C-596/20 - DuoDecad

Printed via the EU tax law app / web

Edizzjoni Provviżorja

KONKLUŻJONIJIET TAL-AVUKATA ĠENERALI

KOKOTT

ippreżentati fl‑10 ta’ Frar 2022 (1)

Kawża C596/20

DuoDecad Kft.

vs

Nemzeti Adó- és Vámhivatal Fellebbviteli Igazgatósága

(talba għal deċiżjoni preliminari mressqa mill-Fġvárosi Törvényszék (il-Qorti tal-Belt ta’ Budapest, l-Ungerija))

“Rinviju għal deċiżjoni preliminari – Leġiżlazzjoni fiskali – Taxxa fuq il-valur miżjud – Direttiva 2006/112/KE – Post tal-provvista ta’ servizzi – Determinazzjoni tad-destinatarju tas-servizzi – Influwenza ta’ arranġament possibbilment abbużiv bejn id-destinatarju u terz fil-post tal‑provvista – Prinċipju ta’ newtralità – Ħelsien mit-taxxa doppja – Obbligu ta’ kooperazzjoni tal-awtoritajiet fiskali tal-Istati Membri”






I.      Introduzzjoni

1.        Din il-proċedura għal deċiżjoni preliminari turi l-limiti tal-armonizzazzjoni tad-dritt tal-Unjoni. Anki jekk l-Istati Membri kollha ttrasponew korrettament id-direttiva sottostanti, l-applikazzjoni tagħha għal provvista ta’ servizzi transkonfinali twassal madankollu għal riżultati differenti. Kemm il-Portugall kif ukoll l-Ungerija jaraw il-post ta’ provvista ta’ servizzi fit-territorju tagħhom u jiddikjaraw li l-VAT hija dovuta lilhom. Taxxa doppja reali tal-istess operazzjoni sseħħ minkejja armonizzazzjoni sħiħa tal-leġiżlazzjoni.

2.        Dan huwa partikolarment problematiku sa fejn, fil-kunċett tad-Direttiva dwar il-VAT, l-impriżi involuti lanqas ma huma verament persuni taxxabbli, iżda, kif iddikjarat il-Qorti tal-Ġustizzja (2) huma biss kolletturi tat-taxxa f’isem l-istat. Fir-realtà, il-VAT titqies li hija newtrali għall-impriża li sempliċement tiġbor din it-taxxa. Dan huwa l-każ biss jekk it-taxxa tinġabar darba waħda biss. Dan jippreżumi, minn din il-perspettiva, li l-post tal-provvista ta’ servizzi jinsab fi Stat Membru wieħed biss. Dan huwa wkoll il-każ, bħala prinċipju, tad-Direttiva dwar il-VAT. Madankollu, għandu jiġi eskluż ukoll li, fiż-żewġ Stati Membri, jista’ jiġi deċiż b’mod definittiv li l-post jinsab kemm f’wieħed u kemm fl-Istat Membru l-ieħor. Fi kliem ieħor: ma għandux ikun hemm kunflitt ta’ klassifikazzjoni.

3.        Barra minn hekk, din il-proċedura għal deċiżjoni preliminari tqajjem il-kwistjoni dwar id-determinazzjoni tad-destinatarju tas-servizz inkwistjoni meta dan tal-aħħar u terz jiġu akkużati b’arranġament abbużiv. Dan huwa importanti f’dan il-każ għad-determinazzjoni korretta tal-post tal‑provvista. Fil-fatt, anki jekk dan l-ilment huwa fondat, il-kwistjoni hija jekk akkuża ta’ abbuż ta’ dritt fir-relazzjoni bejn it-terz u d-destinatarju tas-servizz jistax ikollha effett fuq il-fornitur, jiġifieri fuq il-post tas-servizzi tiegħu.

II.    Il-kuntest ġuridiku

A.      Id-dritt tal-Unjoni

1.      Id-Direttiva dwar il-VAT

4.        Il-kuntest ġuridiku joħroġ mid-Direttiva dwar il-VAT (3) fil-verżjoni tagħha applikabbli għas-snin 2009 (4) u 2011 (5).

5.        L-Artikolu 2(1)(ċ) ta’ din id-direttiva jipprevedi:

“1.      It-transazzjonijiet li ġejjin għandhom ikunu soġġetti għall-VAT:

(ċ)      il-provvista ta’ servizzi bi ħlas fit-territorju ta’ Stat Membru minn persuna taxxabbli li taġixxi bħala tali”.

6.        Skont l-Artikolu 24(1) tal-imsemmija direttiva:

“1.      ‘Provvista ta’ servizzi’ għandha tfisser kwalunkwe operazzjoni li ma tikkostitwix provvista ta’ merkanzija”.

7.        L-Artikolu 28 tal-imsemmija direttiva jipprevedi:

“Fejn persuna taxxabbli li taġixxi f’isimha iżda għall-benefiċċju ta’ ħaddieħor tieħu parti fi provvista ta’ servizzi, hija għandha tiġi kkunsidrata li rċeviet u pprovdiet dawk is-servizzi hija stess.”

8.        Id-dispożizzjonijiet li jirregolaw l-għażla tas-sit tal-provvista ta’ servizzi ġew emendati mill‑1 ta’ Jannar 2010 (6), b’tali mod li s-sentejn inkwistjoni kienu rregolati minn dispożizzjonijiet dwar l-għażla tas-sit differenti.

9.        Fir-rigward tas-sena finanzjarja 2009, l-Artikolu 43 tal-imsemmija direttiva huwa fformulat kif ġej:

“Il-post minn fejn hu pprovdut is-servizz għandu jitqies li jkun il-post fejn il-fornitur ikun stabbilixxa n-negozju tiegħu jew ikollu stabbiliment fiss minn fejn hu pprovdut is-servizz, jew, fin-nuqqas ta’ post bħal dan tan-negozju jew stabbiliment fiss, il-post fejn hu jkollu l-indirizz permanenti tiegħu jew fejn normalment ikun residenti.”

10.      Din id-dispożizzjoni li tirregola l-għażla tas-sit ġiet ikkompletata, għas-sena fiskali 2009, permezz tal-Artikolu 56(1)(k) tad-Direttiva dwar il-VAT:

“1.      Il-post ta’ provvista tas-servizzi li ġejjin lil konsumaturi stabbiliti barra mill-Komunità, jew lil persuni taxxabbli stabbiliti fil-Komunità imma mhux fl-istess Stat Membru bħall-fornitur, għandu jkun il-post fejn il-konsumatur stabbilixxa n-negozju tiegħu jew għandu stabbiliment fiss li għalih jingħata s-servizz, jew, fin-nuqqas ta’ post bħal dan, il-post fejn hu jkollu l-indirizz permanenti tiegħu jew fejn normalment ikun residenti:

(k)      servizzi pprovduti elettronikament, bħal dawk imsemmija fl-Anness II”.

11.      L-imsemmi Anness II, intitolat “Lista Indikattiva tas-Servizzi Pprovduti Elettronikament Imsemmija fil-Punt (k) ta’ l-Artikolu 56(1)”, isemmi, inter alia, “Il-provvista ta’ siti web, web-hosting, ġestjoni b’distanza ta' programmi u tagħmir” u, “il-provvista ta’ immaġini, test u informazzjoni u t-tqegħid għad-disposizzjoni ta’ bażijiet tad-data”.

12.      L-Artikolu 196 tal-imsemmija direttiva kien jirregola, għas-sena fiskali 2009, il-proċedura ta’ awtolikwidazzjoni tad-destinatarju għal servizz ipprovdut minn persuna taxxabbli stabbilita barra mill-pajjiż kif ġej:

“Il-VAT għandha titħallas minn kwalunkwe persuna taxxabbli li lilha ikunu ġew ipprovduti s-servizzi msemmija fl-Artikolu 56 jew kwalunkwe persuna identifikata għall-finijiet tal-VAT fl-Istat Membru li fih hi dovuta t-taxxa li lilha jiġu pprovduti s-servizzi previsti fl-Artikoli 44, 47, 50, 53, 54 u 55, jekk is-servizzi jiġu pprovduti minn persuna taxxabbli li mhix stabbilita f’dak l-Istat Membru.”

13.      Għall-kuntrarju, fir-rigward tas-sena fiskali 2011, l-Artikolu 44 tal-imsemmija direttiva jiddetermina d-dispożizzjoni li tirregola l-għażla tas-sit tas-servizzi pprovduti lil persuna taxxabbli kif ġej:

“Il-post tal-forniment tas-servizzi lil persuna taxxabbli li qiegħda taġixxi bħala tali għandu jkun il-post fejn dik il-persuna tkun stabbilixxiet in-negozju tagħha. Madankollu, jekk dawk is-servizzi jiġu fornuti lil stabbiliment fiss tal-persuna taxxabbli li jinsab f’post li ma jkunx il-post fejn hija stabbilixxiet in-negozju tagħha, il-post tal-forniment ta’ dawk is-servizzi għandu jkun il-post fejn jinsab dak l-istabbiliment fiss. Fin-nuqqas ta’ tali post ta’ stabbiliment jew stabbiliment fiss, il-post tal-forniment tas-servizzi għandu jkun il-post fejn il-persuna taxxabbli li tirċievi tali servizzi għandha l-indirizz permanenti tagħha jew fejn tirrisjedi normalment”.

14.      L-Artikolu 196 tal-imsemmija direttiva (trasferiment tad-dejn fiskali lill-benefiċjarju tal-provvista), jipprovdi, għas-sena fiskali 2011:

“Il-VAT għandha titħallas minn kwalunkwe persuna taxxabbli, jew persuna ġuridika mhux taxxabbli li hi identifikata għall-finijiet tal-VAT, li lilha jiġu fornuti s-servizzi previsti fl-Artikolu 44, jekk s-servizzi jiġu fornuti minn persuna taxxabbli mhux stabbilita fit-territorju ta’ l-Istat Membru.”

