Available languages

Taxonomy tags

Info

References in this case

Share

Highlight in text

Go

Edizzjoni Provviżorja

SENTENZA TAL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (L-Ewwel Awla)

9 ta’ Frar 2017 (*)

“Talba għal deċiżjoni preliminari – Leġiżlazzjoni fiskali – Taxxa fuq id-dħul – Ċittadin ta’ Stat Membru li jirċievi dħul fuq it-territorju ta’ dan l-Istat Membru u fuq dak ta’ Stat terz, u huwa residenti fuq it-territorju ta’ Stat Membru ieħor – Vantaġġ fiskali intiż sabiex jieħu inkunsiderazzjoni s-sitwazzjoni personali u familjari tiegħu”

Fil-Kawża C-283/15,

li għandha bħala suġġett talba għal deċiżjoni preliminari taħt l-Artikolu 267 TFUE, imressqa mill-Hoge Raad der Nederlanden (qorti suprema tal-Pajjiżi l-Baxxi), permezz ta’ deċiżjoni tat-22 ta’ Mejju 2015, li waslet fil-Qorti tal-Ġustizzja fil-11 ta’ Ġunju 2015, fil-proċedura

X

vs

Staatssecretaris van Financiën,

IL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (L-Ewwel Awla),

komposta minn R. Silva de Lapuerta, President tal-Awla, E. Regan, J.-C. Bonichot (Relatur), C. G. Fernlund u S. Rodin, Imħallfin,

Avukat Ġenerali: M. Wathelet,

Reġistratur: C. Strömholm, Amministratur,

wara li rat il-proċedura bil-miktub u wara s-seduta tad-29 ta’ Ġunju 2016,

wara li kkunsidrat l-osservazzjonijiet ippreżentati:

–        għal X, minn B. Dieleman, A. A. W. Langevoord u T. C. Gerverdinck, belastingadviseurs,

–        għall-Gvern Olandiż, minn M. Bulterman u M. Noort, bħala aġenti, assistiti minn J. C. L. M. Fijen, espert,

–        għall-Gvern Belġjan, minn M. Jacobs u M. J.-C. Halleux, bħala aġenti,

–        għall-Gvern Ġermaniż, minn T. Henze u K. Petersen, bħala aġenti,

–        għall-Gvern Awstrijak, minn C. Pesendorfer u E. Lachmayer kif ukoll minn F. Koppensteiner, bħala aġenti,

–        għall-Gvern Portugiż, minn L. Inez Fernandes, M. Rebelo u J. Martins da Silva, bħala aġenti,

–        għall-Gvern Svediż, minn A. Falk, C. Meyer-Seitz, U. Persson, E. Karlsson u L. Swedenborg kif ukoll minn N. Otte Widgren, bħala aġenti,

–        għall-Gvern tar-Renju Unit, minn M. Holt, bħala aġent, assistit minn R. Hill, barrister,

–        għall-Kummissjoni Ewropea, minn W. Roels u C. Soulay, bħala aġenti,

wara li semgħet il-konklużjonijiet tal-Avukat Ġenerali, ippreżentati fis-seduta tas-7 ta’ Settembru 2016,

tagħti l-preżenti

Sentenza

1        It-talba għal deċiżjoni preliminari tirrigwarda l-interpretazzjoni tad-“dispożizzjonijiet tat-Trattat FUE dwar il-moviment liberu”.

2        Din it-talba tressqet fil-kuntest ta’ kawża bejn X u Staatssecretaris van Financiën (segretarju tal-Istat għall-finanzi) dwar ir-rifjut tal-amministrazzjoni fiskali Olandiża li tippermettilu jnaqqas id-“dħul negattiv” li joriġina minn residenza fi proprjetà esklużiva tiegħu li tinsab fi Spanja.

 Il-kuntest ġuridiku

3        L-Artikolu 2.3 tal-Wet Inkomstenbelasting 2001 (liġi dwar it-taxxa fuq id-dħul tal-2001, iktar 'il quddiem il-“liġi tal-2001”) jipprovdi:

“It-taxxa fuq id-dħul tirrigwarda d-dħul li ġej, irċevut mill-persuna taxxabbli matul is-sena kalendarja inkwistjoni:

a)      id-dħul taxxabbli li joriġina minn xogħol jew minn residenza;

b)      id-dħul taxxabbli li joriġina minn sehem sinjifikattiv u

c)      id-dħul taxabbli li jiġi mit-tfaddil u minn investimenti.”

4        L-Artikolu 2.4 tal-liġi tal-2001 jipprovdi:

“1.      Id-dħul taxxabbli li joriġina minn xogħol jew minn residenza huwa ddeterminat:

a)      għall-persuni taxxabbli nazzjonali: skont id-dispożizzjonijiet tal-Kapitolu 3,

b)      għall-persuni taxxabbli barranin: skont id-dispożizzjonijiet tat-Taqsima 7.2 [...].”

5        Skont l-Artikolu 2.5 tal-liġi tal-2001:

“Kull persuna taxxabbli nazzjonali li tirrisjedi fil-Pajjiżi l-Baxxi biss matul parti mis-sena kalendarja u kull persuna taxxabbli barranija li tirrisjedi fi Stat Membru ieħor tal-Unjoni Ewropea jew fi Stat terz indikat permezz ta’ digriet ministerjali, li miegħu r-Renju tal-Pajjiżi l-Baxxi ffirma ftehim dwar il-ħelsien minn taxxa doppja li jipprevedi l-iskambju ta’ informazzjoni, u li tiġi ntaxxata fl-imsemmi Stat Membru jew fit-territorju tal-imsemmi poter, tista’ tagħżel li tkun suġġetta għal sistema fiskali li tipprevedi din il-liġi għall-persuni taxxabbli nazzjonali [...]

