Available languages

Taxonomy tags

Info

References in this case

Share

Highlight in text

Go

Edizzjoni Provviżorja

SENTENZA TAL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (Ir-Raba’ Awla)

6 ta’ Ottubru 2022 (*)

“Rinviju għal deċiżjoni preliminari – Tassazzjoni – Taxxa fuq il-valur miżjud (VAT) – Direttiva 2006/112/KE – Provvista ta’ servizzi mwettqa bi ħlas – Eżenzjonijiet – Artikolu 135(1)(b) – Għoti ta’ krediti – Kuntratt ta’ sottoparteċipazzjoni”

Fil-Kawża C-250/21,

li għandha bħala suġġett talba għal deċiżjoni preliminari skont l-Artikolu 267 TFUE, imressqa min-Naczelny Sąd Administracyjny (il-Qorti Amministrattiva Suprema, il-Polonja), permezz ta’ deċiżjoni tas-27 ta’ Ottubru 2020, li waslet fil-Qorti tal-Ġustizzja fil-21 ta’ April 2021, fil-proċedura

Szef Krajowej Administracji Skarbowej

vs

O. Fundusz Inwestycyjny Zamknięty reprezentowany przez O S.A.,

IL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (Ir-Raba’ Awla),

komposta minn C. Lycourgos, President ta’ Awla, S. Rodin, J.-C. Bonichot, L. S. Rossi u O. Spineanu-Matei (Relatriċi), Imħallfin,

Avukat Ġenerali: L. Medina,

Reġistratur: M. Ferreira, Amministratriċi Prinċipali,

wara li rat il-proċedura bil-miktub u wara s-seduta tal-24 ta’ Marzu 2022,

wara li kkunsidrat l-osservazzjonijiet ippreżentati:

–        għal Szef Krajowej Administracji Skarbowej, minn B. Kołodziej, D. Pach u T. Wojciechowski,

–        għall-Gvern Pollakk, minn A. Kramarczyk-Szaładzińska u B. Majczyna, bħala aġenti,

–        għall-Kummissjoni Ewropea, minn A. Armenia, B. Sasinowska u M. Siekierzyńska, bħala aġenti,

wara li semgħet il-konklużjonijiet tal-Avukata Ġenerali ppreżentati fis-seduta tat-12 ta’ Mejju 2022,

tagħti l-preżenti

Sentenza

1        It-talba għal deċiżjoni preliminari tirrigwarda l-interpretazzjoni tal-Artikolu 135(1)(b) tad-Direttiva tal-Kunsill 2006/112/KE ta’ 28 ta’ Novembru 2006 dwar is-sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud (ĠU 2006, L 347, p. 1, rettifika fil-ĠU 2007, L 335, p. 60, iktar ’il quddiem id-“Direttiva dwar il-VAT”).

2        Din it-talba tressqet fil-kuntest ta’ kawża bejn Szef Krajowej Administracji Skarbowej (id-Direttur tal-Amministrazzjoni Nazzjonali tat-Taxxi, il-Polonja) (iktar ’il quddiem l-“Awtorità tat-Taxxa”) u O. Fundusz Inwestycyjny Zamknięty reprezentowany przez O S.A.(iktar ’il quddiem il-“fond O”) dwar il-klassifikazzjoni, għall-finijiet tal-eżenzjoni mit-taxxa fuq il-valur miżjud (VAT), tas-servizzi pprovduti abbażi ta’ kuntratt ta’ sottoparteċipazzjoni.

 Il-kuntest ġuridiku

 Id-dritt tal-Unjoni

3        L-Artikolu 2(1)(ċ) tad-Direttiva dwar il-VAT jipprevedi:

“It-transazzjonijiet li ġejjin għandhom ikunu soġġetti għall-VAT:

[…]

(ċ)      il-provvista ta’ servizzi bi ħlas fit-territorju ta’ Stat Membru minn persuna taxxabbli li taġixxi bħala tali”.

4        L-Artikolu 24(1) ta’ din id-direttiva jipprovdi:

“‘Provvista ta’ servizzi’ għandha tfisser kwalunkwe operazzjoni li ma tikkostitwix provvista ta’ merkanzija.”

5        Skont l-Artikolu 135(1)(b) tal-imsemmija direttiva:

“L-Istati Membri għandhom jeżentaw it-transazzjonijiet li ġejjin:

[…]

b)      l-għoti u n-negozjar ta’ kreditu u l-immaniġġjar tal-kreditu mill-persuna li tagħtih”.