2.      Ir-Regolament Nru 904/2010

15.      Barra minn hekk, il-kooperazzjoni amministrattiva tal-Istati Membri fil-qasam tal-VAT hija rregolata mir-Regolament (UE) Nru 904/2010 (7).

16.      Skont is-seba’ premessa tar-Regolament Nru 904/2010:

“Sabiex jiġbru t-taxxa dovuta, l-Istati Membri għandhom jikkoperaw biex jgħinu biex jiżguraw li l-VAT tiġi stabbilita b’mod korrett. L-Istati Membri Huma għaldaqstant għandhom mhux biss iwettqu monitoraġġ tal-applikazzjoni korretta tat-taxxa dovuta fit-territorju tagħhom stess, iżda għandhom ukoll jipprovdu assistenza lil Stati Membri oħra għall-iżgurar tal-applikazzjoni korretta tat-taxxa relatata mal-attività mwettqa fit-territorju tagħhom stess iżda dovuta fi Stat Membru ieħor.”

17.      L-Artikolu 1(1) tar-Regolament Nru 904/2010 jipprevedi:

“Dan ir-Regolament jistabbilixxi l-kondizzjonijiet li bihom l-awtoritajiet kompetenti fl-Istati Membri responsabbli għall-applikazzjoni tal-liġijiet dwar il-VAT għandhom jikkoperaw flimkien u mal-Kummissjoni biex jiżguraw konformità ma’ dawk il-liġijiet.

Għal dan il-għan, huwa jistabbilixxi regoli u proċeduri biex jippermettu lill-awtoritajiet kompetenti tal-Istati Membri biex jikkoperaw u jiskambjaw bejniethom kwalunkwe informazzjoni li tista’ tgħin biex issir valutazzjoni korretta tal-VAT, biex jikkontrollaw l-applikazzjoni korretta tal-VAT, b’mod partikolari fil-każ ta’ tranżazzjonijiet intra-Komunitarji, u biex tiġi miġġielda l-frodi fil-konfront tal-VAT. B’mod partikolari, jiddefinixxi r-regoli u l-proċeduri li jippermettu lill-Istati Membri jiġbru u jiskambjaw tali informazzjoni b’mezzi elettroniċi.”

B.      Il-leġiżlazzjoni Ungeriża

18.      Id-Direttiva dwar il-VAT ġiet trasposta permezz tal-Az általános forgalmi adóról szóló 2007. évi CXXVII. törvény (il-Liġi Nru CXXVII tal‑2007 dwar it-Taxxa fuq il-Valur Miżjud).

III. Il-kawża prinċipali

A.      L-isfond ta’ din it-talba għal deċiżjoni preliminari

19.      L-isfond ta’ din it-talba għal deċiżjoni preliminari huwa deċiżjonijiet diverġenti tal-awtoritajiet fiskali Portugiżi u Ungeriżi relatati mal-post tas-servizzi ta’ appoġġ informatiku pprovduti minn impriża Ungeriża (DuoDecad Kft. iktar ’il quddiem ir-“rikorrenti”), lil impriża Portugiża (Lalib Gestao e Investimentos LDA iktar ’il quddiem “Lalib”).

20.      Dawn id-deċiżjonijiet diverġenti huma, fl-aħħar mill-aħħar, it-tkomplija ta’ tilwima, apparentement li sal-lum għadha ma hijiex iċċarata, dwar ir-rikonoxximent, fir-rigward tad-dritt fiskali, tat-trasferiment ta’ liċenzji minn impriża Ungeriża oħra, WebMindLicenses (iktar ’il quddiem “WML”), lill-istess impriża Portugiża (Lalib). Dan huwa kuntratt ta’ liċenzja li għandu bħala suġġett it-tqegħid għad-dispożizzjoni ta’ “know-how” li jippermetti l-operat ta’ sit internet li permezz tiegħu kienu pprovduti servizzi awdjoviżivi interattivi. Snin ilu, din il-kawża diġà kienet is-suġġett ta’ proċedura għal deċiżjoni preliminari quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja (8).

21.      Fil-kuntest ta’ din il-proċedura preċedenti, qorti Ungeriża essenzjalment staqsiet lill-Qorti tal-Ġustizzja jekk dan il-kuntratt ta’ liċenzja konkluż bejn WML u Lalib għandux jiġi kkunsidrat bħala li jikkostitwixxi abbuż ta’ dritt jew liema huma l-kriterji rilevanti għal dan il-għan. Barra minn hekk, il-Qorti tal-Ġustizzja ġiet mistoqsija dwar jekk ir-Regolament Nru 904/2010 kellux jiġi interpretat fis-sens li l-awtoritajiet tat-taxxa ta’ Stat Membru, li jivverifikaw jekk servizzi li għalihom diġà tħallset il-VAT fi Stati Membri oħra humiex ukoll taxxabbli fl-Istat Membru tiegħu, hijiex obbligata li tagħmel talba għal kooperazzjoni lill-awtoritajiet tat-taxxa ta’ dawn l-Istati Membri l-oħra.

22.      Sussegwentement, il-Qorti tal-Ġustizzja rrispondiet, inter alia, li hija l-qorti tar-rinviju li għandha teżamina ċ-ċirkustanzi kollha tal-kawża prinċipali sabiex tiddetermina jekk dan il-kuntratt kienx jikkostitwixxi arranġament purament artifiċjali li jaħbi li s-servizz inkwistjoni kien effettivament ipprovdut mhux mill-kumpannija akkwirenti tal-liċenzja, iżda, fir-realtà, mill-kumpannija fornitriċi tal-liċenzja. F’dan ir-rigward, hija għandha b’mod partikolari tiddetermina jekk il-kostruzzjoni tas-sede tal-attività ekonomika jew tal-istabbiliment permanenti tal-kumpannija akkwirenti tal-liċenzja kinitx tikkorrispondi għall-fatti jew jekk din il-kumpannija kellhiex struttura xierqa f’termini ta’ bini, persunal u mezzi tekniċi għall-eżerċizzju tal-attività ekonomika inkwistjoni jew jekk hija ma teżerċitax din l-attività ekonomika f’isimha stess u għan-nom tagħha stess, taħt ir-responsabbiltà tagħha stess u għar-riskju tagħha stess. Barra minn hekk, talba għal informazzjoni għandha tiġi indirizzata lill-awtoritajiet tat-taxxa ta’ dawn l-Istati Membri l-oħra meta tali talba tkun utli, jew saħansitra indispensabbli, sabiex jiġi stabbilit li l-VAT tista’ tintalab fl-ewwel Stat Membru.

23.      Sadanittant, tali informazzjoni ntalbet mingħand l-awtoritajiet Portugiżi matul il-proċedura bejn WML u l-awtorità fiskali Ungeriża. Skont ir-rikorrenti, din tikkunsidra li l-impriża Portugiża hija effettivament stabbilita fil-Portugall. Issa, jidher li l-awtorità fiskali Ungeriża tkompli tikkunsidra li l-kuntratt konkluż bejn WML u l-impriża Portugiża kien is-suġġett ta’ abbuż ta’ dritt. Għaldaqstant, is-sit internet huwa operat biss minn WML u t-tranżazzjonijiet hekk iġġenerati jitwettqu minn WML mill-Ungerija. Il-“konsegwenza loġika” hija li s-servizzi kollha ta’ appoġġ informatiku marbuta mal-operat tas-sit internet lanqas ma kienu pprovduti lill-impriża Portugiża, iżda biss lil WML fl-Ungerija.

B.      Il-kawża prinċipali quddiem il-qrati

24.      Ir-rikorrenti hija tip ta’ impriża li tipprovdi servizzi ta’ appoġġ informatiku lil operaturi ta’ siti internet. Din ġiet stabbilita fit‑8 ta’ Ottubru 2007. Jidher li teżisti ċerta rabta ma’ WML, iżda li ma hijiex suffiċjentement espliċita fit-talba għal deċiżjoni preliminari. Skont it-tieni domanda magħmula mill-qorti tar-rinviju, il-proprjetarju ta’ WML huwa kemm l-amministratur kif ukoll il-proprjetarju tar-rikorrenti.

25.      Ir-rikorrenti timpjega professjonisti li għandhom esperjenza fit-tul u hija, permezz ta’ kuntest tekniku stabbli, il-leader fit-trażmissjoni ta’ kontenut multimedjali fuq l-internet. L-impriża Portugiża Lalib li lilha ħarġet, għax-xhur ta’ Lulju sa Diċembru 2009 u għas-sena kalendarja 2011 kollha, fatturi relatati ma’ servizzi ta’ appoġġ, ta’ manutenzjoni u ta’ kostruzzjoni bħala provvista ta’ servizzi b’ammont totali ta’ EUR 8 086 829.40 kienet il-klijent prinċipali tar-rikorrenti.

26.      L-impriża Portugiża Lalib ġiet stabbilita fis‑16 ta’ Frar 1998 skont id-dritt Portugiż u l-attività prinċipali tagħha, matul il-perijodu eżaminat, kienet il-provvista elettronika ta’ servizzi ta’ divertiment.

27.      L-awtorità fiskali u doganali Ungeriża wettqet kontroll fiskali għand ir-rikorrenti. L-għan tal-kontroll kien it-taxxa ġenerali fuq id-dħul mill-bejgħ; il-perijodu kkontrollat kien it-tieni semestru tas-sena 2009 u s-sena fiskali 2011 kollha. Bħala riżultat tal-kontroll, l-awtorità tat-taxxa ddeterminat differenza fit-taxxa ta’ 458 438 000 forint (HUF) (madwar EUR 1.25 miljun) għad-detriment tar-rikorrenti permezz ta’ deċiżjoni tal‑10 ta’ Frar 2020, u imponiet ukoll fuq ir-rikorrenti multa fiskali ta’ HUF 343 823 000 (madwar EUR 1 miljun) u interessi moratorji ta’ HUF 129 263 000 (madwar EUR 350 000). Ir-rikorrenti ppreżentat appell minn din id-deċiżjoni, li ġie miċħud permezz ta’ deċiżjoni tas‑6 ta’ April 2020.