[...]”

6        Skont l-Artikolu 3.120(1) tal-liġi tal-2001, resident tal-Pajjiżi l-Baxxi huwa intitolat inaqqas id-“dħul negattiv” li joriġina minn residenza fi proprjetà esklużiva tiegħu, li tinsab fil-Pajjiżi l-Baxxi.

7        Skont l-Artikolu 7.1(a) tal-liġi tal-2001, it-taxxa hija imposta fuq id-dħul taxxabbli minħabba xogħol u residenza fil-Pajjiżi l-Baxxi, li ġie rċevut matul is-sena kalendarja.

8        Skont l-Artikolu 7.2(2)(b) u (f) tal-liġi tal-2001, is-salarju taxxabbli relatat ma’ xogħol imwettaq fil-Pajjiżi l-Baxxi u, fejn xieraq, id-dħul taxxabbli li joriġina minn residenza fi proprjetà esklużiva tiegħu fil-Pajjiżi Baxxi, jagħmlu parti mid-dħul taxxabbli minħabba xogħol u residenza.

 Il-kawża prinċipali u d-domandi preliminari

9        Skont il-liġi tal-2001, it-taxxa fuq id-dħul tal-individwi fil-Pajjiżi l-Baxxi tirrigwarda mhux biss id-dħul mix-xogħol, iżda wkoll dak “li joriġina minn residenza”. Meta din tal-aħħar tkun “fi proprjetà esklużiva”, hija kkunsidrata li tipproduċi “vantaġġi” kkalkolati f’perċentwali tal-valur tar-residenza. Fuq dawn il-“vantaġġi” huma imposti oneri deduċibbli, li fosthom hemm l-interessi u l-ispejjeż relatati mad-djun ikkuntrattati sabiex tinxtara r-residenza. Jekk l-ammont ta’ dawn l-ispejjeż ikun jeċċedi dak tal-“vantaġġi”, il-persuna taxxabbli hija f’sitwazzjoni ta’ “dħul negattiv”.

10      Dan kien il-każ ta’ X, ċittadin Olandiż, fl-2007, fir-rigward tar-residenza tiegħu li tinsab fi Spanja.

11      Matul din l-istess sena, id-dħul mill-attività professjonali ta’ X ikkonsista f’somom li tħallsu lilu minn żewġ kumpanniji li fihom kellu ishma maġġoritarji, u li waħda minnhom kellha s-sede tagħha fil-Pajjiżi l-Baxxi, u l-oħra fl-Isvizzera. Id-dħul li joriġina mill-Pajjiżi l-Baxxi rrappreżenta 60 % tad-dħul globali taxxabbli tiegħu u dak li joriġina mill-Isvizzera 40 % ta’ dan. Ma kiseb l-ebda dħul fi Spanja u dan kien japplika kemm għall-2007 kif ukoll għall-erba’ snin sussegwenti, li fit-tmiem tagħhom X ma kienx għadu resident Spanjol.

12      F’konformità mal-ftehim fiskali bilaterali applikabbli, id-dħul li joriġina mill-Pajjiżi l-Baxxi kien ġie ntaxxat fil-Pajjiżi l-Baxxi u dak li joriġina mill-Isvizzera fl-Isvizzera.

13      Fir-rigward tat-tassazzjoni f’dan l-aħħar Stat Membru, X, fil-bidu, għażel l-assimilazzjoni ma’ persuna taxxabbli residenti prevista fl-Artikolu 2.5 tal-Liġi tal-2001, li għandu l-effett li jissuġġettah għal obbligu fiskali illimitat fil-Pajjiżi l-Baxxi. F’dan ir-rigward, l-amministrazzjoni fiskali tal-Pajjiżi l-Baxxi ħadet inkunsiderazzjoni d-“dħul negattiv” relatat mar-residenza tiegħu fi Spanja.

14      Madankollu, it-total tat-taxxa kkalkolat b’dan il-mod kien ogħla minn dak li X kien ikun dovut iħallas li kieku ma għażilx il-possibbiltà ta’ assimilazzjoni ma’ persuni taxxabbli residenti, li bħala konsegwenza kien ikollu jiġi ntaxxat fl-Isvizzera għad-dħul irċevut f’dan l-Istat, jiġifieri 40 % tat-total tad-dħul tiegħu, u li kieku, barra minn hekk, ġie awtorizzat inaqqas id-“dħul negattiv” kollu li joriġina mir-residenza fi proprjetà esklużiva tiegħu fi Spanja.

15      Dwar it-talba tiegħu ta’ għażla, huwa kkontesta l-avviż ta’ tassazzjoni quddiem il-qrati tal-Pajjiżi l-Baxxi, fejn sostna li d-dispożizzjonijiet tad-dritt tal-Unjoni dwar il-moviment liberu kellhom jiġu interpretati fis-sens li dawn jippermettu lill-persuni taxxabbli mhux residenti jiksbu t-tnaqqis tad-“dħul negattiv” relatat mar-residenza fi proprjetà esklużiva tagħhom, u dan mingħajr ma jiġu obbligati jagħżlu assimilazzjoni mar-residenti.

16      Ir-Rechtbank te Haarlem (tribunal ta’ Haarlem, il-Pajjiżi l-Baxxi) u l-Gerechtshof Amsterdam (qorti tal-appell ta’ Amsterdam, il-Pajjiżi l-Baxxi) ċaħdu t-talbiet tiegħu, u għalhekk X ippreżenta appell quddiem il-Hoge Raad der Nederlanden (qorti suprema tal-Pajjiżi l-Baxxi).

