Available languages

Taxonomy tags

Info

References in this case

References to this case

Share

Highlight in text

Go

Avis juridique important

|

62000J0169

Απόϕαση του Δικαστηρίου (πέμπτο τμήμα) της 7ης Μαρτίου 2002. - Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων κατά Δημοκρατίας της Φινλανδίας. - Παράβαση κράτους μέλους - Άρθρα 2 και 28, παράγραϕος 3, στοιχείο β΄, και παράρτημα ΣΤ, σημείο 2, της έκτης οδηγίας ΦΠΑ - Πράξη Προσχωρήσεως της Δημοκρατίας της Φινλανδίας - Απαλλαγή των παροχών υπηρεσιών συγγραϕέων, καλλιτεχνών και ερμηνευτών έργων τέχνης - Διατάξεις προβλέπουσες παρεκκλίσεις. - Υπόθεση C-169/00.

Συλλογή της Νομολογίας του Δικαστηρίου 2002 σελίδα I-02433


Περίληψη
Διάδικοι
Σκεπτικό της απόφασης
Απόφαση για τα δικαστικά έξοδα
Διατακτικό

Λέξεις κλειδιά


Φορολογικές διατάξεις - Εναρμόνιση των νομοθεσιών - Φόροι κύκλου εργασιών - Κοινό σύστημα φόρου προστιθεμένης αξίας - Ευχέρεια των κρατών μελών να διατηρήσουν προσωρινά ορισμένες απαλλαγές - αροχές υπηρεσιών συγγραφέων, καλλιτεχνών και ερμηνευτών έργων τέχνης - Έννοια - ρώτη παράδοση του έργου τέχνης από τον δημιουργό του - Απαλλαγή - αράβαση κράτους μέλους

(Οδηγία 77/388 του Συμβουλίου, άρθρο 2 και παράρτημα ΣΤ, σημ. 2)

Περίληψη


$$Κράτος μέλος που διατηρεί σε ισχύ νομοθεσία η οποία απαλλάσσει από τον φόρο προστιθεμένης αξίας τόσο την πώληση έργων τέχνης από τον δημιουργό τους, απευθείας ή μέσω μεσάζοντα, όσο και την εισαγωγή έργων τέχνης από τον ιδιοκτήτη-δημιουργό παραβαίνει τις υποχρεώσεις που υπέχει από το άρθρο 2 της έκτης οδηγίας 77/388/ΕΟΚ, περί εναρμονίσεως των νομοθεσιών των κρατών μελών, των σχετικών με τους φόρους κύκλου εργασιών. Συγκεκριμένα, από τη συσταλτική ερμηνεία της επίδικης παρεκκλίσεως που προβλέπει το αράρτημα ΣΤ, σημείο 2, της έκτης οδηγίας, η οποία αφορά τις «παροχές υπηρεσιών συγγραφέων, καλλιτεχνών και ερμηνευτών έργων τέχνης», προκύπτει ότι η εν λόγω έννοια δεν καλύπτει την παράδοση αντικειμένων καλλιτεχνικής αξίας, ακόμα και όταν πρόκειται για την πρώτη παράδοση από τον δημιουργό ή τον μεσάζοντα.

( βλ. σκέψεις 35-36, 38 και διατακτ. )

Διάδικοι


Στην υπόθεση C-169/00,

Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, εκπροσωπούμενη από τους E. Paasivirta και E. Traversa, με τόπο επιδόσεων στο Λουξεμβούργο,

προσφεύγουσα,

κατά

Δημοκρατίας της Φινλανδίας, εκπροσωπούμενης από την E. Bygglin, με τόπο επιδόσεων στο Λουξεμβούργο,

καθής,

που έχει ως αντικείμενο να αναγνωρίσει το Δικαστήριο ότι η Δημοκρατία της Φινλανδίας, διατηρώντας σε ισχύ νομοθεσία η οποία απαλλάσσει από τον φόρο προστιθεμένης αξίας τόσο τις μεταβιβάσεις έργων τέχνης από τους δημιουργούς ή τους μεσάζοντες όσο και την εισαγωγή των έργων τέχνης που πωλούνται απευθείας από τους δημιουργούς, παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από το άρθρο 2 της έκτης οδηγίας 77/388/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 17ης Μα_ου 1977, περί εναρμονίσεως των νομοθεσιών των κρατών μελών, των σχετικών με τους φόρους κύκλου εργασιών - Κοινό σύστημα φόρου προστιθεμένης αξίας: ομοιόμορφη φορολογική βάση (ΕΕ ειδ. έκδ. 09/001, σ. 49),

