EU tax law WEB Cussens et - C-251/16

1.

L-awtoritajiet tat-taxxa ma jħobbux faċilment. Hemm (probabbilment mill-inqas) eċċezzjoni notevoli għal din ir-regola: is-sentenza tal-2006 fil-kawża Halifax ( 2 ), li fiha din il-Qorti tal-Ġustizzja kkonfermat l-eżistenza tal-prinċipju ta’ projbizzjoni ta’ prattiki abbużivi fil-qasam tad-dritt tal-VAT. Dik is-sentenza tidher li tħaddnet b’passjoni mill-awtoritajiet tat-taxxa fl-Istati Membri kollha.

2.

Madankollu, kif spiss ikun il-każ, in-natura vera tas-suġġett tas-sentimenti emozzjonali ffurmati f’daqqa ta’ dak li jkun x’aktarx tibqa’ nebuluża u mhux esplorata għal xi żmien ( 3 ). L-istess jgħodd għall-projbizzjoni ta’ prattiki abbużivi, imsejħa wkoll bħala projbizzjoni ta’ abbuż ta’ dritt fil-qasam tal-VAT. Għalkemm kien espliċitament ikkonfermat aktar minn għaxar snin ilu, u minn dakinhar kien is-suġġett ta’ diskussjoni u analiżi akkademika estensiva, it-tħaddim iddettaljat ta’ dak il-prinċipju, inkluż it-test preċiż li għandu jiġi applikat biex jiġi aċċertat l-abbuż, jista’ jingħad li għadu kemxejn sottożviluppat.

3.

Din it-talba preliminari qed tistieden lill-Qorti tal-Ġustizzja biex telabora dwar il-kundizzjonijiet tal-applikazzjoni u l-effetti prattiċi ta’ dak il-prinċipju fil-kuntest ta’ talba għal deċiżjoni preliminari magħmula mis-Supreme Court (qorti suprema, l-Irlanda).

4.

E. Cussens, J. Jennings u V. Kingston (iktar ’il quddiem l- “appellanti”) bnew 15-il dar tal-villeġġatura f’sit ġewwa Cork, l-Irlanda. Huma kkonċedew kirja fuq il-proprjetajiet għal 20 sena u xahar lil impriża konnessa. Skont il-liġi Irlandiża, il-kirja ta’ 20 sena ġiet ittrattata bħala l-ewwel trasferiment ta’ proprjetà immobbli. Il-VAT ġiet imposta fuq il-valur kapitalizzat tal-kirja. Dak il-ftehim ġie kkanċellat xahar wara u l-proprjetajiet inbiegħu mill-appellanti lil terzi. L-ebda VAT ma kienet pagabbli fuq dak il-bejgħ skont il-liġi Irlandiża, minħabba li l-VAT kienet dovuta biss fuq l-ewwel trasferiment oriġinali, jiġifieri fuq il-kirja fit-tul. Sussegwentement, l-awtorità tat-taxxa Irlandiża ddeċidiet li l-ewwel trasferiment, il-kirja fit-tul, kienet finzjoni u abbuż ta’ dritt. Dik il-kirja għalhekk kellha tiġi injorata għall-finijiet tal-VAT u l-VAT kellha tiġi imposta fuq il-bejgħ sussegwenti lil terzi, daqslikieku kien l-ewwel trasferiment. Dan jirriżulta f’li l-appellanti jħallsu ħafna iktar VAT.

5.

Id-deċiżjoni tal-awtorità tat-taxxa ġiet appellata u l-każ eventwalment wasal quddiem is-Supreme Court (qorti suprema tal-Irlanda). Is-Supreme Court (qorti suprema) għamlet tmien domandi lill-Qorti tal-Ġustizzja. L-ewwel u t-tieni domandi jistaqsu jekk il-prinċipju tad-dritt tal-Unjoni dwar il-projbizzjoni tal-abbuż ta’ dritt huwiex effettiv direttament u jegħlibx il-prinċipji ta’ ċertezza legali u aspettattivi leġittimi. Jekk wieħed jassumi l-prinċipju ta’ projbizzjoni ta’ abbuż ta’ dritt huwa effettiv direttament, ir-raba’ u s-seba’ domandi jitolbu kjarifika dwar il-kundizzjonijiet ta’ applikazzjoni tiegħu. Jekk dawk il-kundizzjonijiet jiġu ssodisfatti f’dan il-każ, it-tielet domanda tistaqsi dwar kif jistgħu jerġgħu jiġu interpretati u vvalutati mill-ġdid it-tranżazzjonijiet għall-finijiet tal-VAT. Il-ħames, is-sitt u t-tmien domandi jistaqsu dwar il-konsegwenzi ta’ inkompatibbiltà mas-Sitt Direttiva tal-VAT 77/388 ( 4 ) ta’ dispożizzjoni speċifika tad-dritt nazzjonali.

6.

Skont l-Artikolu 2(1) tas-Sitt Direttiva tal-VAT ( 5 )“il-provvista ta’ oġġetti u servizzi magħmula bi ħlas fit-territorju tal-pajjiż minn persuna taxxabbli li taġixxi bħala tali” hija suġġetta għall-VAT.

7.

L-Artikolu 4(3) jgħid li:

“L-Istati Membri jistgħu wkoll iqisu bħala persuna taxxabbli lil kull min jagħmel attività kultant li jkollha x’taqsam ma’ l-attivitajiet imsemmija fil-paragrafu 2 u partikolarment waħda minn dawn li ġejjin:

8.

L-Artikolu 5 li huwa intitolat “Provvista ta’ oġġetti” jipprovdi li

“1.   ‘Provvista ta’ oġġetti’ tfisser it-trasferiment tad-dritt ta’ sid li jiddisponi minn proprjetà korporali.

[…]

3.   Stati Membri jistgħu iqisu dawn l-affarijiet li ġejjin bħala proprjetà korporali:

9.

L-Artikolu 13 tas-Sitt Direttiva tal-VAT, intitolat “Eżenzjonijet fit-territorju tal-pajjiż”, jgħid dan li ġej:

“[...]

“B. Eżenzjonijiet oħrajn

Mingħajr preġudizzju għal disposizzjonijet oħra tal-Komunità, l-Istati Membri għandhom jeżentaw li ġej taħt il-kondizzjonijiet li huma għandhom jistabilixxu għall-iskopijiet biex jassiguraw l-applikazzjoni korretta u ċara ta’ l-eżenzjonijet u tal-prevenzjoni ta’ kwalunkwe eżenzjoni possibbli, evitar u abbuż:

[…]

10.

Bis-saħħa tal-Artikolu 4 tal-Att dwar il-VAT 1972, kif kien fiż-żmien rilevanti:

11.

Skont l-Artikolu 10(9) tal-Att (fil-verżjoni applikabbli fl-2002):

12.

Kien hemm regoli addizzjonali dwar il-valutazzjoni għall-finijiet tal-VAT ta’ tranżazzjonijiet fi proprjetà immobbli fir-Regolament 19 Value Added Tax Regulations 1979 (S.I. 63 tal-1979), kif emendat, li qalu li:

13.

L-appellanti kienu koproprjetarji ta’ biċċa art f’Cork (l-Irlanda) li fuqha bnew 15-il dar ta’ villeġġatura (iktar ’il quddiem il-“proprjetajiet”). Kif iddikjarat mill-qorti tar-rinviju, sabiex jitnaqqas l-ammont tal-VAT li jitħallas fuq il-bejgħ tal-proprjetajiet, huma kkonkludew numru ta’ tranżazzjonijiet preliminari ma’ kumpannija relatata, Shamrock Estates Limited (iktar ’il quddiem l-“SEL”) (iktar ’il quddiem it-“tranżazzjonijiet ta’ qabel il-bejgħ”).

