-persuni mhux taxxabbli ma jistgħux ikunu membri ta’ grupp tal-VAT. Barra minn hekk, hija ssostni li jekk il-Qorti tal-Ġustizzja jkollha tiddeċiedi li l-Kummissjoni estendiet is-suġġett tal-kawża, xorta jibqa l-fatt li r-rikors ikun, fl-opinjoni tagħha, biss parzjalment inammissibbli.
Il-kunsiderazzjonijiet tal-Qorti tal-Ġustizzja
17 Skont ġurisprudenza stabbilita s-suġġett ta’ rikors ippreżentat skont l-Artikolu 258 TFUE huwa ddefinit mill-proċedura prekontenzjuża prevista f’din id-dispożizzjoni. Għaldaqstant, ir-rikors għandu jkun ibbażat fuq l-istess raġunijiet u motivi bħall-opinjoni motivata. Madankollu, dan ir-rekwiżit ma jistax iwassal sabiex jimponi, f’kull każ, koinċidenza perfetta bejn l-espożizzjoni tal-ilmenti fid-dispożittiv tal-opinjoni motivata u t-talbiet tar-rikors, sakemm is-suġġett tal-kawża, kif iddefinit fl-opinjoni motivata, ma jiġix estiż jew emendat (ara, b’mod partikolari, is-sentenzi tal-11 ta’ Lulju 2002, Il-Kummissjoni vs Spanja, C-139/00, Ġabra p. I-6407, punti 18 u 19, kif ukoll tat-18 ta’ Novembru 2010, Il-Kummissjoni vs Il-Portugall, C-458/08, Ġabra p. I-11599, punti 43 u 44).
18 F’dan il-każ, għalkemm il-Kummissjoni użat il-kliem “to be members of a VAT group” (ikunu membri ta’ grupp tal-VAT) fid-dispożittiv tar-rikors tagħha filwaqt li kienet użat il-kliem “to join a VAT group” (tingħaqad ma grupp tal-VAT) fl-espożizzjoni tal-ilmenti fl-opinjoni motivata, dan bl-ebda mod ma biddel is-suġġett tal-kawża kif iddefinit f’din tal-aħħar. Fil-fatt id-differenza li teżisti bejn dawn l-espressjonijiet ma għandha l-ebda effett fuq il-kontenut tal-allegat nuqqas ta’ twettieq ta’ obbligu li huwa, kif ġie espost kemm fir-rikors kif ukoll fl-opinjoni motivata, l-fatt li l-leġiżlazzjoni Irlandiża li titrasponi d-Direttiva tal-VAT tippermetti l-inklużjoni tal-persuna mhux suġġetta fi grupp tal-VAT bi ksur, skont ir-rikorrenti, tal-Artikoli 9 u 11 tal-imsemmija Direttiva.
19 Għaldaqstant hemm lok li l-eċċezzjoni ta’ inammissibbiltà mqajma mill-Irlanda tiġi miċħuda.
Fuq il-mertu
L-argumenti tal-partijiet
20 Insostenn tar-rikors tagħha, il-Kummissjoni ssostni li l-Artikolu 11 tad-Direttiva tal-VAT għandu jiġi interpretat fis-sens li persuni mhux suġġetti għall-VAT ma jistgħux jiġu inklużi fi grupp tal-VAT.
21 Fil-fatt, hija ssostni li l-Artikolu 11 tad-Direttiva tal-VAT jagħti l-possibbiltà li diversi persuni, flimkien, jiġu kkunsidrati bħala persuna taxxabbli waħda sakemm kull waħda minn dawn il-persuni tkun persuna taxxabbli suġġetta għall-VAT fuq livell individwali. Dan l-artikolu jirrappreżenta eċċezzjoni għar-regola ġenerali li tgħid li kull persuna taxxabbli għandha tiġi ttratata bħala entità separata fir-rigward tal-applikazzjoni tar-regoli dwar il-VAT. Għalhekk dan għandu jiġi interpretat b’mod strett. Għalkemm huwa ċertament minnu li l-imsemmi artikolu jagħmel riferiment għal “persuni”, madankollu l-fatt li l-persuni inklużi fi grupp tal-VAT għandhom jiġu trattati bħala persuna taxxabbli “waħedha” jimplika li kull membru ta’ dan il-grupp għandu jkun, huwa nnifsu, persuna taxxabbli. Bl-istess mod, il-kunċett ta’ “grupp” jimplika li l-persuni kkonċernati jkunu jiffurmaw parti mill-istess kategorija għall-finijiet tas-sistema komuni tal-VAT.