17      Il-qorti tar-rinviju għandha dubji dwar il-portata tal-ġurisprudenza li tirriżulta mis-sentenza tal-14 ta’ Frar 1995, Schumacker (C-279/93, EU:C:1995:31), fid-dawl tal-fatt li, kuntrarjament għas-sitwazzjoni ta’ fatt prevalenti fil-kawża li wasslet għal din is-sentenza, X ma jirċevix il-kważi-totalità jew it-totalità tad-dħul familjali tiegħu fi Stat Membru wieħed differenti minn dak tar-residenza tiegħu li huwa kompetenti sabiex jintaxxa dan id-dħul u li jista’, b’hekk, jieħu inkunsiderazzjoni s-sitwazzjoni personali u familjari tiegħu. Fil-fatt, is-sitwazzjoni ta’ X hija kkaratterizzata mill-fatt li, fid-data li għandha tittieħed inkunsiderazzjoni għall-kalkolu tat-taxxa fuq id-dħul tiegħu, huwa kien residenti fi Spanja fejn ma kien jirċievi l-ebda dħul u kien jirċievi d-dħul tiegħu f’parti fil-Pajjiżi l-Baxxi, jiġifieri 60 %, u f’parti fl-Isvizzera, jiġifieri 40 %.

18      Skont il-qorti tar-rinviju, is-sentenzi tal-14 ta’ Settembru 1999, Gschwind (C-391/97, EU:C:1999:409), tat-12 ta’ Diċembru 2002, de Groot (C-385/00, EU:C:2002:750), u tal-10 ta’ Mejju 2012, Il-Kummissjoni vs L-Estonja (C-39/10, EU:C:2012:282), jistgħu jinqraw fis-sens li l-Istat Membru ta’ attività għandu dejjem jieħu inkunsiderazzjoni s-sitwazzjoni personali u familjari tal-parti kkonċernata meta l-Istat Membru ta’ residenza ma jkunx jista’ jagħmel dan. Issa, dan huwa l-każ fil-kawża prinċipali, peress li X ma kellu l-ebda dħul fi Spanja matul is-sena ta’ tassazzjoni inkwistjoni.

19      F’dawn iċ-ċirkustanzi, il-Hoge Raad der Nederlanden (qorti suprema tal-Pajjiżi l-Baxxi) iddeċidiet li tissospendi l-proċedura quddiemha u li tagħmel id-domandi preliminari segwenti lill-Qorti tal-Ġustizzja:

“1)      Id-dispożizzjonijiet dwar il-moviment liberu li jinsabu fit-TFUE għandhom jiġu interpretati fis-sens li jipprekludu leġiżlazzjoni nazzjonali li abbażi tagħha ċittadin tal-Unjoni li jirrisjedi fi Spanja u li d-dħul mix-xogħol tiegħu huwa ntaxxat għal madwar 60 % mill-Pajjiżi l-Baxxi u għal madwar 40 % mill-Isvizzera ma jistax inaqqas id-dħul negattiv tiegħu miksub fir-rigward tal-proprjetà tiegħu fi Spanja, li hija għall-użu personali tiegħu, mid-dħul tiegħu mix-xogħol li huwa ntaxxat mill-Pajjiżi l-Baxxi, anki jekk jirċievi dħul tant baxx fi Spanja, li huwa l-Istat ta’ residenza tiegħu, li d-dħul negattiv imsemmi hawn fuq fis-sena inkwistjoni ma setax iwassal għal tnaqqis fiskali fl-Istat ta’ residenza?

2)      a)      Fil-każ li r-risposta għall-ewwel domanda tkun fl-affermattiv: għandu kull Stat Membru li fih ċittadin tal-Unjoni jaqla’ parti mid-dħul tiegħu jieħu inkunsiderazzjoni l-ammont totali tad-dħul negattiv imsemmi hawn fuq? Jew inkella dan l-obbligu jgħodd biss għal wieħed mill-Istati li fih jitwettaq xogħol, u f’dak il-każ, għal liema wieħed? Jew għandu kull wieħed mill-Istati li fih jitwettaq xogħol (minbarra l-Istat ta’ residenza) jippermetti t-tnaqqis ta’ parti minn dan id-dħul negattiv? F’dan il-każ imsemmi l-aħħar, kif għandha tiġi stabbilita dik il-parti li tista’ titnaqqas?

b)      F’dan ir-rigward, x’inhuwa deċiżiv: l-Istat Membru li fih ix-xogħol effettivament jitwettaq, jew inkella liema Stat Membru għandu s-setgħa jintaxxa d-dħul miksub b’tali xogħol?

3)      Ir-risposta għaż-żewġ domandi fformulati fin-numru 2 tkun differenti jekk wieħed mill-Istati fejn iċ-ċittadin tal-Unjoni jaqla’ d-dħul tiegħu ikun l-Isvizzera, li ma hijiex Stat Membru tal-Unjoni Ewropea u lanqas ma tagħmel parti miż-Żona Ekonomika Ewropea?

4)      Sa fejn huwa rilevanti, f’dan ir-rigward, il-fatt li l-leġiżlazzjoni tal-Istat ta’ residenza tal-persuna taxxabbli (f’dan il-każ, Spanja) tipprovdi l-possibbiltà li jitnaqqsu interessi ipotekarji tar-residenza proprja tal-persuna taxxabbli, u l-possibbiltà li jiġi kkumpensat it-telf fiskali li jirriżulta minn dan fis-sena inkwistjoni b’eventwali dħul f’dak il-pajjiż fi snin sussegwenti?”

 Fuq id-domandi preliminari

 Fuq il-libertà ta’ moviment applikabbli

20      Preliminarjament, għandu jiġi rrilevat li l-qorti tar-rinviju ma tippreċiżax il-libertà ta’ moviment li fid-dawl tagħha leġiżlazzjoni nazzjonali bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali għandha tiġi eżaminata.