14.

Fit-8 ta’ Marzu 2002, l-appellanti daħlu għal kirja fit-tul tal-proprjetajiet ma’ SEL għal perijodu ta’ 20 sena u xahar (iktar ’il quddiem il-“kirja fit-tul”). Il-proprjetajiet inkrew lura lill-appellanti għal sentejn (iktar ’il quddiem il-“kirja għal żmien qasir”).

15.

Fit-3 ta’ April 2002, iż-żewġ kirjiet ġew irrinunzjati reċiprokament mill-partijiet u s-sjieda sħiħa tal-proprjetajiet reġgħet lura għand l-appellanti. F’Mejju 2002, l-appellanti biegħu l-proprjetajiet lil xerrejja terzi.

16.

Bħala regola bażika, l-ewwel provvisti ta’ proprjetà immobbli fl-Irlanda huma suġġetti għall-VAT. Il-provvisti sussegwenti huma eżentati. Fil-każ ta’ provvisti fil-forma ta’ bejgħ ta’ interess ta’ proprjetà mingħajr piżijiet, il-VAT hija imposta fuq il-prezz tal-bejgħ. Kirjiet ta’ iktar minn 20 sena fit-tul fl-Irlanda huma ttrattati bħala provvisti ta’ proprjetà immobbli ( 6 ). F’każijiet bħal dawn il-VAT hija imposta fuq il-valur kapitalizzat tagħhom.

17.

Kieku l-proprjetajiet nbiegħu direttament mill-appellanti (jiġifieri mingħajr it-tranżazzjonijiet ta’ qabel il-bejgħ) kienu jkunu dovuti fuq dak il-bejgħ EUR 125746 bħala VAT. Madankollu, l-appellanti ddikjaraw EUR 40000 bħala VAT fuq il-kirja fit-tul, billi kienu l-ewwel provvista tal-proprjetajiet, bil-kirja għal żmien qasir, ir-riverżjoni wara r-rinunzja tal-kirjiet u l-bejgħ sussegwenti tal-proprjetajiet f’Mejju 2002 kollha jkunu eżentati mill-VAT.

18.

L-awtorità tat-taxxa Irlandiża qieset li t-tranżazzjonijiet ta’ qabel il-bejgħ kienu kostruzzjoni artifiċjali u għandhom jiġu injorati għall-finijiet tal-istima tal-VAT. L-ammont tal-VAT dovut kien għalhekk ta’ EUR 125746 fuq il-bejgħ tal-proprjetajiet (wara li jitnaqqas l-ammont ta’ EUR 40000 diġà mħallas).

19.

L-appellanti kkontestaw dik l-istima u l-każ eventwalment ġie appellat quddiem is-Supreme Court (qorti suprema tal-Irlanda), li ddeċidiet li tissospendi l-proċeduri u tagħmel id-domandi preliminari li ġejjin lill-Qorti tal-Ġustizzja:

20.

Ġew ippreżentati osservazzjonijiet bil-miktub mill-appellanti, mill-Gvern Irlandiż flimkien mar-rappreżentant tal-awtorità tat-taxxa Irlandiża (din tal-aħħar imsejħa iktar ’il quddiem l-“intimata”), il-Gvern Taljan u l-Kummissjoni. Il-partijiet interessati li pparteċipaw fl-istadju bil-miktub, bl-eċċezzjoni tal-Gvern Taljan, ippreżentaw argument orali fis-seduta li saret fis-27 ta’ April 2017.

21.

It-tmien domandi tal-qorti tar-rinviju jistgħu jinġabru f’erba’ temi differenti:

22.

Ser neżamina kull waħda minn dawn it-temi wara xulxin. Madankollu, qabel ma nagħmel analiżi ddettaljata, hemm bżonn isiru żewġ rimarki introduttorji dwar it-terminoloġija.

23.

Fid-deċiżjoni tar-rinviju tagħha, il-qorti nazzjonali tuża t-terminu “abbuż ta’ dritt”. Dak il-kliem fil-fatt jintuża spiss mill-Qorti tal-Ġustizzja, kemm fil-qasam tal-VAT kif ukoll f’oqsma sostantivi oħra. Madankollu, meta titqies globalment, il-Qorti tal-Ġustizzja fil-prattika tuża fil-ġurisprudenza tagħha firxa wiesgħa ta’ espressjonijiet li jirreferu għal fenomeni simili jew identiċi. Dawk jinkludu riferimenti għall-“prinċipju ta’ projbizzjoni ta’ prattiki abbużivi” ( 7 ), li l-“partijiet fil-kawża ma jistgħux b’mod qarrieqi jew abbużiv jinvokaw ir-regoli tal-Unjoni” jew “li tkopri l-prattiki abbużivi” ( 8 ). Vokabolarju alternattiv inkluż, pereżempju “evażjoni” ( 9 ), “evitar” ( 10 ), “arranġamenti purament artifiċjali” huwa komuni wkoll ( 11 ).

24.

It-terminu “abbuż ta’ dritt” huwa, fil-fehma tiegħi, iktar xieraq f’sitwazzjonijiet li jinvolvu relazzjonijiet bejn individwi privati, fejn parti tidher li teżerċita, pereżempju, drittijiet ta’ proprjetà eżistenti jew drittijiet li jirriżultaw minn kuntratt, b’mod li mhux raġonevoli, intenzjonat ħażin jew ta’ ħsara. Għalhekk ma hemmx dubju li parti tkun id-detentriċi ta’ dawk id-drittijiet (fis-sens ta’ drittijiet legali); dak li jista’ jkun problematiku huwa l-mod li bih dik il-parti teżerċitahom.

25.

Din is-sitwazzjoni tikkuntrasta mat-tip ta’ allegat abbuż li qed jiġi diskuss f’dan il-każ, fejn effettivament hemm argument dwar il-kamp ta’ applikazzjoni tad-dispożizzjonijiet legali tal-Unjoni, u jekk humiex qed jiġu invokati b’mod “artifiċjali”, li jonqos milli jwettaq skop leġiżlattiv ( 12 ).

26.

Fi kliem ieħor, fil-qasam tad-dritt pubbliku, il-kunċett iktar pertinenti biex jinftiehem dak li wieħed verament jimmira għalih huwa l-“evażjoni”, u mhux il-kunċett essenzjalment tad-dritt privat ta’ “abbuż ta’ drittijiet”. Madankollu, peress li t-terminu ta’ abbuż issa huwa użat ħafna fil-ġurisprudenza u d-diskors tal-Unjoni, jiena ser nużah. Madankollu, nippreferi u ser nuża f’dawn il-konklużjonijiet l-espressjoni “abbuż ta’ dritt”, li għall-inqas jindika ftit iktar il-kuntest tad-dritt pubbliku tal-kunċett.

27.

Imbagħad, l-assenza ta’ terminoloġija standardizzata twassal għal diversità iktar profonda ta’ approċċ u applikazzjoni tal-projbizzjoni ta’ abbuż fil-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja. Fil-fatt tiżvela kwistjoni iktar fundamentali: hemm prinċipju ġenerali wieħed tal-projbizzjoni ta’ abbuż ta’ dritt, jew pjuttost hemm prinċipji għall-oqsma speċifiċi?

