Available languages

Taxonomy tags

Info

References in this case

Share

Highlight in text

Go

Edizzjoni Provviżorja

SENTENZA TAL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (Is-Sitt Awla)

24 ta’ Marzu 2022 (*)

“Rinviju għal deċiżjoni preliminari  – Tassazzjoni  – Taxxa fuq il-valur miżjud (VAT)  – Direttiva 2006/112/KE  – Artikolu 9  – Persuni taxxabbli  – Artikoli 295 u 296 – Skema b’rata fissa għall-bdiewa  – Konjuġi li jwettqu attività agrikola bl-użu ta’ assi li jikkostitwixxu parti mill-komunjoni tal-akkwisti  – Possibbiltà għal dawn il-konjuġi li jitqiesu bħala persuni taxxabbli distinti għall-VAT  – Għażla ta’ wieħed mill-konjuġi li jirrinunzja għall-istatus ta’ bidwi b’rata fissa u li jqiegħed l-attività tiegħu taħt l-iskema normali tal-VAT  – Telf għall-konjuġi l-ieħor tal-istatus ta’ bidwi b’rata fissa”

Fil-Kawża C-697/20,

li għandha bħala suġġett talba għal deċiżjoni preliminari skont l-Artikolu 267 TFUE, imressqa min-Naczelny Sąd Administracyjny (il-Qorti Amministrattiva Suprema, il-Polonja), permezz ta’ deċiżjoni tat-22 ta’ Lulju 2020, li waslet fil-Qorti tal-Ġustizzja fil-21 ta’ Diċembru 2020, fil-proċedura

W.G.

vs

Dyrektor Izby Skarbowej w L.,

IL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (Is-Sitt Awla),

komposta minn I. Ziemele, President tal-Awla, T. von Danwitz u A. Kumin (Relatur), Imħallfin,

Avukat Ġenerali: N. Emiliou,

Reġistratur: A. Calot Escobar,

wara li rat il-proċedura bil-miktub,

wara li kkunsidrat l-osservazzjonijiet ippreżentati:

–        għal W.G., minn T. Miłek, doradca podatkowy,

–        għad-Dyrektor Izby Skarbowej w L., minn M. Kołaciński,

–        għall-Gvern Pollakk, minn B. Majczyna, bħala aġent,

–        għall-Kummissjoni Ewropea, minn L. Lozano Palacios u M. Siekierzyńska, bħala aġenti,

wara li rat id-deċiżjoni meħuda, wara li nstema’ l-Avukat Ġenerali, li taqta’ l-kawża mingħajr konklużjonijiet,

tagħti l-preżenti

Sentenza

1        It-talba għal deċiżjoni preliminari tirrigwarda l-interpretazzjoni tal-Artikoli 9, 295 u 296 tad-Direttiva tal-Kunsill 2006/112/KE tat-28 ta’ Novembru 2006 dwar is-sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud (ĠU 2006, L 347, p. 1, rettifika fil-ĠU 2007, L 335, p. 60, iktar ’il quddiem id-“Direttiva tal-VAT”).

2        Din it-talba tressqet fil-kuntest ta’ tilwima bejn, minn naħa, W.G. u, min-naħa l-oħra, d-Dyrektor Izby Skarbowej w L. (id-Direttur tal-Awla Fiskali ta’ L., il-Polonja) dwar it-taxxa fuq il-valur miżjud (VAT) relatata ma’ ċerti xhur tas-sena 2011.

 Il-kuntest ġuridiku

 Id-dritt tal-Unjoni

3        L-Artikolu 9(1) tad-Direttiva tal-VAT jipprovdi:

“ ‘Persuna taxxabbli’ għandha tfisser kull persuna li, b’mod indipendenti, twettaq fi kwalunkwe post kwalunkwe attività ekonomika, ikun x’ikun l-iskop jew ir-riżultati ta’ dik l-attività.

Kwalunkwe attività ta’ produtturi, kummerċjanti jew persuni li jagħtu servizzi, inklużi attivitajiet fil-minjieri u fl-agrikoltura u attivitajiet fil-professjonijiet, għandhom jitqiesu bħala ‘attività ekonomika’. L-isfruttament ta’ proprjetà tanġibbli jew intanġibbli għal skopijiet ta’ dħul minnha fuq bażi kontinwa għandha b’mod partikolari titqies bħala attività ekonomika.”

