SENTENZA TAL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (It-Tieni Awla)
22 ta’ Ġunju 2016 (*)
“Rinviju għal deċiżjoni preliminari — Taxxa fuq il-valur miżjud — Taxxa tal‑input — Tnaqqis”
Fil-Kawża C‑267/15,
li għandha bħala suġġett talba għal deċiżjoni preliminari taħt l‑Artikolu 267 TFUE, imressqa mill-Hoge Raad der Nederlanden (qorti suprema tal-Pajjiżi l-Baxxi), permezz ta’ deċiżjoni tad‑29 ta’ Mejju 2015, li waslet fil-Qorti tal-Ġustizzja fil-5 ta’ Ġunju 2015, fil-proċedura
Gemeente Woerden
vs
Staatsecretaris van Financiën,
IL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (It-Tieni Awla),
komposta minn F. Biltgen, President tal-Awla, A. Borg Barthet (Relatur) u M. Berger, Imħallfin,
Avukat Ġenerali: J. Kokott,
Reġistratur: A. Calot Escobar,
wara li rat il-proċedura bil-miktub,
wara li kkunsidrat l-osservazzjonijiet ippreżentati:
– għall-Gemeente Woerden, minn R. Brouwer, belastingadviseur,
– għall-Gvern Olandiż, minn J. Langer kif ukoll minn M. Bulterman u M. Gijzen, bħala aġenti,
– għall-Kummissjoni Ewropea, minn H. Kranenborg u L. Lozano Palacios, bħala aġenti,
wara li rat id-deċiżjoni, meħuda wara li nstema’ l-Avukat Ġenerali, li l-kawża tinqata’ mingħajr konklużjonijiet,
tagħti l-preżenti
Sentenza
1 It-talba għal deċiżjoni preliminari tirrigwarda l-interpretazzjoni tad-Direttiva tal-Kunsill 2006/112/KE, tat-28 ta’ Novembru 2006, dwar is-sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud (ĠU L 347, p. 1, iktar ’il quddiem id-“Direttiva tal-VAT”).
2 Din id-domanda ġiet ippreżentata fil-kuntest ta’ kawża bejn il-Gemeente Woerden (il-muniċipalità ta’ Woerden, il-Pajjiżi l-Baxxi) u Staatssecretaris van Financiën (is-Segretarju tal-Istat għall-Finanzi, il-Pajjiżi l-Baxxi) dwar avviż ta’ aġġustament fil-qasam tat-taxxa fuq il-valur miżjud (VAT) għall-perijodu bejn l‑1 ta’ Jannar 2005 u t-30 ta’ Novembru 2008.
Il-kuntest ġuridiku
Id-dritt tal-Unjoni
3 L-Artikolu 2(1)(a) tad-Direttiva tal-VAT tipprovdi:
“It-transazzjonijiet li ġejjin għandhom ikunu soġġetti għall-VAT:
(a) il-provvista ta’ merkanzija magħmula bi ħlas fit-territorju ta’ Stat Membru minn persuna taxxabbli li taġixxi bħala tali.”
4 L-Artikolu 9(1), tal-imsemmija direttiva huwa fformulat kif ġej:
“‘Persuna taxxabbli’ għandha tfisser kull persuna li, b’mod indipendenti, twettaq fi kwalunkwe post kwalunkwe attività ekonomika, ikun x’ikun l-iskop jew ir-riżultati ta’ dik l-attività.
Kwalunkwe attività ta’ produtturi, kummerċjanti jew persuni li jagħtu servizzi, inklużi attivitajiet fil-minjieri u fl-agrikoltura u attivitajiet fil-professjonijiet, għandhom jitqiesu bħala ‘attività ekonomika’. L-isfruttament ta’ proprjetà tanġibbli jew intanġibbli għal skopijiet ta’ dħul minnha fuq bażi kontinwa għandha b’mod partikolari titqies bħala attività ekonomika.”
5 L-Artikolu 11 tad-Direttiva tal-VAT tipprevedi:
“Wara konsultazzjoni mal-Kumitat Konsultattiv tal-VAT [...] kull Stat Membru jista’ jikkunsidra bħala persuna taxxabbli waħedha kwalunkwe persuni stabbiliti fit-territorju ta’ dak l-Istat Membru li, filwaqt li huma indipendenti legalment, ikollhom x’jaqsmu mill-qrib ma’ xulxin b’rabtiet finanzjarji, ekonomiċi u organizzattivi.