28.      Il-konstatazzjonijiet tal-awtorità fiskali konvenuta kienu bbażati fuq il-fatt li d-destinatarja effettiva tas-servizzi pprovduti mir-rikorrenti lil Lalib ma kinitx Lalib, iżda WML. Wara proċedura ġdida, li twettqet għand WML, ġie kkonstatat li s-servizzi ma kinux ipprovduti minn Lalib mill-Portugall, iżda minn WML fl-Ungerija, permezz ta’ sit internet. Il-kuntratt ta’ liċenzja inkwistjoni konkluż bejn Lalib u WML kien jikkostitwixxi kuntratt ta’ liċenzja fittizju.

29.      Ir-rikorrenti appellat minn din id-deċiżjoni. Hija tqis, bħal ħafna impriżi msieħba oħra, li hija pprovdiet servizzi ta’ appoġġ direttament lil Lalib u mhux lil WML. Fir-rigward tal-kuntratti konklużi ma’ Lalib, ma jissemmew la WML u lanqas l-azzjonist maġġoritarju ta’ WML. Għall-kuntrarju, fil-kuntest tal-proċedura mibdija kontra WML, id-direttorat għal persuni taxxabbli kbar tal-awtorità fiskali u doganali nazzjonali fl-Ungerija talab lill-awtorità Portugiża tiċċara l-fatti. Fir-risposta tagħha għall-applikazzjoni internazzjonali, l-awtorità Portugiża indikat b’mod ċar li Lalib kienet stabbilita fil-Portugall, li, matul il-perijodu eżaminat, l-impriża kienet eżerċitat attività ekonomika reali għar-riskju tagħha stess u li hija kellha l-mezzi tekniċi u umani kollha meħtieġa sabiex tuża l-għarfien miksub fuq livell internazzjonali.

30.      Peress li, minkejja l-proċedura għal deċiżjoni preliminari diġà mwettqa, il-post tat-tranżazzjonijiet imwettqa fis-sit internet (ta’ Lalib jew ta’ WML) jista’ jiġi evalwat b’mod differenti mill-awtoritajiet fiskali Portugiżi u Ungeriżi u li dan jista’ jkollu effett fuq il-post tal‑provvista tat-tranżazzjonijiet tar-rikorrenti, il-qorti kompetenti tqis li talba għal deċiżjoni preliminari ġdida hija neċessarja.

IV.    It-talba għal deċiżjoni preliminari u l-proċedura quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja

31.      Huwa f’dan il-kuntest li l-Fġvárosi Törvényszék (il-Qorti tal-Belt ta’ Budapest, l-Ungerija) iddeċidiet li tissospendi l-proċeduri quddiemha u li tagħmel lill-Qorti tal-Ġustizzja ż-żewġ domandi twal ħafna li ġejjin:

“1)      L-Artikolu 2(1)(c), l-Artikolu 24(1) u l-Artikolu 43 tad-Direttiva tal-Kunsill 2006/112 għandhom jiġu interpretati fis-sens li l-akkwirent tal-liċenzja tan-know-how – kumpannija stabbilita fi Stat Membru tal-Unjoni (fit-tilwima fil-kawża prinċipali, il-Portugall), ma jipprovdix lill-utenti finali s-servizzi disponibbli fuq sit tal-internet, b’tali mod li ma jistax ikun id-destinatarju tas-servizz ta’ appoġġ tekniku tan-know how żgurat minn persuna taxxabbli, stabbilita fi Stat Membru ieħor tal-Unjoni (fit-tilwima fil-kawża prinċipali, l-Ungerija), li topera bħala subappaltatur, iżda li din tal-aħħar tipprovdi tali servizzi lill-fornitur tal-liċenzja tan-know-how stabbilit f’dan l-Istat Membru tal-aħħar, f’ċirkustanzi li fihom l-akkwirent tal-liċenzja:

(a)      kellu uffiċċji mikrija fl-ewwel Stat Membru, infrastruttura tal-informatika u tal-uffiċċju, persunal tiegħu u esperjenza estensiva fil-qasam tal-kummerċ elettroniku, u kellu proprjetarju b’netwerk ta’ relazzjonijiet internazzjonali wiesa’ u amministratur ikkwalifikat fil-qasam tal-kummerċ elettroniku;

(b)      kien irċieva n-know-how li jirrifletti l-proċess ta’ funzjonament tas-siti tal-internet u l-aġġornament tagħhom, kien jagħti l-opinjoni tiegħu dwarhom, kien jissuġġerixxi modifiki għall-imsemmija proċessi u kien japprovahom,

(c)      kien id-destinatarju tas-servizzi li l-persuna taxxabbli kienet tipprovdi abbażi ta’ dan in-know how;

(d)      kien jirċievi regolarjament rapporti dwar is-servizzi mwettqa mis-subappaltaturi

(b’mod partikolari, dwar it-traffiku tas-siti tal-internet u l-pagamenti mwettqa mill-kont bankarju);

(e)      kien irreġistra f’ismu l-ismijiet ta’ dominji tal-internet li jippermettu l-aċċess għas-siti tal-internet permezz tal-internet;

(f)      kien jidher fuq is-siti tal-internet bħala l-fornitur ta’ servizzi;

(g)      kien jiżgura huwa nnifsu l-proċessi intiżi għaż-żamma tal-popolarità tas-siti tal-internet;

(h)      kien jikkonkludi huwa nnifsu, f’ismu proprju, il-kuntratti ta’ subappalt u ta’ kooperazzjoni neċessarji għall-provvista ta’ servizzi (b’mod partikolari mal-banek li kienu jiżguraw il-ħlas b’kard bankarja fuq is-siti tal-internet, flimkien mal-persuni li jipprovdu l-kontenut aċċessibbli fuq is-siti tal-internet u mal-amministraturi tas-sit li jippromwovu il-kontenut);

(i)      kellu sistema kompleta ta’ riċezzjoni tad-dħul li ġej mill-provvista tas-servizz inkwistjoni lill-utenti finali, bħal kontijiet bankarji, id-dritt li juża esklużivament u kompletament dawn il-kontijiet bankarji, bażi ta’ data dwar l-utenti finali li tippermetti li jinħarġulhom fatturi għall-provvista ta’ servizzi, kif ukoll is-softwer ta’ fatturazzjoni rispettiv tiegħu;

(j)      fuq is-siti tal-internet, kien jindika s-sede rispettiva tiegħu fl-ewwel Stat Membru bħala l-post fiżiku tas-servizz lill-klijenti, u

(k)      huwa kumpannija indipendenti kemm mill-fornitur ta’ liċenzja kif ukoll mis-subappaltaturi Ungeriżi responsabbli mit-twettiq ta’ proċessi tekniċi partikolari deskritti fin-know-how,

u huwa ppreċiżat barra minn hekk li (i) iċ-ċirkustanzi esposti preċedentement kienu kkonfermati wkoll mill-awtorità korrispondenti tal-ewwel Stat Membru, fil-pożizzjoni tagħha ta’ korp li jista’ jiċċertifika l-preżenza ta’ dawn iċ-ċirkustanzi oġġettivi u li jistgħu jiġu vverifikati minn terzi, (ii) kien jikkostitwixxi ostakolu oġġettiv għall-provvista tas-servizz fl-Istat Membru l-ieħor permezz tas-siti tal-internet il-fatt li l-kumpannija ta’ dan l-Istat Membru ma setgħetx taċċedi għal fornitur ta’ servizzi ta’ ħlas li jiggarantixxi l-aċċettazzjoni ta’ ħlasijiet b’kard bankarja fuq is-siti tal-internet, u li, għal din ir-raġuni, il-kumpannija stabbilita f’dan l-istess Stat Membru qatt ma wettqet il-provvista tas-servizz disponibbli fuq is-sit tal-internet, la qabel u lanqas wara l-perijodu meqjus, u (iii) il-kumpannija akkwirenti tal-liċenzja u l-impriżi relatati tagħha kisbu profitt mill-użu tas-sit tal-internet globalment ogħla mid-differenza li tirriżulta mir-rata ta’ VAT applikabbli fl-ewwel u fit-tieni Stat Membru?

2)      “L-Artikolu 2(1)(c), l-Artikolu 24(1) u l-Artikolu 43 tad-Direttiva dwar il-VAT, għandhom jiġu interpretati fis-sens li l-fornitur tal-liċenzja tan-know-how – kumpannija stabbilita fl-Istat Membru l-ieħor – tipprovdi s-servizzi disponibbli fuq sit tal-internet lill-utenti finali, b’tali mod li huwa d-destinatarju tas-servizz ta’ sapport tekniku tan-know-how żgurat mill-persuna taxxabbli, li topera bħala subappaltatur, u din tal-aħħar ma tipprovdix tali servizz lill-akkwirent tal-liċenzja stabbilita fl-ewwel Stat Membru, f’ċirkustanzi li fiha l-kumpannija fornitriċi tal-liċenzja:

(a)      bħala riżorsi proprji kellha biss uffiċċju mikri u kompjuter użat mill-amministratur tagħha,

(b)      ma kellhiex persunal tagħha lil hinn mill-amministratur tagħha u konsulent legali part-time xi sigħat fil-ġimgħa,

(c)      ma kellhiex kuntratti oħrajn ħlief il-kuntratt ta’ żvilupp tan-know-how,

(d)      kienet ħalliet, skont il-kuntratt konkluż mal-fornitur ta’ liċenzja, lill-kumpannija detentriċi ta’ liċenzja tirreġistra f’isimha l-ismijiet ta’ dominju li hija proprjetarja tagħhom,

(e)      qatt ma dehret bħala l-fornitur tas-servizzi inkwistjoni f’għajnejn terzi, b’mod partikolari f’dawk tal-utenti finali, tal-banek li jiżguraw il-ħlas b’kard bankarja fuq is-siti tal-internet, tal-persuni li jipprovdu l-kontenut aċċessibbli fuq is-siti tal-internet u tal-amministraturi ta’ sit li jippromwovu l-kontenut,