4        It-Titolu XII ta’ din id-direttiva, dwar ‘[Sk]emi Speċjali’, jinkludi, b’mod partikolari, Kapitolu 2, intitolat ‘Skema komuni b’ rata fissa għall-bdiewa’, li fih jinsabu l-Artikoli 295 sa 305 tal-imsemmija direttiva.

5        L-Artikolu 295(1) tad-Direttiva tal-VAT jipprevedi:

“Għall-iskopijiet ta’ dan il-Kapitolu, id-definizjonijiet li ġejjin għandhom japplikaw:

(1)      ‘bidwi’ tfisser kwalunkwe persuna taxxabbli li twettaq l-attività ekonomika tagħha f’impriża agrikola, tal-foresti jew tas-sajd;

(2)      ‘impriża agrikola, tal-foresti jew tas-sajd’ tfisser impriża kkunsidrata bħala tali minn kull Stat Membru fl-ambitu ta’ l-attivitajiet tal-produzzjoni elenkati fl-Anness VII;

(3)      ‘bidwi b’rata fissa’ tfisser kwalunkwe bidwi kopert mill-iskema ta’ rata fissa pprovduta f’dan il-Kapitolu;

[…]”

6        L-Artikolu 296(1) u (2) ta’ din id-direttiva jipprovdi:

“1.      Fejn l-applikazzjoni għall-bdiewa ta’ l-arranġamenti normali tal-VAT, jew l-iskema speċjali pprovduta fil-Kapitolu 1, x’aktarx li twassal għal diffikultajiet, l-Istati Membri jistgħu japplikaw għall-bdiewa, skond dan il-Kapitolu, skema b’ rata fissa mfassla b’mod li tpatti għall-VAT imposta fuq xiri ta’ merkanzija u servizzi magħmula mill-bdiewa b’ rata fissa.

2.      Kull Stat Membru jista’ jeskludi mill-iskema b’ rata fissa ċertu kategoriji ta’ bdiewa, kif ukoll bdiewa li għalihom applikazzjoni ta’ l-arranġamenti normali tal-VAT, jew tal-proċeduri simplifikati previsti fl-Artikolu 281, x’aktarx li ma tirriżultax f’diffikulatjiet amministrattivi”.

 Id-dritt Pollakk

7        Skont l-Artikolu 15 tal-ustawa o podatku od towarów i usług (il-Liġi dwar it-Taxxa fuq l-Oġġetti u fuq is-Servizzi), tal-11 ta’ Marzu 2004 (Dz. U. tal-2004, Nru 54, intestatura 535), fil-verżjoni tagħha applikabbli għall-fatti fil-kawża prinċipali (iktar ’il quddiem il-“Liġi dwar il-VAT”):

“1.      Il-persuni ġuridiċi, l-entitajiet organizzattivi li ma għandhomx personalità ġuridika u l-persuni fiżiċi li jwettqu, fuq bażi indipendenti, waħda mill-attivitajiet ekonomiċi msemmija fil-paragrafu 2, irrispettivament mill-għanijiet u mir-riżultati ta’ din l-attività, huma kkunsidrati bħala persuni taxxabbli.

[…]

4.      Persuni taxxabbli tfisser, fil-każ ta’ persuni fiżiċi li jeżerċitaw esklużivament attività ta’ azjenda agrikola, tal-foresti jew tas-sajd, il-persuni li jkunu mlew dikjarazzjoni ta’ reġistrazzjoni bħal dik imsemmija fl-Artikolu 96(1).

5.      Id-dispożizzjoni tal-paragrafu 4 tapplika mutatis mutandis għall-persuni fiżiċi li jeżerċitaw esklużivament attività agrikola f’ċirkustanzi oħra li ma humiex dawk indikati fl-imsemmi paragrafu.

[…]”

8        Skont l-Artikolu 43(1) ta’ din il-liġi:

“Huma eżentati:

[…]

3)      il-provvista minn bidwi b’rata fissa tal-prodotti agrikoli riżultanti mill-attività agrikola tiegħu u l-prestazzjoni ta’ servizzi agrikoli minn bidwi b’rata fissa;

[…]”

9        L-Artikolu 96 tal-imsemmija liġi jipprevedi:

“1.      L-entitajiet imsemmija fl-Artikolu 15 għandhom jippreżentaw dikjarazzjoni ta’ reġistrazzjoni lid-Direttur taċ-Ċentru tat-Taxxi qabel id-data ta’ eżerċizzju tal-ewwel attività msemmija fl-Artikolu 5, bla ħsara għall-paragrafu 3.