[...]”
6 l-Artikolu 13(1) tad-Direttiva tal-VAT tiddikjara:
“Stati, awtoritajiet governattivi reġjonali u lokali u korpi oħra rregolati bid-dritt pubbliku m’għandhomx jiġu kkunsidrati bħala persuni taxxabbli fir-rigward ta’ l-attivitajiet jew transazzjonijiet li huma jagħmlu bħala awtoritajiet pubbliċi, ukoll meta jiġbru drittijiet, tariffi, kontribuzzjonijet jew ħlasijiet marbuta ma’ dawk l-attivitajiet jew transazzjonijiet.
Iżda, meta jidħlu biex jagħmlu dawn l-attivitajiet jew transazzjonijiet, huma għandhom jiġu kkunisdrati bħala persuni taxxabbli fir-rigward ta’ dawk l-attivitajiet jew transazzjonijiet fejn it-trattament tagħhom bħala persuni mhux taxxabbli jikkawża distorsjoni sinifikanti tal-kompetizzjoni.
F’kwalunkwe każ, korpi rregolati mid-dritt pubbliku għandhom jiġu kkunisdrati bħala persuni taxxabbli fir-rigward ta’ l-attivitajiet elenkati fl-Anness I, sakemm dawk l-attivitajiet ma jkunux twettqu fuq skala tant żgħira li jkunu insinifikanti.”
7 Skont l-Artikolu 72 tad-Direttiva tal-VAT:
“Għall-finijiet ta’ din id-Direttiva, ‘valur tas-suq miftuħ’ għandha tfisser l-ammont sħiħ li, sabiex jakkwista l-merkanzija jew is-servizzi konċernati, klijent fl-istess stadju ta’ kummerċjalizzazzjoni bħal dak li fih iseħħ il-forniment ta’ merkanzija jew servizzi, ikollu jħallas, fil-mument ta’ dak il-forniment u taħt kondizzjonijiet ta’ kompetizzjoni ġusta, lil fornitur mhux relatat miegħu fit-territorju ta’ l-Istat Membru li fih il-forniment ikun taxxabbli.
Fejn ma jista’ jiġi aċċertat l-ebda forniment ta’ merkanzija jew servizzi komparabbli, ‘valur tas-suq miftuħ’ għandha tfisser dan li ġej:
(1) fir-rigward ta’ merkanzija, ammont li ma jkunx inqas mill-prezz tax-xiri tal-merkanzija jew ta’ merkanzija simili jew, fin-nuqqas ta’ prezz tax-xiri, il-prezz tal-kost [tal-ispiża], determinat fil-mument tal-forniment;
(2) fir-rigward ta’ servizzi, ammont li ma jkunx inqas mill-ispiża sħiħa għall-persuna taxxabbli biex tforni s-servizz.”
8 L-Artikolu 80 tad-Direttiva tal-VAT jipprovdi:
“1. Sabiex jimpedixxu l-evażjoni jew l-evitar tat-taxxa, l-Istati Membri jistgħu fil-każijiet li ġejjin jieħdu miżuri sabiex, fir-rigward tal-forniment ta’ merkanzija jew servizzi li jinvolvu rabtiet ta’ familja jew rabtiet oħra personali qrib, rabtiet ta’ ġestjoni, appartenenza, sħubija, finanzjarji jew legali kif definit mill-Istat Membru, l-ammont taxxabbli għandu jkun il-valur tas-suq miftuħ:
a) fejn il-konsiderazzjoni tkun aktar baxxa mill-valur tas-suq miftuħ u d-destinatarju tal-forniment ma jkollux dritt sħiħ għal tnaqqis taħt l-Artikoli 167 sa 171 u l-Artikoli 173 sa 177;
[...]
Għall-finijiet ta’ l-ewwel subparagrafu, rabtiet legali jistgħu jinkludu r-relazzjoni bejn min iħaddem u l-impjegat jew il-familja ta’ l-impjegat, jew kwalunkwe persuna oħra konnessa mill-qrib.
2. Meta jużaw l-għażla prevista fil-paragrafu 1, l-Istati Membri jistgħu jispeċifikaw il-provvisti ta’ oġġetti u servizzi koperti, u l-kategoriji ta’ fornituri, prestaturi jew konsumaturi li għalihom jistgħu japplikaw dawn il-miżuri.
[...]”