28.

Pereżempju, fil-qasam tal-VAT, in-natura “artifiċjali” tat-tranżazzjonijiet hija kundizzjoni ewlenija. Tabilħaqq, il-pożizzjoni bażika tal-Kummissjoni f’dan il-każ – għalkemm espressa b’mod kemxejn mgħotti – hija bażikament li l-artifiċjalità tat-tranżazzjonijiet hija ugwali għall-abbuż jekk tnaqqas ir-responsabbiltà għall-VAT. B’kuntrast, pereżempju, fil-qasam tal-moviment liberu, inqas (u xi kultant prattikament l-ebda) importanza ma tingħata lill-artifiċjalità ( 13 ).

29.

Jidhirli li huwa ġust li nirrikonoxxu l-eżistenza ta’ dik id-diversità u mhux li nistqarru li hemm prinċipju monolitiku tal-Unjoni ta’ projbizzjoni ta’ abbuż ta’ dritt ( 14 ). Dan ifisser li għad hemm prinċipju wieħed ta’ projbizzjoni ta’ abbuż ta’ dritt li huwa applikat b’mod differenti f’oqsma differenti? Jew pjuttost ifisser li hemm prinċipji multipli speċifiċi għall-qasam?

30.

Hi kemm hi intriganti din il-mistoqsija, ma nikkunsidrax li huwa meħtieġ li dan jiġi indirizzat fid-dettall hawnhekk. F’termini prattiċi, it-tweġiba hija essenzjalment kwistjoni ta’ definizzjoni u l-livell korrelatat ta’ astrazzjoni li għandu jintgħażel għal dak il-għan. F’livell għoli ta’ astrazzjoni, jista’ tassew ikun hemm protoidea waħda unifikanti tal-prinċipju ta’ abbuż, bid-dell indistint tiegħu jnemnem xi mkien fuq il-ħajt tal-grotta allegorika ta’ Platun. Madankollu, meta wieħed jipprova jikseb stampa iktar ċara, u jħares b’mod partikolari lejn il-kundizzjonijiet individwali ta’ abbuż fl-oqsma konkreti tad-dritt, imbagħad issir apparenti diversità kunsiderevoli.

31.

Għal dawn ir-raġunijiet, f’dawn il-konklużjonijiet, li fil-fatt ma jikkonċernawx il-konċezzjoni ta’ prinċipji ġodda grandjużi imma kwistjonijiet ordinarji ta’ dettall prattiku, ser nirreferi għall-“prinċipju ta’ projbizzjoni ta’ abbuż ta’ dritt fil-VAT” u niddiskuti l-kundizzjonijiet u l-applikazzjoni tagħhom fil-qasam speċifiku tal-VAT.

32.

L-ewwel u t-tieni domandi tal-qorti tar-rinviju essenzjalment jirrigwardaw il-grad ta’ preċiżjoni tal-prinċipju ta’ dritt tal-Unjoni li jipprojbixxi l-abbuż ta’ dritt fil-VAT u l-applikazzjoni temporali tiegħu. Fiż-żmien meta seħħew il-fatti fil-kawża prinċipali, kienu suffiċjentement preċiżi l-prinċipju u l-kundizzjonijiet ta’ applikazzjoni tiegħu biex prattikament ikunu jistgħu jiġu applikati f’dan il-każ?

33.

Dik hija mistoqsija kompletament leġittima, b’mod partikolari minħabba li s-sentenza fil-kawża Halifax, li speċifikat il-kundizzjonijiet ta’ u applikat il-prinċipju li jipprojbixxi abbuż ta’ dritt fil-VAT għall-ewwel darba, ingħatat wara l-fatti tal-kawża prinċipali. Madankollu, id-domandi tal-qorti tar-rinviju huma fformulati f’termini ta’ effett dirett, assenza ta’ miżuri ta’ implementazzjoni u l-possibbiltà li prinċipju ġenerali ta’ dritt ikun direttament effettiv kontra individwu. Kif ser nispjega f’din it-taqsima, il-kwistjoni tal-effett dirett teknikament mhix rilevanti fir-rigward tal-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja, u terġa’ inqas minn hekk fir-rigward tal-ġurisprudenza li tikkonferma l-eżistenza ta’ prinċipju ġenerali tad-dritt.

34.

Din it-taqsima hija strutturata kif ġej: l-ewwel, ser nindirizza, b’mod ġenerali, in-natura u l-assenza ta’ implementazzjoni (leġiżlattiva) tal-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja u l-prinċipji ġenerali tad-dritt tal-Unjoni stabbiliti b’dan (1); it-tieni, ser inħares lejn il-limitazzjonijiet temporali potenzjali tad-deċiżjonijiet tal-Qorti tal-Ġustizzja (2); fl-aħħar nett, ser inressaq dawn iż-żewġ kurrenti flimkien u napplikahom għall-każ preżenti (3).

35.

L-ewwel nett, fir-rigward tal-applikazzjoni temporali tal-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja, ir-regola ġenerali hija dik ta’ retrospettività inċidentali: il-Qorti tal-Ġustizzja tipprovdi interpretazzjoni tad-dispożizzjonijiet tad-dritt tal-Unjoni ex tunc, li mbagħad issir applikabbli immedjatament għal dawk il-kawżi kollha pendenti (u eċċezzjonalment anki dawk magħluqin ( 15 )) li japplikaw l-istess dispożizzjoni. Il-ġurisprudenza tiċċara u tiddefinixxi t-tifsira u l-kamp ta’ applikazzjoni tar-regoli tad-dritt tal-Unjoni kif għandhom jew suppost kellhom jinftiehmu u jiġu applikati minn meta daħlu fis-seħħ. Minn dan isegwi li dawk ir-regoli kif interpretati jistgħu jiġu applikati anki għar-relazzjonijiet legali li nħolqu u ġew stabbiliti qabel is-sentenza/i rilevanti tal-Qorti tal-Ġustizzja ( 16 ).

36.

Fir-rigward tal-implementazzjoni potenzjali tal-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja, l-interpretazzjonijiet tal-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja tad-dispożizzjonijiet legali “jitlaqmu” fuq dawk id-dispożizzjonijiet. Skont is-separazzjoni ( 17 ) jew l-“allokazzjoni orizzontali u vertikali” tas-setgħat ( 18 ), il-missjoni tal-Qorti tal-Ġustizzja hi li ssib id-dritt, mhux toħolqu hi ( 19 ).

37.

Għal dawk ir-raġunijiet, il-ġurisprudenza tal-Unjoni ma għandhiex għalfejn tiġi “implementata” sabiex ikollha l-effetti. Kultant, il-ġurisprudenza tista’ tkun ikkodifikata (parzjalment). F’okkażjonijiet oħra, dik il-ġurisprudenza titqies meta verżjonijiet ġodda tal-leġiżlazzjoni rilevanti jiġu ppromulgati jew isiru emendi. Dak huwa kollu possibbli; imma ċertament ma huwiex prekundizzjoni għall-applikabbiltà ta’ dik il-ġurisprudenza. Il-ġurisprudenza ma teħtieġx li tkun implementata b’mod leġiżlattiv sabiex tidħol fis-seħħ.

38.

It-tieni nett, fir-rigward tal-prinċipji ġenerali, jista’ ċertament jingħad li, minħabba li huma ġenerali u huma prinċipji, japplikaw mingħajr limitazzjonijiet temporali ladarba l-eżistenza tagħhom tkun ġiet “skoperta”. Bħala tali, huma indipendenti minn kwalunkwe leġiżlazzjoni li tagħtihom lok jew saħansitra seħħ u l-limitazzjonijiet temporali proprji tal-leġiżlazzjoni.