(f)      qatt ma ħarġet dokumenti ta’ sostenn dwar is-servizzi disponibbli fuq is-siti tal-internet, bl-eċċezzjoni tal-fattura dwar id-drittijiet ta’ liċenzja, u

(g)      ma kellhiex sistema (bħal kontijiet bankarji speċifiċi u infrastrutturi oħrajn) li jippermettu r-riċezzjoni tad-dħul mis-servizz ipprovdut fuq is-siti tal-internet, u huwa ppreċiżat ukoll li, skont is-sentenza tas‑17 ta’ Diċembru 2015, WebMindLicenses (C‑419/14, EU:C:2015:832), ma huwiex deċiżiv, fih innifsu, li l-amministratur u l-uniku azzjonist tal-kumpannija fornitriċi tal-liċenzja ta’ know-how hija l-persuna li ħalqitu u li, barra minn hekk, din l-istess persuna teżerċita influwenza jew kontroll fuq l-iżvilupp u l-użu tal-imsemmi know-how u l-provvista ta’ servizzi li kienet ibbażata fuqu, b’tali mod li l-persuna fiżika li hija l-amministratriċi u l-proprjetarju tal-kumpannija fornitriċi tal-liċenzja hija wkoll l-amministratriċi u/jew l-proprjetarja tal-kumpanniji subappaltaturi – għalhekk tar-rikorrenti – li jikkontribwixxu – billi jeżegwixxu l-kompiti li huma imposti fuqhom għal dan l-iskop – għall-provvista ta’ servizzi bħala subappaltaturi, fuq talba tal-akkwirent tal-liċenzja?”

32.      Matul il-proċedura quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja, ir-rikorrenti, ir-Repubblika Portugiża, l-Ungerija u l-Kummissjoni Ewropea ppreżentaw osservazzjonijiet bil-miktub. Il-Qorti tal-Ġustizzja żammet lura milli żżomm seduta skont l-Artikolu 76(2) tar-Regoli tal-Proċedura.

V.      L-analiżi ġuridika

A.      Fuq id-domandi preliminari

33.      Iż-żewġ domandi preliminari għandhom jinftiehmu biss b’riferiment għas-suġġett tal-kawża prinċipali. Matul din il-proċedura, ir-rikorrenti u l-awtorità fiskali Ungeriża ma jaqblux fuq il-post tas-servizzi informatiċi pprovduti mir-rikorrenti lil Lalib.

34.      Il-post ta’ tali servizzi pprovduti elettronikament lil persuna taxxabbli oħra huwa, kemm taħt id-dritt l-antik (l-Artikolu 43 moqri flimkien mal-Artikolu 56(1)(k) tad-Direttiva dwar il-VAT fil-verżjoni applikabbli għall‑2009) kif ukoll taħt id-dritt il-ġdid (l-Artikolu 44 tad-Direttiva dwar il-VAT fil-verżjoni applikabbli għall‑2011) il-post fejn id-destinatarju tas-servizz stabbilixxa n-negozju tiegħu. Kieku Lalib kienet id-destinatarja tas-servizzi, il-post kien jinsab fil-Portugall, b’tali mod li l-Portugall kien jiġbor il-VAT b’mod korrett. Għall-kuntrarju, jekk impriża fl-Ungerija kienet id-destinatarja reali tas-servizz (pereżempju WML), il-post tas-servizzi informatiċi jkun jinsab fl-Ungerija, b’tali mod li l-VAT kienet tintalab b’mod korrett mill-Ungerija.

35.      B’mod iktar preċiż, il-kwistjoni dwar fejn il-post tal-provvista tas-servizzi tagħha jinsab meta ż-żewġ destinatarji tas-servizzi eliġibbli jkunu impriżi li għandhom dritt għat-tnaqqis tat-taxxa tal-input imħallsa u li jħallsu l-prezz miftiehem, miżjud bil-VAT korrispondenti, ma hijiex rilevanti għar-rikorrenti. Id-differenza fir-rata ta’ tassazzjoni bejn l-Ungerija u l-Portugall hija għalhekk irrilevanti. Madankollu, ma huwiex irrilevanti għar-rikorrenti li tkun taf jekk id-dħul mill-bejgħ huwiex taxxabbli darba, fl-Ungerija jew fil-Portugall, jew darbtejn fl-Ungerija u fil-Portugall, peress li hija ser tikseb darba waħda biss ir-remunerazzjoni miftiehma ma’ destinatarju tas-servizz.

36.      Huwa f’dan il-kuntest li ż-żewġ domandi preliminari jirrigwardaw l-interpretazzjoni tad-dispożizzjonijiet dwar il-post tal‑provvista tad-Direttiva dwar il-VAT sabiex jiġi ddeterminat, f’dan il-każ, il-post, kif inhu konformi mad-dritt tal-Unjoni, tal-provvisti ta’ servizzi pprovduti mir-rikorrenti fil-kawża prinċipali. Peress li dan il-post jiddependi mis-sede tad-destinatarju tas-servizz, il-qorti tar-rinviju tistaqsi, essenzjalment, dwar id-determinazzjoni korretta, fid-dawl tad-dritt tal-Unjoni, tad-destinatarju ta’ servizzi “korrett” f’din il-kawża (transkonfinali), fejn għadha involuta awtorità fiskali oħra li tipproduċi riżultat differenti minn dak tal-ewwel awtorità fiskali (“kunflitt ta’ klassifikazzjoni”).

37.      Barra minn hekk, sa fejn id-dubji dwar id-determinazzjoni tad-destinatarju tas-servizz korrett jirriżultaw min-“natura abbużiva” kontroversjali tat-trasferiment ta’ liċenzja minn WML lil Lalib, il-qorti tar-rinviju tistaqsi, inċidentalment, dwar jekk in-natura abbużiva (eventwali) tat-trasferiment ta’ liċenzja jistax ikollha effett fuq il-post ta’ servizz imwettaq minn terz.

38.      Għalhekk nipproponi lill-Qorti tal-Ġustizzja sabiex tqassar b’mod sinjifikattiv u tifformula mill-ġdid iż-żewġ domandi sabiex tagħti risposta utli lill-qorti tar-rinviju.

39.      Fil-fatt, din il-qorti tistaqsi, essenzjalment, jekk l-Artikoli 2, 24, 28 u l-Artikoli 43 et seq., moqrija fid-dawl tal-Artikolu 196 tad-Direttiva dwar il-VAT, fil-verżjonijiet rispettivi tagħhom, għandhomx jiġu interpretati fis-sens li, fiċ-ċirkustanzi tal-każ, hija l-parti kontraenti l-oħra ċivili li ħallset il-korrispettiv (f’dan il-każ Lalib) li hija d-destinatarja tas-servizz li fuqha jiddependi l-post tal-provvista. Jew inkella l-eżistenza eventwali ta’ prattika abbużiva bejn il-parti kontraenti u terz (f’dan il-każ WML) timplika li dan it-terz għandu jitqies bħala d-destinatarju tas-servizz u li l-post tal‑provvista huwa ddeterminat skont dan tal-aħħar?

40.      Il-kuntest partikolari tal-kawża deskritta iktar ’il fuq toffri wkoll lill-Qorti tal-Ġustizzja l-possibbiltà li tippreċiża jekk, fid-dawl tar-Regolament Nru 904/2010, il-prinċipju ta’ newtralità tad-Direttiva dwar il-VAT jirrikjedix li jkun hemm biss post wieħed ta’ provvista fis-sitwazzjonijiet transkonfinali jew jekk il-persuna taxxabbli tistax eventwalment tiġi esposta għar-riskju ta’ deċiżjonijiet diverġenti taż-żewġ awtoritajiet fiskali kkonċernati u, għaldaqstant, ta’ taxxa doppja tal-VAT.

41.      Sabiex tingħata risposta għad-domandi rriformulati, għandu jiġi, primarjament, iċċarat il-mod kif id-destinatarju tas-servizzi għandu jiġi ddeterminat fil-leġiżlazzjoni fiskali tal-VAT (ara, f’dan ir-rigward, taħt B). Sussegwentement, għandu jiġi eżaminat jekk l-eżistenza ta’ prattika abbużiva bejn dan id-destinatarju tas-servizz u terz jistax ikollha influwenza fuq il-post tal-provvista ta’ servizz tal-fornitur (ara, f’dan ir-rigward, taħt C). Sussegwentement, jiġu ttrattati l-problemi ta’ deċiżjonijiet kontradittorji mogħtija mill-awtoritajiet fiskali ta’ Stati Membri differenti fil-kuntest ta’ sistema armonizzata tal-VAT (ara, f’dan ir-rigward, taħt D).

B.      Fuq id-determinazzjoni tad-destinatarju tas-servizzi fil-leġiżlazzjoni fiskali tal-VAT

42.      Id-determinazzjoni tad-destinatarju ta’ servizzi “korrett” issegwi prinċipji ġenerali. Għandha ssir distinzjoni bejn il-kwistjoni tal-eżistenza ta’ prattika abbużiva. Id-determinazzjoni tad-destinatarju tas-servizz korrett tirriżulta mill-interpretazzjoni tad-Direttiva dwar il-VAT u, f’dan il-każ, għandha effetti fuq il-post tal-provvista ta’ servizzi. Għall-kuntrarju, il-konstatazzjoni tal-eżistenza ta’ prattika abbużiva taqa’ taħt l-evalwazzjoni tal-fatti. Hija għandha l-konsegwenza li tiddefinixxi mill-ġdid it-tranżazzjonijiet ikkonċernati, b’mod li tiġi stabbilita mill-ġdid is-sitwazzjoni kif kienet fin-nuqqas ta’ tranżazzjonijiet (9).