9 L-Artikolu 168 tad-Direttiva tal-VAT jipprevedi:
“Sakemm il-merkanzija u s-servizzi jintużaw għall-iskopijiet tat-transazzjonijiet taxxabbli ta’ persuna taxxabbli, il-persuna taxxabbli għandha tkun intitolata, fl-Istat Membru li fih twettaq dawn it-transazzjonijiet, li tnaqqas mll-VAT li għandha tħallas dan li ġej:
(a) il-VAT dovuta jew imħallsa f’dak l-Istat Membru rigward provvisti li sarulha ta’ merkanzija jew servizzi, li twettqu jew li għad iridu jitwettqu minn persuna taxxabli oħra;
(b) il-VAT dovuta rigward transazzjonijiet trattati bħala provvisti ta’ merkanzija jew servizzi skond l-Artikolu 18(a) u l-Artikolu 27;
(c) il-VAT dovuta rigward akkwisti intra-Komunitarji ta’ merkanzija skond l-Artikolu 2(1)(b)(i);
(d) il-VAT dovuta fuq transazzjonijiet trattati bħala akkwisti intra-Komunitarji skond l-Artikoli 21 u 22;
(e) taxxa fuq il-valur miżjud dovut jew imħallas għal merkanzija importata f’dak l-Istat Membru.”
Id-dritt tal-Pajjiżi l-Baxxi
10 L-Artikolu 3 tal-Wet op de Omzetbelasting (liġi dwar it-taxxa fuq id-dħul mill-bejgħ), tat-28 ta’ Ġunju 1968 (Stb. 1968, Nru 329), fil-verżjoni tagħha applikabbli għall-fatti tal-kawża prinċipali (iktar ’il quddiem il-“liġi dwar it-taxxa fuq id-dħul mill-bejgħ”), huwa fformulat kif ġej:
“1. Provvista ta’ merkanzija tfisser:
a) it-trasferiment tal-poter li wieħed jiddisponi minn oġġett bħala l-proprjetarju tiegħu;
[...]
3. Dawn li ġejjin għandhom jiġu ttrattati bħala provvista bi ħlas fis-sens tal‑Artikolu 1(a):
[...]
b) l-allokazzjoni minn operatur għall-bżonnijiet tal-impriża tiegħu ta’ oġġetti magħmula fl-impriża tiegħu stess meta l-akkwist ta’ oġġetti minn operatur ieħor ma jagħtihx lok għad-dritt għal tnaqqis sħiħ tat-taxxa fuq dawn l-oġġetti;
[...]”
11 L-Artikolu 7 tal-liġi dwar it-taxxa fuq id-dħul mill-bejgħ jistabbilixxi li:
“1. Huwa operatur kull min jeżerċita attività ekonomika b’mod indipendenti.
[...]
4. Il-persuni fiżiċi u l-korpi fis-sens tal-liġi ġenerali fuq it-taxxi tal-Istat li huma operaturi fis-sens ta’ dan l-artikolu, li huma residenti jew stabbiliti fil-Pajjiżi l-Baxxi jew li għandhom stabbiliment fiss hemmhekk u li r-rabtiet tagħhom fuq livell finanzjarju, ekonomiku u organizzattiv huma tali li jifformaw entità, għandhom jiġu kkunsidrati, fuq talba ta’ wieħed jew iktar minnhom jew permezz ta’ deċiżjoni tal-ispettur li tista’ tiġi kkontestata, bħala operatur wieħed mill-ewwel ġurnata tax-xahar ta’ wara dak li fih l-ispettur ikun ta din d-deċiżjoni. Il-mod kif l-entità fiskali tiġi fformata, mibdula u mitmuma jista’ jiġi stabbilit b’digriet ministerjali.
[...]”
12 L-Artikolu 8 tal-liġi dwar it-taxxa fuq id-dħul mill-bejgħ jistabbilixxi li:
“1. It-taxxa hija kkalkolata skont ir-remunerazzjoni.
2. Ir-remunerazzjoni hija l-ammont totali — jew, fejn il-korrispettiv ma jikkonsistix f’somma ta’ flus, il-valur totali tal-korrispettiv — li trid titħallas għall-kunsinna jew servizz, eskluża t-taxxa fuq id-dħul mill-bejgħ. Jekk, bħala parti mill-kunsinna jew servizz, l-ammont imħallas jeċċedi l-ammont iffatturat, huwa l-ammont imħallas li għandu jittieħed inkunsiderazzjoni.