21      Madankollu, mill-elementi tal-proċess mibgħut lill-Qorti tal-Ġustizzja jirriżulta li X jikkontrolla u jmexxi, permezz ta’ ishma maġġoritarji, l-attività ta’ kumpanniji stabbiliti fil-Pajjiżi l-Baxxi u fl-Isvizzera li fuq il-qligħ tagħhom huwa qiegħed jipprova jikkumpensa d-“dħul negattiv” relatat mar-residenza fi proprjetà esklużiva tiegħu li għandu fi Spanja.

22      Issa, hija ġurisprudenza stabbilita li l-libertà applikabbli għal resident ta’ Stat Membru, tkun xi tkun in-nazzjonalità tiegħu, li jkollu sehem fil-kapital ta’ kumpannija stabbilita fi Stat Membru ieħor li jagħtih influwenza ċerta fuq id-deċiżjonijiet ta’ din il-kumpannija, li tippermettilu li jiddetermina l-attivitajiet tagħha, hija l-libertà ta’ stabbiliment (sentenza tat-18 ta’ Diċembru 2014, X, C-87/13, EU:C:2014:2459, punt 21).

23      Il-leġiżlazzjoni nazzjonali inkwistjoni fil-kawża prinċipali għandha għalhekk tiġi eżaminata fid-dawl tad-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 49 TFUE.

 Fuq l-ewwel domanda

24      Permezz tal-ewwel domanda, il-qorti tar-rinviju tistaqsi, essenzjalment, jekk l-Artikolu 49 TFUE għandux jiġi interpretat fis-sens li jipprekludi Stat Membru li l-leġiżlazzjoni fiskali tiegħu tippermetti t-tnaqqis ta’ “dħul negattiv” relatat ma’ residenza milli jirrifjuta l-benefiċċju ta’ dan it-tnaqqis lil ħaddiem indipendenti mhux residenti meta dan jirċievi, fuq it-territorju ta’ dan l-Istat Membru, 60 % tat-total tad-dħul tiegħu u ma jkunx jirċievi, fuq it-territorju tal-Istat Membru fejn tkun tinsab ir-residenza tiegħu, dħul li jippermettilu jsostni dritt għal tnaqqis ekwivalenti.

25      Sabiex tingħata risposta għal din id-domanda, preliminarjament, għandu jitfakkar li r-regoli fiskali nazzjonali għandhom jirrispettaw id-dritt tal-Unjoni u, b’mod partikolari, il-libertajiet iggarantiti mit-trattati, fosthom il-libertà ta’ stabbiliment stabbilita fl-Artikolu 49 TFUE (ara, b’analoġija, sentenza tal-10 ta’ Mejju 2012, Il-Kummissjoni vs L-Estonja, C-39/10, EU:C:2012:282, punt 47).

26      It-teħid inkunsiderazzjoni ta’ “dħul negattiv” relatat ma’ proprjetà immobbli li tinsab fuq it-territorju tal-Istat Membru fejn persuna taxxabbli tkun stabbiliet ir-residenza tagħha jikkostitwixxi vantaġġ fiskali marbut mas-sitwazzjoni personali tagħha, li jservi għall-evalwazzjoni tal-kapaċità kontributorja ġenerali tagħha (ara, f’dan is-sens, sentenza tat-18 ta’ Ġunju 2015, Kieback, C-9/14, EU:C:2015:406, punt 19 u l-ġurisprudenza ċċitata).

27      Għaldaqstant, sa fejn hija ċċaħħad lill-persuni taxxabbli mhux residenti mill-possibbiltà, miftuħa għall-persuni taxxabbli residenti, li jnaqqsu tali “dħul negattiv”, il-leġiżlazzjoni ta’ Stat Membru tittratta b’mod inqas favorevoli lil tal-ewwel meta mqabbla mat-tieni.

28      Għaldaqstant, għandu jiġi eżaminat jekk il-kriterju ta’ residenza stabbilit mil-leġiżlazzjoni inkwistjoni fil-kawża prinċipali jikkostitwixxix diskriminazzjoni.

29      F’dan ir-rigward, għandu jitfakkar li diskriminazzjoni tista’ tirriżulta biss mill-applikazzjoni ta’ regoli differenti għal sitwazzjonijiet paragunabbli jew mill-applikazzjoni tal-istess regola għal sitwazzjonijiet differenti (ara, b’mod partikolari, sentenzi tal-14 ta’ Frar 1995, Schumacker, C-279/93, EU:C:1995:31, punt 30, u tat-18 ta’ Ġunju 2015, Kieback, C-9/14, EU:C:2015:406, punt 21).

30      Fil-qasam tat-taxxa diretta, il-persuni residenti u dawk mhux residenti ma humiex, bħala regola ġenerali, f’sitwazzjonijiet paragunabbli, sa fejn id-dħul irċevut fit-territorju ta’ Stat Membru minn persuna li ma hijiex residenti jikkostitwixxi biss, fil-parti l-kbira, parti mid-dħul globali tagħha, li jkun iċċentralizzat fil-post tar-residenza tagħha, u għaliex il-kapaċità tal-persuna taxxabbli li ma hijiex residenti biex tħallas it-taxxa, li tirriżulta mit-teħid inkunsiderazzjoni tad-dħul kollu tagħha u tas-sitwazzjoni personali u familjari tagħha, tista’ tiġi evalwata bl-iktar mod faċli fil-post fejn l-iktar jinsabu l-interessi personali u patrimonjali tagħha, li normalment ikun il-post tar-residenza abitwali tagħha (ara, b’mod partikolari, sentenzi tal-14 ta’ Frar 1995, Schumacker, C-279/93, EU:C:1995:31, punti 31 u 32, kif ukoll tat-18 ta’ Ġunju 2015, Kieback, C-9/14, EU:C:2015:406, punt 22).