43.      Madankollu, mit-talba għal deċiżjoni preliminari jirriżulta biss li l-awtorità fiskali Ungeriża tikkunsidra l-arranġament kuntrattwali bejn WML u Lalib bħala prattika abbużiva, sa fejn, permezz ta’ din l-istruttura kuntrattwali, l-utenti tas-sit internet huma fornuti mill-Portugall b’rata ta’ VAT inferjuri għal dik meta jiġu fornuti mill-Ungerija. Madankollu, kif jirriżulta mill-osservazzjonijiet tar-rikorrenti, proċedura kriminali mibdija f’dan ir-rigward ma rriżultatx, sal-lum, f’akkuża ta’ frodi fiskali.

44.      Għall-kuntrarju, mit-talba għal deċiżjoni preliminari ma jirriżultax li l-qorti tar-rinviju tqis li r-relazzjonijiet kuntrattwali bejn ir-rikorrenti u Lalib jikkostitwixxu prattika abbużiva. Dan huwa wkoll komprensibbli, peress li r-rata ta’ VAT ma hijiex rilevanti bejn l-impriżi li għandhom dritt għat-tnaqqis tat-taxxa tal-input imħallsa. Kemm Lalib kif ukoll WML jistgħu jinnewtralizzaw l-oneru tal-VAT permezz tat-tnaqqis. F’dan ir-rigward, mill-proċess ma jirriżultax fiex jikkonsisti l-vantaġġ fiskali li minnu tibbenefika r-rikorrenti meta din tal-aħħar tipprovdi s-servizzi ta’ appoġġ informatiku lil impriża Portugiża u mhux lil impriża Ungeriża. Dan huwa ġustament innotat mill-Portugall.

45.      B’hekk, kif ġustament jirrileva wkoll il-Portugall, il-kwistjoni prinċipali hija dik dwar kif id-destinatarju tas-servizz (f’dan il-każ is-servizzi informatiċi pprovduti mir-rikorrenti) għandu jiġi ddeterminat skont id-dispożizzjonijiet tad-Direttiva dwar il-VAT dwar il-post tal-provvista.

46.      B’mod konformi ma’ ġurisprudenza stabbilita sew, l-għan tad-dispożizzjonijiet li jistabbilixxu l-post ta’ riferiment għal skopijiet ta’ taxxa tal-provvisti ta’ servizzi huwa li jiġu evitati, minn naħa, kunflitti ta’ kompetenza li jistgħu jwasslu għal tassazzjoni doppja u, min-naħa l-oħra, in-nuqqas ta’ impożizzjoni tat-taxxa (b’riferiment għat-tranżazzjonijiet) (10). Dan jimplika li jista’ jkun hemm destinatarju tas-servizz taxxabbli wieħed biss fis-sens tal-Artikolu 2(1)(ċ) tad-Direttiva dwar il-VAT.

47.      Madankollu, skont ġurisprudenza stabbilita, provvista ta’ servizzi taxxabbli fis-sens tal-Artikolu 2(1)(ċ) tad-Direttiva dwar il-VAT tkun teżisti biss, jekk bejn il-fornitur u d-destinatarju tas-servizz teżisti relazzjoni legali li fil-kuntest tagħha jiġu skambjati servizzi reċiproċi. F’dan ir-rigward, il-ħlas irċevut mill-fornitur ikun jikkostitwixxi l-korrispettiv effettiv ta’ servizz individwalizzabbli pprovdut lid-destinatarju tas-servizz. Dan ikun il-każ jekk tkun teżisti rabta diretta bejn is-servizz ipprovdut u l-korrispettiv irċevut (11).

48.      Normalment, bejn żewġ partijiet kontraenti li ftiehmu dwar il-provvista u r-remunerazzjoni għal provvista ta’ servizzi tkun teżisti relazzjoni legali li matulha jkun hemm skambju ta’ servizzi reċiproċi. Skont il-proċedura għal deċiżjoni preliminari, dan kien il-każ biss f’din il-kawża bejn ir-rikorrenti u Lalib. Għall-kuntrarju, fil-konklużjoni tal-kuntratt dwar is-servizzi ta’ appoġġ informatiku li kellhom jiġu pprovduti, WML la kienet involuta u ma ngħatat l-ebda remunerazzjoni. Minn dan isegwi li l-parti l-oħra fil-kuntratt ċivili, ikkostitwita minn Lalib, li hija d-destinatarju tas-servizz, tiddetermina l-post tal-provvista ta’ servizzi.

49.      Din l-interpretazzjoni, peress li d-destinatarju tas-servizz huwa, bħala prinċipju, il-parti kontraenti tal-fornitur u li huwa obbligat li jħallas ir-remunerazzjoni tal-korrispettiv, hija kkorroborata mis-sistema prevista fl-Artikolu 196 tad-Direttiva dwar il-VAT, li tikkompleta d-dispożizzjonijiet li jirregolaw l-għażla tas-sit.

50.      Fil-fatt, l-Artikolu 196 tad-Direttiva dwar il-VAT jipprevedi proċedura ta’ awtolikwidazzjoni bejn l-fornitur (f’dan il-każ ir-rikorrenti) u destinatarju tas-servizz korporattiv (f’dan il-każ Lalib) meta provvista ta’ servizzi titwettaq minn impriża li ma hijiex stabbilita fl-Istat Membru tad-destinatarju. Dan huwa intiż, kif tippreċiża l-premessa 42 tad-Direttiva dwar il-VAT, sabiex jissemplifika l-ġbir tat-taxxa u li jiggarantixxi l-effikaċja tat-taxxa (12). Il-proċedura tal-awtolikwidazzjoni, prevista fl-Artikolu 196 tad-Direttiva dwar il-VAT, għandha bħala sfond il-fatt li l-Istat Membru ta’ destinazzjoni jiltaqa’ ma’ diffikultajiet sabiex jiġbor taxxi fuq l-impriżi stabbiliti barra mill-pajjiż. Barra minn hekk, din il-proċedura ta’ awtolikwidazzjoni teżenta lill-fornituri minn obbligi ta’ reġistrazzjoni u ta’ dikjarazzjoni fi Stati Membri oħra (13).

51.      Il-proċedura ta’ awtolikwidazzjoni toħloq, abbażi ta’ dazju tas-sisa indirett, dazju tas-sisa dirett li jolqot direttament id-destinatarju tas-servizz. Madankollu, tali bidla tal-persuna responsabbli għall-ħlas tat-taxxa tippreżumi li d-destinatarju tas-servizz, li issa huwa suġġett, minbarra r-remunerazzjoni, għat-taxxa fuq il-valur miżjud, jista’ jieħu inkunsiderazzjoni dan id-dejn fiskali waqt il-ftehim ta’ remunerazzjoni jew, l-iktar tard, meta jħallas din ir-remunerazzjoni. Bħala prinċipju, dan huwa possibbli biss għall-parti kontraenti li hija responsabbli għall-ħlas tal-korrispettiv skont ir-relazzjoni legali msemmija iktar ’il fuq.

52.      Bħala konklużjoni, minn interpretazzjoni tar-regoli dwar id-determinazzjoni tal-post tal-provvista, konformi mal-Artikolu 196 tad-Direttiva dwar il-VAT, jirriżulta li, bħala prinċipju, hija l-parti kontraenti tal-impriża fornitriċi tad-destinatarju tas-servizz li tiddetermina l-post tal-provvista.

C.      L-influwenza tal-eżistenza ta’ prattika abbużiva bejn id-destinatarju tas-servizz reali u terz

53.      Huwa għalhekk stabbilit li, bħala prinċipju, il-parti kontraenti ċivili responsabbli għall-ħlas tal-korrispettiv hija d-destinatarju tas-servizz fis-sens tad-Direttiva dwar il-VAT. Għandu jiġi eżaminat jekk prattika abbużiva possibbilment eżistenti bejn id-destinatarju tas-servizz u terz (jiġifieri, f’dan il-każ, bejn Lalib u WML) tibdilx xi ħaġa minn dan.

1.      Fuq il-pożizzjoni tal-awtoritajiet fiskali Ungeriżi

54.      Fil-fehma tiegħi, ir-risposta għal din id-domanda għandha tkun fin-negattiv, skont il-pożizzjoni adottata mill-Portugall. Il-pożizzjoni kuntrarja tal-awtoritajiet fiskali Ungeriżi tmur kontra s-sistema tad-Direttiva dwar il-VAT fil-prinċipji rispettivi tagħha. Huwa jikkunsidra li mill-prattika abbużiva bejn WML u Lalib jirriżulta li s-sit internet tal-Ungerija huwa operat minn WML, b’tali mod li s-servizzi ta’ appoġġ informatiku setgħu jiġu pprovduti biss lil WML fl-Ungerija. Madankollu, kuntrarjament għal dak li ssostni l-Kummissjoni, id-determinazzjoni tad-destinatarju tas-servizz “korrett” tar-rikorrenti ma hijiex marbuta mill-qrib mal-punt dwar jekk il-kuntratt ta’ liċenzja konkluż bejn WML u Lalib għandux jiġi kklassifikat bħala abbuż ta’ dritt.

55.      Fil-fatt, skont din il-loġika, ma humiex biss is-servizzi tar-rikorrenti, iżda s-servizzi kollha li Lalib, impriża Portugiża eżistenti (jekk ir-risposta Portugiża għat-talba għal informazzjoni Ungeriża ġiet riprodotta korrettament), kienet tkun taxxabbli fl-Ungerija fir-rigward tal-operat tas-sit internet; dan jikkonċerna wkoll is-servizzi pprovduti minn fornituri Portugiżi oħra. Fi kwalunkwe każ, il-fatt li, kuntrarjament għall-awtorità fiskali Portugiża, l-awtorità fiskali Ungeriża tqis li Lalib ma teżistix, jew għandha tiġi assimilata ma’ WML ma jikkostitwixxix bażi suffiċjenti f’dan ir-rigward.