2.      Fil-każ ta’ persuni fiżiċi msemmija fl-Artikolu 15(4) u (5), id-dikjarazzjoni ta’ reġistrazzjoni tista’ tiġi ssodisfatta biss minn waħda mill-persuni li f’isimha ser jinħargu l-fatturi tax-xiri ta’ oġġetti u ta’ servizzi u li eventwalment toħroġ fatturi ta’ bejgħ ta’ prodotti agrikoli.

[…]”

 Il-kawża prinċipali u d-domandi preliminari

10      Fil-31 ta’ Diċembru 2010, W.G., li kienet topera, f’tnejn mis-sitt gallinari ta’ azjenda agrikola li kienet tippossjedi flimkien mal-konjuġi tagħha, razzett ta’ tiġieġ tas-simna, ippreżentat id-dikjarazzjoni ta’ reġistrazzjoni tal-VAT imsemmija fl-Artikolu 96 tal-Liġi dwar il-VAT, u b’hekk irrinunzjat għall-istatus ta’ bidwi b’rata fissa li hija kienet tibbenefika minnu sa dak iż-żmien. Għall-kuntrarju, il-konjuġi ta’ W.G. li kien jopera wkoll, fl-erba’ gallinari l-oħra ta’ din l-azjenda, taħt l-istatus ta’ bidwi b’rata fissa, razzett ta’ tiġieġ tas-simna, żamm lura milli jwettaq tali pass.

11      Fid-29 ta’ Awwissu 2016, W.G. ressqet talbiet għal regolarizzazzjoni tal-VAT, fejn talbet li jiġi kkonstatat eċċess tal-VAT imħallsa għax-xhur ta’ Frar, April, Ġunju, Awwissu, Ottubru u Novembru 2011.

12      Permezz ta’ deċiżjoni tas-26 ta’ Ottubru 2016, id-Direttur kompetenti taċ-Ċentru tat-Taxxi rrifjuta li jilqa’ din it-talba. Dan ir-rifjut ġie kkonfermat permezz ta’ deċiżjoni tad-Direttur kompetenti tal-Awla Fiskali ta’ L., tat-28 ta’ Frar 2017. Din l-aħħar awtorità kkunsidrat li, peress li W.G. kienet ippreżentat id-dikjarazzjoni ta’ reġistrazzjoni u kienet suġġetta għall-iskema normali tal-VAT, hija din li kellha l-istatus ta’ persuna suġġetta għall-VAT minħabba l-eżerċizzju tal-attività agrikola tagħha fil-kuntest tal-azjenda agrikola li tagħmel parti mill-proprjetà komuni tal-konjuġi. Għalhekk, il-preżentazzjoni, minn W.G., tad-dikjarazzjoni ta’ reġistrazzjoni kienet tipproduċi wkoll effetti fir-rigward tal-konjuġi tagħha, peress li dan tal-aħħar, minħabba f’hekk, tilef l-istatus ta’ bidwi b’rata fissa.

13      Ir-rikors ippreżentat minn W.G. kontra din l-aħħar deciżjoni quddiem il-Wojewódzki Sąd Administracyjny w L. (il-Qorti Amministrattiva Provinċjali ta’ L., il-Polonja) ġie miċħud permezz ta’ sentenza tas-17 ta’ Awwissu 2017. Fil-fatt, din il-qorti ddeċidiet li, meta, fil-kuntest ta’ azjenda agrikola komuni, il-konjuġi li jkunu adottaw l-iskema legali tal-komunjoni tal-akkwisti jeżerċitaw attività agrikola tal-istess natura, wieħed mill-konjuġi biss jista’ jkun suġġett għall-VAT. Il-fatt li, f’dan il-każ, W.G. u l-konjuġi tagħha kienu joperaw gallinari differenti fi ħdan l-azjenda agrikola huwa irrilevanti f’dan ir-rigward.

14      W.G. ippreżentat appell ta’ kassazzjoni quddiem in-Naczelny Sąd Administracyjny (il-Qorti Amministrattiva Suprema, il-Polonja), il-qorti tar-rinviju.

15      Din il-qorti tindika li d-domanda magħmula hija dwar jekk, fil-kuntest tal-azjenda agrikola komuni ta’ koppja miżżewġa, wieħed mill-konjuġi jistax jiġi ntaxxat skont l-iskema normali tal-VAT u l-ieħor jibbenefika mill-iskema b’rata fissa tal-bdiewa, jew jekk ir-rinunzja għall-iskema b’rata fissa minn wieħed neċessarjament tipproduċix effetti fuq l-ieħor.