 Id-dritt nazzjonali

 Il-Liġi dwar il-VAT

6        L-Artikolu 43(1) tal-ustawa o podatku od towarów i usług (il-Liġi dwar it-Taxxa fuq Oġġetti u Servizzi), tal-11 ta’ Marzu 2004 (Dz. U. tal-2004, Nru 54, pożizzjoni Nru 535), fil-verżjoni tiegħu applikabbli għall-kawża prinċipali (iktar ’il quddiem il-“Liġi dwar il-VAT”), jipprovdi:

“Huma eżenti mit-taxxa:

[…]

38)      is-servizzi ta’ għoti ta’ kreditu u ta’ self finanzjarju u s-servizzi ta’ senserija li jikkonċernaw l-għoti ta’ kreditu jew ta’ self finanzjarju, kif ukoll il-ġestjoni ta’ kreditu jew ta’ self finanzjarju mwettqa mill-entità li tagħti dan il-kreditu jew dan is-self;

39)      is-servizzi li jikkonsistu fil-provvista ta’ kollaterali, ta’ garanziji u kull sigurtà oħra għal tranżazzjonijiet finanzjarji u ta’ assigurazzjoni u s-servizzi ta’ senserija li jikkonċernaw dawn is-servizzi, kif ukoll il-ġestjoni tal-garanziji ta’ kreditu mill-entità li tagħti dawn il-krediti jew tali self

[…]”

 Il-Liġi dwar il-Fondi ta’ Investiment u l-Ġestjoni ta’ Fondi ta’ Investimenti Alternattivi

7        L-Artikolu 183(4) tal-ustawa o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (il-Liġi dwar il-Fondi ta’ Investiment u l-Ġestjoni ta’ Fondi ta’ Investimenti Alternattivi), tas-27 ta’ Mejju 2004 (Dz. U. tal-2004, Nru 146, pożizzjoni Nru 1546), fil-verżjoni tiegħu applikabbli għall-kawża prinċipali, jipprevedi:

“Kuntratt sabiex jintbagħtu lill-fond il-benefiċċji kollha rċevuti mill-oriġinatur tat-titolizzazzjoni jew il-benefiċjarju tar-riċevibbli titolizzati minn grupp speċifikat ta’ riċevibbli jew minn riċevibbli speċifikati (kuntratt ta’ sottoparteċipazzjoni) għandu jinkludi obbligu min-naħa ta’ dawn l-entitajiet sabiex jibagħtu lill-fond:

1)      ir-rikavati kollha mir-riċevibbli titolizzati;

2)      l-ammonti prinċipali tar-riċevibbli titolizzati;

3)      l-ammonti miksuba mir-realizzazzjoni tal-kollaterali li jirrigwarda r-riċevibbli titolizzati – fejn it-talbiet tal-oriġinatur tat-titolizzazzjoni jew tal-benefiċjarju tar-riċevibbli titolizzati kienu ssodisfatti bir-realizzazzjoni tal-kollaterali.”

 Il-kawża prinċipali u d-domanda preliminari

8        Il-Fond O huwa fond tat-titolizzazzjoni mhux standardizzat, fis-sens tal-Artikoli 183 et seq. tal-Liġi dwar il-Fondi ta’ Investiment u l-Ġestjoni ta’ Fondi ta’ Investimenti Alternattivi, fil-verżjoni tagħhom applikabbli għal kawża prinċipali. Billi ppreveda l-konklużjoni ta’ kuntratti ta’ sottoparteċipazzjoni ma’ banek jew ma’ fondi ta’ investiment, huwa ressaq talba għal deċiżjoni fiskali lill-Ministru għall-Finanzi Pollakk, li kienet tirrigwarda l-interpretazzjoni tal-punti 38 u 39 tal-Artikolu 43(1) tal-Liġi dwar il-VAT, sabiex isir magħruf jekk is-servizzi li huwa kellu jipprovdi fil-kwalità ta’ sottoparteċipant skont dawn il-kuntratti setgħux jibbenefikaw minn eżenzjoni mill-VAT fir-rigward ta’ din id-dispożizzjoni.