22 Barra minn hekk, skont il-Kummissjoni, jekk il-kelma “persuni” tiġi interpretata bħala li tirreferi għall kull persuna mingħajr restrizzjoni, grupp tal-VAT jista’ jkun kompletament kompost minn persuni mhux taxxabbli, u dan ikun imur kontra s-sistema komuni tal-VAT.
23 L-interpretazzjoni li hija tagħti tal-Artikolu 11 tad-Direttiva tal-VAT hija barra minn hekk koerenti mal-għan tagħha, li huwa, kif jirriżulta mill-espożizzjoni tal-motivi tal-proposta li wasslet għall-adozzjoni tas-Sitt Direttiva tal-Kunsill 77/388/KEE, tas-17 ta’ Mejju 1977, fuq l-armonizzazzjoni tal-liġijiet tal-Istati Membri dwar taxxi fuq id-dħul mill-bejgħ - Sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud: bażi uniformi ta’ stima (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 9, Vol. 1, p. 23 iktar ’il quddiem is-“Sitt Direttiva”), minn-naħa, li jkun hemm simplifikazzjoni amministrattiva għall-persuni taxxabbli u għall-amministrazzjoni tat-taxxa u, min-naħa l-oħra, li jiġu evitati l-abbużi billi jiġi prekluż li persuni li ma humiex fil-verità entitajiet kummerċjali indipendenti jiġu trattati bħala persuni taxxabbli separati. Fil-fatt, l-inklużjoni ta’ persuni mhux taxxabbli fi grupp tal-VAT la tippermetti simplifikazzjoni amministrattiva u lanqas il-prevenzjoni ta’ abbużi.
24 La l-kliem tal-Artikolu 11 tad-Direttiva tal-VAT u lanqas id-dokumenti preparatorji għal din id-direttiva ma jindikaw li din id-dispożizzjoni kienet intiża li temenda l-kunċett ta’ “persuna taxxabbli” u li testendi d-drittijiet u l-obbligi tal-persuni taxxabbli għal persuni oħra. Issa, dan ikun ir-riżultat, skont il-Kummissjoni, jekk persuni mhux taxxabbli jkunu jistgħu jiġu integrati fi grupp tal-VAT, peress li x-xiri mwettaq fi ħdan tali grupp huwa kkunsidrat bħala ineżistenti mill-perspettiva tal-VAT, peress li dan jippermetti, minn naħa, li oġġetti u servizzi jiġu kkunsinnati jew ipprovduti lil persuni mhux taxxabbli mingħajr ma tiġi ffatturata l-VAT u, min-naħa l-oħra, li l-grupp inkwistjoni jirkupra l-VAT tal-input imħallsa fuq il-kunsinni mwettqa lil tali persuni, u dan iwassal għal telf nett ta’ VAT u jkun imur kontra s-sistema komuni tal-VAT.
25 Għalhekk, skont il-Kummissjoni l-Artikolu 11 tad-Direttiva tal-VAT ma għandu jiġi interpretat letteralment iżda għandu jiġi interpretat fid-dawl, minn naħa, tal-kuntest immedjat tiegħu, jiġifieri t-Titolu III tad-Direttiva tal-VAT u b’mod partikolri tal-Artikolu 9 tagħha li jiddefinixxi l-“persuna taxxabbli” bħala kull persuna li teżerċità attività ekonomika, u, min-naħa l-oħra, b’mod iktar ġenerali, fid-dawl tal-istruttura tal-imsemmija direttiva.
26 Għalkemm il-Qorti tal-Ġustizzja għadha ma kellhiex l-opportunità li tiddeċiedi fuq il-kwistjoni mqajma f’din il-kawża, konferma indiretta tal-pożizzjoni tal-Kummissjoni tista’ tinsab fil-punt 19 tas-sentenza tat-22 ta’ Mejju 2008, Ampliscientifica u Amplifin (C-162/07, Ġabra p. I-4019), kif ukoll fil-konklużjonijiet tal-Avukat Ġenerali Van Gerven fil-kawża li tat lok għas-sentenza tal-20 ta’ Ġunju 1991, Polysar Investments Netherlands (C-60/90, Ġabra p. I-3111).