16      Skont l-imsemmija qorti, mill-Artikolu 15(1) u (2) tal-Liġi dwar il-VAT kif ukoll mill-Artikolu 9 tad-Direttiva tal-VAT jirriżulta li l-klassifikazzjoni ta’ entità bħala “persuna taxxabbli” tippreżupponi li din tkun teżerċita attività ekonomika b’mod indipendenti. B’hekk, dawn id-dispożizzjonijiet, meħuda waħedhom, ma jipprekludux l-attività ta’ żewġ persuni taxxabbli distinti fi ħdan l-istess azjenda agrikola, sakemm jeżerċitaw l-attività tagħhom b’mod indipendenti.

17      Madankollu, il-qorti tar-rinviju tippreċiża li, fil-każ ta’ persuni fiżiċi msemmija fl-Artikolu 15(4) u (5) tal-Liġi dwar il-VAT, l-Artikolu 96 ta’ din il-liġi jipprevedi li d-dikjarazzjoni ta’ reġistrazzjoni tista’ timtela biss minn waħda mill-persuni li f’isimhom jinħarġu l-fatturi tax-xiri ta’ oġġetti u ta’ servizzi u li eventwalment joħorġu l-fatturi ta’ bejgħ ta’ prodotti agrikoli jew ta’ provvisti ta’ servizzi. Kif ikkonfermat il-ġurisprudenza nazzjonali, minn dawn id-dispożizzjonijiet jirriżulta li hija biss il-persuna li tkun ippreżentat id-dikjarazzjoni ta’ reġistrazzjoni li jista’ jkollha l-kwalità ta’ persuna taxxabbli u li, konsegwentement, il-kumulu ta’ żewġ persuni taxxabbli fi ħdan l-istess azjenda agrikola ma huwiex ammess.

18      Din il-qorti tqis li ebda dispożizzjoni tad-Direttiva tal-VAT ma tippermetti b’mod espress li tiġi introdotta tali skema, li twassal sabiex jiġi rriżervat trattament partikolari għall-azjendi agrikoli. Madankollu, din l-iskema tippermetti li jiġi evitat li jseħħ abbuż li jikkonsisti fil-qsim ta’ ażjenda agrikola f’diversi entitajiet u l-implimentazzjoni tal-għanijiet tal-iskema b’rata fissa tal-bdiewa, bħas-simplifikazzjoni tal-proċeduri amministrattivi għall-bdiewa.

19      L-imsemmija qorti tistaqsi wkoll dwar ir-rilevanza tal-fatt li W.G. u l-konjuġi tagħha kellhom kontijiet bankarji separati għall-finijiet tal-irziezet operati u li kienu jamministraw separatament ir-riżorsi intiżi għall-irziezet. B’hekk, l-irziezet huma distinti mill-perspettiva ekonomika, finanzjarja u organizzattiva, peress li kull razzett jaħdem bħala impriża indipendenti.

20      Għaldaqstant, peress li kellha dubji dwar il-konformità mad-Direttiva tal-VAT tal-iskema prevista fl-Artikolu 15(4) u (5) tal-Liġi dwar il-VAT, in-Naczelny Sąd Administracyjny (il-Qorti Amministrattiva Suprema) iddeċidiet li tissospendi l-proċeduri quddiemha u li tagħmel lill-Qorti tal-Ġustizzja d-domandi preliminari li ġejjin:

“1)      Id-dispożizzjonijiet tad-Direttiva [tal-VAT], [u b’mod partikolari tal-Artikoli 9, 295 u 296, għandhom jiġu interpretati fis-sens li] jipprekludu prassi nazzjonali żviluppata abbażi tal-Artikolu 15(4) u (5) tal-[Liġi dwar il-VAT], li teskludi lill-konjuġi li jwettqu attività ta’ bdiewa, fil-kuntest ta’ azjenda agrikola, li jużaw proprjetà li tikkostitwixxi parti mill-komunità tal-akkwisti tagħhom, mill-possibbiltà li jitqiesu bħala persuni suġġetti għall-VAT separati?

2)      Għall-finijiet tar-risposta għall-ewwel domanda huwa essenzjali l-fatt li, skont il-prassi nazzjonali, l-għażla minn kull wieħed mill-konjuġi tat-tassazzjoni imposta fuq l-attivitajiet tiegħu abbażi tal-prinċipji bażiċi tal-VAT twassal sabiex it-tieni konjuġi jitlef l-istatus ta’ bidwi b’rata fissa?