3. Fir-rigward ta’ tranżazzjonijiet imsemmija fl-Artikolu 3(3), u fl-Artikolu 3a(1) ir-remunerazzjoni hija stabbilita fuq il-bażi tal-prezz tax-xiri tal-oġġetti jew oġġetti simili jew, fl-assenza tal-prezz tax-xiri, il-prezz tal-kost, iddeterminat fiż-żmien li jsiru dawn it-tranżazzjonijiet.
4. Rigward it-tranżazzjonijiet imsemmija fl-Artikolu 4(3), ir-remunerazzjoni hija stabbilita fuq il-bażi tal-valur normali tas-servizz. Huwa kkunsidrat bħala valur normali l-ammont, bl-esklużjoni tat-taxxa fuq id-dħul mill-bejgħ, li l-operatur ikkonċernat għandu jħallas fil-ħin tal-provvista tas-servizz, f’kundizzjonijiet ta’ kompetizzjoni sħiħa, lil fornitur ta’ servizzi indipendenti fil-Pajjiżi l-Baxxi.
[...]”
13 L-Artikolu 109 tal-Wet op het Voortgezet Onderwijs (liġi dwar l-edukazzjoni primarja) tat-2 ta’ Lulju 1981 (Stb. 1983, Nru 727) fil-verżjoni tagħha applikabbli għall-fatti fil-kawża prinċipali, tipprovdi s-segwenti:
“Il-ħlasijiet fuq proprjetà li jirrigwardaw il-kiri skont l-Artikoli 108 jew 110 minn awtorità kompetenti ta’ skola li ma hijiex immexxija mill-muniċipalità ma humiex ir-responsabbiltà tal-muniċipalità.”
Il-kawża prinċipali u d-domanda preliminari
14 Il-muniċipalità ta’ Woerden ordnat il-kostruzzjoni ta’ żewġ binjiet intiżi għal użi multipli. Hija naqqset il-VAT kważi kollha li ġiet iffatturata lilha fir-rigward tal-aċċettazzjoni tax-xogħlijiet.
15 L-iStichting Gebouwen Beheer Woerden (fondazzjoni għall-ġestjoni tal-binjiet ta’ Woerden, iktar ’il quddiem il-“Fondazzjoni”) twaqqfet fis-6 ta’ Frar 2007. Il-bord tal-amministrazzjoni jikkonsisti f’ħames membri, fejn wieħed huwa nnominat mill-muniċipalità ta’ Woerden, tlieta mill-bordijiet tal-amministrazzjoni ta’ kull stabbiliment tal-edukazzjoni li jużaw il-binjiet ġestiti mill-Fondazzjoni, u wieħed mill-iStichting Kindercenta Midden Nederland (fondazzjoni għaċ-ċentri għat-tfal tal-Pajjiżi Baxxi ċentrali). Il-Fondazzjoni għandha bħala l-għan tagħha l-ġestjoni tal-binjiet u l-promozzjoni ta’ kooperazzjoni bejn l-utenti tal-binjiet.
16 Minflok ma tagħti l-binjiet inkwistjoni għall-kiri, il-muniċipalità ta’ Woerden għażlet li tbigħhom lill-Fondazzjoni. Iż-żewġ binjiet, fejn it-tieni waħda kienet maqsuma f’żewġ lottijiet, kienu mibjugħa għal ammont ekwivalenti għal madwar 10 % mill-prezz tal-kost. Il-VAT kienet imposta fuq il-prezz tal-bejgħ. Il-prezz tax-xiri li għandu jitħallas mill-Fondazzjoni kien ikkonvertit għal self bl-interessi.
17 Fil-kuntest tat-trasferiment tal-pussess tal-ewwel binja, dazji ta’ trasferiment ittieħdu fuq ammont li prattikament jikkorrispondi mal-prezz tal-kost tal-binja. Fir-rigward tat-tieni binja, l-att tal-bejgħ jindika li t-trasferiment tal-ewwel dritt fuq l-appartamenti għandu r-riżultat li d-dazji ta’ trasferiment huma dovuti fuq ammont li prattikament jikkorrispondi mal-prezz tal-kost ta’ dan il-bini fl-intier tiegħu.
18 Il-Fondazzjoni sussegwentement ċediet l-użu ta’ parti mill-binjiet inkwistjoni lil tliet stabbilimenti tal-edukazzjoni primarja speċjali. Il-partijiet l-oħra ġew mikrija bi ħlas lil kerrejja differenti. Din il-kirja bi ħlas hija eżentata mill-VAT, bl-eċċezzjoni tal-installazzjonijiet sportivi.