9        Skont il-Fond O, permezz tal-konklużjoni tal-kuntratt ta’ sottoparteċipazzjoni, l-oriġinatur jimpenja ruħu li jittrasferixxi lis-sottoparteċipant il-prodotti kollha li jirriżultaw mir-riċevibbli speċifikati f’dan il-kuntratt inkambju għal kontribuzzjoni finanzjarja miftiehma kuntrattwalment li huwa jirċievi mingħand dan tal-aħħar, mill-konklużjoni tal-imsemmi kuntratt. It-titoli ta’ riċevibbli jibqgħu fl-assi tal-oriġinatur. Id-differenza bejn il-kontribuzzjoni finanzjarja mħallsa lill-oriġinatur u l-ammont miksub, matul it-tul tal-kuntratt, mis-sottoparteċipant tikkostitwixxi r-remunerazzjoni tiegħu. Il-mekkaniżmu tas-sottoparteċipazzjoni għalhekk jissodisfa funzjoni doppja, jiġifieri, minn naħa, dik ta’ strument ta’ kreditu, peress li l-oriġinatur li jirċievi likwidità bil-quddiem inkambju għall-impenn tiegħu li jittrasferixxi lis-sottoparteċipant ir-rikavati mir-riċevibbli kkonċernati u, min-naħa l-oħra, dik ta’ kopertura tar-riskju, sa fejn din il-likwidità tinħeles mir-riskju ta’ kreditu marbut mal-imsemmija riċevibbli.

10      Għaldaqstant, skont il-Fond O, is-servizzi pprovduti taħt il-kuntratti ta’ sottoparteċipazzjoni huma eżenti mill-VAT abbażi tal-punti 38 u 39 tal-Artikolu 43(1) tal-Liġi dwar il-VAT jew bħala strumenti finanzjarji analogi għall-kuntratti ta’ kreditu, jew bħala servizzi li jiżguraw it-teħid tar-riskju ta’ insolvenza tad-debituri.

11      Permezz ta’ deċiżjoni fiskali tat-30 ta’ Diċembru 2015, il-Ministru għall-Finanzi Pollakk kkunsidra, għall-kuntrarju, minn naħa, li kuntratt ta’ sottoparteċipazzjoni ma setax jiġi assimilat ma’ kuntratt ta’ kreditu sa fejn, l-ewwel, ir-riċevibbli li huwa s-suġġett tal-kuntratt jibqa’ fl-assi tal-oriġinatur, it-tieni, il-kuntratt ta’ sottoparteċipazzjoni jinkludi, kuntrarjament għal kuntratt ta’ kreditu, speċifikazzjoni ċara tal-oriġini tal-fondi li jservu għall-ħlas lura tas-sottoparteċipant u, it-tielet, fil-każ ta’ falliment tad-debitur, is-sottoparteċipant ma għandux id-dritt tar-riċevibbli, fir-rigward tal-oriġinatur, relatat mar-rimbors tal-ammonti li baqgħu dovuti. Għalhekk, kuntratt ta’ sottoparteċipazzjoni li l-għan tiegħu jikkonsisti fi dritt ta’ parteċipazzjoni fuq pagamenti speċifiċi li l-oriġinatur jintrabat li jittrasferixxi lis-sottoparteċipant ma jinkludix attivitajiet analogi għal dawk imsemmija fil-punt 38 tal-Artikolu 43(1) tal-Liġi dwar il-VAT.

12      Min-naħa l-oħra, skont il-Ministru għall-Finanzi Pollakk, meta s-sottoparteċipant jipprovdi s-servizzi tiegħu, l-ebda kollaterali, garanzija jew sigurtà oħra ma tingħata favur l-oriġinatur, b’tali mod li l-attivitajiet tiegħu lanqas ma jaqgħu taħt il-punt 39 tal-Artikolu 43(1) tal-Liġi dwar il-VAT.

13      Konsegwentement, skont il-Ministru għall-Finanzi Pollakk, it-tranżazzjonijiet deskritti mill-Fond O fit-talba tiegħu għal deċiżjoni fiskali ma kienu jaqgħu taħt ebda waħda mill-eżenzjonijiet mill-VAT previsti fil-punti 38 u 39 tal-Artikolu 43(1) tal-Liġi dwar il-VAT u kellhom jiġu suġġetti għar-rata bażika ta’ 23 %.

14      Il-Fond O ppreżenta rikors kontra d-deċiżjoni fiskali tat-30 ta’ Diċembru 2015 quddiem il-Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie (il-Qorti Amministrattiva Provinċjali ta’ Varsavja, il-Polonja).