2.      Teħid inkunsiderazzjoni tan-newtralità fiskali fil-leġiżlazzjoni fiskali tal-VAT

56.      Minn naħa, id-Direttiva dwar il-VAT hija, bħala prinċipju, newtrali (14). Skont ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja, għandu jsir riferiment għan-natura oġġettiva tat-tranżazzjoni inkwistjoni (15) Dan huwa l-każ, b’mod partikolari, fir-rigward tal-interpretazzjoni tad-dispożizzjonijiet dwar il-post tal-provvista li, kif il-Qorti tal-Ġustizzja ddikjarat korrettament, għandhom jipprekludu, minn naħa, il-kunflitti ta’ ġurisdizzjoni li jistgħu jwasslu għal taxxa doppja u, min-naħa l-oħra, in-nuqqas ta’ tassazzjoni fuq d-dħul (b’mod iktar preċiż: ta’ tranżazzjonijiet) (16). Għaldaqstant, dawn huma intiżi sabiex l-Istati Membri jaqsmu bejniethom il-kompetenza fiskali.

57.      Għaldaqstant, il-kwistjoni dwar jekk id-destinatarju ta’ ħasil ta’ vetturi, jiġifieri servizz, huwiex ukoll proprjetarju tal-vettura, effettivament jikri l-vettura jew seraq il-vettura ma taffettwax il-kwistjoni dwar min huwa d-destinatarju tas-servizz u fejnu l-post tal-provvista. Bl-istess mod, il-ħalliel li ordna u ħallas għat-tindif tal-karozza misruqa huwa u jibqa’ d-destinatarju tas-servizz, b’tali mod li l-post tal-provvista ta’ servizzi jiddependi fuqu (pereżempju jekk hijiex persuna taxxabbli jew le, ara l-Artikolu 44 tad-Direttiva dwar il-VAT minn naħa u l-Artikolu 45 min-naħa l-oħra).

3.      Teħid inkunsiderazzjoni tal-perspettiva tal-fornitur

58.      Barra minn hekk, il-loġika msemmija iktar ’il fuq tal-awtoritajiet fiskali Ungeriżi tmur kontra t-teknika ta’ tassazzjoni indiretta tal-VAT. Fil-fatt, il- “prinċipju ta’ astrazzjoni”, kif spjegat bl-eżempju tal-ħalliel tal-karozzi, jirriżulta wkoll mill-fatt li, waqt il-ġbir tat-taxxa, l-imprenditur fornitur jaġixxi bħala estensjoni tal-Istat (“dak li jiġbor it-taxxi f’isem l-Istat” (17)). Sa fejn huwa ma jagħmilx dan volontarjament iżda abbażi ta’ dispożizzjoni legali, huwa jista’ wkoll jiġi deskritt bħala “assistent koskritt tal-Istat” (18).

59.      Issa, dan l-assistent tal-Istat għandu jkun jaf fejn jinsab il-post tal-kunsinna jew tal-provvista ta’ servizzi sabiex ikun jista’ japplika r-rata ta’ taxxa korretta u sabiex iħallas it-taxxa dovuta. Jekk il-post tal-provvista ta’ servizzi jiddependi mill-kwalità tad-destinatarju tas-servizz (pereżempju, jekk ikun persuna taxxabbli), il-fornitur għandu jkun jista’ jiddeterminaha b’mod awtonomu.

60.      Huwa jista’ jidentifika u jiddetermina l-parti kontraenti tiegħu, li, skont il-ftehim kuntrattwali, hija obbligata li tħallsu l-korrispettiv (il-prezz). Għall-kuntrarju, bħala prinċipju, id-destinatarju tas-servizz la għandu influwenza u lanqas għarfien taċ-ċirkustanzi li jikkonċernaw ir-relazzjoni bejn id-destinatarju tas-servizz u terzi biss. Għaldaqstant, tali karatteristiċi għandhom, bħala prinċipju, ikunu mingħajr effett fuq id-determinazzjoni tal-post tal-kunsinna jew tal-provvista tiegħu. Ġustament, min huwa l-proprjetarju vera ta’ karozza li trid tinħasel huwa indifferenti għall-persuna taxxabbli fil-kuntest tal-provvista ta’ servizzi. Id-destinatarju tas-servizz huwa l-parti kontraenti tiegħu u l-post tal-provvista huwa dejjem l-istess, kemm jekk il-vettura tkun mikrija, mixtrija jew misruqa.

4.      Teħid inkunsiderazzjoni tad-dispożizzjoni dwar tranżazzjonijiet fuq bażi ta’ kummissjoni

61.      Għandu jingħad ukoll li, kif jispeċifika l-Artikolu 28 tad-Direttiva dwar il-VAT, id-destinatarju tas-servizz jista’ jaġixxi f’ismu proprju, iżda għan-nom ta’ terzi. Minn dan isegwi li l-fatt li kwalunkwe persuna oħra minbarra l-parti kontraenti effettivament tuża l-provvista ma huwiex rilevanti għall-finijiet ta’ VAT. Persuna mhux proprjetarja li taġixxi f’isimha stess iżda għan-nom ta’ terzi (pereżempju l-proprjetarju) hija wkoll destinatarju tas-servizz.

62.      Għaldaqstant, dak li huwa deċiżiv huwa li Lalib hija obbligata, skont ir-relazzjoni legali sottostanti, tħallas il-korrispettiv tas-servizzi ta’ appoġġ informatiku lir-rikorrenti. Il-kwistjoni dwar jekk Lalib irċevietx is-servizzi għan-nom tagħha stess jew f’isimha stess jew f’isimha stess iżda għan-nom ta’ WML hija għalhekk, bħala prinċipju, mingħajr effett fuq il-kwalità ta’ destinatarju tas-servizz ta’ Lalib. Il-post tas-servizzi informatiċi pprovduti mir-rikorrenti lil Lalib jinsab għalhekk fil-Portugall u għandu jiġi evalwat indipendentement minn prattika possibbilment abbużiva bejn WML u Lalib.

5.      Deroga konċepibbli: arranġament abbużiv mill-partijiet ikkonċernati kollha

63.      Is-sitwazzjoni tkun differenti biss jekk l-istruttura legali kollha bejn Lalib, WML u r-rikorrenti kellha tiġi kkunsidrata bħala arranġament abbużiv kbir wieħed. Dan jippermetti li jiġu ddefiniti mill-ġdid l-operazzjonijiet ikkonċernati, b’tali mod li jsir riferiment għas-sitwazzjoni li kienet tipprevali fl-assenza ta’ dawn it-tranżazzjonijiet. Madankollu, tali arranġament abbużiv ma jirriżultax mit-talba għal deċiżjoni preliminari.

64.      Fid-dawl tal-fatt li kull element jindika l-eżistenza effettiva ta’ Lalib, tal-uffiċċju effettiv tagħha fil-Portugall, tal-ħlas effettiv tal-fatturi lir-rikorrenti u tan-nuqqas ta’ vantaġġ fir-rigward tal-VAT, għall-inqas, fir-rigward tas-servizzi ta’ appoġġ informatiku, jeżistu dubji serji f’dan ir-rigward. Bl-istess mod, il-Kummissjoni tidher li tippreżumi li hija biss Lalib li tipprovdi lill-konsumaturi finali permezz tas-sit internet. Issa, hija biss il-qorti tar-rinviju li tista’, fl-aħħar mill-aħħar, twettaq tali evalwazzjoni.

6.      Konklużjoni intermedja

65.      Id-destinatarju tas-servizzi informatiċi tar-rikorrenti hija l-parti kontraenti (Lalib). Prattika abbużiva eventwali bejn WML u Lalib hija irrilevanti f’dan ir-rigward. Dan japplika, fi kwalunkwe każ, jekk il-konklużjoni tal-kuntratt bejn ir-rikorrenti u Lalib ma għandhiex hija stess titqies li tagħmel parti minn prattika abbużiva. Issa, il-Qorti tal-Ġustizzja, minn naħa, ma għandha ebda indizji f’dan ir-rigward u, min-naħa l-oħra, dan jista’ jiġi evalwat biss mill-qorti tar-rinviju.

D.      Sussidjarjament: fuq it-trattament ta’ konstatazzjonijiet kontradittorji magħmula mill-awtoritajiet fiskali ta’ Stati Membri differenti fil-qasam tal-leġiżlazzjoni fiskali tal-VAT

1.      Problematika

66.      Ċertament, il-post tal-provvista tas-servizzi tar-rikorrenti huwa ċċarat hawnhekk. Madankollu, dan il-mekkaniżmu jżomm ukoll riskju ta’ taxxa doppja inerenti fis-sistema tal-VAT. Dan iseħħ jekk il-qorti tar-rinviju tikkonstata li l-istruttura legali kollha bejn Lalib, WML u r-rikorrenti għandha tiġi kkunsidrata bħala arranġament abbużiv wieħed.

67.      L-Ungerija tippreżumi provvista lil WML u post tal-provvista fl-Ungerija u tiġbor il-VAT fl-Ungerija. Għall-kuntrarju, il-Portugall probabbilment ma jibqax jikkwalifika l-fatti bħala arranġament abbużiv, b’tali mod li d-destinatarju tas-servizz ikun Lalib u l-post tal-provvista jinsab fil-Portugall. Dan iwassal għal taxxa doppja minħabba kunflitt ta’ klassifikazzjoni.

68.      Din il-konklużjoni eventwali tmur kontra l-kunċett tal-prinċipju ta’ newtralità fil-leġiżlazzjoni fiskali tal-VAT. Fil-fatt, kif diġà ddeċidiet il-Qorti tal-Ġustizzja, taxxa doppja tal-attivitajiet professjonali tmur kontra l-prinċipju ta’ newtralità fiskali inerenti fis-sistema komuni tal-VAT (19). Dan huwa kkonfermat ukoll mill-ġurisprudenza preċedenti dwar it-theddida ta’ taxxa doppja fil-każ ta’ importazzjoni ta’ merkanzija diġà imposta bit-taxxa tal-input (20).

69.      Il-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja diġà tagħti xi approċċi li jippermettu li tiġi evitata tali taxxa doppja.