19 L-ispettur ikkunsidra li l-muniċipalità ta’ Woerden ma kinitx ikkunsinnat iż-żewġ binjiet inkwistjoni fis-sens tal-Artikolu 3(1)(a) tal-liġi dwar it-taxxa fuq id-dħul mill-bejgħ, iżda kienet tathom b’kirja lill-Fondazzjoni bl-eżenzjoni tal-VAT. Għaldaqstant, skont l-ispettur, il-muniċipalità ta’ Woerden kienet responsabbli għall-ħlas tal-VAT skont l-Artikolu 3(3)(b) ta’ din il-liġi. L-ispettur talab din it-taxxa a posteriori permezz ta’ avviż ta’ aġġustament.
20 Fil-25 ta’ April 2013, filwaqt li ddeċidiet fuq l-appell tal-muniċipalità ta’ Woerden u fuq l-appell inċidentali tal-ispettur, il-Gerechtshof te Amsterdam (qorti tal-appell ta’ Amsterdam, il-Pajjiżi l-Baxxi) iddeċidiet li kien effettivament każ ta’ kunsinna fis-sens tal-Artikolu 3(1)(a) tal-liġi dwar it-taxxa fuq id-dħul mill-bejgħ.
21 Il-Gerechtshof te Amsterdam (qorti tal-appell ta’ Amsterdam) madankollu kkunsidrat li l-prezz tal-bejgħ mitlub mill-muniċipalità ta’ Woerden kien jirrigwarda esklużivament partijiet tal-binjiet inkwistjoni li l-Fondazzjoni allokat għall-kirja taxxabbli. Hija kkonkludiet li l-muniċipalità ta’ Woerden intervjeniet bħala operatur fis-sens tal-liġi dwar it-taxxa fuq id-dħul mill-bejgħ biss għal dawn il-partijiet u, għaldaqstant, hija kellha biss dritt għal tnaqqis fuq il-frazzjoni korrispondenti tal-VAT li kienet ġiet iffatturata mal-konsenja tal-binjiet, jiġifieri madwar 10 %.
22 Il-muniċipalità ta’ Woerden ippreżentat appell ta’ kassazzjoni kontra d-deċiżjoni tal-Gerechtshof te Amsterdam (qorti tal-appell ta’ Amsterdam). Is-Segretarju tal-Istat għall-Finanzi ppreżenta wkoll appell inċidentali kkundizzjonat ta’ kassazzjoni.
23 Fl-analiżi tagħha, il-qorti tar-rinviju tiċħad l-evalwazzjoni tal-Gerechtshof te Amsterdam (qorti tal-appell ta’ Amsterdam) skont liema l-muniċipalità ta’ Woerden ikkunsinnat ċerti partijiet tal-binjiet inkwistjoni bħala operatur u oħrajn mhux bħala operatur.
24 Il-qorti tar-rinviju tikkunsidra li l-prezzijiet tal-bejgħ tal-binjiet kienu direttament marbuta mal-kunsinna ta’ dawn tal-aħħar u għalhekk il-muniċipalità ta’ Woerden wettqet dan bi ħlas u għalhekk dan huwa każ ta’ attività ekonomika.
25 Barra minn hekk, l-imsemmija qorti ċaħdet l-ilment imressaq mis-Segretarju tal-Istat għall-Finanzi skont liema l-muniċipalità ta’ Woerden ma aġixxietx bħala operatur fis-sens tal-liġi dwar it-taxxa fuq id-dħul mill-bejgħ fl-okkażjoni tal-kunsinna tal-binjiet inkwistjoni, iżda aġixxiet bħala awtorità pubblika.
26 Il-qorti tar-rinviju teżamina wkoll il-kwistjoni ta’ abbuż ta’ dritt. Madankollu, peress li l-ġestjoni u r-responsabbiltà tal-binjiet twettqu mill-Fondazzjoni, din il-qorti teskludi li kien hemm, f’dan il-każ, abbuż ta’ dritt.