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ (πέμπτο τμήμα),

συγκείμενο από τους P. Jann, πρόεδρο τμήματος, S. von Bahr (εισηγητή) και A. La Pergola, δικαστές,

γενικός εισαγγελέας: L. A. Geelhoed

γραμματέας: R. Grass

έχοντας υπόψη την έκθεση του εισηγητή δικαστή,

αφού άκουσε τον γενικό εισαγγελέα που ανέπτυξε τις προτάσεις του κατά τη συνεδρίαση της 20ής Σεπτεμβρίου 2001,

εκδίδει την ακόλουθη

Απόφαση

Σκεπτικό της απόφασης


1 Με δικόγραφο που κατέθεσε στη Γραμματεία του Δικαστηρίου στις 8 Μα_ου 2000, η Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων άσκησε, βάσει του άρθρου 226 ΕΚ, προσφυγή ζητώντας από το Δικαστήριο να αναγνωρίσει ότι η Δημοκρατία της Φινλανδίας, διατηρώντας σε ισχύ νομοθεσία η οποία απαλλάσσει από τον φόρο προστιθεμένης αξίας (στο εξής: ΦΑ) τόσο τις μεταβιβάσεις έργων τέχνης από τους δημιουργούς ή τους μεσάζοντες όσο και την εισαγωγή των έργων τέχνης που πωλούνται απευθείας από τους δημιουργούς, παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από το άρθρο 2 της έκτης οδηγίας 77/388/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 17ης Μα_ου 1977, περί εναρμονίσεως των νομοθεσιών των κρατών μελών, των σχετικών με τους φόρους κύκλου εργασιών - Κοινό σύστημα φόρου προστιθεμένης αξίας: ομοιόμορφη φορολογική βάση (ΕΕ ειδ. έκδ. 09/001, σ. 49, στο εξής: έκτη οδηγία).

Η κοινοτική ρύθμιση

2 Το άρθρο 2 της έκτης οδηγίας ορίζει:

«Στον φόρο προστιθεμένης αξίας υπόκεινται:

1. οι παραδόσεις αγαθών και οι παροχές υπηρεσιών, που πραγματοποιούνται εξ επαχθούς αιτίας στο εσωτερικό της χώρας υπό υποκειμένου στο φόρο, που ενεργεί υπό την ιδιότητά του αυτήν.

2. Οι εισαγωγές αγαθών».

3 Κατά το άρθρο 5, παράγραφος 1, της έκτης οδηγίας, «[ω]ς "παράδοση αγαθού" θεωρείται η μεταβίβαση της εξουσίας να διαθέτει κανείς ενσώματο αγαθό ως κύριος».

4 Κατά το άρθρο 6, παράγραφος 1, της έκτης οδηγίας, «[ω]ς "παροχή υπηρεσιών" θεωρείται κάθε πράξη, η οποία δεν αποτελεί παράδοση αγαθών κατά την έννοια του άρθρου 5».

5 Το άρθρο 12, παράγραφος 3, στοιχείο γ_, της έκτης οδηγίας ορίζει:

«Τα κράτη μέλη έχουν την ευχέρεια να προβλέπουν ότι ο μειωμένος συντελεστής ή ένας από τους μειωμένους συντελεστές που εφαρμόζουν σύμφωνα με τις διατάξεις του στοιχείου α_, τρίτο εδάφιο, εφαρμόζεται και στις εισαγωγές αντικειμένων καλλιτεχνικής αξίας [...].

Όταν προσφεύγουν σε αυτή τη δυνατότητα, τα κράτη μέλη μπορούν επίσης να εφαρμόζουν το μειωμένο συντελεστή στις παραδόσεις αντικειμένων καλλιτεχνικής αξίας [...]:

- τις οποίες πραγματοποιεί ο ίδιος ο δημιουργός τους ή οι διάδοχοί του,

- [...]».