3)      Għall-finijiet tar-risposta għall-ewwel domanda huwa rilevanti l-fatt li huwa possibbli li titwettaq separazzjoni ċara tal-assi li kull wieħed mill-konjuġi juża b’mod awtonomu u indipendenti għall-bżonnijiet tal-attività ekonomika mwettqa?”

 Fuq id-domandi preliminari

21      Permezz tad-domandi tagħha, li għandhom jiġu eżaminati flimkien, il-qorti tar-rinviju tistaqsi, essenzjalment, jekk l-Artikoli 9, 295 u 296 tad-Direttiva tal-VAT għandhomx jiġu interpretati fis-sens li jipprekludu l-prassi ta’ Stat Membru li teskludi li konjuġi li jeżerċitaw attività agrikola fil-kuntest tal-istess azjenda, permezz tal-użu ta’ assi li jagħmlu parti mill-komunjoni tal-akkwisti, jistgħu jiġu kkunsidrati bħala persuni taxxabbli distinti għall-finijiet tal-VAT, inkluż fil-każ fejn ikun possibbli li ssir distinzjoni bejn l-assi li kull wieħed mill-konjuġi juża għall-ħtiġijiet tal-attività tiegħu, bil-konsegwenza li, minħabba din il-prassi, f’ċirkustanzi li fihom l-konjuġi jeżerċitaw attività agrikola taħt l-iskema b’rata fissa tal-bdiewa, l-għażla ta’ wieħed mill-konjuġi li jqiegħed l-attività tiegħu taħt l-iskema normali tal-VAT twassal sabiex il-konjuġi l-ieħor jitlef l-istatus ta’ bidwi b’rata fissa.

22      Sabiex tingħata risposta għal din id-domanda, għandu jiġi mfakkar li, skont l-ewwel paragrafu tal-Artikolu 9(1) tad-Direttiva tal-VAT, jitqies bħala “persuna taxxabbli” kull min jeżerċita, b’mod indipendenti u fi kwalunkwe post, attività ekonomika, irrispettivament mill-għanijiet jew mir-riżultati ta’ din l-attività.

23      F’dan ir-rigward, hija ġurisprudenza stabbilita li l-Artikolu 9 tad-Direttiva tal-VAT jassenja kamp ta’ applikazzjoni wiesa’ ħafna lill-VAT (sentenzi tal-21 ta’ April 2005, HE, C-25/03, EU:C:2005:241, punt 40, kif ukoll tat-13 ta’ Ġunju 2018, Polfarmex, C-421/17, EU:C:2018:432, punt 39 u l-ġurisprudenza ċċitata). Attività hija, bħala regola ġenerali, ikklassifikata bħala “ekonomika”, fis-sens ta’ dan l-Artikolu 9, meta tkun ta’ natura permanenti u ssir bl-għoti ta’ remunerazzjoni lill-awtur tat-tranżazzjoni (sentenza tat-13 ta’ Ġunju 2018, Polfarmex, C-421/17, EU:C:2018:432, punt 38 u l-ġurisprudenza ċċitata). Barra minn hekk, sabiex tiġi kkonstatata l-indipendenza tal-eżerċizzju ta’ attività ekonomika, għandu jiġi mistħarreġ jekk il-persuna kkonċernata twettaqx l-attivitajiet tagħha f’isimha, għaliha nnifisha u taħt ir-responsabbiltà tagħha kif ukoll jekk hija ssostnix ir-riskju ekonomiku marbut mal-eżerċizzju ta’ dawn l-attivitajiet (sentenza tat-12 ta’ Ottubru 2016, Nigl et, C-340/15, EU:C:2016:764, punt 28 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata). Fl-aħħar lok, il-kwalità ta’ persuna taxxabbli għandha tkun evalwata b’mod esklużiv abbażi tal-kriterji pprovduti fl-imsemmi Artikolu 9 (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal-21 ta’ April 2005, HE, C-25/03, EU:C:2005:241, punt 41).

24      Mill-ġurisprudenza mfakkra fil-punt preċedenti jirriżulta li persuna li teżerċita attività agrikola fil-kuntest ta’ azjenda li hija għandha mal-konjuġi tagħha bħala parti mill-komunjoni tal-akkwisti għandha l-kwalità ta’ persuna taxxabbli, fis-sens tal-Artikolu 9(1) tad-Direttiva tal-VAT, meta din l-attività tiġi eżerċitata b’mod indipendenti peress li l-persuna kkonċernata taġixxi f’isimha, għaliha nnifisha u taħt ir-responsabbiltà tagħha stess, billi tassumi waħedha r-riskju ekonomiku marbut mal-eżerċizzju tal-attività tagħha.