27 Filwaqt li tikkuntesta dawn l-argumenti kollha, l-Irlanda ssostni li l-interpretazzjoni tal-Artikolu 11 tad-Direttiva tal-VAT li tissuġġerixxi l-Kummissjoni ma hijiex kompatibbli mas-sens letterali tagħha. L-użu tal-kelma “persons” (persuni) fil-verżjoni Ingliża u mhux tat-terminu “taxable persons” (persuni taxxabbli), jirriżulta, fl-opinjoni tagħha, minn għażla konxja tal-leġiżlatur tal-Unjoni. L-argument espost fl-opinjoni motivata li jgħid li l-kelma “taxable” tħalliet barra biex tiġi evitata repetizzjoni ma huwiex kredibbli fid-dawl tal-fatt li, matul l-adozzjoni tal-imsemmija direttiva, il-kelma “any”, żdiedet fil-verżjoni Ingliża tagħha, bejn l-espressjoni “single taxable person” u l-kelma “persons”.
28 L-għan tal-Artikolu 11 tad-Direttiva tal-VAT huwa l-l-Istati Membri jkunu jistgħu jikkunsidraw bħala persuna taxxabbli waħda diversi persuni sakemm ċerti kundizzjonijiet minimi jkunu sodisfatti, li jimplika evalwazzjoni min-naħa ta’ dawn tal-aħħar. Din il-persuna taxxabbli waħda teżisti biss, għall-finijiet tal-applikazzjoni tar-regoli tal-VAT, jekk teżerċità attività ekonomika, skont l-Artikolu 9 tal-imsemmija direttiva li jagħti definizzjoni ġenerali tal-persuna taxxabbli. Bil-kontra ta’ dak li tallega l-Kummissjoni, l-Artikolu 11 tad-Direttiva tal-VAT, fi ħdan it-Titolu III tagħha, bl-ebda mod ma tidher bħala deroga minn din id-definizzjoni. Iktar minn hekk, il-kunċett ta’ “grupp” ma jistax iservi bħala bażi għal interpretazzjoni tal-imsemmi Artikolu 11 peress li dan ma jidhirx fil-formulazzjoni tiegħu u peress li l-persuni msemmija f’din id-dispożizzjoni ma jiffurmawx grupp, iżda ma jibqgħux jeżistu individwalment għall-finijiet tal-amministrazzjoni tal-VAT sabiex ikunu biss persuna taxxabbli waħda.
29 Għalkemm grupp tal-VAT jista jinkludi persuna jew diversi persuni mhux taxxabbli, dan ma jfissirx, skont l-Irlanda, li Stat Membru għandu s-setgħa li jikkunsidra bħala persuna taxxabbli waħda grupp kompost unikament minn tali persuni, ħaġa li ma tkunx tagħmel sens u li hija pprojbita mil-leġiżlazzjoni Irlandiża.
30 L-Irlanda tikkuntesta d-dikjarazzjoni tal-Kummissjoni li tgħid li l-interpretazzjoni li din tal-aħħar tagħti tal-Artikolu 11 tad-Direttiva tal-VAT hija koerenti mal-għanijiet ta’ dan l-artikolu. Hija tosserva li għalkemm fost dawn l-għanijiet hemm is-simplikazzjoni amministrattiva u l-ġlieda kontra l-abbużi, dawn tal-aħħar ma humiex l-uniċi għanijiet tal-imsemmi Artikolu, kif jirriżulta mit-tieni subparagrafu tiegħu. F’kull każ, l-għanijiet imfittxa ma jippermettux li jiġi ddeterminat kif għandha tiġi interpretata l-kelma “persuni”. Bil-kontra ta’ dak li ssostni l-Kummissjoni, il-fatt li persuni mhux taxxabbli jiġu inklużi fi grupp tal-VAT jista’, f’ċerti ċirkustanzi, jkun mhux biss kumpatibbli mas-simplifikazzjoni amministrattiva u mal-prevenzjoni tal-abbużi, iżda jista’ saħansitra jkun neċessarju għal dan il-għan.