6 Το άρθρο 13, Α, της έκτης οδηγίας, με τίτλο «Απαλλαγές ορισμένων δραστηριοτήτων γενικού συμφέροντος», ορίζει στην παράγραφο 1, στοιχείο ιδ_:

«Με την επιφύλαξη άλλων κοινοτικών διατάξεων, τα κράτη μέλη απαλλάσσουν, υπό τις προϋποθέσεις που ορίζουν ώστε να εξασφαλίζεται η ορθή και απλή εφαρμογή των προβλεπομένων κατωτέρω απαλλαγών και να αποτρέπεται κάθε ενδεχόμενη φοροδιαφυγή, φοροαποφυγή και κατάχρηση:

[...]

ιδ) ορισμένες παροχές υπηρεσιών πολιτιστικού χαρακτήρος, καθώς και τις στενά συνδεόμενες με αυτές παραδόσεις αγαθών που πραγματοποιούνται από οργανισμούς δημοσίου δικαίου ή άλλους οργανισμούς πολιτιστικού χαρακτήρος αναγνωρισμένους από το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος».

7 Το άρθρο 28, παράγραφος 3, στοιχείο β_, της έκτης οδηγίας ορίζει ότι κατά τη διάρκεια της προβλεπομένης στην παράγραφο 4 μεταβατικής περιόδου τα κράτη μέλη δύνανται «να συνεχίσουν να απαλλάσσουν από τον φόρο τις απαριθμούμενες στο παράρτημα ΣΤ πράξεις υπό τις υφιστάμενες στο κράτος μέλος προϋποθέσεις».

8 Το παράρτημα ΣΤ της έκτης οδηγίας, που αριθμεί τις πράξεις που μπορούν να απαλλαγούν από τον ΦΑ, με το σημείο 2 αφορά τις «παροχές υπηρεσιών συγγραφέων, καλλιτεχνών και ερμηνευτών έργων τέχνης, δικηγόρων και λοιπών ελευθέρων επαγγελματιών».

9 Το παράρτημα XV, τίτλος ΙΧ, παράγραφος 2, στοιχείο ιε_, πρώτο εδάφιο, πρώτη περίπτωση, της πράξεως περί των όρων προσχωρήσεως της Δημοκρατίας της Αυστρίας, της Δημοκρατίας της Φινλανδίας και του Βασιλείου της Σουηδίας και των προσαρμογών των συνθηκών επί των οποίων βασίζεται η Ένωση (ΕΕ 1994, C 241, σ. 21, και ΕΕ 1995, L 1, σ. 1, στο εξής: ράξη ροσχωρήσεως) ορίζει:

«Για τους σκοπούς της εφαρμογής του άρθρου 28, παράγραφος 3, στοιχείο β_, και ενόσως η ιδία απαλλαγή εφαρμόζεται από οποιαδήποτε από τα σημερινά κράτη μέλη, η Δημοκρατία της Φινλανδίας μπορεί να απαλλάσσει από τον ΦΑ:

- τις υπηρεσίες που παρέχονται από συγγραφείς, καλλιτέχνες και ερμηνευτές, που αναφέρονται στο σημείο 2 του παραρτήματος ΣΤ.»

Η φινλανδική ρύθμιση

10 Στη Φινλανδία, ο arvonlisäverolaki (νόμος περί του φόρου προστιθεμένης αξίας), αριθ. 1501, της 30ής Δεκεμβρίου 1993 (στο εξής: νόμος περί ΦΑ), ισχύων από την 1η Ιουνίου 1994, διέπει τον ΦΑ.

11 Το άρθρο 46 του νόμου περί ΦΑ ορίζει:

«Δεν υπόκειται στον φόρο η πώληση αντικειμένου καλλιτεχνικής αξίας κατά την έννοια του άρθρου 79 c από τον δημιουργό του ή η πώληση από μεσάζοντα αντικειμένου καλλιτεχνικής αξίας που ανήκει στον δημιουργό του».

12 Το άρθρο 79 του νόμου περί ΦΑ καθορίζει τα αγαθά που νοούνται ως αντικείμενα καλλιτεχνικής αξίας.

13 Το άρθρο 94, παράγραφος 1, δεύτερο εδάφιο, του νόμου περί ΦΑ απαλλάσσει επίσης από τον ΦΑ την εισαγωγή, από τον ιδιοκτήτη-δημιουργό του, αντικειμένου καλλιτεχνικής αξίας κατά την έννοια του άρθρου 79 c.