2.      Assenza ta’ effett vinkolanti tal-ewwel stabbiliment tal-ammont tat-taxxa

70.      F’dan ir-rigward, il-Qorti tal-Ġustizzja diġà ddeċidiet b’mod korrett li l-Istat Membru li jiffissa t-taxxa fl-ewwel lok ma jorbotx lill-Istat Membru l-ieħor fl-applikazzjoni korretta tad-Direttiva dwar il-VAT (21). Tali “prinċipju ta’ min jiġi l-ewwel jinqeda l-ewwel” imur kontra l-kunċett ta’ regoli tal-post li huwa intiż għall-allokazzjoni u t-tqassim tad-dħul fiskali bejn l-Istati Membri.

71.      Ma hijiex meħtieġa li tiġi ddeterminata l-kwistjoni dwar jekk mir-Regolament Nru 904/2010 jirriżultax ukoll li awtorità tat-taxxa ta’ Stat Membru hija marbuta tindirizza talba għal informazzjoni lill-awtoritajiet tat-taxxa ta’ Stat Membru ieħor meta tali talba hija utli, jew saħansitra indispensabbli, għad-determinazzjoni ta’ jekk il-VAT hijiex eżiġibbli fl-ewwel Stat Membru (22).

72.      Fil-fatt, meta jikkonstataw li l-istess operazzjoni hija suġġetta għal trattament fiskali differenti fi Stat Membru ieħor, il-qrati ta’ Stat Membru għandhom il-fakultà jew l-obbligu, skont jekk id-deċiżjonijiet tagħhom jistgħux jew le jkunu s-suġġett ta’ rimedju ġudizzjarju, li jadixxu lill-Qorti tal-Ġustizzja b’talba għal deċiżjoni preliminari (23). Huwa f’dan is-sens li l-qorti tar-rinviju, f’dan il-każ, staqsiet lill-Qorti tal-Ġustizzja dwar l-interpretazzjoni tad-dispożizzjonijiet dwar l-għażla tas-sit tad-Direttiva dwar il-VAT.

3.      Interpretazzjoni diverġenti tad-dispożizzjonijiet dwar il-post tal-provvista

73.      Jekk il-kunflitt sottostanti jirrigwarda l-interpretazzjoni tad-dispożizzjonijiet li jirregolaw l-għażla tas-sit, is-soluzzjoni hija sempliċi. Din tista’ u għandha tiġi riżolta billi titressaq talba lill-Qorti tal-Ġustizzja. Din l-interpretazzjoni tad-dritt tal-Unjoni fil-kuntest tat-talba għal deċiżjoni preliminari torbot ukoll lill-awtorità fiskali l-oħra.

74.      Jekk din tal-aħħar għadha ma ħaditx deċiżjoni finali f’dan il-mument, dan jevita t-taxxa doppja. L-eżistenza ta’ deċiżjoni finali li, kuntrarjament għall-interpretazzjoni mogħtija mill-Qorti tal-Ġustizzja, twassal għal taxxa doppja korrispondenti, tmur kontra d-dritt tal-Unjoni. Għalhekk, jekk jirriżulta, jekk ikun il-każ wara deċiżjoni preliminari tal-Qorti tal-Ġustizzja, li l-VAT diġà tħallset indebitament fi Stat Membru ieħor, il-parti kkonċernata għandha d-dritt li tikseb ir-rimbors ta’ taxxi miġbura żejda. Skont ġurisprudenza stabbilita, id-dritt li jinkiseb ir-rimbors ta’ taxxi miġbura fi Stat Membru bi ksur tar-regoli tad-dritt tal-Unjoni huwa l-konsegwenza u jikkomplementa d-drittijiet mogħtija lill-individwi mid-dispożizzjonijiet tad-dritt tal-Unjoni kif ġew interpretati mill-Qorti tal-Ġustizzja. Għaldaqstant, bħala prinċipju, l-Istat Membru kkonċernat huwa obbligat iħallas lura t-taxxi miġbura bi ksur tad-dritt tal-Unjoni (24).

4.      Evalwazzjoni diverġenti tal-fatti sottostanti

75.      Madankollu, sa fejn il-kunflitt ma jirrigwardax interpretazzjoni diverġenti tad-dritt tal-Unjoni, iżda evalwazzjoni diverġenti tal-fatti (pereżempju, l-eżistenza ta’ prattika abbużiva), ir-rimedju żviluppat iktar ’il fuq ma jmurx lil hinn minn dan. Fil-fatt, l-applikazzjoni tad-dritt tal-Unjoni għall-fatti tal-kawża taqa’ taħt ir-rwol tal-qrati nazzjonali. Id-deċiżjonijiet ta’ dawn tal-aħħar ma jorbtux lill-awtoritajiet finanzjarji tal-Istati Membri l-oħra, b’tali mod li jippersisti r-riskju ta’ taxxa doppja.

76.      Din it-taxxa doppja tmur kontra l-għanijiet tad-Direttiva dwar il-VAT (ara l-punt 68 iktar ’il fuq). Ċertament, fil-qasam tad-dritt tat-taxxa fuq id-dħul, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li, fl-assenza ta’ armonizzazzjoni fil-livell tal-Unjoni, l-Istati Membri ma għandhomx l-obbligu li jadattaw is-sistema fiskali tagħhom għas-sistemi differenti ta’ taxxa tal-Istati Membri l-oħra, bil-għan li jeliminaw it-taxxi doppji (25). Madankollu, dan jikkonċerna t-taxxa doppja skont id-dritt mhux armonizzat tat-taxxa fuq id-dħul u jirriżulta mill-kompetenza leġiżlattiva li titħalla f’idejn l-Istati Membri f’dan ir-rigward. Fir-rigward tal-leġiżlazzjoni fiskali tal-VAT, dan l-argument ma jistax jintlaqa’.

77.      Taxxa doppja bbażata fuq id-dritt tal-Unjoni (f’dan il-każ id-Direttiva dwar il-VAT) taffettwa wkoll id-drittijiet fundamentali tal-persuna taxxabbli (ara l-Artikoli 15, 16 u 17 tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea) fl-implementazzjoni tad-dritt tal-Unjoni (26). Barra minn hekk, taxxa doppja tal-VAT fuq il-provvisti u s-servizzi transkonfinali tippreġudika l-moviment liberu tal-merkanzija u tas-servizzi.

78.      Fl-aħħar mill-aħħar, it-taxxa doppja, li tmur kontra s-suq intern, tista’ tiġi evitata biss jekk il-Qorti tal-Ġustizzja derogatorjament tiddetermina hija stess, f’din is-sitwazzjoni partikolari ta’ taxxa doppja minn żewġ Stati Membri minħabba kunflitt ta’ klassifikazzjoni tal-VAT f’każ transkonfinali, kif il-fatti tal-każ għandhom jiġu evalwati, f’dan il-każ, għalhekk, jekk kienx hemm abbuż.

79.      Bħala l-unika awtorità li tista’ tiddeċiedi b’mod vinkolanti għall-Istati Membri kkonċernati u, għaldaqstant, li tipprevjeni effettivament it-taxxa doppja, il-Qorti tal-Ġustizzja diġà wettqet de facto l-evalwazzjoni tagħha tal-fatti f’sitwazzjoni simili. B’hekk, pereżempju, fil-kawża li tat lok għas-sentenza Auto Lease Holland, kienet ikkonċernata evalwazzjoni differenti tal-fatti f’żewġ Stati Membri, kif enfasizzat espressament il-qorti tar-rinviju fil-kuntest ta’ dik il-proċedura (27). Madankollu, il-Qorti tal-Ġustizzja rrispondiet għad-domanda preliminari billi ddeċidiet li “l-Artikolu 5(1) tas-Sitt Direttiva għandu jiġi interpretat fis-sens li ma hemmx provvista ta’ karburant mil-lokatur lill-lokatarju f’każ li l-lokatarju jagħmel riforniment ta’ vettura li hija s-suġġett ta’ kuntratt ta’ leasing f’pompa tal-petrol f’isem u għan-nom tal-lokatur.” (28) Din ma kienet xejn ħlief l-evalwazzjoni tal-fatti tal-Qorti tal-Ġustizzja mitluba mill-qorti tar-rinviju.

80.      Madankollu, sabiex jittieħed inkunsiderazzjoni li l-evalwazzjoni tal-fatti hija bħala prinċipju l-kompitu tal-qorti nazzjonali u li bir-Regolament Nru 904/2010 l-Istati Membri għandhom possibbiltajiet għall-iskambju ta’ informazzjoni u biex jintlaħaq ftehim mal-Kumitat tal-VAT (Artikolu 398 tad-Direttiva dwar il-VAT), il-Qorti tal-Ġustizzja tagħmel ir-risposta għal dawn id-domandi dipendenti fuq il-fatt li dawn il-possibilitajiet l-oħra normalment ikunu ġew eżawriti minn qabel.

VI.    Konklużjoni

81.      Konsegwentement, nipproponi lill-Qorti tal-Ġustizzja tirrispondi kif ġej għad-domandi preliminari magħmula mill-Fġvárosi Törvényszék (il-Qorti tal-Belt ta’ Budapest, l-Ungerija):

1.      Id-destinatarju tas-servizz rilevanti għall-finijiet tad-determinazzjoni tal-post tal-provvista għandu jiġi ddeterminat mill-perspettiva tal-fornitur skont ir-relazzjoni legali sottostanti li tistabbilixxi min għandu jerfa’ l-piż tas-servizz riċevut. Ilment ibbażat fuq abbuż ta’ dritt, li jirrigwarda biss id-destinatarju tas-servizz u terz, huwa irrilevanti għad-determinazzjoni tad-destinatarju tas-servizz u tal-post tal-provvista.

2.      Il-prinċipju ta’ newtralità tad-Direttiva dwar il-VAT u r-Regolament Nru 904/2010, fid-dawl tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea u tal-libertajiet fundamentali, jipprekludu li diversi Stati Membri jintaxxaw l-istess operazzjoni b’taxxa tal-VAT doppja. Meta din it-taxxa doppja tkun ibbażata fuq evalwazzjoni tal-fatti differenti u meta l-Istati Membri ma jaslux għal soluzzjoni kkoordinata, il-qorti nazzjonali tista’, jew saħansitra għandha, titlob lill-Qorti tal-Ġustizzja għal tali soluzzjoni.