31 Fir-rigward tal-Argument tal-Kummissjoni li jgħid li l-kunċett ta’ “persuna taxxabbli” ma jistax jiġi estiż, l-Irlanda tqis li dan ma huwiex fondat, peress li l-fatt li persuna mhux taxxabbli tiġi awtorizzata tifforma parti minn grupp tal-VAT, l-istess bħal fatt li persuna taxxabbli li ma twettaqx tranżazzjonijiet taxxabbli tiġi awtorizzata tifforma parti minn tali grupp, ma jbiddlux il-portata ta’ dan il-kunċett. Għalkemm l-effett tal-Artikolu 11 tad-Direttiva tal-VAT jista’, f’ċerti ċirkustanzi, jkun li jestendi d-drittijiet u l-obbligi ta’ membru ta’ grupp tal-VAT, dan huwa, effettivament, l-għan innifsu ta’ din id-dispożizzjoni, jiġifieri t-trattament fiskali uniku tal-persuni kollha li jiffurmaw parti minn grupp tal-VAT debitament awtorizzat. Barra minn hekk, it-tieni subparagrafu tal-Artikolu 11 tad-Direttiva tal-VAT jippermetti li l-Istati Membri jadottaw miżuri kontra l-frodi u l-evażjoni fiskali li jistgħu jitwettqu minn grupp tal-VAT.
32 L-Irlanda tkompli tgħid li, ladarba l-grupp tal-VAT ikun ġie awtorizzat, l-entità li ma kinitx taxxabbli tiġi inkluża f’dan il-grupp f’dak li jirrigwarda l-VAT filwaqt li tibqa’ legalment indipendenti għall-finijiet l-oħra kollha. Hija tosserva li, għalkemm huwa ċertament minnu li l-ebda VAT ma tinġabar meta din l-entità tirċievi oġġetti jew servizzi mingħand membru ieħor ta’ dan il-grupp, madankollu l-attivitajiet mhux ekonomiċi tagħha jittieħdu inkunsiderazzjoni fil-kuntest tad-determinazzjoni tad-dritt għat-tnaqqis tal-imsemmi grupp, bl-istess mod bħal li kieku l-impriża kienet ġiet strutturata bħala persuna unika. Il-fatt li persuna taxxabbli, bħal pereżempju kumpannija holding, ma tiġix awtorizzata tkun membru ta’ grupp tal-VAT ikun ifisser, fl-opinjoni tagħha, li jiġi miċħud id-dritt għat-tnaqqis minħabba l-mod li bih hija strutturata l-entità fid-dawl tad-dritt tal-kumpanniji.
33 Fl-aħħar nett, l-Irlanda tosserva li l-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizza ma tipprovdi ebda sostenn għall-interpretazzjoni li l-Kummissjoni tagħti tal-Artikolu 11 tad-Direttiva tal-VAT, bil-kontra ta’ dak li din tal-aħħar tallega.
34 L-istess bħall-Irlanda, ir-Repubblika Ċeka, ir-Renju tad-Danimarka, ir-Repubblika tal-Finlandja u r-Renju Unit iqisu li la l-kliem, la l-għanijiet tal-Artikolu 11 tad-Direttiva tal-VAT, la s-sistema komuni tal-VAT u lanqas il-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja ma jsostnu l-pożizzjoni tal-Kummissjoni.
Il-kunsiderazzjonijiet tal-Qorti tal-Ġustizzja
35 Preliminarjament, għandu jitfakkar li, għad-determinazzjoni tal-portata ta’ dispożizzjoni tad-dritt tal-Unjoni, għandhom jitqiesu fl-istess ħin it-termini, il-kuntest u l-għanijiet tagħha (sentenza tad-29 ta’ Ottubru 2009, NCC Construction Danmark, C-174/08, Ġabra p. I-10567, punt 23 u l-ġurisprudenza ċċitata).
36 F’dan il-każ, mill-kliem tal-ewwel paragrafu tal-Artikolu 11 tad-Direttiva tal-VAT jirriżulta li dan tal-aħħar jippermetti li kull Stat Membru jikkunsidra diversi persuni bħala persuna taxxabbli waħda meta dawn ikunu stabbiliti fit-territorju ta’ dan l-istess Stat Membru u meta, għalkemm huma indipendenti mill-aspett legali, dawn huma marbuta mill-qrib bejniethom fuq il-livell finanzjarju, ekonomiku u organizzattiv. Dan l-artikolu, skont kliemu, ma jissuġġettax l-applikazzjoni tiegħu għal rekwiżiti oħra u, b’mod partikolari għal dak li l-imsemmija persuni jkollhom, huma nnifishom u individwalment, il-kwalità ta’ persuni taxxabbli fis-sens tal-Artikolu 9(1) tad-Direttiva tal-VAT. Bl-użu tal-kelma “persuni” u mhux il-kliem “persuni taxxabbli”, dan l-artikolu ma jiddistingwixxix bejn persuni taxxabbli u persuni mhux taxxabbli.