39.

Madankollu, ma naħsibx li l-assenza totali ta’ limitazzjonijiet temporali fuq l-applikazzjoni tal-prinċipji ġenerali hija proposta sensibbli ħafna, f’numru ta’ livelli. Apparti l-mistoqsijiet teoretiċi u ontoloġiċi kollha, hemm ukoll numru ta’ preokkupazzjonijiet prattiċi. Hemm preokkupazzjoni li tispikka b’mod partikolari: jekk l-eżistenza ta’ prinċipju ġenerali tad-dritt tal-Unjoni tkun ikkonfermata awtorevolment biss b’deċiżjoni tal-Qorti tal-Ġustizzja, li l-effetti tagħha huma fihom infushom limitati, jista’ l-prinċipju ġenerali nnifsu stabbilit mill-istess deċiżjoni jgawdi mhux biss l-istess retrospettività inċidentali, imma essenzjalment applikazzjoni retroattiva sħiħa lil hinn mir-regoli normalment applikabbli għall-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja?

40.

Għaldaqstant, għall-finijiet prattiċi kollha, prinċipju ġenerali tad-dritt tal-Unjoni li l-eżistenza tiegħu ġiet ikkonfermata b’deċiżjoni tal-Qorti tal-Ġustizzja, jaqsam fir-rigward taż-żewġ elementi ewlenin indirizzati hawnhekk, l-istess karatteristiċi bħall-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja: japplika wkoll għal każijiet pendenti u ma jkunx jeħtieġ implementazzjoni speċifika sabiex jidħol fis-seħħ.

41.

Għal dawn ir-raġunijiet, la ebda kundizzjoni ta’ “effett dirett”, u lanqas traspożizzjoni speċifika ma huma prekundizzjoni għall-applikazzjoni tal-prinċipji ġenerali tad-dritt tal-Unjoni ( 20 ). Fil-valutazzjoni ta’ tranżazzjonijiet, ir-regoli tal-UE dwar il-VAT u r-regoli nazzjonali li jittrasponuhom għandhom jiġu applikati fid-dawl u f’konformità ma’ dawk il-prinċipji ġenerali żviluppati mill-ġurisprudenza, inkluż il-prinċipju tal-projbizzjoni tal-abbuż ta’ dritt fil-VAT. Barra minn hekk dan huwa l-każ għal tranżazzjonijiet li seħħew qabel is-sentenza Halifax, imma li l-valutazzjoni tagħhom kienet għadha għaddejja fiż-żmien meta ngħatat dik is-sentenza.

42.

Il-Qorti tal-Ġustizzja f’ċerti okkażjonijiet illimitat l-effetti tas-sentenzi tagħha temporalment. Limitazzjonijiet bħal dawn huma eċċezzjonali ( 21 ). Il-Qorti tal-Ġustizzja tagħmel hekk biss fejn raġunijiet obbligatorji ta’ ċertezza legali jirrikjeduha tagħmel hekk ( 22 ), u bla ħsara għal żewġ kundizzjonijiet, jiġifieri li “dawk ikkonċernati kellhom jaġixxu bil-bona fide u li għandu jkun hemm riskju ta’ diffikultajiet serji [minħabba s-sentenza]” ( 23 ). Jista’ jiġi mfakkar ukoll li jekk diġà kien hemm ġurisprudenza dwar il-kwistjoni, il-Qorti tal-Ġustizzja ma timponix dawn il-limitazzjonijiet ( 24 ).

43.

Hemm tema komuni f’dawn il-kundizzjonijiet kollha u l-applikazzjonijiet tagħhom: il-prevedibbiltà. Dan huwa wkoll għaliex, pereżempju, il-Qorti tal-Ġustizzja tista’ eċċezzjonalment timponi limitazzjonijiet temporali biss fl-ewwel kawża li pprovdiet ċerta interpretazzjoni tal-liġi, imma mhux fid-deċiżjonijiet ta’ wara li kkonfermaw l-istess approċċ. Min-naħa l-oħra, għandu jiġi rrikonoxxut wkoll li b’mod ġenerali, iktar ma l-Qorti tal-Ġustizzja tiżviluppa d-dritt lil hinn mill-formulazzjoni speċifika tad-dispożizzjonijiet interpretati, iktar ikun diffiċli li tinżamm ir-regola ta’ applikazzjoni sħiħa ex tunc ta’ dawk id-dikjarazzjonijiet ġudizzjarji ( 25 ).

44.

Il-propożizzjonijiet ġenerali mqajma taħt it-Taqsimiet 1 u 2 iktar ’il fuq iservu bħala bażi biex tingħata risposta għall-ewwel u t-tieni domandi tal-qorti tar-rinviju.

45.

Sa mill-kawża Halifax, il-prinċipju ta’ projbizzjoni ta’ abbuż ta’ dritt fil-VAT (bla ħsara għat-twettiq tal-kundizzjonijiet “oġġettivi” u “suġġettivi”) sar applikabbli fil-każijiet pendenti kollha fejn kien rilevanti, mingħajr il-bżonn għall-Istati Membri li jadottaw miżuri speċifiċi li jimplementaw dak il-prinċipju.

46.

F’termini konkreti, għall-finijiet tal-evalwazzjoni tat-tranżazzjonijiet, l-awtoritajiet tat-taxxa tal-Istati Membri għandhom jinterpretaw u japplikaw is-Sitt Direttiva tal-VAT u miżuri nazzjonali li jittrasponu dik id-direttiva fid-dawl ta’ dak il-prinċipju. Dan huwa l-każ ukoll fir-rigward tal-valutazzjonijiet pendenti fiż-żmien tas-sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja fil-kawża Halifax imma fir-rigward tat-tranżazzjonijiet li saru qabel dik is-sentenza.

47.

Nifhem it-tħassib tal-qorti tar-rinviju li tali approċċ, anki jekk ikun konformi għalkollox mar-regoli ġenerali dwar l-effetti temporali tal-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja deskritti iktar ’il fuq, jista’ jqajjem kwistjonijiet ta’ ċertezza legali. Madankollu, fil-fehma tiegħi, dan huwa b’mod ċar mhux każ eċċezzjonali tat-tip li potenzjalment jiġġustifika li jiġu limitati l-effetti temporali tas-sentenza Halifax. Nixtieq nenfasizza ħames punti b’mod partikolari f’dan ir-rigward.

48.

L-ewwel nett, il-projbizzjoni ta’ “prattiki abbużivi” jew “abbuż ta’ dritt” ġiet applikata mill-Qorti tal-Ġustizzja mis-snin 70 f’firxa wiesgħa ta’ oqsma sostantivi u f’termini mhux speċifiċi għal dawk l-oqsma ( 26 ). Dak l-użu wiesa’ tal-kunċett iservi biex jikkonferma li għandu “[natura] ġenerali li hija inerenti għall-prinċipji ġenerali tad-dritt.” ( 27 ).

49.