31      Barra minn hekk, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet fil-punt 34 tas-sentenza tal-14 ta’ Frar 1995, Schumacker (C-279/93, EU:C:1995:31), li l-fatt li Stat Membru ma jagħtix lil persuna mhux residenti l-benefiċċju ta’ ċerti vantaġġi fiskali li jagħti lil persuna residenti ma huwiex, bħala regola ġenerali, diskriminatorju fid-dawl tad-differenzi oġġettivi bejn is-sitwazzjoni tal-persuni residenti u dik tal-persuni mhux residenti, kemm mill-perspettiva tas-sors tad-dħul u kemm mill-perspettiva tal-kapaċità kontributorja personali jew tas-sitwazzjoni personali u familjari (ara, wkoll, sentenza tat-18 ta’ Ġunju 2015, Kieback, C-9/14, EU:C:2015:406, punt 23).

32      Ikun hemm diskriminazzjoni fis-sens tat-Trattat FUE bejn persuni residenti u persuni mhux residenti biss jekk, minkejja r-residenza tagħhom fi Stati Membri differenti, ikun stabbilit li, fid-dawl tal-għan u tal-kontenut tad-dispożizzjonijiet nazzjonali inkwistjoni, iż-żewġ kategoriji ta’ persuni taxxabbli jkunu jinsabu f’sitwazzjoni paragunabbli (ara sentenza tal-14 ta’ Settembru 1999, Gschwind, C-391/97, EU:C:1999:409, punt 26).

33      Dan huwa b’mod partikolari l-każ meta persuna taxxabbli mhux residenti ma tirċevix dħul sinjifikattiv fuq it-territorju tal-Istat Membru fejn hija residenti u tikseb il-parti l-kbira tar-riżorsi taxxabbli tagħha minn attività eżerċitata fi Stat Membru ieħor, b’tali mod li l-Istat Membru ta’ residenza ma jkunx f’pożizzjoni li jagħtiha l-vantaġġi li jirriżultaw mit-teħid inkunsiderazzjoni tas-sitwazzjoni personali u familjari tagħha (ara, b’mod partikolari, sentenzi tal-14 ta’ Frar 1995, Schumacker, C-279/93, EU:C:1995:31, punt 36; tas-16 ta’ Ottubru 2008, Renneberg, C-527/06, EU:C:2008:566, punt 61, u tat-18 ta’ Ġunju 2015, Kieback, C-9/14, EU:C:2015:406, punt 25).

34      F’tali każ, id-diskriminazzjoni tikkonsisti fil-fatt li s-sitwazzjoni personali u familjari ta’ persuna mhux residenti li tirċievi, fi Stat Membru ieħor li ma huwiex dak tar-residenza tagħha, il-parti l-kbira tad-dħul tagħha u l-kważi-totalità tad-dħul familjari la jittieħdu inkunsiderazzjoni fl-Istat Membru ta’ residenza u lanqas fl-Istat Membru tal-impjieg (sentenzi tal-14 ta’ Frar 1995, Schumacker, C-279/93, EU:C:1995:31, punt 38; tat-18 ta’ Lulju 2007, Lakebrink u Peters-Lakebrink, C-182/06, EU:C:2007:452, punt 31, kif ukoll tat-18 ta’ Ġunju 2015, Kieback, C-9/14, EU:C:2015:406, punt 26).

35      Fil-punt 34 tas-sentenza tat-18 ta’ Lulju 2007, Lakebrink u Peters-Lakebrink (C-182/06, EU:C:2007:452), il-Qorti tal-Ġustizzja ppreċiżat li l-portata tal-ġurisprudenza mfakkra fil-punti 27 sa 32 ta’ din is-sentenza testendi għall-vantaġġi fiskali kollha marbuta mal-kapaċità kontributorja tal-persuna li ma hijiex residenti li la jingħataw fl-Istat Membru ta’ residenza u lanqas fl-Istat Membru tal-impjieg tal-ħaddiem (sentenza tat-18 ta’ Ġunju 2015, Kieback, C-9/14, EU:C:2015:406, punt 27).

36      Tali portata hija trasponibbli, fil-kuntest tal-libertà ta’ stabbiliment, għall-vantaġġi fiskali marbuta mal-kapaċità kontributtiva li ma jistgħu jingħataw la fl-Istat Membru ta’ residenza u lanqas fl-Istat Membru fejn hija eżerċitata l-attività ta’ ħaddiem indipendenti (ara, dwar l-applikabbiltà tal-ġurisprudenza li tirriżulta mis-sentenza tal-14 ta’ Frar 1995, Schumacker, C-279/93, EU:C:1995:31, inizjalment mogħtija fil-qasam ta’ moviment liberu tal-ħaddiema, għall-libertà ta’ stabbiliment, sentenzi tal-11 ta’ Awwissu 1995, Wielockx, C-80/94, EU:C:1995:271; tas-27 ta’ Ġunju 1996, Asscher, C-107/94, EU:C:1996:251, u tat-28 ta’ Frar 2013, Ettwein, C-425/11, EU:C:2013:121).

37      Għalhekk, fir-rigward ta’ tali vantaġġi fiskali intiżi, skont ir-regoli tal-leġiżlazzjoni nazzjonali inkwistjoni, sabiex tiġi ddeterminata l-kapaċità kontributtiva tal-persuna taxxabbli kkonċernata, bħar-regoli inkwistjoni fil-kawża prinċipali li jintaxxaw id-dħul fittizju li jirriżulta minn residenza fi proprjetà esklużiva u li jippermettu korrelattivament it-tnaqqis tal-oneri li huma relatati, is-sempliċi fatt li persuna mhux residenti tkun irċeviet, fuq it-territorju tal-Istat Membru mill-eżerċizzju tal-attività tagħha, dħul f’kundizzjonijiet ftit jew wisq simili għal dawk tar-residenti ta’ dan l-Istat ma huwiex biżżejjed biex irendi s-sitwazzjoni tagħha oġġettivament paragunabbli ma’ dik ta’ dawn tal-aħħar.