25      Jista’ jikkostitwixxi indizju rilevanti f’dan ir-rigward il-fatt li l-konjuġi jamministraw separatament ir-riżorsi intiżi għall-irziezet operati, peress li dawn tal-aħħar huma distinti mill-perspettiva ekonomika, finanzjarja u organizzattiva. Għall-kuntrarju, huwa irrilevanti s-sempliċi fatt li dawn il-konjuġi jeżerċitaw l-attivitajiet tagħhom fil-kuntest tal-istess azjenda agrikola li huma għandhom bħala parti mill-komunjoni tal-akkwisti.

26      Il-konklużjoni misluta fil-punt 24 ta’ din is-sentenza ma hijiex ikkontestata mill-Artikoli 295 u 296 tad-Direttiva tal-VAT, li jagħmlu parti mid-dispożizzjonijiet ta’ din id-direttiva dwar l-iskema komuni b’rata fissa tal-bdiewa.

27      F’dan ir-rigward, għandu jitfakkar li, filwaqt li l-Artikolu 295(1) ta’ din id-direttiva jiddefinixxi kunċetti rilevanti għall-applikazzjoni ta’ din l-iskema, l-Artikolu 296 tal-imsemmija direttiva jipprevedi, fil-paragrafu 1 tiegħu, li l-Istati Membri jistgħu japplikaw għall-bdiewa li fir-rigward tagħhom l-issuġġettar, b’mod partikolari, għall-iskema normali tal-VAT, joħloq diffikultajiet, skema b’rata fissa intiża sabiex tikkumpensa l-piż tal-VAT imħallsa fuq ix-xiri ta’ oġġetti u servizzi tal-bdiewa b’rata fissa, u jżid, fil-paragrafu 2 tiegħu, li kull Stat Membru jista’ jeskludi mill-iskema b’rata fissa ċertu kategoriji ta’ bdiewa, kif ukoll bdiewa li fir-rigward tagħhom l-applikazzjoni, b’mod partikolari, tal-iskema normali tal-VAT ma toħloqx diffikultajiet amministrattivi.

28      Issa, minn dawn id-dispożizzjonijiet ma jistax jiġi dedott li Stat Membru jista’ jirrestrinġi, fil-każ ta’ attività eżerċitata fil-kuntest ta’ azjenda agrikola, il-possibbiltà għal persuna li tirreġistra ruħha bħala persuna taxxabbli għall-VAT għas-sempliċi raġuni li l-konjuġi tagħha juża din l-istess azjenda għall-attivitajiet tiegħu stess suġġetti għall-VAT.

29      Għaldaqstant, bħala prinċipju, ma hijiex kompatibbli mad-Direttiva tal-VAT prassi ta’ Stat Membru li teskludi li konjuġi li jeżerċitaw attività agrikola fil-kuntest tal-istess azjenda, billi jużaw assi li jagħmlu parti mill-komunjoni tal-akkwisti, jistgħu jitqiesu li huma persuni taxxabbli distinti għall-VAT.

30      Madankollu, il-partikolarità tal-kawża prinċipali tinsab fil-fatt li wieħed mill-konjuġi jeżerċita l-attività tiegħu taħt l-iskema normali tal-VAT, filwaqt li l-konjuġi l-ieħor għandu l-intenzjoni jibqa’ taħt l-iskema b’rata fissa tal-bdiewa. Għaldaqstant, għandu jiġi eżaminat jekk Stat Membru jistax, sabiex jevita l-eżistenza simultanja ta’ żewġ status differenti għall-konjuġi, jipprevedi li r-rinunzja, minn wieħed mill-konjuġi, għall-iskema b’rata fissa tal-bdiewa għandha l-effett li ċċaħħad lill-konjuġi l-ieħor mill-istatus tiegħu ta’ bidwi b’rata fissa.

31      Il-qorti tar-rinviju tippreċiża li l-prassi inkwistjoni fil-kawża prinċipali hija intiża sabiex tipprevjeni abbużi li jistgħu jkunu marbuta mad-diviżjoni ta’ azjenda agrikola f’diversi entitajiet bil-għan li wieħed mill-konjuġi jibbenefika mill-iskema b’rata fissa tal-bdiewa, filwaqt li l-ieħor għandu, taħt l-iskema normali tal-VAT, dritt għat-tnaqqis tat-taxxa tal-input imħallsa.