It-tieni nett, numru ta’ dispożizzjonijiet fis-Sitt Direttiva tal-VAT, inkluż l-Artikolu 13B, kien fihom referenzi espliċiti għall-prevenzjoni ta’ abbuż sa mill-1977 ( 28 ). Għalhekk, sempliċement b’qari tad-dispożizzjonijiet tas-Sitt Direttiva tal-VAT, il-fatt li hemm projbizzjoni tal-evitar u l-abbuż inerenti fis-sistema ta’ dik id-Direttiva ma tantx joħloq sorpriża. B’mod iktar ġenerali, il-projbizzjoni ta’ abbuż ta’ dritt ġiet approvata b’mod espliċitu mil-leġiżlatur għal iktar minn għoxrin sena fir-Regolament Nru 2988/95 bħala rekwiżit għall-protezzjoni tal-interessi finanzjarji tal-Unjoni ( 29 ).

50.

It-tielet nett, il-projbizzjoni fir-regolament imsemmi iktar ’il fuq stabbilixxiet żewġ kundizzjonijiet biex jinstab abbuż: kundizzjoni oġġettiva (jekk l-għan leġiżlattiv huwiex issodisfatt) kif ukoll kundizzjoni suġġettiva (natura artifiċjali tat-tranżazzjonijiet) ( 30 ). Fl-2000 (jiġifieri qabel il-fatti fil-kawża prinċipali) il-Qorti tal-Ġustizzja kienet diġà identifikat fis-sentenza tagħha Emsland-Stärke preċiżament l-istess kundizzjonijiet bħal dawk li huma fil-bażi tal-projbizzjoni ġenerali tal-abbuż ta’ dritt. Meta l-Qorti tal-Ġustizzja kkonfermat, fl-2006 fil-kawża Halifax, li dawk il-kundizzjonijiet kienu japplikaw ukoll fil-qasam tal-VAT, hija ma mmodifikathomx ( 31 ).

51.

Kif diġà ġie rrikonoxxut ( 32 ), hemm differenzi fl-applikazzjoni speċifika tal-prinċipju ta’ projbizzjoni ta’ abbuż ta’ dritt f’oqsma differenti. Is-sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja f’Halifax kienet tabilħaqq l-ewwel konferma espliċita tal-kundizzjonijiet u l-applikazzjoni tal-prinċipju fil-qasam tal-VAT. Madankollu, minħabba l-punti kollha li għadhom kemm ġew diskussi, ċertament ma kinitx interpretazzjoni sorprendenti jew rivoluzzjonarja tal-prinċipju li tbiegħdet mill-ġurisprudenza eżistenti. Kienet koerenti wkoll mar-riferimenti għall-prevenzjoni ta’ abbuż li diġà jidher fis-Sitt Direttiva tal-VAT u r-regolament dwar il-protezzjoni tal-interess finanzjarju tal-Unjoni.

52.

Ir-raba’ nett, il-limitazzjoni tal-effetti ta’ sentenza fiż-żmien diġà tippreżenta sfidi f’termini tal-oġġettività tad-dritt ( 33 ). Kwalunkwe deċiżjoni biex jiġu limitati l-effetti temporali ta’ sentenza għandha għalhekk tittieħed biss fis-sentenza stess. Peress li din il-limitazzjoni ma ġietx imposta fis-sentenza Halifax innifsha, huwa diffiċli li wieħed jara għaliex, għajr għal ċirkustanzi fil-fatt straordinarji, għandha tiġi imposta għaxar snin wara u fir-rigward ta’ kawża differenti.

53.

Il-ħames nett, kif intqal iktar ’il fuq ( 34 ), waħda mill-prekundizzjonijiet biex jiġu limitati l-effetti temporali ta’ sentenza hija li l-partijiet li jitolbu li jibbenefikaw minn dik il-limitazzjoni aġixxew bil-bona fide. Huwa minnu li l-“mala fide” ma hijiex kundizzjoni separata għal sejba ta’ abbuż (u fil-fatt ma hemm l-ebda implikazzjoni li l-appellanti aġixxew bil-mala fide). Madankollu, sa fejn il-kundizzjonijiet oġġettivi u suġġettivi għal sejba ta’ abbuż huma ssodisfatti, jidher kemxejn inkoerenti li jiġi konkluż li, minkejja dan, il-persuna taxxabbli aġixxiet kompletament bil-bona fide sabiex jiġi ġġustifikat il-pass eċċezzjonali li jiġu llimitati l-effetti temporali ta’ sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja .

54.

Fl-aħħar nett, kif diġà ġie kkonfermat mill-Qorti tal-Ġustizzja, f’każijiet fejn il-kundizzjonijiet ta’ abbuż huma ssodisfatti, il-persuna taxxabbli ma tistax imbagħad tfittex li tistrieħ fuq iċ-ċertezza legali jew l-aspettattivi leġittimi biex b’xi mod tilleġittima dan l-abbuż ( 35 ).

55.

Għalhekk, jiena ma nara ebda raġuni li għandhom jiġu limitati l-effetti temporali tas-sentenza Halifax fir-rigward tal-kawża ineżami.

56.

Fid-dawl ta’ dawn il-kunsiderazzjonijiet, nipproponi li l-Qorti tal-Ġustizzja tirrispondi l-ewwel u t-tieni domanda tal-qorti tar-rinviju bil-mod segwenti:

Id-dispożizzjonijiet tas-Sitt Direttiva tal-VAT u miżuri nazzjonali li jittrasponu dik id-direttiva għandhom jiġu interpretati fid-dawl tal-prinċipju ġenerali tad-dritt tal-Unjoni dwar il-projbizzjoni tal-abbuż ta’ dritt fil-qasam tal-VAT. Dak huwa wkoll il-każ:

57.

Permezz tar-raba’ u s-seba’ domandi tagħha, il-qorti tar-rinviju titlob gwida dwar il-kundizzjonijiet biex jinstab abbuż ta’ dritt. Filwaqt li fl-aħħar mill-aħħar hija l-qorti nazzjonali li tistabbilixxi t-twettiq ta’ dawk il-kundizzjonijiet ( 36 ), il-Qorti tal-Ġustizzja tista’ tgħin billi toffri kjarifika dwar kif dawk il-kundizzjonijiet għandhom jiġu interpretati u applikati.

58.

Sabiex jinstab li teżisti prattika abbużiva, l-awtorità tat-taxxa ta’ Stat Membru ġġorr l-oneru li tipprova li żewġ kundizzjonijiet huma ssodisfatti.

59.

L-ewwel nett, għandu jkun apparenti li t-“tranżazzjonijiet in kwistjoni, minkejja osservanza formali tal-kundizzjonijiet previsti mid-dispożizzjonijiet rilevanti tas-Sitt Direttiva u tal-leġiżlazzjoni nazzjonali li tittrasponi din id-direttiva, jkollhom bħala riżultat li jiksbu vantaġġ fiskali li l-għoti tiegħu jkun kuntrarju għall-għan imfittex minn dawn id-dispożizzjonijiet” (il-“kundizzjoni oġġettiva”). It-tieni nett, “għandu jirriżulta wkoll minn bosta elementi oġġettivi li l-iskop essenzjali tat-tranżazzjonijiet in kwistjoni huwa li jinkiseb vantaġġ fiskali” (il-“kundizzjoni suġġettiva”) ( 37 ).

60.

Dawn iż-żewġ kundizzjonijiet huma separati, distinti u kumulattivi. Fil-fehma tiegħi dan huwa ovvju mill-mod kif huma ġeneralment stabbiliti fil-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja u interpretati fid-dawl ta’ sitwazzjonijiet fattwali speċifiċi. Il-kundizzjoni “oġġettiva” għandha x’taqsam mal-iskop legali tal-leġiżlatur u jekk din ġietx issodisfatta. Il-kundizzjoni “suġġettiva” tirrigwarda l-iskop prattiku tat-tranżazzjonijiet li twettqu. Ser nikkunsidra kull waħda minnhom wara xulxin iktar ’l isfel.