27 Il-qorti tar-rinviju tistaqsi madankollu ex officio dwar jekk, skont id-Direttiva tal-VAT, il-muniċipalità ta’ Woerden hijiex intitolata, minħabba l-fatt li hija ma tistax, fuq il-bażi tal-liġi dwar l-edukazzjoni primarja tat-2 ta’ Lulju 1981 fil-verżjoni tagħha applikabbli għall-fatti fil-kawża prinċipali, tiffattura l-ispejjeż ta’ akkomodazzjoni tal-iskejjel lill-istabbilimenti edukattivi u l-fatt li l-Fondazzjoni ttrasferiet mingħajr ħlas lill-istabbilimenti edukattivi l-użu tal-partijiet tal-binjiet inkwistjoni, tnaqqas biss frazzjoni tal-VAT imposta fl-okkażjoni tal-konsenja ta’ dawn il-binjiet.
28 F’dawn iċ-ċirkustanzi, il-Hoge Raad der Nederlanden (qorti suprema tal-Pajjiżi l-Baxxi) iddeċidiet li tissospendi l-proċeduri quddiemha u tagħmel lill-Qorti tal-Ġustizzja d-domanda li ġejja:
“F’każ bħal dak ineżami, fejn il-persuna taxxabbli kkummissjonat il-kostruzzjoni ta’ bini u biegħet dan il-bini bi prezz li ma jkoprix l-ispejjeż kollha tal-kostruzzjoni, filwaqt li x-xerrej tal-bini jagħti l-użu ta’ parti speċifika tal-bini bla ħlas lil terz, tali persuna taxxabbli hija intitolata tnaqqas it-taxxa kollha imposta fuq il-valur miżjud fir-rigward tal-kostruzzjoni tal-bini jew inkella biss parti minn din it-taxxa fuq il-valur miżjud li tikkorrispondi għall-partijiet mill-bini li x-xerrej juża għall-attivitajiet kummerċjali tiegħu (fil-każ ineżami kera bi ħlas)?”
Fuq id-domanda preliminari
29 Permezz tad-domanda tagħha, il-qorti tar-rinviju tistaqsi, essenzjalment, jekk id-Direttiva tal-VAT għandhiex tiġi interpretata fis-sens li, f’ċirkustanzi bħal dawk fil-kawża prinċipali, fejn il-persuna taxxabbli kienet kkummissjonat il-kostruzzjoni ta’ binja u bigħitha bi prezz inqas mill-ispejjeż ta’ kostruzzjoni tal-istess binja, l-imsemmija persuna taxxabbli għandha dritt tnaqqas il-VAT kollha mħallsa għall-kostruzzjoni tal-bini jew biss għal tnaqqis parzjali ta’ din it-taxxa, fi proporzjon mal-partijiet tal-imsemmija binja li x-xerrej ta’ din tal-aħħar jalloka għal attivitajiet ekonomiċi.
30 F’dan ir-rigward, għandu jitfakkar li, skont ġurisprudenza stabbilita, id-dritt tal-persuni taxxabbli li jnaqqsu l-VAT tal-input dovuta jew imħallsa għall-oġġetti akkwistati u għas-servizzi rċevuti minnhom mill-VAT li huma għandhom iħallsu jikkostitwixxi prinċipju fundamentali tas-sistema komuni tal-VAT stabbilita mil-leġiżlazzjoni tal-Unjoni Ewropea (ara s-sentenzi tat-8 ta’ Jannar 2002, Metropol u Stadler, C‑409/99, EU:C:2002:2, punt 42, kif ukoll tas-6 ta’ Settembru 2012, Tóth, C‑324/11, EU:C:2012:549, punt 23).
31 F’dan ir-rigward, mill-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja jirriżulta li d-dritt għal tnaqqis previst fl-Artikoli 167 et seq tad-Direttiva tal-VAT jagħmel parti integrali mill-mekkaniżmu tal-VAT u, bħala prinċipju, ma jistax jiġi limitat. B’mod partikolari, dan id-dritt jiġi eżerċitat immedjatament għat-taxxi kollha li kienu suġġetti għalihom it-tranżazzjonijiet input (ara s-sentenzi tal-21 ta’ Marzu 2000, Gabalfrisa et, C‑110/98 sa C‑147/98, EU:C:2000:145, punt 43, tas‑26 ta’ Mejju 2005, Kretzechnik, C‑465/03, EU:C:2005:320, punt 33; tat‑22 ta’ Diċembru 2010, Dankowski, C‑438/09, EU:C:2010:818, punt 22; kif ukoll tas-6 ta’ Diċembru 2012, Bonik, C‑285/11, EU:C:2012:774, punt 26).