32      F’dan ir-rigward, għandu jiġi rrilevat li l-ġlieda kontra l-frodi, l-evażjoni fiskali kif ukoll l-eventwali abbużi huwa għan irrikonoxxut u inkoraġġut mid-Direttiva tal-VAT (sentenza tal-4 ta’ Ġunju 2020, C. F. (Kontroll Fiskali), C-430/19, EU:C:2020:429, punt 42 u l-ġurisprudenza ċċitata). Madankollu, il-prassi inkwistjoni fil-kawża prinċipali, sa fejn, fil-każ ta’ reġistrazzjoni ta’ wieħed mill-konjuġi fl-iskema normali tal-VAT, fi kwalunkwe każ għandha l-konsegwenza li l-konjuġi l-ieħor jitlef l-istatus ta’ bidwi b’rata fissa, twassal, fl-aħħar mill-aħħar, għal preżunzjoni ġenerali ta’ frodi li għandha titqies li hija sproporzjonata sabiex jintlaħaq l-għan li jikkonsisti fil-prevenzjoni tal-frodi (ara, b’analoġija, is-sentenzi tal-11 ta’ Ġunju 2020, SCT, C-146/19, EU:C:2020:464, punt 39 u l-ġurisprudenza ċċitata, kif ukoll tal-15 ta’ April 2021, Finanzamt für Körperschaften Berlin, C-868/19, mhux ippubblikata, EU:C:2021:285, punt 63).

33      Konsegwentement, f’ċirkustanzi bħal dawk fil-kawża prinċipali, hija l-amministrazzjoni fiskali kompetenti li għandha teżamina jekk, fid-dawl tas-sitwazzjoni konkreta, it-telf tal-istatus ta’ bidwi b’rata fissa tal-konjuġi l-ieħor jirriżultax neċessarju sabiex jiġu evitati riskji ta’ abbuż u ta’ frodi li ma jistgħux jiġu esklużi mill-produzzjoni, mill-konjuġi, ta’ provi xierqa li juru, b’mod partikolari, li kull wieħed minnhom jeżerċita l-attività tiegħu b’mod indipendenti.

34      Għandu jingħad ukoll, kif tfakkar fil-punt 27 ta’ din is-sentenza, li l-Artikolu 296 tad-Direttiva tal-VAT jipprevedi, fil-paragrafu 1 tiegħu, li l-Istati Membri “jistgħu japplikaw” għall-bdiewa li għalihom l-issuġġettar għall-iskema normali tal-VAT jwassal għal diffikultajiet, skema b’rata fissa, u jippreċiża, fil-paragrafu 2 tiegħu, li kull Stat Membru “jista’ jeskludi” mill-iskema b’rata fissa, b’mod partikolari, il-bdiewa li fir-rigward tagħhom l-applikazzjoni tal-iskema normali tal-VAT ma tippreżentax diffikultajiet amministrattivi.

35      Barra minn hekk, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li l-iskema komuni b’rata fissa tal-bdiewa hija skema derogatorja li tikkostitwixxi eċċezzjoni għall-iskema normali tal-VAT u li, għaldaqstant, ma għandhiex tiġi applikata lil hinn minn dak li huwa meħtieġ sabiex jintlaħaq l-għan tagħha. Fost iż-żewġ għanijiet li għandha din l-iskema, jinsab dak ta’ obbligu ta’ simplifikazzjoni, li għandu jiġi kkonċiljat ma’ dak tal-kumpens għal piż tal-VAT tal-input sostnuta mill-bdiewa (sentenza tat-12 ta’ Ottubru 2016, Nigl et, C-340/15, EU:C:2016:764, punti 37 u 38 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata).

36      Għaldaqstant, jekk l-eżami ta’ sitwazzjoni konkreta bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali juri li l-eżerċizzju minn konjuġi ta’ attività agrikola fil-kuntest tal-istess azjenda u permezz tal-użu ta’ assi li jagħmlu parti mill-komunjoni tal-akkwisti, b’mod indipendenti u kull wieħed minnhom fil-kuntest tal-iskema normali tal-VAT, ma jippreżentax diffikultajiet amministrattivi fir-rigward tas-sitwazzjoni fejn wieħed ikun qiegħed taħt din l-iskema normali u l-ieħor taħt l-iskema b’rata fissa, l-Istat Membru kkonċernat jista’ validament jiddeċiedi li r-rinunzja, minn wieħed mill-konjuġi, għall-iskema b’rata fissa jkollha l-effett li ċċaħħad lill-konjuġi l-oħra mill-istatus tiegħu ta’ bidwi b’rata fissa.