37 Għandu jiġi osservat li l-Artikolu 11 tad-Direttiva tal-VAT ħareġ mit-tieni subparagrafu tal-Artikolu 4(4) tas-Sitt Direttiva. Issa, filwaqt li minn naħa l-punt 2 tal-Anness A tat-Tieni Direttiva tal-Kunsill 67/228/KEE, tal-11 ta’ April 1967, dwar l-armonizzazjoni tal-liġijiet tal-Istati Membri dwar it-taxxa fuq id-dħul mill-bejgħ – Struttura u metodi ta’ applikazzjoni tas-sisema komuni tat-taxxa fuq il-valur miżjud (ĠU 1967, 71, p. 1303), li introduċa fid-Dritt tal-Unjoni l-kunċett ta’ grupp tal-VAT, kien jippermetti li l-Istati Membri “ma jikkunsidrawx bħala persuni taxxabbli separati iżda bħala persuna taxxabbli waħda” l-persuni li jkunu marbutin b’mod organiku bejniethom permezz ta’ relazzjonijiet ekonomiċi, finanzjarji u organizzattivi, min-naħa l-oħra l-formulazzjoni tat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 4(4) tas-Sitt Direttiva ma tinkludix il-frażi “bħala persuni taxxabbli separati”.
38 Barra minn hekk, filwaqt li l-formulazzjoni tat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 4(4) tas-Sitt Direttiva ġiet riprodotta f’termini simili fil-parti l-kbira tal-verżjonijiet lingwistiċi tal-Artikolu 11 tad-Direttiva tal-VAT, fil-verżjoni bl-Ingliż ta’ dan l-artikolu żdiedet il-kelma “any” (kwalunkwe) b’tali mod li s-silta rilevanti ta’ din id-dispożizzjoni tipprovdi “each Member State may regard as a single taxable person any persons established in the territory of that Member State” (kull Stat Membru jista’ jikkunsidra bħala persuna taxxabbli waħedha kwalunkwe persuni stabbiliti fit-territorju ta’ dak l-Istat Membru).
39 Minn dawn il-bidliet fil-formulazzjonijiet suċċessivi ma jirriżultax li l-leġiżlatur tal-Unjoni kellu l-intenzjoni, fil-kuntest tal-adozzjoni tas-Sitt Direttiva, u sussegwentement f’dak tad-Direttiva tal-VAT, li jeskludi li persuni mhux taxxabbli jkunu jistgħu jiġu inklużi fi grupp tal-VAT u li l-kelma “persuni” intużat minflok il-kliem “persuni taxxabbli” sabiex tiġi evitata repetizzjoni. Il-fatt li dispożizzjonijiet oħra tad-Direttiva tal-VAT, li ma jinsabux fit-Titolu III tagħha ddedikat għall-kunċett ta’ “persuni taxxabbli”, jużaw il-kelma “persuni” sabiex jindikaw persuni taxxabbli ma jistax iwassal għal konstatazzjoni differenti, peress li din il-kelma tintuża f’kuntest differenti minn dak tal-Artikolu 11 tad-Direttiva tal-VAT.
40 Barra minn hekk, għandu wkoll jiġi osservat li, bil-kontra ta’ dak li tallega l-Kummissjoni, mill-kliem “persuna taxxabbli waħedha” ma jistax jiġi dedott li l-Artikolu 11 tad-Direttiva tal-VAT huwa unikament intiż sabiex jippermetti li diversi persuni taxxabbli jiġu ttrattati bħala entità waħda, peress li dan il-kliem ma jirrigwardax kundizzjoni ta’ applikazzjoni ta’ dan l-artikolu iżda r-riżultat tiegħu, li jikkonsisti f’li diversi persuni jiġu kkunsidrati bħala persuna taxxabbli waħda. Lanqas ma huwa sostnut minn kliem dan l-Artikolu l-argument tal-Kummissjoni li jgħid li dan l-artikolu jirrapreżenta eċċezzjoni għar-regola ġenerali li tipprovdi li kull persuna taxxabbli għandha tiġi ttrattata bħala entità distinta, b’tali mod li dan l-artikolu għandu jiġi interpretat b’mod restrittiv, dan jgħodd ukoll għall-argument li jgħid li l-kunċett ta’ grupp jimplika li l-persuni li jiffurmaw parti minnu jappartjenu kollha għall-istess kategorija, peress li t-terminu “grupp” ma huwiex inkluż fih.