Τα πραγματικά περιστατικά και η προ της ασκήσεως της προσφυγής διαδικασία

14 Η Επιτροπή, θεωρώντας ότι η Δημοκρατία της Φινλανδίας, διατηρώντας σε ισχύ νομοθεσία η οποία απαλλάσσει από τον φόρο προστιθεμένης αξίας τόσο τις μεταβιβάσεις έργων τέχνης από τους δημιουργούς ή τους μεσάζοντες όσο και την εισαγωγή των έργων τέχνης που πωλούνται απευθείας από τους δημιουργούς, παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από την έκτη οδηγία και ειδικότερα από το άρθρο 2, κίνησε τη διαδικασία λόγω παραβάσεως.

15 Η Επιτροπή, αφού με έγγραφο οχλήσεως ζήτησε από τη Δημοκρατία της Φινλανδίας να υποβάλει τις παρατηρήσεις της, της απηύθυνε, στις 4 Νοεμβρίου 1998, αιτιολογημένη γνώμη με την οποία την κάλεσε να λάβει τα κατάλληλα μέτρα για να συμμορφωθεί εντός προθεσμίας δύο μηνών από την κοινοποίηση. Δεδομένου ότι οι φινλανδικές αρχές απάντησαν ότι η επίμαχη απαλλαγή ήταν σύμφωνη με το παράρτημα ΧV, τίτλος ΙΧ, παράγραφος 2, στοιχείο ιε_, της ράξεως ροσχωρήσεως και αμφισβήτησαν την ύπαρξη της παραβάσεως, η Επιτροπή αποφάσισε να ασκήσει την παρούσα προσφυγή.

Η προσφυγή

Επιχειρήματα των διαδίκων

16 Η Επιτροπή ισχυρίζεται ότι η Δημοκρατία της Φινλανδίας, διατηρώντας σε ισχύ νομοθεσία η οποία απαλλάσσει από τον φόρο προστιθεμένης αξίας τόσο τις μεταβιβάσεις έργων τέχνης από τους δημιουργούς ή τους μεσάζοντες όσο και την εισαγωγή των έργων τέχνης που πωλούνται απευθείας από τους δημιουργούς, παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από το άρθρο 2 της έκτης οδηγίας.

17 Η Επιτροπή υπενθυμίζει ότι το άρθρο 2 της έκτης οδηγίας θέτει την αρχή σύμφωνα με την οποία οι παραδόσεις και οι εισαγωγές αγαθών υποβάλλονται σε ΦΑ. Υποστηρίζει ότι η έκτη οδηγία δεν προβλέπει τη δυνατότητα απαλλαγής από τον ΦΑ της παραδόσεως ή της εισαγωγής έργων καλλιτεχνικής αξίας, έστω και όταν η εν λόγω παράδοση γίνεται από τον δημιουργό ή τον μεσάζοντα αυτού. Έτσι, το παράρτημα ΣΤ της έκτης οδηγίας, που αριθμεί τις πράξεις που μπορούν να απαλλαγούν, αναφέρεται αποκλειστικά, με το σημείο 2, στις υπηρεσίες που παρέχουν οι συγγραφείς, καλλιτέχνες και ερμηνευτές, οπότε η πώληση και η εισαγωγή αντικειμένων καλλιτεχνικής αξίας να μην εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της εν λόγω παρεκκλίσεως. Η Επιτροπή προσθέτει ότι το άρθρο 12, παράγραφος 3, στοιχείο γ_, της έκτης οδηγίας επιτρέπει την εφαρμογή μειωμένου φορολογικού συντελεστή επί της πωλήσεως και της εισαγωγής αντικειμένων καλλιτεχνικής αξίας.

18 Κατά την Επιτροπή, η ερμηνεία της παρεκκλίσεως του παραρτήματος ΣΤ, σημείο 2, της έκτης οδηγίας πρέπει να στηρίζεται στη διατύπωση της διατάξεως αυτής. Επιπλέον, δεδομένου ότι πρόκειται για παρέκκλιση από βασικό κανόνα, η διάταξη πρέπει να ερμηνεύεται συσταλτικώς.