37      Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet kollha preċedenti, ir-risposta għad-domandi magħmula għandha tkun li l-Artikoli 9, 295 u 296 tad-Direttiva tal-VAT għandhom jiġu interpretati fis-sens:

–        li jipprekludu l-prassi ta’ Stat Membru li teskludi li konjuġi li jeżerċitaw attività agrikola fil-kuntest tal-istess azjenda, permezz tal-użu ta’ assi li jagħmlu parti mill-komunjoni tal-akkwisti, jistgħu jiġu kkunsidrati bħala persuni taxxabbli distinti għall-finijiet tal-VAT fil-każ fejn kull wieħed minn dawn il-konjuġi jeżerċita attività ekonomika b’mod indipendenti;

–        li ma jipprekludux li, f’ċirkustanzi li fihom l-konjuġi jeżerċitaw din l-attività agrikola taħt l-iskema b’rata fissa tal-bdiewa, l-għażla ta’ wieħed mill-konjuġi li jqiegħed l-attività tiegħu taħt l-iskema normali tal-VAT twassal sabiex il-konjuġi l-ieħor jitlef l-istatus ta’ bidwi b’rata fissa, meta, wara eżami tas-sitwazzjoni konkreta, dan l-effett jirriżulta neċessarju sabiex jiġu evitati riskji ta’ abbuż u ta’ frodi li ma jistgħux jiġu esklużi mill-produzzjoni, mill-konjuġi, ta’ provi xierqa, jew meta l-eżerċizzju minn dawn il-konjuġi ta’ din l-attività, b’mod indipendenti u kull wieħed minnhom fil-kuntest tal-iskema normali tal-VAT, ma jippreżentax diffikultajiet amministrattivi fir-rigward tas-sitwazzjoni tal-eżistenza simultanja ta’ żewġ status differenti għall-imsemmija konjuġi.

 Fuq l-ispejjeż

38      Peress li l-proċedura għandha, fir-rigward tal-partijiet fil-kawża prinċipali, in-natura ta’ kwistjoni mqajma quddiem il-qorti tar-rinviju, hija din il-qorti li tiddeċiedi fuq l-ispejjeż. L-ispejjeż sostnuti għas-sottomissjoni tal-osservazzjonijiet lill-Qorti tal-Ġustizzja, barra dawk tal-imsemmija partijiet, ma jistgħux jitħallsu lura.

Għal dawn il-motivi, Il-Qorti tal-Ġustizzja (Is-Sitt Awla) taqta’ u tiddeċiedi:

L-Artikoli 9, 295 u 296 tad-Direttiva tal-Kunsill 2006/112/KE tat-28 ta’ Novembru 2006 dwar is-sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud, għandhom jiġu interpretati fis-sens:

–        li jipprekludu l-prassi ta’ Stat Membru li teskludi li konjuġi li jeżerċitaw attività agrikola fil-kuntest tal-istess azjenda, permezz tal-użu ta’ assi li jagħmlu parti mill-komunjoni tal-akkwisti, jistgħu jiġu kkunsidrati bħala persuni taxxabbli distinti għall-finijiet tat-taxxa fuq il-valur miżjud (VAT) fil-każ fejn kull wieħed minn dawn il--konjuġi jeżerċita attività ekonomika b’mod indipendenti;

–        li ma jipprekludux li, f’ċirkustanzi li fihom l-konjuġi jeżerċitaw din l-attività agrikola taħt l-iskema b’rata fissa tal-bdiewa, l-għażla ta’ wieħed mill-konjuġi li jqiegħed l-attività tiegħu taħt l-iskema normali tal-VAT twassal sabiex il-konjuġi l-ieħor jitlef l-istatus ta’ bidwi b’rata fissa, meta, wara eżami tas-sitwazzjoni konkreta, dan l-effett jirriżulta neċessarju sabiex jiġu evitati riskji ta’ abbuż u ta’ frodi li ma jistgħux jiġu esklużi mill-produzzjoni, mill-konjuġi, ta’ provi xierqa, jew meta l-eżerċizzju minn dawn il-konjuġi ta’ din l-attività, b’mod indipendenti u kull wieħed minnhom fil-kuntest tal-iskema normali tal-VAT, ma jippreżentax diffikultajiet amministrattivi fir-rigward tas-sitwazzjoni tal-eżistenza simultanja ta’ żewġ status differenti għall-imsemmija konjuġi.

Firem


*      Lingwa tal-kawża: il-Pollakk.