41 Konsegwentement, mill-kliem tal-Artikolu 11 tad-Direttiva tal-VAT ma jirriżultax li persuni mhux taxxabli ma jistgħux jiġu inklużi fi grupp tal-VAT.
42 Il-Kummissjoni madankollu ssostni li, lil hinn minn kliem l-Artikolu 11 tad-Direttiva tal-VAT, l-interpretazzjoni li hija tagħti ta’ dan l-artikolu hija neċessarja fid-dawl tal-kuntest u tal-għan tiegħu kif ukoll f’dak tal-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja. Għalhekk, għandu jiġi eżaminat jekk l-argumenti magħmula mill-Kummissjoni insostenn ta’ din il-pożizzjoni jurux li l-imsemmi Artikolu 11 għandu jiġi interpretat fis-sens li persuni mhux taxxabbli ma jistgħux jiġu inklużi fi grupp tal-VAT.
43 Għandu l-ewwel nett jiġi osservat li l-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja li għaliha tagħmel riferiment il-Kummissjoni fir-rigward ta’ din il-kwistjoni ma tistax tiġi invokata b’mod utli f’dan il-każ peress li l-imsemmija kwistjoni ma hijiex is-suġġett tas-sentenzi ċċitati iktar ’il fuq Polysar Investments Netherlands kif ukoll Ampliscientifica u Amplifin.
44 It-tieni nett, f’dak li jirrigwarda l-kuntest tal-Artikolu 11 tad-Direttiva tal-VAT, għandu jiġi osservat li l-Artikolu 9(1) ta’ din id-direttiva jinkludi definizzjoni ġenerali tal-kunċett ta’ “persuna taxxabbli”. L-Artikolu 9(2) u l-Artikoli 10, 12 u 13 tal-imsemmija direttiva, min-naħa tagħhom, jipprovdu preċiżazzjonijiet dwar dan il-kunċett sewwa billi jinkludu fih jew billi jippermettu lill-Istati Membri li jinkludu fih persuni li ma jissodisfawx din id-definizzjoni ġenerali, bħal persuni li jwettqu ċerti tranżazzjonijiet fuq bażi okkażjonali, sewwa billi jeskludu persuni oħra, bħall-impjegati jew il-kollettivitajiet pubbliċi. Għalhekk, minn kliem it-Titolu III tad-Direttiva tal-VAT ma jistax jiġi dedott li persuna li ma tissodisfax l-imsemmija definizzjoni ġenerali hija neċessarjament eskluża mill-persuni kkontemplati fl-Artikolu 11 tagħha.
45 Fir-rigward tar-relazzjoni, fi ħdan it-Titolu III tad-Direttiva tal-VAT, bejn l-Artikoli 9(1) u 11 ta’ din id-direttiva, għandu bilfors jiġi kkonstatat li qari flimkien ta’ dawn l-artikoli ma jippermettix li jiġi konkluż, kif tagħmel il-Kummissjoni, li l-persuni kkontemplati f’dan l-Artikolu 11 għandhom ikunu jissodisfaw, individwalment, id-definizzjoni ġenerali ta’ persuna taxxabbli mogħtija fl-Artikolu 9(1) tal-imsemmija direttiva. Fil-fatt, l-approssimazzjoni ta’ dawn iż-żewġ dispożizzjonijiet ma teskludix li, kif isostnu l-Irlanda u l-intervenjenti, huma dawn il-persuni, ikkunsidrati flimkien, peress li huma marbuta mill-qrib bejniethom fuq il-livell finanzjarju, ekonomiku u organizzattiv, li għandhom jissodisfaw kollettivament din id-definizzjoni.
46 Konsegwentement, l-argumenti tal-Kummissjoni li jgħidu li, fid-dawl tal-kuntest tal-Artikolu 11 tad-Direttiva tal-VAT, dan għandu jiġi interpretat fis-sens li persuni mhux taxxabbli ma jistgħux jiġu inklużi fi grupp tal-VAT, ma jistax jiġi milqugħ.