19 Η Φινλανδική Κυβέρνηση αντιτείνει ότι, κατά την προσχώρησή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η Δημοκρατία της Φινλανδίας διαπραγματεύθηκε εξαίρεση που της επέτρεπε να διατηρήσει την απαλλαγή που προβλέπει η εθνική της νομοθεσία για τα έργα της πλαστικής που είναι ιδιοκτησία του δημιουργού τους.

20 Θεωρεί ότι η ερμηνεία του παραρτήματος ΣΤ, σημείο 2, της έκτης οδηγίας, ως προς την πρώτη πώληση έργου τέχνης από τον δημιουργό του και την εισαγωγή από τον ιδιοκτήτη-δημιουργό, δεν μπορεί να στηριχθεί μόνο στη διατύπωση της διατάξεως αυτής. Τέτοια ερμηνεία θα περιόριζε και σχεδόν θα καταργούσε το πεδίο εφαρμογής της ως άνω διατάξεως καλύπτοντας σχεδόν αποκλειστικώς τις νωπογραφίες, στις οποίες η δημιουργία του έργου ενσωματώνεται άμεσα σε ακίνητο του οποίου ο αγοραστής είναι ιδιοκτήτης.

21 Κατά τη Φινλανδική Κυβέρνηση, για την ερμηνεία του παραρτήματος ΣΤ, σημείο 2, της έκτης οδηγίας, πρέπει να λαμβάνεται υπόψη ο σκοπός της εν λόγω διατάξεως, το νομικό πλαίσιο, δηλαδή οι άλλες διατάξεις της έκτης οδηγίας που εφαρμόζονται επί των καλλιτεχνικών δραστηριοτήτων, καθώς και η αρχή της φορολογικής ουδετερότητας. ρέπει επίσης να λαμβάνεται υπόψη η ιδιαίτερη φύση της πρώτης πωλήσεως ενός αντικειμένου καλλιτεχνικής αξίας, το οποίο οφείλει τον ουσιαστικό του χαρακτήρα στη μοναδική δημιουργική εργασία του καλλιτέχνη.

22 Κατ'αρχάς, σκοπός του παραρτήματος ΣΤ, σημείο 2, της έκτης οδηγίας είναι να δώσει στα κράτη μέλη τη δυνατότητα να συνεχίσουν να εφαρμόζουν τους εθνικούς κανόνες που απαλλάσουν από τον ΦΑ τη δραστηριότητα των συγγραφέων, καλλιτεχνών και ερμηνευτών έργων τέχνης.

23 Στη συνέχεια, το άρθρο 13, Α, παράγραφος 1, στοιχείο ιδ_, της έκτης οδηγίας, που προβλέπει την απαλλαγή ορισμένων παροχών υπηρεσιών πολιτιστικού χαρακτήρα, εκφράζει το ιδιαίτερο καθεστώς των πολιτιστικών δραστηριοτήτων στο πλαίσιο της έκτης οδηγίας.

24 Τέλος, ερμηνεία σύμφωνη μόνο με τη διατύπωση του παραρτήματος ΣΤ, σημείο 2, της έκτης οδηγίας θα αποτελούσε παραβίαση της αρχής της φορολογικής ουδετερότητας. Συγκεκριμένα, θα είχε ως αποτέλεσμα τη διάκριση, σε δημοσιονομικό επίπεδο, μεταξύ μορφών καλλιτεχνικής εκφράσεως, ανάλογα με το αν η μεταβίβαση του έργου πραγματοποιείται ή όχι με την πώληση κινητού αγαθού.

25 Η Φινλανδική Κυβέρνηση δέχεται, αντιθέτως, ότι η προσφυγή είναι βάσιμη ως προς τη μεσιτεία έργων τέχνης των οποίων δημιουργός είναι ο ιδιοκτήτης.

Εκτίμηση του Δικαστηρίου

26 Επιβάλλεται η διαπίστωση ότι η παρούσα προσφυγή αφορά το ζήτημα αν η Δημοκρατία της Φινλανδίας μπορεί να απαλλάσσει από τον ΦΑ, όπως ορίζει ο νόμος της περί ΦΑ, την πώληση έργου τέχνης από τον ίδιο τον δημιουργό του ή μέσω μεσάζοντος, καθώς και την εισαγωγή έργου τέχνης από τον ιδιοκτήτη-δημιουργό.