38      Fil-fatt, huwa wkoll meħtieġ, sabiex tiġi kkonstatata tali paragunabbiltà oġġettiva, li, minħabba li din il-persuna mhux residenti tkun irċeviet il-parti l-kbira tad-dħul tagħha f’territorju differenti minn dak tal-Istat Membru ta’ residenza, dan l-Istat ma jkunx f’pożizzjoni li jagħtiha l-vantaġġi li jirriżultaw mit-teħid inkunsiderazzjoni tad-dħul totali tagħha u tas-sitwazzjoni personali u familjari tagħha (ara, b’analoġija, sentenza tat-18 ta’ Jannar 2015, Kieback, C-9/14, EU:C:2015:406, punt 28).

39      Meta l-persuna mhux residenti tirċievi, fuq it-territorju ta’ Stat Membru fejn teżerċita parti mill-attivitajiet tagħha, 60 % tad-dħul totali globali tagħha, xejn ma jippermetti li jiġi kkunsidrat li, minħabba dan l-unika fatt, l-Istat Membru ta’ residenza ma jistax ukoll jieħu inkunsiderazzjoni d-dħul kollha tiegħu u tas-sitwazzjoni personali u familjari tiegħu. Tkun sitwazzjoni differenti kieku jirriżulta li l-persuna interessata ma tkun irċeviet, fuq it-territorju tal-Istat Membru ta’ residenza tagħha, ebda dħul jew tkun irċeviet dħul tant baxx li dan l-Istat ma jkunx f’pożizzjoni li jagħtiha l-vantaġġi li jirriżultaw mit-teħid inkunsiderazzjoni tad-dħul kollu u tas-sitwazzjoni personali u familjari tiegħu.

40      Issa, dan jidher li huwa l-każ ta’ X, peress li mill-elementi tal-proċess mibgħut lill-Qorti tal-Ġustizzja jirriżulta li dan, matul is-sena fiskali inkwistjoni fil-kawża prinċipali, ma rċieva l-ebda dħul fuq it-territorju tal-Istat Membru ta’ residenza tiegħu, jiġifieri r-Renju ta’ Spanja.

41      Peress li s-sitwazzjoni personali u familjari ta’ X ma setgħet tittieħed inkunsiderazzjoni la minn dan l-Istat Membru u lanqas minn dak tat-territorju li fuqu jirċievi 60 % tad-dħul totali tiegħu, jiġifieri r-Renju tal-Pajjiżi l-Baxxi, għandha tiġi kkonstatata għad-detriment tiegħu l-eżistenza ta’ diskriminazzjoni fis-sens tal-ġurisprudenza msemmija fil-punti 27 sa 32 ta’ din is-sentenza.

42      Din il-konklużjoni ma tistax tiġi kkontestata mill-fatt li X, barra minn hekk, irċieva l-bqija tad-dħul tiegħu tal-istess sena fuq it-territorju ta’ Stat differenti mir-Renju tal-Pajjiżi l-Baxxi u r-Renju ta’ Spanja. Kif irrileva l-Avukat Ġenerali fil-punti 47 sa 53 tal-konklużjonijiet tiegħu, il-fatt li persuna taxxabbli tirċievi l-parti l-kbira tad-dħul tagħha fuq it-territorju mhux ta’ Stat Membru wieħed iżda ta’ diversi Stati differenti minn dak tar-residenza tiegħu ma jaffettwax l-applikazzjoni tal-prinċipji li jirriżultaw mis-sentenza tal-14 ta’ Frar 1995, Schumacker (C-279/93, EU:C:1995:31). Fil-fatt, il-kriterju determinanti huwa, fil-fatt, dak tal-impossibbiltà għal Stat Membru li jieħu inkunsiderazzjoni s-sitwazzjoni personali u familjari tal-persuna taxxabbli fin-nuqqas ta’ dħul taxxabbli suffiċjenti, filwaqt li dan it-teħid inkunsiderazzjoni huwa possibbli f’post ieħor minħabba biżżejjed dħul.

43      Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet kollha preċedenti, ir-risposta għall-ewwel domanda għandha tkun li l-Artikolu 49 TFUE għandu jiġi interpretat fis-sens li jipprekludi li Stat Membru li l-leġiżlazzjoni fiskali tiegħu tippermetti t-tnaqqis ta’ “dħul negattiv” relatat ma’ residenza jirrifjuta l-benefiċċju ta’ dan it-tnaqqis lil ħaddiem għal rasu mhux residenti meta dan jirċievi, fuq it-territorju ta’ dan l-Istat Membru, 60 % tat-total tad-dħul tiegħu u ma jirċevix, fuq it-territorju tal-Istat Membru fejn tinsab ir-residenza, dħul li jippermettilu jsostni dritt għal tnaqqis ekwivalenti.

 Fuq it-tieni domanda

44      Permezz tat-tieni domanda tagħha, il-qorti tar-rinviju tfittex li ssir taf, essenzjalment, jekk il-projbizzjoni li tirriżulta mir-risposta għall-ewwel domanda tikkonċernax biss l-Istat Membru li fuq it-territorju tiegħu jsir id-dħul ta’ 60 % tad-dħul totali, jew jekk tapplikax għal kull Stat Membru ieħor li fuq it-territorju tiegħu l-persuna taxxabbli mhux residenti tirċievi dħul taxxabbli li jippermettilha li ssostni dritt għal tnaqqis ekwivalenti, u kif għandu jinqasam. Hija tistaqsi wkoll jekk il-kunċett ta’ “Stat Membru ta’ attività” jirreferix għal Stat Membru li fuq it-territorju tiegħu hija mwettqa konkretament attività, jew Stat Membru li għandu s-setgħa li jintaxxa d-dħul ta’ attività.