15      Permezz ta’ sentenza tal-25 ta’ Mejju 2017, din il-qorti annullat din id-deċiżjoni. Hija ddeċidiet li l-kuntratt ta’ sottoparteċipazzjoni kien jikkostitwixxi strument finanzjarju analogu għall-kuntratti ta’ kreditu, li l-għan prinċipali tiegħu huwa dak li jiffinanzja l-oriġinatur u li jiżguralu l-aċċess immedjat għal kapital bl-obbligu li jirrimborsahom. Il-fatt li r-riċevibbli jibqa’ fl-assi tal-oriġinatur huwa irrilevanti fid-dawl tal-għan ekonomiku tal-kuntratt. Bħala korrispettiv għat-trasferiment tal-fondi lill-oriġinatur, is-sottoparteċipant jibbenefika minn vantaġġ ekonomiku fil-forma ta’ dħul li jeċċedi l-ammont tal-kapital miżmum. Tali tranżazzjoni hija eżenti mill-VAT skont il-punt 38 tal-Artikolu 43(1) tal-Liġi dwar il-VAT minħabba li hija tissodisfa l-elementi essenzjali ta’ għoti ta’ kreditu. Min-naħa l-oħra, sa fejn, skont kuntratt ta’ sottoparteċipazzjoni, ebda kollaterali, garanzija jew sigurtà oħra ma tingħata favur l-oriġinatur, l-eżenzjoni prevista fil-punt 39 tal-Artikolu 43(1) tal-Liġi dwar il-VAT ma tapplikax f’dan il-każ.

16      L-Awtorità tat-Taxxa appellat minn din is-sentenza quddiem il-qorti tar-rinviju, in-Naczelny Sąd Administracyjny (il-Qorti Amministrattiva Suprema, il-Polonja).

17      Din il-qorti tippreċiża li l-punt 38 tal-Artikolu 43(1) tal-Liġi dwar il-VAT jittrasponi, fil-leġiżlazzjoni Pollakka, l-Artikolu 135(1)(b) tad-Direttiva dwar il-VAT.

18      Skont l-imsemmija qorti, mill-perspettiva ekonomika, kuntratt ta’ sottoparteċipazzjoni bħal dak inkwistjoni fil-kawża prinċipali, jikkostitwixxi servizz ta’ finanzjament li l-għan essenzjali tiegħu huwa dak li jiżgura lill-oriġinatur l-użu tal-fondi mqiegħda għad-dispożizzjoni tiegħu, bħala korrispettiv għall-ħlas lis-sottoparteċipant tal-ammonti li jikkorrispondu għall-valur tal-prodotti li jirriżultaw mir-riċevibbli kkonċernati. Il-kuntratt ta’ sottoparteċipazzjoni b’hekk ikollu natura analoga għal dik ta’ kuntratt ta’ kreditu li permezz tiegħu min jissellef jakkwista fondi mingħand min isellef li huwa jkollu d-dritt li juża volontarjament u jimpenja ruħu li jirrimborsahom matul it-tul tal-kuntratt. Bħal fil-każ ta’ min isellef, is-sottoparteċipant jirċievi, minbarra l-finanzjament imħallas, vantaġġ fil-forma ta’ fluss tal-flus, li jeċċedi l-kapital investit.

19      Madankollu, il-qorti tar-rinviju ssostni li l-kuntratt ta’ sottoparteċipazzjoni għandu ċerti karatteristiċi li jiddistingwuh minn kuntratt ta’ kreditu u li huma, essenzjalment, dawk enfasizzati mill-Ministru għall-Finanzi Pollakk fid-deċiżjoni fiskali. Għaldaqstant, hija tistaqsi jekk dawn il-karatteristiċi humiex tali li jipprekludu li jiġu kklassifikati, għall-finijiet tal-VAT, il-kuntratti ta’ sottoparteċipazzjoni bħala “kuntratti ta’ kreditu”.

20      F’dawn iċ-ċirkustanzi, in-Naczelny Sąd Administracyjny (il-Qorti Amministrattiva Suprema) iddeċidiet li tissospendi l-proċeduri quddiemha u li tagħmel lill-Qorti tal-Ġustizzja d-domanda preliminari li ġejja:

“L-Artikolu 135(1)(b) tad-[Direttiva dwar il-VAT] għandu jiġi interpretat fis-sens li l-eżenzjoni prevista minn din id-dispożizzjoni għat-tranżazzjonijiet li jirrigwardaw l-għoti u n-negozjar ta’ kreditu jew l-immaniġġjar tal-kreditu, tapplika għall-kuntratt ta’ sottoparteċipazzjoni deskritt fil-kawża prinċipali?”

 Fuq id-domanda preliminari

21      Preliminarjament, għandu jiġi osservat li, għalkemm id-domanda preliminari tistabbilixxi formalment it-tliet tranżazzjonijiet eżenti mill-VAT skont l-Artikolu 135(1)(b) tad-Direttiva dwar il-VAT, jiġifieri l-għoti, in-negozjar u l-ġestjoni ta’ krediti, mid-deċiżjoni tar-rinviju jirriżulta li d-dubji tal-qorti tar-rinviju jirrigwardaw essenzjalment il-klassifikazzjoni eventwali ta’ kuntratt ta’ sottoparteċipazzjoni ta’ tranżazzjoni bħala għoti ta’ kreditu, fis-sens ta’ din id-dispożizzjoni.