27 ροκειμένου να εκτιμηθεί το συμβιβαστό της επίδικης φινλανδικής νομοθεσίας με τις διατάξεις της έκτης οδηγίας και της πράξεως προσχωρήσεως, επιβάλλεται η υπενθύμιση, εκ προοιμίου, των χαρακτηριστικών του κοινού συστήματος ΦΑ που ενδιαφέρουν εν προκειμένω.

28 Σύμφωνα με το άρθρο 2 της έκτης οδηγίας, στον φόρο προστιθεμένης αξίας υπόκεινται οι παραδόσεις αγαθών και οι παροχές υπηρεσιών, που πραγματοποιούνται εξ επαχθούς αιτίας στο εσωτερικό της χώρας υπό υποκειμένου στον φόρο, που ενεργεί υπό την ιδιότητά του αυτήν, καθώς και οι εισαγωγές αγαθών.

29 Τα άρθρα 5 και 6 αντιστοίχως της έκτης οδηγίας καθορίζουν τα αγαθά και τις υπηρεσίες. Σύμφωνα με το άρθρο 5, παράγραφος 1, ως παράδοση αγαθού θεωρείται η μεταβίβαση της εξουσίας να διαθέτει κανείς ενσώματο αγαθό ως κύριος. Σύμφωνα με το άρθρο 6, παράγραφος 1, της έκτης οδηγίας, ως παροχή υπηρεσιών θεωρείται κάθε πράξη η οποία δεν αποτελεί παράδοση αγαθών κατά την έννοια του άρθρου 5.

30 Από την πράξη προσχωρήσεως προκύπτει ότι, κατά τη μεταβατική περίοδο του άρθρου 28 της έκτης οδηγίας, η Δημοκρατία της Φινλανδίας μπορεί να συνεχίσει να απαλλάσσει από τον ΦΑ τις παροχές υπηρεσιών από συγγραφείς, καλλιτέχνες και ερμηνευτές, τους οποίους αφορά το παράρτημα ΣΤ, σημείο 2, της έκτης οδηγίας, καθόσον η απαλλαγή αυτή εφαρμόζεται από ένα από τα αρχαιότερα κράτη μέλη.

31 Επιβάλλεται συνεπώς η ερμηνεία της έννοιας των υπηρεσιών που παρέχουν οι καλλιτέχνες προκειμένου να καθορισθεί αν αυτή καλύπτει επίσης την πρώτη παράδοση των έργων τέχνης από τον ίδιο τον δημιουργό τους, όπως ισχυρίζεται η Δημοκρατία της Φινλανδίας, ή αν τέτοια παράδοση αποτελεί μη απαλλασσομένη παράδοση αγαθών, όπως ισχυρίζεται η Επιτροπή.

32 Δεν αμφισβητείται ότι η απαλλαγή του παραρτήματος ΣΤ, σημείο 2, της έκτης οδηγίας αποτελεί παρέκκλιση από την εναρμόνιση των συστημάτων ΦΑ, όπως αυτή οργανώνεται από την εν λόγω οδηγία.

33 Επιβάλλεται η υπενθύμιση ότι, κατά πάγια νομολογία, οι όροι που χρησιμοποιούνται για τον καθορισμό των απαλλαγών του άρθρου 13 της έκτης οδηγίας πρέπει να ερμηνεύονται συσταλτικώς, δεδομένου ότι οι απαλλαγές αυτές αποτελούν παρεκκλίσεις από τη γενική αρχή σύμφωνα με την οποία ο ΦΑ επιβάλλεται για κάθε παροχή υπηρεσιών πραγματοποιούμενη εξ επαχθούς αιτίας από υποκείμενο στον φόρο (βλ., ιδίως, συναφώς, αποφάσεις της 15ης Ιουνίου 1989, 348/87, Stichting Uitvoering Financiële Acties, Συλλογή 1989, σ. 1737, σκέψη 13· της 11ης Αυγούστου 1995, C-453/93, Buthuis-Griffioen, Συλλογή 1995, σ. Ι-2341, σκέψη 19· της 7ης Σεπτεμβρίου 1999, C-216/97, Gregg, Συλλογή 1999, σ. Ι-4947, σκέψη 12, και της 18ης Ιουνίου 2001, C-150/99, Stockholm Lindöpark, Συλλογή 2001, σ. Ι-493, σκέψη 25).