45      Fir-rigward tat-tieni parti tat-tieni domanda, huwa biżżejjed, biex tingħatalha risposta, li jitfakkar li l-finalità li hija l-bażi tal-ġurisprudenza mfakkra fil-kuntest tar-risposta għall-ewwel domanda hija li tittieħed inkunsiderazzjoni s-sitwazzjoni personali u familjari tal-persuna taxxabbli bħala vantaġġ fiskali, jiġifieri tassazzjoni iktar baxxa. Konsegwentement, il-kunċett ta’ “Stat Membru ta’ attività”, kif ikkunsidrat f’din is-sentenza, ma jistax jinftiehem b’mod differenti milli bħala Stat Membru kompetenti sabiex jintaxxa d-dħul kollu jew parti minnu li jirriżulta minn attività tal-persuna taxxabbli, irrispettivament minn fejn tkun konkretament immexxija l-attività li tiġġenera dan id-dħul.

46      Fir-rigward tal-ewwel parti tat-tieni domanda, relatata mat-tqassim bejn diversi Stati ta’ attività tal-oneru li jirriżulta mit-teħid inkunsiderazzjoni tas-sitwazzjoni personali u familjari tal-persuna taxxabbli, din għandha tiġi kkunsidrata b’riferiment għall-ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja fil-qasam tat-tqassim bejn l-Istati Membri tas-setgħa ta’ tassazzjoni tagħhom (ara, b’mod partikolari, sentenza tat-12 ta’ Diċembru 2002, de Groot, C-385/00, EU:C:2002:750, punt 93 u l-ġurisprudenza ċċitata).

47      Minn din jirriżulta, b’mod partikolari, li l-libertà tal-Istati Membri, fl-assenza ta’ miżuri ta’ unifikazzjoni jew ta’ armonizzazzjoni mid-dritt tal-Unjoni, li jqassmu bejniethom l-eżerċizzju tal-kompetenzi fiskali tagħhom, b’mod partikolari sabiex jiġi evitat il-kumulu ta’ vantaġġi fiskali, għandu jkun jaqbel man-neċessità li l-persuni taxxabbli tal-Istati Membri kkonċernati jkollhom il-garanzija li, fl-aħħar nett, is-sitwazzjoni personali u familjari kollha tagħhom tkun ser tittieħed inkunsiderazzjoni, ikun xi jkun il-mod kif l-Istati Membri kkonċernati jkunu qassmu bejniethom dan l-obbligu. Fil-fatt, fin-nuqqas ta’ tali konċiljazzjoni, it-tqassim liberu tas-setgħa ta’ tassazzjoni bejn Stati Membri jirriskja li jwassal għal inugwaljanzi fit-trattament bejn il-persuni taxxabbli kkonċernati li, sakemm dawn ma jkunux jirriżultaw minn differenzi li jkunu jeżistu bejn il-leġiżlazzjonijiet fiskali nazzjonali, huma inkompatibbli mal-libertà ta’ stabbiliment (ara, f’dan is-sens, sentenza tat-12 ta’ Diċembru 2013, Imfeld u Garcet, C-303/12, EU:C:2013:822, punti 70 u 77).

48      Fil-każ fejn ħaddiem għal rasu jirċievi d-dħul taxxabbli tiegħu fuq it-territorju ta’ diversi Stati Membri, differenti minn dawk tar-residenza tiegħu, din il-konċiljazzjoni tista’ ssir biss billi jitħalla jsostni d-dritt tiegħu għat-tnaqqis tad-“dħul negattiv” f’kull wieħed mill-Istati Membri ta’ attività li jagħtu dan it-tip ta’ vantaġġ fiskali, fi proporzjon dovut tas-sehem tad-dħul tiegħu irċevut fuq it-territorju ta’ kull Stat Membru, u bl-oneru għalih li jipprovdi lill-amministrazzjonijiet nazzjonali kompetenti l-informazzjoni kollha fuq id-dħul globali li jippermettilhom li jiddeterminaw dan bi prorata.

49      Sussegwentement, ir-risposta għat-tieni domanda għandha tkun li l-projbizzjoni li tirriżulta mir-risposta għall-ewwel domanda tikkonċerna kwalunkwe Stat Membru ta’ attività li fuq it-territorju tiegħu ħaddiem indipendenti jirċievi dħul li jippermettilu li jsostni dritt għal tnaqqis ekwivalenti, bi prorata tas-sehem tal-imsemmi dħul irċevut fuq it-territorju ta’ kull wieħed mill-Istati Membri ta’ attività. F’dan ir-rigward, huwa “Stat Membru ta’ attività” kull Stat Membru li għandu s-setgħa li jintaxxa dak id-dħul minn attività ta’ persuna mhux residenti rċevuti fuq it-territorju tiegħu, indipendentement mill-post fejn hija konkretament eżerċitata din l-attività.

 Fuq it-tielet domanda

50      Permezz tat-tielet domanda, il-qorti tar-rinviju tistaqsi, essenzjalment, jekk il-fatt li l-persuna taxxabbli mhux residenti kkonċernata tirċievi parti mid-dħul taxxabbli tagħha mhux fuq it-territorju ta’ Stat Membru, iżda fuq dak ta’ Stat terz, għandux effett fuq ir-risposta mogħtija għat-tieni domanda.