32 Is-sistema ta’ tnaqqis hija intiża sabiex il-kummerċjant jinħeles għal kollox mill-piż tal-VAT dovuta jew imħallsa fil-kuntest tal-attivitajiet ekonomiċi tiegħu kollha. Is-sistema komuni tal-VAT, konsegwentement, tiggarantixxi newtralità perfetta f’dak li jirrigwarda l-intaxxar tal-attivitajiet ekonomiċi kollha, ikunu liema jkunu l-iskopijiet jew ir-riżultati ta’ dawn l-attivitajiet, bil-kundizzjoni li l-imsemmija attivitajiet ikunu fihom infushom suġġetti għall-VAT (sentenza tas‑6 ta’ Diċembru 2012, Bonik, C‑285/11, EU:C:2012:774, punt 27).
33 Skont il-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja l-VAT tapplika għal kull tranżazzjoni ta’ produzzjoni jew distribuzzjoni, nett mit-taxxa li qiegħed jinġarr direttament mill-kost tad-diversi komponenti tal-prezz (sentenza tas‑6 ta’ Diċembru 2012, Bonik, C‑285/11, EU:C:2012:774, punt 28). Minn dan isegwi li, fir-rigward tal-VAT, kull tranżazzjoni għandha tiġi evalwata per se, indipendentement mill-VAT dovuta fuq it-tranżazzjonijiet preċedenti jew sussegwenti.
34 Għal dak li jirrigwarda l-kundizzjonijiet materjali meħtieġa għall-ħolqien tad-dritt għal tnaqqis, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li jirriżulta mill-Artikolu 168(a) tad-Direttiva tal-VAT li l-oġġetti jew is-servizzi invokati sabiex jinħoloq dan id-dritt għandhom jintużaw bħala tranżazzjoni tal-output mill-persuna taxxabbli għall-bżonnijiet tat-tranżazzjonijiet intaxxati tagħha u li, dawn il-beni jew servizzi għandhom jiġu pprovduti minn persuna taxxabbli oħra fi tranżazzjoni tal-input (sentenza tas-6 ta’ Settembru 2012, Tóth, C‑324/11, EU:C:2012:549, punt 26).
35 Peress li l-Artikolu 168 tad-Direttiva tal-VAT ma jimponi ebda kundizzjoni oħra relatata mal-użu mill-persuna li tirċievi l-prodotti jew servizzi kkonċernati, għandu jiġi konkluż li, sakemm iż-żewġ kundizzjonijiet stipulati fil-punt preċedenti huma ssodisfatti, persuna taxxabbli għandha fil-prinċipju d-dritt għat-tnaqqis tal-VAT tal-input imħallsa.
36 F’dan ir-rigward, għandu jingħad ukoll li d-Direttiva tal-VAT ma tagħmilx id-dritt għal tnaqqis suġġett għal kundizzjoni relatata mal-użu tal-oġġetti jew tas-servizzi inkwistjoni mill-persuna li tirċievi mingħand il-persuna taxxabbli dawn l-oġġetti jew dawn is-servizzi peress li dan ikun jimplika li kull tranżazzjoni mwettqa minn persuna taxxabbli ma’ xerrej jew kerrej li ma jeżerċitax attività ekonomika, bħala individwi, jillimita d-dritt għal tnaqqis tal-persuna taxxabbli.
37 Barra minn hekk, kundizzjoni li l-użu ta’ oġġetti jew servizzi inkwistjoni mix-xerrej jew kerrej ta’ dawn tal-aħħar jiddeterminaw id-dritt għal tnaqqis tal-fornitur tkun ifisser li d-dritt għal tnaqqis tal-persuna taxxabbli jkun jiddependi fuq l-azzjoni sussegwenti tax-xerrej jew kerrej li xorta jkollu d-dritt li jbiddel l-użu tal-oġġett għal żmien qasir jew twil.
38 Issa, jirriżulta mid-deċiżjoni tar-rinviju li l-muniċipalità ta’ Woerden għandha tiġi kklassifikata bħala persuna taxxabbli fis-sens tad-Direttiva tal-VAT. Barra minn hekk, jirriżulta minn din id-deċiżjoni li l-binjiet fil-kawża prinċipali ġew ikkunsinnati lill-muniċipalità ta’ Woerden minn persuna taxxabbli oħra u li din il-muniċipalità użat dawn il-binjiet fil-kuntest ta’ tranżazzjoni taxxabbli, jiġifieri l-kunsinna tal-imsemmija binjiet bi ħlas lill-Fondazzjoni.