22      F’dawn iċ-ċirkustanzi, id-domanda magħmula għandha tinftiehem fis-sens li tistaqsi, essenzjalment, jekk l-Artikolu 135(1)(b) tad-Direttiva dwar il-VAT għandux jiġi interpretat fis-sens li jaqgħu taħt il-kunċett ta’ għoti ta’ kreditu, fis-sens ta’ din id-dispożizzjoni, is-servizzi pprovduti minn sottoparteċipant taħt kuntratt ta’ sottoparteċipazzjoni, li jikkonsisti fit-tqegħid għad-dispożizzjoni ta’ oriġinatur ta’ kontribuzzjoni finanzjarja inkambju għat-trasferiment lis-sottoparteċipant tal-prodotti li jirriżultaw mir-riċevibbli speċifikati f’dan il-kuntratt, li jibqgħu fl-assi tal-oriġinatur.

23      Sabiex tingħata risposta utli lill-qorti tar-rinviju, għandu jiġi eżaminat, fl-ewwel lok, jekk tali provvisti jaqgħux fil-kamp ta’ applikazzjoni tad-Direttiva dwar il-VAT.

24      L-Artikolu 2(1)(ċ) tad-Direttiva dwar il-VAT jistabbilixxi li huma suġġetti għall-VAT il-provvisti ta’ servizzi mwettqa bi ħlas fit-territorju ta’ Stat Membru minn persuna taxxabbli li taġixxi bħala tali.

25      F’dan ir-rigward, għandu jitfakkar li provvista ta’ servizzi ssir biss “bi ħlas” fis-sens ta’ din id-dispożizzjoni, u għalhekk hija suġġetta għall-VAT biss jekk hemm rabta diretta bejn is-servizzi pprovduti u l-kontrovalur irċevut mill-persuna taxxabbli. Tali rabta diretta hija stabbilita meta bejn il-fornitur ta’ din il-provvista u l-benefiċjarju tkun teżisti relazzjoni ġuridika li fil-kuntest tagħha jiġu skambjati prestazzjonijiet reċiproċi, fejn ir-remunerazzjoni riċevuta mill-fornitur ta’ din il-provvista jikkostitwixxi l-kontrovalur effettiv tas-servizz ipprovdut lill-benefiċjarju (sentenza tat-22 ta’ Ottubru 2015, C-264/14, EU:C:2015:718, punt 27 u l-ġurisprudenza ċċitata).

26      F’dan il-każ, mill-atti tal-proċess ippreżentat quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja jirriżulta li, fil-kuntest ta’ kuntratt ta’ sottoparteċipazzjoni, is-sottoparteċipant u l-oriġinatur jimpenjaw ruħhom reċiprokament, fir-rigward tal-ewwel wieħed, li jqiegħed għad-dispożizzjoni tal-oriġinatur kontribuzzjoni finanzjarja u, fir-rigward tat-tieni, li jittrasferixxi lis-sottoparteċipant il-prodotti li jirriżultaw mir-riċevibbli speċifikati fl-imsemmi kuntratt, filwaqt li jinżammu fl-assi tiegħu t-titoli ta’ riċevibbli. L-oriġinatur jibbenefika minn servizz inkambju għal korrispettiv li jikkorrispondi għad-differenza bejn il-valur previst tal-prodotti tar-riċevibbli u l-ammont tal-kontribuzzjoni finanzjarja mħallsa mis-sottoparteċipant.

27      Konsegwentement, għandu jitqies, bħalma għamlet l-Avukata Ġenerali fil-punt 40 tal-konklużjonijiet tagħha, li s-servizzi pprovduti minn sottoparteċipant taħt kuntratt ta’ sottoparteċipazzjoni, bħal dak inkwistjoni fil-kawża prinċipali, jikkostitwixxu provvisti ta’ servizzi mwettqa “bi ħlas”, fis-sens tal-Artikolu 2(1)(ċ) tad-Direttiva dwar il-VAT.

28      Huwa fil-fatt irrilevanti, għall-finijiet tad-determinazzjoni tan-natura oneruża ta’ provvista ta’ servizzi, il-fatt li r-remunerazzjoni ma tieħux il-forma ta’ ħlas ta’ kummissjoni jew ta’ ħlas ta’ spejjeż speċifiċi (sentenza tat-22 ta’ Ottubru 2015, C-264/14, EU:C:2015:718, punt 29 u l-ġurisprudenza ċċitata). Minn dan isegwi li, f’dan il-każ, il-forma tar-remunerazzjoni mħallsa lis-sottoparteċipant ma taffettwax in-natura oneruża jew le tas-servizz tiegħu.