61.

Is-seba’ domanda tistaqsi jekk l-appellanti kisbux vantaġġ fiskali li jmur kontra l-iskop tal-leġiżlazzjoni nazzjonali u tad-direttiva. Din il-Qorti tal-Ġustizzja hija kompetenti biss biex tirrispondi dik id-domanda sa fejn tirrigwarda l-iskop tad-Direttiva.

62.

Bħala rimarka preliminari, jista’ jkun ta’ tentazzjoni għall-awtorità tat-taxxa li tgħid li l-iskop tad-Direttiva tal-VAT huwa li tittrasferixxi flus mingħand il-persuni taxxabbli lill-Istat. Kwalunkwe tnaqqis fl-irċevuti fiskali, u għalhekk kwalunkwe “ottimizzazzjoni tat-taxxa”, tkun kuntrarja għal skop ġenerali bħal dan tal-leġiżlazzjoni tat-taxxa.

63.

Dan l-argument huwa b’mod ċar skorrett. Il-Qorti tal-Ġustizzja kkonfermat f’diversi okkażjonijiet li “l-għażla, għal intraprenditur, bejn tranżazzjonijiet eżentati u tranżazzjonijiet mhux eżentati tista’ tiġi bbażata fuq bosta elementi, u b’mod partikulari, kunsiderazzjonijiet ta’ natura fiskali li jappartjenu għas-sistema oġġettiva tal-VAT […] il-persuna taxxabbli għandha d-dritt li tagħżel l-istruttura ta’ l-attività tagħha b’mod li tillimita d-dejn fiskali tagħha” ( 38 ).

64.

Fi kliem ieħor, ma hemm l-ebda obbligu legali li titħallas it-taxxa massima possibbli. Għalhekk, l-“iskop” immirat fil-kundizzjoni oġġettiva tat-test Halifax ma jistax ikun sempliċement l-iskop kumplessiv tal-leġiżlazzjoni tat-taxxa kollha: li tinġabar it-taxxa. Għalhekk x’jista’ jkun l-“iskop” speċifiku f’dan il-kuntest?

65.

Nibda billi nagħmel osservazzjoni bażika dwar il-formulazzjoni tad-domanda, li hija fundamentali għar-raġunament li ġej, jiġifieri: il-ġurisprudenza ma tirreferix għan-nuqqas li jintlaħaq l-iskop tad- “Direttiva” f’termini ġenerali, iżda pjuttost “id-dispożizzjonijiet rilevanti” tagħha ( 39 ). Dan huwa kkonfermat bis-sħiħ fl-applikazzjoni prattika tal-kundizzjoni mill-Qorti tal-Ġustizzja ( 40 ). Għalhekk, konstatazzjoni li l-kundizzjoni oġġettiva hija ssodisfatta fil-prinċipju teħtieġ (i) l-identifikazzjoni ta’ “dispożizzjonijiet rilevanti”, (ii) l-iskop tagħha, u (iii) dimostrazzjoni li dak l-iskop ma ntlaħaqx ( 41 ).

66.

Analiżi iktar mill-qrib tal-ġurisprudenza turi li t-test tal-iskop ta’ iktar ’il fuq huwa ttrattat b’modi kemxejn differenti. Sabiex nispjega dan u wkoll biex inħejji r-raġuni għall-evalwazzjoni tal-iskop fid-dispożizzjonijiet rilevanti f’din il-kawża, ser nagħti hawn taħt tliet eżempji mill-qasam tal-VAT: is-sentenzi Halifax, Part Service u WebMindLicences ( 42 ).

67.

Fis-sentenza Halifax, it-tħassib ta’ abbuż essenzjalment seħħ mill-istrutturazzjoni tat-tranżazzjonijiet b’tali mod li l-kumpanniji fil-grupp Halifax setgħu jżommu status eżenti fir-rigward tat-taxxa output iżda li jnaqqsu t-taxxa input kollha fir-rigward ta’ dawk it-tranżazzjonijiet. Il-Qorti tal-Ġustizzja interpretat l-Artikoli 17(2), (3) u (5) tas-Sitt Direttiva tal-VAT li jfissru li d-dritt għat-tnaqqis tat-taxxa input moqri fid-dawl tal-prinċipju tan-newtralità fiskali jirrikjedi rabta bejn tranżazzjoni input u output ( 43 ). Kien imur kontra l-iskop ta’ dawk ir-regoli li titħalla persuna taxxabbli li normalment ma tkun involuta fl-ebda tranżazzjoni konformi mar-regoli tat-tnaqqis tagħmel tnaqqis tal-VAT input kollha ( 44 ).

68.

Fil-kawża tal-Part Service ( 45 ), il-kumpanniji involuti kienu qasmu l-kuntratti għall-kiri ta’ vetturi f’partijiet separati (inklużi l-assigurazzjoni, il-finanzjament, is-senserija u l-kiri). Il-Qorti tal-Ġustizzja bbażat ruħha fuq ir-regola li, fejn hemm diversi tranżazzjonijiet formalment separati, dawn għandhom madankollu jiġu evalwati flimkien fejn “fit-tmiem ta’ analiżi anki sempliċiment oġġettiva, jiġi kkonstatat li servizz jew diversi servizzi jikkostitwixxu tranżazzjoni waħda prinċipali” ( 46 ). F’każijiet bħal dawn, trattament separat tal-VAT fuq il-provvisti “jmur kontra l-għan ta’ l-Artikolu 11A(1) tas-Sitt Direttiva, jiġifieri t-tassazzjoni ta’ dak kollu li jikkostitwixxi kunsiderazzjoni li kien jew irid jinkiseb mill-utent” ( 47 ).

69.

Fis-sentenza WebMindLicences ( 48 ), il-kumpanniji involuti kienu daħlu f’sensiela ta’ tranżazzjonijiet hekk li, mad-daqqa ta’ għajn, il-liċenzji rilevanti kienu qed jiġu pprovduti mill-Portugall u mhux mill-Ungerija (din tal-aħħar kellha rata ħafna ogħla ta’ VAT għal dawk it-tipi ta’ tranżazzjonijiet). Fis-sentenza tagħha f’dik il-kawża, il-Qorti tal-Ġustizzja ffokat fuq l-iskop tad-dispożizzjonijiet speċifiċi fid-Direttiva tal-VAT 2006/112 li jiddefinixxu l-post tal-provvista tas-servizzi ( 49 ). Hija ddeċidiet li ma jkun hemm l-ebda abbuż jekk is-servizzi kienu fil-fatt ipprovduti mill-Portugall. Madankollu, il-“pożizzjoni hija differenti jekk il-provvista ta’ servizzi hija fil-fatt ipprovduta [fl-Ungerija]”.

70.

Għalhekk, fil-każijiet kollha ta’ iktar ’il fuq, huwa ċar li l-iskop ta’ dispożizzjonijiet speċifiċi tad-direttiva applikabbli kien ikkunsidrat u tabilħaqq hekk għandu jkun sabiex ikun jista’ jiġi ddeterminat intlaħqitx il-“kundizzjoni oġġettiva”.

71.

L-ebda waħda mis-sottomissjonijiet bil-miktub ma tindika b’mod ċar u espliċitu liema huma d-“dispożizzjonijiet rilevanti” sabiex jiġi identifikat abbuż potenzjali f’dan il-każ.