34 Η συσταλτική ερμηνεία δικαιολογείται έτι περισσότερο εν προκειμένω, δεδεομένου ότι το παράρτημα ΣΤ, σημείο 2, της έκτης οδηγίας δεν αποτελεί εναρμονισμένη παρέκκλιση αποτελούσα αναπόσπαστο μέρος του συστήματος ΦΑ, αλλά παρέκκλιση που επιτρέπεται μόνον κατά τη διάρκεια μεταβατικής περιόδου.

35 Από τη συσταλτική ερμηνεία της επίδικης παρεκκλίσεως, όπως διατυπώνεται, προκύπτει ότι η έννοια των υπηρεσιών που παρέχουν οι καλλιτέχνες δεν καλύπτει την παράδοση αντικειμένων καλλιτεχνικής αξίας, ακόμα και όταν η παράδοση γίνεται από τον δημιουργό ή τον μεσάζοντα. Τέτοια μεταβίβαση αποτελεί, συνεπώς, μη απαλλασσόμενη παράδοση αγαθού.

36 Αντιθέτως προς όσα ισχυρίζεται η Δημοκρατία της Φινλανδίας, δεν μπορεί να συναχθεί από τον σκοπό της εν λόγω διατάξεως ή από το νομικό πλαίσιο της απαλλαγής, δηλαδή από τις λοιπές διατάξεις της έκτης οδηγίας που εφαρμόζονται επί των καλλιτεχνικών δραστηριοτήτων, ότι αυτή μπορεί να καλύπτει επίσης και την πρώτη παράδοση έργων τέχνης.

37 Υπό το φως των προεκτεθέντων, η πρώτη παράδοση των έργων τέχνης από τον ίδιο τον δημιουργό τους πρέπει να θεωρείται ως παράδοση αγαθού και, ως εκ τούτου, μη απαλλασσόμενη από τον ΦΑ.

38 Υπό τις συνθήκες αυτές, επιβάλλεται η διαπίστωση ότι η Δημοκρατία της Φινλανδίας, διατηρώντας σε ισχύ νομοθεσία η οποία απαλλάσσει από τον ΦΑ τόσο την πώληση έργων τέχνης από τον δημιουργό τους, απευθείας ή μέσω μεσάζοντα, όσο και την εισαγωγή έργων τέχνης από τον ιδιοκτήτη-δημιουργό, παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από το άρθρο 2 της έκτης οδηγίας.

Απόφαση για τα δικαστικά έξοδα


Επί των δικαστικών εξόδων

39 Κατά το άρθρο 69, παράγραφος 2, του Κανονισμού Διαδικασίας, ο ηττηθείς διάδικος καταδικάζεται στα δικαστικά έξοδα, εφόσον υπήρχε σχετικό αίτημα του νικήσαντος διαδίκου. Δεδομένου ότι η Επιτροπή διατύπωσε σχετικό αίτημα και η Δημοκρατία της Φινλανδίας ηττήθηκε, το κράτος μέλος αυτό επιβάλλεται να καταδικαστεί στα δικαστικά έξοδα.

Διατακτικό


Για τους λόγους αυτούς,

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ (πέμπτο τμήμα)

αποφασίζει:

1) Η Δημοκρατία της Φινλανδίας, διατηρώντας σε ισχύ νομοθεσία η οποία απαλλάσσει από τον φόρο προστιθεμένης αξίας τόσο την πώληση έργων τέχνης από τον δημιουργό τους, απευθείας ή μέσω μεσάζοντα, όσο και την εισαγωγή έργων τέχνης από τον ιδιοκτήτη-δημιουργό, παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από το άρθρο 2 της έκτης οδηγίας 77/388/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 17ης Μα_ου 1977, περί εναρμονίσεως των νομοθεσιών των κρατών μελών, των σχετικών με τους φόρους κύκλου εργασιών - Κοινό σύστημα φόρου προστιθεμένης αξίας: ομοιόμορφη φορολογική βάση.

2) Καταδικάζει τη Δημοκρατία της Φινλανδίας στα δικαστικά έξοδα.