29      Barra minn hekk, filwaqt li l-Qorti tal-Ġustizzja, ċertament, iddeċidiet li operatur li jixtri, għar-riskju tiegħu stess, riċevibbli dubjużi bi prezz inqas mill-valur nominali tagħhom ma jwettaqx provvista ta’ servizzi “bi ħlas”, fis-sens tas-Sitt Direttiva tal-Kunsill 77/388/KEE tas-17 ta’ Mejju 1977 fuq l-armonizzazzjoni tal-liġijiet ta’ l-Istati Membri dwar taxxi fuq id-dħul mill-bejgħ - Sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud: bażi uniformi ta’ stima (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 9, Vol. 1, p. 23), meta d-differenza bejn il-valur nominali tal-imsemmija riċevibbli u l-prezz tax-xiri tagħhom tirrifletti l-valur ekonomiku effettiv tar-riċevibbli inkwistjoni fil-mument tat-trasferiment tagħhom (sentenza tas-27 ta’ Ottubru 2011, GFKL Financial Services, C-93/10, EU:C:2011:700, punt 26), xorta jibqa’ l-fatt li, fil-kawża prinċipali, is-sottoparteċipant ma jiksibx għar-riskji tiegħu stess riċevibbli dubjużi bi prezz inqas mill-valur nominali tagħhom. Għandu jingħad ukoll li, kif tippreċiża wkoll l-Awtorità tat-Taxxa fir-risposta tagħha għad-domandi magħmula mill-Qorti tal-Ġustizzja, fid-dawl tal-karatteristiċi speċifiċi tal-kuntratt ta’ sottoparteċipazzjoni, l-ammont tal-kontribuzzjoni finanzjarja disponibbli għall-oriġinatur huwa ġeneralment iddeterminat b’mod differenti mill-prezz imħallas minn konċessjonarju għat-trasferiment tar-riċevibbli.

30      Fit-tieni lok, għandha tiġi eżaminata l-kwistjoni dwar jekk il-provvisti tas-sottoparteċipant jaqgħux taħt il-kunċett ta’ għoti ta’ kreditu, fis-sens tal-Artikolu 135(1)(b) tad-Direttiva dwar il-VAT. F’dan ir-rigward, l-ewwel, għandu jitfakkar li l-eżenzjonijiet indikati fl-Artikolu 135(1) tad-Direttiva dwar il-VAT jikkostitwixxu kunċetti awtonomi tad-dritt tal-Unjoni li għandhom l-għan li jevitaw diverġenzi fl-applikazzjoni tas-sistema tal-VAT minn Stat Membru għal ieħor (sentenza tas-17 ta’ Diċembru 2020, Franck, C-801/19, EU:C:2020:1049, punt 30 u l-ġurisprudenza ċċitata).

31      It-termini użati sabiex jindikaw dawn l-eżenzjonijiet huma ta’ intepretazzjoni stretta, peress li dawn l-eżenzjonijiet jikkostitwixxu derogi mill-prinċipju ġenerali li jipprovdi li l-VAT għandha tinġabar fuq kull provvista ta’ servizzi mwettqa bi ħlas minn persuna taxxabbli (sentenza tas-17 ta’ Diċembru 2020, Franck, C-801/19, EU:C:2020:1049, punt 31 u l-ġurisprudenza ċċitata).

32      Madankollu, l-interpretazzjoni ta’ dan il-kliem għandha tkun konformi mal-għanijiet segwiti mill-imsemmija eżenzjonijiet u għandha tosserva r-rekwiżiti tal-prinċipju ta’ newtralità fiskali inerenti għas-sistema komuni tal-VAT. Għalhekk, din ir-regola ta’ interpretazzjoni stretta ma tfissirx li t-termini użati sabiex jiġu ddefiniti l-eżenzjonijiet previsti fl-imsemmija dispożizzjoni għandhom jiġu interpretati b’mod li jċaħħadhom mill-effetti tagħhom (sentenza tas-17 ta’ Diċembru 2020, Franck, C-801/19, EU:C:2020:1049, punt 32 u l-ġurisprudenza ċċitata).