39 Minn dan isegwi li l-muniċipalità ta’ Woerden għandha dritt li tnaqqas it-totalità tat-taxxa tal-input, u dan mingħajr ma tqis l-użu li jagħmel ix-xerrej jew il-kerrej tal-oġġetti pprovduti minnha.
40 Fir-rigward tal-fatt li, fil-kawża prinċipali, il-persuna taxxabbli kkunsinnat oġġett bi prezz li ma jkoprix l-ispejjeż kollha, għandu jitfakkar li l-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li r-riżultat ta’ tranżazzjoni ekonomika huwa irrilevanti fir-rigward tad-dritt għal tnaqqis sakemm l-attività hija stess hija suġġetta għall-VAT (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi tal-20 ta’ Jannar 2005, Hotel Scandic Gåsabäck, C-412/03, EU:C:2005:47, punt 22, u tad-9 ta’ Ġunju 2011, Campsa Estaciones de Servicio, C‑285/10, EU:C:2011:381, punt 25).
41 Barra minn hekk, jirriżulta mill-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja li jekk il-prezz tal-kunsinna huwa inqas mill-prezz tal-kost, it-tnaqqis ma jistax jiġi limitat għall-proporzjoni tad-differenza bejn dan il-prezz u l-kost, anki jekk dan il-prezz huwa kunsiderevolment inqas mill-ispiża, sakemm ma jkunx purament simboliku (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal-21 ta’ Settembru 1988, Il-Kummissjoni vs Franza, C‑50/87, EU:C:1988:429, punt 16).
42 Mill-kunsiderazzjonijiet kollha preċedenti jirriżulta li, r-risposta għad-domanda magħmula għandha tkun li d-Direttiva tal-VAT għandha tiġi interpretata fis-sens li, f’ċirkustanzi bħal dawk fil-kawża prinċipali, fejn il-persuna taxxabbli kkummissjonat il-kostruzzjoni ta’ binja u li bigħitha bi prezz inqas mill-ispejjeż ta’ kostruzzjoni ta’ din tal-aħħar, l-imsemmija persuna taxxabbli għandha d-dritt għal tnaqqis tat-totalità tal-VAT imħallsa għall-kostruzzjoni ta’ din il-binja u mhux biss għal tnaqqis parzjali ta’ din it-taxxa, bi proporzjon tal-partijiet tal-binja li x-xerrej ta’ din tal-aħħar jalloka għal attivitajiet ekonomiċi. Il-fatt li dan ix-xerrej jittrasferixxi parti minn din il-binja mingħajr ħlas lil terz ma għandha l-ebda effett f’dan ir-rigward.
Fuq l-ispejjeż
43 Peress li l-proċedura għandha, fir-rigward tal-partijiet fil-kawża prinċipali, in-natura ta’ kwistjoni mqajma quddiem il-qorti tar-rinviju, hija din il-qorti li tiddeċiedi fuq l-ispejjeż. L-ispejjeż sostnuti għas-sottomissjoni tal-osservazzjonijiet lill-Qorti tal-Ġustizzja, barra minn dawk tal-imsemmija partijiet, ma jistgħux jitħallsu lura.
Għal dawn il-motivi, il-Qorti tal-Ġustizzja (It-Tieni Awla) taqta’ u tiddeċiedi:
Id-Direttiva tal-Kunsill 2006/112/KE, tat-28 ta’ Novembru 2006, dwar is-sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud, għandha tiġi interpretata fis-sens li, f’ċirkustanzi bħal dawk fil-kawża prinċipali, fejn il-persuna taxxabbli kkummissjonat il-kostruzzjoni ta’ binja u li bigħitha bi prezz inqas mill-ispejjeż ta’ kostruzzjoni ta’ din tal-aħħar, l-imsemmija persuna taxxabbli għandha d-dritt għal tnaqqis tat-totalità tal-VAT imħallsa għall-kostruzzjoni ta’ din il-binja u mhux biss għal tnaqqis parzjali ta’ din it-taxxa, bi proporzjon tal-partijiet tal-binja li x-xerrej ta’ din tal-aħħar jalloka għal attivitajiet ekonomiċi. Il-fatt li dan ix-xerrej jittrasferixxi parti minn din il-binja mingħajr ħlas lil terz ma għandha l-ebda effett f’dan ir-rigward.
Firem
* Lingwa tal-kawża: l-Olandiż.