72.

Fis-smigħ orali, il-Kummissjoni rreferiet għall-ġbir jew sett ta’ dispożizzjonijiet dwar il-ħlas tal-VAT rilevanti għal din il-kawża u ċċitat l-Artikoli 2(1), 4(3)(a) u 13B(g) tas-Sitt Direttiva tal-VAT. Il-Kummissjoni qalet ukoll waqt is-seduta li l-għan ta’ dawk id-dispożizzjonijiet huwa li jiżguraw “applikazzjoni xierqa” jew “trattament fiskali normali” tat-tranżazzjonijiet.

73.

Naqbel li dawk huma d-dispożizzjonijiet applikabbli ( 50 ). Imma jiena ma nsibx li dik hija dikjarazzjoni konvinċenti tal-iskop. L-argument tal-Kummissjoni huwa sempliċement ċirkolari.

74.

Ovvjament huwa mixtieq li d-dispożizzjonijiet kollha tas-Sitt Direttiva tal-VAT jiġu applikati b’mod xieraq b’tali mod li t-tranżazzjonijiet jirċievu trattament fiskali normali. Imma l-mistoqsija hawnhekk hija preċiżament: x’inhi valutazzjoni korretta? F’dan il-każ, il-kwistjoni kollha toħroġ mill-fatt li hemm valutazzoni “teknikament” korretta. Fi kliem is-sentenza Halifax, kien hemm “osservanza formali tal-kundizzjonijiet previsti mid-dispożizzjonijiet rilevanti tas-Sitt Direttiva” ( 51 ) għat-tranżazzjonijiet kollha.

75.

Meta ppressata fuq dak il-punt waqt is-seduta orali, il-Kummissjoni ċċarat li dak li riedet tfisser kien l-iskop tad-dispożizzjonijiet rilevanti huwa t-tassazzjoni tal-operazzjoni reali u sostantiva. Peress li l-kirjiet fit-tul u għal żmien qasir ma kinux reali imma simulati, dawn għandhom jiġu injorati.

76.

Jiena ser nassumi għall-mument li l-Kummissjoni hija korretta u l-iskop ta’ dawk id-dispożizzjonijiet huwa t-tassazzjoni tat-“tranżazzjonijiet reali u sostantivi”. Jekk dan hu hekk, fil-prattika, l-attenzjoni tinbidel għalkollox fuq it-tieni kundizzjoni ta’ “artifiċjalità” jew “suġġettiva” tat-test għall-abbuż stabbilit fis-sentenzi Emsland-Stärke u Halifax. Għalhekk, jekk dik il-kundizzjoni tiġi ssodisfatta u tranżazzjoni hija tassew artifiċjali (mhux “reali” jew “sostantiva”), allura a fortiori applikazzjoni tar-regoli tal-VAT għal dawk it-tranżazzjonijiet ma tistax tissodisfa l-iskop tagħhom ( 52 ).

77.

Il-kwistjoni ta’ liema tranżazzjonijiet huma “reali” jew “sostantivi” u liema, min-naħa l-oħra, huma “artifiċjali” jew “simulati” issir kompletament determinanti. Iż-żewġ kundizzjonijiet jikkollassaw f’waħda.

78.

Fil-fehma tiegħi hemm numru ta’ problemi sinjifikattivi f’dak l-approċċ. Ser nindika erba’ minnhom.

79.

L-ewwel nett, effettivament tneħħi l-ewwel parti tat-test Halifax. Ma nikkunsidrax li dak huwa l-approċċ korrett, imma jekk hu, allura huwa importanti li jiġi ddikjarat dan b’mod espliċitu. Kif ikkonfermat, pereżempju, fis-sentenza Halifax, “kif fakkret il-Qorti tal-Ġustizzja f’ħafna okkażjonijiet, il-leġiżlazzjoni Komunitarja għandha tkun ċerta u l-applikazzjoni tagħha għandha tkun prevedibbli għall-persuni […] Din il-ħtieġa ta’ ċertezza legali hija imposta’ b’ċerta rigorożità meta huwa każ ta’ leġiżlazzjoni li tista’ tipprovdi għal konsegwenzi finanzjarji, sabiex tippermetti lill-persuni kkonċernati li jkunu jafu bi preċiżjoni l-portata ta’ l-obbligi li timponi fuqhom” ( 53 ).

80.

Ma jistax jinħeba l-fatt li l-prinċipju ta’ projbizzjoni ta’ abbuż ta’ dritt huwa f’tensjoni mal-prinċipju tal-legalità u ċ-ċertezza legali. Għalhekk huwa importanti li l-kundizzjonijiet tiegħu jkunu ċari kemm jista’ jkun ( 54 ). Ninnota wkoll li r-raġunament ta’ iktar ’il fuq li jiġġustifika l-applikazzjoni immedjata ta’ Halifax għal każijiet pendenti kien parzjalment ibbażat fuq il-fehma li l-kundizzjonijiet biex jinstab abbuż kienu ċari mill-inqas mill-2000, jiġifieri d-data tas-sentenza Emsland-Stärke ( 55 ). Jekk iż-żewġ kundizzjonijiet espressi f’dik il-kawża issa jikkollassaw f’waħda, dik il-premessa fil-fehma tiegħi ma tibqax tgħodd.

81.

It-tieni nett, anki jekk jiġi sostnut li ż-żewġ kundizzjonijiet teknikament jibqgħu japplikaw ( 56 ), għalkemm l-artifiċjalità hija l-fattur determinanti fit-tnejn, jidhirli li approċċ bħal dan huwa kemxejn konfliġġenti mal-approċċ meħud f’ġurisprudenza anterjuri bħas-sentenzi Halifax, Parts Service u WebMindLicences ( 57 ), li identifikaw b’mod iktar ċar id-dispożizzjonijiet inkwistjoni u l-għan tagħhom.

82.

It-tielet nett, iż-żewġ kundizzjonijiet ġew iddikjarati għall-ewwel darba fis-sentenza Emsland-Stärke. F’dik il-kawża, u fil-forma l-iktar komuni tagħhom f’każijiet sussegwenti, huma effettivament “ikkuppjar u ppejstjar” tal-kundizzjonijiet tad-dispożizzjoni kontra l-evitar fir-Regolament Nru 2988/95 dwar protezzjoni tal-interessi finanzjarji tal-Unjoni [Artikolu 4(3)] ( 58 ). Tista’ tkun biss spekulazzjoni iżda jista’ jkun ġust li wieħed jassumi li dik id-dispożizzjoni kienet tkun applikabbli fis-sentenza Emsland-Stärke kieku r-regolament kien applikabbli ratione temporis ( 59 ). Fil-fatt, l-Artikolu 4(3) tar-Regolament Nru 2988/95 u ż-żewġ kundizzjonijiet ta’ abbuż minn dak iż-żmien ġew ittrattati mill-Qorti tal-Ġustizzja bħala sostitwibbli ( 60 ). F’qasam diġà kumpless iżżejjed, l-evoluzzjoni tat-test għall-abbuż fuq il-linji ssuġġeriti mill-Kummissjoni – li jimplika konflazzjoni tal-kundizzjonijiet oġġettivi u suġġettivi – tqajjem mistoqsijiet diffiċli dwar kif ir-regolament u l-prinċipju għandhom jinteraġixxu fil-ġejjieni.

83.