33      F’dak li jikkonċerna, b’mod partikolari, l-Artikolu 135(1)(b) tad-Direttiva dwar il-VAT, għandu jitfakkar li l-għoti ta’ kreditu, fis-sens ta’ din id-dispożizzjoni, jikkonsisti, b’mod partikolari, fit-tqegħid għad-dispożizzjoni ta’ kapital inkambju għal remunerazzjoni (sentenza tas-17 ta’ Diċembru 2020, Franck, C-801/19, EU:C:2020:1049, punt 36 u l-ġurisprudenza ċċitata).

34      F’dan ir-rigward, mill-ġurisprudenza jirriżulta li, għalkemm din ir-remunerazzjoni hija bħala prinċipju żgurata permezz tal-ħlas tal-interessi, forom oħra ta’ korrispettiv ma jistgħux jipprekludu li tranżazzjoni tiġi kklassifikata bħala għoti ta’ kreditu, fis-sens tal-Artikolu 135(1)(b) tad-Direttiva dwar il-VAT. Għalhekk, il-Qorti tal-Ġustizzja diġà kellha l-okkażjoni li tikkunsidra bħala tranżazzjoni finanzjarja li tixbah l-għoti ta’ kreditu u, għaldaqstant, eżentata mill-VAT skont l-imsemmija dispożizzjoni, il-finanzjament bil-quddiem tax-xiri ta’ merkanziji inkambju għal żieda tal-ammont irrimborsat mill-benefiċjarju ta’ dan il-finanzjament (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal-15 ta’ Mejju 2019, Vega International Car Transport and Logistic, C-235/18, EU:C:2019:412, punti 47 u 48).

35      Barra minn hekk, it-tranżazzjonijiet eżenti bis-saħħa tal-imsemmija dispożizzjoni huma ddefiniti skont in-natura tal-provvisti ta’ servizzi mogħtija u mhux skont il-fornitur jew id-destinatarju tas-servizz, b’tali mod li l-applikazzjoni ta’ dawn l-eżenzjonijiet ma tiddependix mill-istatus tal-entità li tipprovdi dawn is-servizzi. Għaldaqstant, il-portata tal-espressjoni “għoti […] ta’ kreditu” li tinsab fl-Artikolu 135(1)(b) tad-Direttiva dwar il-VAT ma tistax tkun limitata biss għas-self u għall-krediti mogħtija minn korpi bankarji u finanzjarji (sentenza tas-17 ta’ Diċembru 2020, Franck, C-801/19, EU:C:2020:1049, punti 34 u 35 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata).

36      F’dan il-każ, jidher, bla ħsara għall-verifika mill-qorti tar-rinviju, li s-servizz ipprovdut mis-sottoparteċipant lill-oriġinatur skont il-kuntratt konkluż bejniethom huwa kkostitwit minn provvista waħda li tikkonsisti, essenzjalment, fi ħlas ta’ kapital inkambju għal remunerazzjoni. Hemm lok li jiġi eżaminat jekk, evalwata b’mod globali, tali provvista għandhiex in-natura ta’ għoti ta’ kreditu, fis-sens tal-Artikolu 135(1)(b) tad-Direttiva dwar il-VAT.

37      F’dan ir-rigward, kif ġie ppreċiżat fil-punt 26 ta’ din is-sentenza, il-kuntratt ta’ sottoparteċipazzjoni jagħti lok, sa mill-konklużjoni tiegħu, għal tqegħid għad-dispożizzjoni, mis-sottoparteċipant, ta’ kapital lill-oriġinatur inkambju għal remunerazzjoni li tikkonsisti fid-differenza bejn il-kapital imħallas lill-oriġinatur u l-ammonti rċevuti mis-sottoparteċipant matul it-tul tal-kuntratt ta’ sottoparteċipazzjoni fir-rigward tal-prodotti li jirriżultaw mir-riċevibbli speċifikati f’dan il-kuntratt. Peress li t-titoli ta’ riċevibbli jibqgħu fl-assi tal-oriġinatur, is-sottoparteċipant ma għandux dritt għal azzjoni legali kontra dan tal-aħħar f’każ ta’ inadempjenza tad-debituri tar-riċevibbli kkonċernati.

38      Il-fatt li s-sottoparteċipant ikun espost għal telf potenzjali u b’hekk isostni r-riskju ta’ kreditu huwa inerenti għal kull tranżazzjoni ta’ għoti ta’ kreditu, irrispettivament minn jekk dan ir-riskju jirriżultax min-nuqqas ta’ ħlas tad-debituri tar-riċevibbli li l-prodotti tagħhom huma ttrasferiti lilu jew mill-insolvenza tal-parti kontraenti diretta tiegħu.