51      F’dan ir-rigward, għandu jitfakkar li l-interpretazzjoni li jitolbu d-dispożizzjonijiet tat-Trattat FUE dwar il-libertà ta’ stabbiliment fid-dawl tal-obbligu li jirriżulta minnhom li ħaddiem għal rasu li jeżerċita attività professjonali fuq it-territorju ta’ Stat Membru differenti minn dak tar-residenza tiegħu ma jiġix ittrattat b’mod diskriminatorju tapplika għall-Istati Membri kollha. L-istess japplika f’sitwazzjoni bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali, fir-rigward ta’ Stat Membru li fuq it-territorju tiegħu ħaddiem għal rasu li jirrisjedi fuq it-territorju ta’ Stat Membru ieħor jeżerċita parti mill-attività tiegħu, filwaqt li jkun jeżerċita l-bqija tal-attività tiegħu fuq it-territorju tat-tielet Stat Membru, anki meta dan ma jkunx Stat Membru, iżda Stat terz (ara, b’analoġija, sentenza tat-18 ta’ Ġunju 2015, Kieback, C-9/14, EU:C:2015:406, punt 35).

52      Għalhekk, ir-risposta għat-tielet domanda għandha tkun li l-fatt li l-persuna taxxabbli mhux residenti kkonċernata tirċievi parti mid-dħul taxxabbli tagħha mhux fuq it-territorju ta’ Stat Membru, iżda fuq dak ta’ Stat terz, ma għandux effett fuq ir-risposta mogħtija għat-tieni domanda.

 Fuq ir-raba’ domanda

53      Permezz tar-raba’ domanda, il-qorti tar-rinviju tistaqsi jekk ir-risposta mogħtija għad-domandi preċedenti tkunx differenti fil-każ li l-leġiżlazzjoni nazzjonali tal-Istat Membru ta’ residenza tal-ħaddiem għal rasu tkun tippermetti lil dan tal-aħħar li jnaqqas, fir-rigward tat-taxxa dovuta f’dan l-istess Stat Membru, l-interessi ipotekarji relatati mar-residenza tiegħu li hija fi proprjetà esklużiva tiegħu u li t-telf fiskali li jirriżulta minn dawn jiġi kkumpensat fuq id-dħul ta’ diversi snin futuri.

54      Mill-elementi tal-proċess mibgħut lill-Qorti tal-Ġustizzja, ikkonfermati fuq dan il-punt mill-osservazzjonijiet orali ppreżentati minn X matul is-seduta jirriżulta li dan tal-aħħar ma rċieva ebda dħul fi Spanja la fl-2007 u lanqas matul snin ulterjuri. Għalhekk, fin-nuqqas ta’ dħul taxxabbli fuq it-territorju tal-Istat Membru tar-residenza tiegħu matul dawn is-snin, X, fi kwalunkwe każ, ma setax isostni d-dritt għal tnaqqis mal-awtoritajiet Spanjoli għat-teħid inkunsiderazzjoni tas-sitwazzjoni personali u familjari tiegħu.

55      Ir-raba’ domanda hija ipotetika, u, konsegwentement inammissibbli (ara sentenza tad-29 ta’ Jannar 2013, Radu, C-396/11, EU:C:2013:39, punt 24).

 Fuq l-ispejjeż

56      Peress li l-proċedura għandha, fir-rigward tal-partijiet fil-kawża prinċipali, in-natura ta’ kwistjoni mqajma quddiem il-qorti tar-rinviju, hija din il-qorti li tiddeċiedi fuq l-ispejjeż. L-ispejjeż sostnuti għas-sottomissjoni tal-osservazzjonijiet lill-Qorti tal-Ġustizzja, barra dawk tal-imsemmija partijiet, ma jistgħux jitħallsu lura.

Għal dawn il-motivi, Il-Qorti tal-Ġustizzja (L-Ewwel Awla) taqta’ u tiddeċiedi:

1)      L-Artikolu 49 TFUE għandu jiġi interpretat fis-sens li jipprekludi li Stat Membru li l-leġiżlazzjoni fiskali tiegħu tippermetti t-tnaqqis ta’ “dħul negattiv” relatat ma’ residenza jirrifjuta l-benefiċċju ta’ dan it-tnaqqis lil ħaddiem għal rasu mhux residenti meta dan jirċievi, fuq it-territorju ta’ dan l-Istat Membru, 60 % tat-total tad-dħul tiegħu u ma jirċevix, fuq it-territorju tal-Istat Membru fejn tinsab ir-residenza, dħul li jippermettilu jsostni dritt għal tnaqqis ekwivalenti.

2)      Il-projbizzjoni li tirriżulta mir-risposta għall-ewwel domanda tikkonċerna kwalunkwe Stat Membru ta’ attività li fuq it-territorju tiegħu ħaddiem indipendenti jirċievi dħul li jippermettilu li jsostni dritt għal tnaqqis ekwivalenti, bi prorata tas-sehem tal-imsemmi dħul irċevut fuq it-territorju ta’ kull wieħed mill-Istati Membri ta’ attività. F’dan ir-rigward, huwa “Stat Membru ta’ attività” kull Stat Membru li għandu s-setgħa li jintaxxa dak id-dħul minn attività ta’ persuna mhux residenti rċevuti fuq it-territorju tiegħu, indipendentement mill-post fejn hija konkretament eżerċitata din l-attività.

3)      Il-fatt li l-persuna taxxabbli mhux residenti kkonċernata tirċievi parti mid-dħul taxxabbli tagħha mhux fuq it-territorju ta’ Stat Membru, iżda fuq dak ta’ Stat terz, ma għandux effett fuq ir-risposta mogħtija għat-tieni domanda.

Firem


* Lingwa tal-kawża: l-Olandiż.