47 F’dak li jirrigwarda, it-tielet nett, l-għanijiet imfittxa mill-Artikolu 11 tad-Direttiva tal-VAT, mill-motivi tal-proposta li wasslet għall-adozzjoni tas-Sitt Direttiva [COM(73) 950] jirriżulta li l-leġiżlatur tal-Unjoni, billi adotta t-tieni subparagrafu tal-Artikolu 4(4) tagħha, li ġie mibdul bl-Artikolu 11 tad-Direttiva tal-VAT, ried jippermetti li l-Istati Membri ma jorbtux sistematikament il-kwalità ta’ persuna taxxabbli mal-kunċett ta’ indipendenza purament legali, sewwa jekk biex ikun hemm simplifikazzjoni amministrattiva, sewwa jekk biex jiġu evitati ċerti abbużi bħal, pereżempju, il-qsim ta’ impriża bejn diversi persuni taxxabbli bl-għan li jibbenefikaw minn sistema speċifika.
48 Issa, l-possibbiltà mogħtija lill-Istati Membri, li jikkunsidraw bħala persuna taxxabbli waħda grupp ta’ persuni li jinkludi persuna jew persuni li ma jistax ikollhom, individwalment, il-kwalità ta’ persuna taxxabbli, ma jidhirx li tmur kontra l-imsemmija għanijiet. Bil-kontra ta’ dan, ma jistax jiġi eskluż li, kif isostnu l-Irlanda u l-intervenjenti, il-preżenza, fi ħdan il-grupp tal-VAT, ta’ tali persuni tikkontribwixxi għal simplifikazzjoni amministrattiva kemm għall-imsemmi grupp kif ukoll għall-amministrazzjoni fiskali u tippermetti li jiġu evitati ċerti abbużi, peress li l-imsemmija preżenza tista’ saħansitra tkun indispensabbli għal dawn l-għanijiet jekk hija biss tistabbilixxi r-rabta stretta li għandha tkun teżisti fuq il-livell finanzjarju, ekonomiku u organizzattiv, bejn il-persuni li jiffurmaw dan il-grupp sabiex dawn jiġu kkunsidrati bħala persuna taxxabbli waħda.
49 Barra minn hekk, għandu jiġi osservat li, anki jekk jitqies li tali possibbiltà tista’ minnha nnifisha tagħti lok għal abbużi, it-tieni paragrafu tal-Artikolu 11 tad-Direttiva tal-VAT jippermetti li l-Istati Membri jadottaw kull miżura neċessarja sabiex jiġi evitat li l-applikazzjoni tal-ewwel paragrafu ta’ dan l-artikolu tagħmel possibbli l-frodi jew l-evażjoni fiskali.
50 Konsegwentement, il-Kummissjoni ma stabbilixxietx li l-għanijiet tal-Artikolu 11 tad-Direttiva tal-VAT jissuġġerixxu interpretazzjoni li tgħid li l-persuni mhux taxxabbli ma jistgħux jiġu inklużi fi grupp tal-VAT.
51 Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet kollha esposti iktar ’il fuq, ir-rikors tal-Kummissjoni għandu jiġi miċħud.
Fuq l-ispejjeż
52 Skont l-Artikolu 138(1) tar-Regoli tal-Proċedura tal-Qorti tal-Ġustizzja, kull parti li titlef għandha tiġi kkundannata għall-ispejjeż jekk dawn ikunu ntalbu. Peress li l-Kummissjoni tilfet, hemm lok li hija tiġi kkundannata għall-ispejjeż kif mitlub mill-Irlanda. Skont l-Artikolu 140(1) tal-istess regoli, li jipprovdi li l-ispejjeż sostnuti għas-sottomissjonijiet ta’ intervent ma jistgħux jitħallsu lura, hemm lok li r-Repubblika Ċeka, ir-Renju tad-Danimarka, ir-Repubblika tal-Finlandja u r-Renju Unit jiġu kkundannati jbatu l-ispejjeż tagħhom.
Għal dawn il-motivi, Il-Qorti tal-Ġustizzja (Awla Manja) taqta’ u tiddeċiedi:
1) Ir-rikors huwa miċħud.
2) Il-Kummissjoni Ewropea hija kkundannata għall-ispejjeż.
3) Ir-Repubblika Ċeka, ir-Renju tad-Danimarka, ir-Repubblika tal-Finlandja kif ukoll ir-Renju Unit tal-Gran Brittanja u l-Irlanda ta’ fuq għandhom ibatu l-ispejjeż tagħhom.
Firem
* Lingwa tal-kawża: l-Ingliż.