39      Bl-istess mod, l-assenza ta’ garanziji kkostitwiti favur is-sottoparteċipant ma hijiex determinanti għall-klassifikazzjoni tal-kuntratt ta’ sottoparteċipazzjoni inkwistjoni bħala tranżazzjoni ta’ għoti ta’ kreditu. Fil-fatt, il-miżuri meħuda sabiex jitnaqqas ir-riskju ta’ kreditu, li jikkonsistu ġeneralment fil-kostituzzjoni ta’ garanziji, ta’ proprjetà immobbli jew oħrajn, jistgħu jvarjaw skont it-tip ta’ finanzjament u ma humiex ta’ natura essenzjali għal tali klassifikazzjoni, peress li din hija biss suġġetta għall-għaqda taż-żewġ elementi mfakkra fil-punt 33 ta’ din is-sentenza, jiġifieri t-tqegħid għad-dispożizzjoni ta’ kapital u l-ħlas ta’ remunerazzjoni.

40      Għaldaqstant, il-fatt li s-sottoparteċipant ma għandu l-ebda rimedju kontra l-oriġinatur f’każ ta’ falliment tad-debituri tar-riċevibbli li l-prodotti tagħhom huma ttrasferiti lilu u l-fatt li t-titoli ta’ riċevibbli jibqgħu fl-assi tal-oriġinatur, jew ukoll li l-oriġini tal-kapital li jservi għall-ħlas lura tas-sottoparteċipant huwa msemmi fil-kuntratt ta’ sottoparteċipazzjoni ma jippreġudikax in-natura essenzjali ta’ tranżazzjoni ta’ sottoparteċipazzjoni li tikkonsisti fil-finanzjament tas-self inizjali.

41      Tali interpretazzjoni tal-kunċett ta’ għoti ta’ kreditu, fis-sens tal-Artikolu 135(1)(b) tad-Direttiva dwar il-VAT, li ma tikkontestax il-prinċipju ta’ newtralità fiskali inerenti għas-sistema komuni tal-VAT, hija konformi mal-għan imfittex minn din id-dispożizzjoni li jikkonsisti, b’mod partikolari, f’li tiġi evitata żieda fl-ispiża tal-kreditu lill-konsumatur (ara, b’analoġija, is-sentenza tal-10 ta’ Marzu 2011, Skandinaviska Enskilda Banken, C-540/09, EU:C:2011:137, punt 21 u l-ġurisprudenza ċċitata).

42      Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet kollha preċedenti, ir-risposta għad-domanda magħmula għandha tkun li l-Artikolu 135(1)(b) tad-Direttiva dwar il-VAT għandu jiġi interpretat fis-sens li jaqgħu taħt il-kunċett ta’ għoti ta’ kreditu, fis-sens ta’ din id-dispożizzjoni, is-servizzi pprovduti minn sottoparteċipant taħt kuntratt ta’ sottoparteċipazzjoni, li jikkonsisti fit-tqegħid għad-dispożizzjoni ta’ oriġinatur ta’ kontribuzzjoni finanzjarja inkambju tal-ħlas tal-prodotti li jirriżultaw mir-riċevibbli speċifikati f’dan il-kuntratt, li jibqgħu fl-assi tal-oriġinatur.

 Fuq l-ispejjeż

43      Peress li l-proċedura għandha, fir-rigward tal-partijiet fil-kawża prinċipali, in-natura ta’ kwistjoni mressqa quddiem il-qorti tar-rinviju, hija dik il-qorti li għandha tiddeċiedi dwar l-ispejjeż. L-ispejjeż sostnuti għas-sottomissjoni ta’ osservazzjonijiet lill-Qorti tal-Ġustizzja, minbarra dawk tal-imsemmija partijiet, ma jistgħux jitħallsu lura.

Għal dawn il-motivi, Il-Qorti tal-Ġustizzja (Ir-Raba’ Awla) taqta’ u tiddeċiedi:

L-Artikolu 135(1)(b) tad-Direttiva tal-Kunsill 2006/112/KE ta’ 28 ta’ Novembru 2006 dwar is-sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud,

għandu jiġi interpretat fis-sens li:

jaqgħu taħt il-kunċett ta’ għoti ta’ kreditu, fis-sens ta’ din id-dispożizzjoni, is-servizzi pprovduti minn sottoparteċipant taħt kuntratt ta’ sottoparteċipazzjoni, li jikkonsisti fit-tqegħid għad-dispożizzjoni ta’ oriġinatur ta’ kontribuzzjoni finanzjarja inkambju tal-ħlas tal-prodotti li jirriżultaw mir-riċevibbli speċifikati f’dan il-kuntratt, li jibqgħu fl-assi tal-oriġinatur.

Firem

*      Lingwa tal-kawża: il-Pollakk.