1      Lingwa oriġinali: il-Ġermaniż.


2      Ara, f’dan ir-rigward, is-sentenzi tat‑23 ta’ Novembru 2017, Di Maura (C‑246/16, EU:C:2017:887, punt 23), tal‑21 ta’ Frar 2008, Netto Supermarkt (C‑271/06, EU:C:2008:105, punt 21); u tal‑20 ta’ Ottubru 1993, Balocchi (C‑10/92, EU:C:1993:846, punt 25).


3      Direttiva tal-Kunsill 2006/112/KE tat‑28 ta’ Novembru 2006 (ĠU 2006, L 347, p. 1, rettifika fil-ĠU 2007, L 335, p. 60).


4      F’dan ir-rigward, kif emendata l-aħħar bid-Direttiva tal-Kunsill 2009/69/KE tal‑25 ta’ Ġunju 2009 (ĠU 2009 L 175, p. 12).


5      F’dan ir-rigward, kif emendata l-aħħar bid-Direttiva tal-Kunsill 2010/88/UE tas‑7 ta’ Diċembru 2010 (ĠU 2010, L 326, p. 1).


6      Direttiva tal-Kunsill 2008/8/KE tat‑12 ta’ Frar 2008 li temenda d-Direttiva 2006/112/KE fir-rigward tal-post tal-forniment ta’ servizz (ĠU 2008, L 44, p. 11).


7      Regolament tal-Kunsill (UE) Nru 904/2010 tas‑7 ta’ Ottubru 2010 dwar il-kooperazzjoni amministrattiva u l-ġlieda kontra l-frodi fil-qasam tat-taxxa fuq il-valur miżjud (ĠU 2010 L 268, p. 1).


8      Sentenza tas‑17 ta’ Diċembru 2015, WebMindLicenses (C‑419/14, EU:C:2015:832).


9      Sentenzi tat‑22 ta’ Novembru 2017, Cussens et (C‑251/14, EU:C:2017:881, punt 46); tas‑17 ta’ Diċembru 2015, WebMindLicenses (C‑419/14, EU:C:2015:832, punt 52); u s-sentenza tal‑21 ta’ Frar 2006, Halifax et (C‑255/02, EU:C:2006:121, punt 98).


10      Sentenza tas‑16 ta’ Ottubru 2014, Welmory (C‑605/12, EU:C:2014:2298, punt 42), u tas‑26 ta’ Jannar 2012, ADV Allround (C‑218/10, EU:C:2012:35, punt 27 u l-ġurisprudenza ċċitata). Ara wkoll, f’dan is-sens, is-sentenza tat‑18 ta’ Ġunju 2020, KrakVet Marek Batko (C‑276/18, EU:C:2020:485, punt 42).


11      Sentenza tas‑16 ta’ Settembru 2021, Balgarska natsionalna televizia (C‑21/20, EU:C:2021:743, punt 31); ara f’dan is-sens is-sentenza tat‑22 ta’ Novembru 2018, MEO – Serviços de Comunicações e Multimédia (C‑295/17, EU:C:2018:942, punt 39), u s-sentenza tat‑22 ta’ Ġunju 2016, Český rozhlas (C‑11/15, EU:C:2016:470, punti 21 u 22).


12      F’dan is-sens, is-sentenzi tas‑26 ta’ April 2017, Farkas (C‑564/15, EU:C:2017:302), punt 24), u tat‑13 ta’ Ġunju 2013, Promociones y Construcciones BJ 200 (C‑125/12, EU:C:2013:392, punt 28), dwar l-Artikolu 199 tad-Direttiva dwar il-VAT rispettivament.


13      Sentenza tas‑6 ta’ Ottubru 2011, Stoppelkamp (C‑421/10, EU:C:2011:640, punt 33), ukoll dwar l-Artikolu 21(1)(b) tas-Sitt Direttiva KE.


14      Sentenza tas‑6 ta’ Lulju 2006, Kittel (C‑439/04 u C‑440/04, EU:C:2006:446, punt 50 – il-prinċipju ta’ newtralità fiskali jipprojbixxi distinzjoni ġenerali bejn it-tranżazzjonijiet leċiti u t-tranżazzjonijiet illeċiti); tad‑29 ta’ Ġunju 2000, Salumets et (C‑455/98, EU:C:2000:352, punt 19); tad‑29 ta’ Ġunju 1999, Coffeeshop “Siberië” (C‑158/98, EU:C:1999:334, punti 14 u 21). Dwar id-derogi, ara s-sentenzi tas‑6 ta’ Diċembru 1990, Witzemann (C‑343/89, EU:C:1990:445), u tal‑5 ta’ Lulju 1988, Vereniging Happy Family Rustenburgerstraat (289/86, EU:C:1988:360, punt 20).


15      Sentenzi tal‑21 ta’ Frar 2013, Žamberk (C‑18/12, EU:C:2013:95, punt 36); tas‑27 ta’ Settembru 2007, Teleos et (C‑409/04, EU:C:2007:548, punt 39); tad‑9 ta’ Ottubru 2001, Cantor Fitzgerald International (C‑108/99, EU:C:2001:526, punt 33); u s-sentenza tas‑6 ta’ April 1995, BLP Group (C‑4/94, EU:C:1995:107, punt 24).


16      Sentenza tas‑16 ta’ Ottubru 2014, Welmory (C‑605/12, EU:C:2014:2298, punt 42), u tas‑26 ta’ Jannar 2012, ADV Allround (C‑218/10, EU:C:2012:35, punt 27 u l-ġurisprudenza ċċitata). Ara wkoll, f’dan is-sens, is-sentenza tat‑18 ta’ Ġunju 2020, KrakVet Marek Batko (C‑276/18, EU:C:2020:485, punt 42).


17      Ara dwar dan is-sentenzi tat‑23 ta’ Novembru 2017, Di Maura (C‑246/16, EU:C:2017:887, punt 23); tal‑21 ta’ Frar 2008, Netto Supermarkt (C‑271/06, EU:C:2008:105, punt 21); u tal‑20 ta’ Ottubru 1993, Balocchi (C‑10/92, EU:C:1993:846, punt 25).


18      Ara Stadie, H., Umsatzsteuerrecht, 2005, paragrafu 1.18.


19      Sentenza tat‑23 ta’ April 2009, Puffer (C‑460/07, EU:C:2009:254, punt 46); tas‑17 ta’ Mejju 2001, Fischer u Brandenstein (C‑322/99 u C‑323/99, EU:C:2001:280, punt 76); tat‑8 ta’ Marzu 2001, Bakcsi (C‑415/98, EU:C:2001:136, punt 46); u s-sentenza tal‑25 ta’ Mejju 1993, Mohsche (C‑193/91, EU:C:1993:203, punt 9).


20      Sentenza tal‑5 ta’ Mejju 1982, Schul Douane Expediteur (15/81, EU:C:1982:135, il-punt 2 tad-dispożittiv); b’mod simili, is-sentenza tas‑6 ta’ Lulju 1988, Ledoux (127/86, EU:C:1988:366, punt 20).


21      Sentenza tas‑17 ta’ Diċembru 2015, WebMindLicenses (C‑419/14, EU:C:2015:832, punt 54), ikkonfermata permezz tas-sentenza tat‑18 ta’ Ġunju 2020, KrakVet Marek Batko (C‑276/18, EU:C:2020:485, punt 53). F’dan is-sens ukoll is-sentenza tal‑5 ta’ Lulju‑2018, Marcandi (C‑544/16, EU:C:2018:540, punt 65).


22      Sentenza tas‑17 ta’ Diċembru 2015, WebMindLicenses (C‑419/14, EU:C:2015:832, punt 59); ara wkoll, f’dan is-sens, is-sentenza tat‑18 ta’ Ġunju 2020, KrakVet Marek Batko (C‑276/18, EU:C:2020:485, punt 48).


23      Sentenza tat‑18 ta’ Ġunju 2020, KrakVet Marek Batko (C‑276/18, EU:C:2020:485, punt 51); u tal‑5 ta’ Lulju 2018, Marcandi (C‑544/16, EU:C:2018:540, punti 64 u 66); u tas‑17 ta’ Diċembru 2015, WebMindLicenses (C‑419/14, EU:C:2015:832, punt 59).


24      Ara s-sentenza tat‑18 ta’ Ġunju 2020, KrakVet Marek Batko (C‑276/18, EU:C:2020:485, punt 52), u tal‑14 ta’ Ġunju 2017, Compass Contract Services (C‑38/16, EU:C:2017:454, punti 29 u 30 u l-ġurisprudenza ċċitata).


25      Sentenzi tas‑26 ta’ Mejju 2016, NN (L) International (C‑48/15, EU:C:2016:356, punt 47); tat‑8 ta’ Diċembru 2011, Banco Bilbao Vizcaya Argentaria (C‑157/10, EU:C:2011:813, punt 39); u tat‑12 ta’ Frar 2009, Block (C‑67/08, EU:C:2009:92, punt 31).


26      Kif nafu, din il-kundizzjoni, li tinsab fl-Artikolu 51(1) tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali, hija interpretata b’mod wiesa’ ħafna mill-Qorti tal-Ġustizzja — ara s-sentenza tas‑26 ta’ Frar 2013, Åkerberg Fransson (C‑617/10, EU:C:2013:105, punti 25 et seq.).


27      Bundesfinanzhof (il-Qorti Federali tal-Finanzi), digriet tat‑22 ta’ Frar 2001 – V R 26/00, UR 2001, 305, punti 54 u 56.


28      Sentenza tas‑6 ta’ Frar 2003, Auto Lease Holland Auto Lease Holland (C‑185/01, EU:C:2003:73, punt 37). Similarment ukoll is-sentenza tal‑5 ta’ Lulju 2018, Marcandi (C‑544/16, EU:C:2018:540, punt 49), li kienet ibbażata fuq evalwazzjoni differenti tal-ħruġ ta’ “kreditu” fl-Istati Membri.