Finalment, l-applikazzjoni tal-kundizzjonijiet tal-prinċipju ta’ projbizzjoni ta’ abbuż ta’ dritt fil-VAT trid tiġi inevitabbilment modulata sa ċertu punt fl-oqsma differenti li tapplika għalihom. Madankollu, fil-fehma tiegħi jsir saħansitra iktar diffiċli (forsi anki impossibbli) li jiġi rrikonċiljat il-kunċett ta’ abbuż kif iddefinit mill-ġdid bil-mod issuġġerit (test tal-artifiċjalità) mal-kunċett ta’ abbuż kif applikat f’każijiet oħra. Għalhekk, f’każijiet ta’ moviment liberu u ta’ ċittadinanza, il-kwistjoni ta’ artifiċjalità f’numru ta’ okkażjonijiet mhux biss ġiet ikkunsidrata mhux determinanti, imma fil-prattika ġiet ittrattata bħala kważi irrilevanti ( 61 ).

84.

Fid-dawl ta’ dak li ntqal iktar ’il fuq, nipproponi li jiġi miċħud l-approċċ issuġġerit mill-Kummissjoni u pjuttost jinżamm approċċ li jirrifletti b’mod iktar preċiż il-ġurisprudenza eżistenti tal-Qorti tal-Ġustizzja.

85.

Fil-każ preżenti, l-abbuż allegat jikkonsisti fit-twettiq artifiċjali tal-kundizzjonijiet għal (i) l-ewwel provvista tal-proprjetajiet, u (ii) l-eżenzjoni ta’ provvisti sussegwenti (li fil-fatt huma żewġ naħat tal-istess munita).

86.

Għaldaqstant huwa neċessarju li jiġi kkunsidrat l-iskop tal-impożizzjoni tal-VAT fuq il-provvisti “qabel l-ewwel okkupazzjoni” u l-eżenzjoni sussegwenti tagħhom, kif riflessa fl-Artikoli 4(3)(a) u 13B(g) tas-Sitt Direttiva tal-VAT.

87.

L-approċċ bażiku għall-impożizzjoni tal-VAT fuq trasferimenti ta’ proprjetajiet jista’ jinġabar fil-qosor f’termini mhux raffinati bħala: intaxxa l-ewwel bejgħ, eżenta l-bqija. L-iskop wara dan huwa kkjarifikat fil-proposta oriġinali tal-Kummissjoni u l-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja.

88.

Il-memorandum ta’ spjegazzjoni anness mal-proposta oriġinali tal-Kummissjoni ddikjara li “l-kostruzzjoni u l-kummerċjalizzazzjoni ta’ bini ġdid għandhom ikunu suġġetti għat-taxxa, tkun xi tkun il-kapaċità li l-bejjiegħ jista’ jkun qed jaġixxi fiha. Biex jissolvew id-diffikultajiet li ssir distinzjoni bejn bini ġdid u antik, il-kunċett tal-ewwel okkupazzjoni intuża biex jiddetermina l-mument li fih il-bini jħalli l-proċess ta’ produzzjoni u jsir suġġett ta’ konsum, jiġifieri meta l-bini jibda jintuża mis-sid jew inkwilin tiegħu” [traduzzjoni mhux uffiċjali]. Il-memorandum ta’ spjegazzjoni jkompli jirreferi għall-proprjetajiet li huma “kkunsmati” bis-saħħa tal-ewwel okkupazzjoni tagħhom u l-possibbiltà li proprjetà “terġa’ tidħol fiċ-ċirkuwitu kummerċjali” jew “terġa’ tiġi kkummerċjalizzata” ( 62 ).

89.

Dak il-kliem jindika li l-kunċett ta’ “l-ewwel okkupazzjoni” huwa assimilat mal-proprjetà “li [t]ħalli l-proċess ta’ produzzjoni”, “[is]sir is-suġġett ta’ konsum” jew “[t]idħol fiċ-ċirkuwitu kummerċjali”.

90.

Fis-sentenza tagħha fil-kawża Goed Wonen I, il-Qorti tal-Ġustizzja aċċettat l-eżenzjoni f’termini simili, fejn iddikjarat li “bħall-bejgħ ta’ bini ġdid wara l-ewwel provvista tiegħu lil konsumatur finali, li jimmarka t-tmiem tal-proċess ta’ produzzjoni, il-kiri tal-proprjetà immobbli għandu għalhekk ikun eżenti mit-tassazzjoni” (enfasi miżjuda) ( 63 ).

91.

Għaldaqstant, l-iskop tal-applikazzjoni kkombinata tal-Artikoli 4(3)(a) u 13B(g) tas-Sitt Direttiva tal-VAT jista’ jiġi rriformulat bħala l-applikazzjoni tal-VAT meta l-proprjetà immobbli tidħol fiċ-ċirkuwitu kummerċjali għall-ewwel darba.

92.

Fil-fehma tiegħi, trasferiment tat-tip deskritt fil-kawża prinċipali ma josservax dak l-iskop.

93.

Il-kombinazzjoni ta’ fatturi li twassalni għal dik il-konklużjoni hija b’mod partikolari dan li ġej (skont kif jiena qed nifhem it-talba għal deċiżjoni preliminari): (i) il-fatt li l-kirja fit-tul ġiet konkluża ma’ entità li kienet ikkontrollata mill-appellanti, u; (ii) il-fatt li l-Kera fit-Tul ġiet irrinunzjata fi żmien qasir ħafna wara l-firma tagħha u meta mqabbla mat-tul totali tagħha; u (iii) il-fatt li matul dak il-perijodu qasir, il-kirja lura kienet fis-seħħ fil-forma ta kirja għal żmien qasir, bir-riżultat nett li l-kontroll fuq il-proprjetajiet qatt ma ġie effettivament irrinunzjat mill-appellanti b’tali mod li f’dawk iċ-ċirkostanzi kollha, jidher li qatt ma ħallew il-proċess tal-produzzjoni.

94.

Fid-dawl ta’ dak li ntqal hawn fuq, u bla ħsara għall-kunsiderazzjoni finali mill-qorti nazzjonali, f’kawżi bħal dawn fil-proċeduri prinċipali, il-kunsiderazzjoni ta’ kirja fit-tul bejn partijiet konnessi, li tiġi rrinunzjata ftit wara l-konklużjoni tagħha u mingħajr ma jsir ebda użu tal-proprjetà, bħala “provvista qabel l-ewwel okkupazzjoni” tmur kontra l-iskopijiet tal-Artikoli (4)(3)(a) u 13B(g) tas-Sitt Direttiva tal-VAT.

95.

Fir-rigward tal-“kundizzjoni suġġettiva”, ir-raba’ domanda tal-qorti tar-rinviju essenzjalment trid tkun taf jekk, fl-identifikazzjoni ta’ dak l-għan essenzjali, tranżazzjonijiet ta’ qabel il-bejgħ għandhomx jitqiesu f’iżolament jew bħala parti mit-tranżazzjonijiet “b’mod ġenerali”.

96.

Huwa utli li nibda billi nikkunsidra iktar mill-qrib it-tifsira ta’ “għan essenzjali”.

97.

It-test suġġettiv huwa ppreżentat f’firxa ta’ modi differenti fil-ġurisprudenza. Minbarra l-“iskop essenzjali” ( 64 ), xi sentenzi jirreferu għall-“għan rikonoxxut” ( 65 ) jew “għan biss” ( 66 ) li jkun il-kisba ta’ “biss bl-iskop li jibbenefikaw b’mod abbużiv” ( 67 ). Oħrajn iħalltu t-tnejn (“li l-iskop essenzjali tat-tranżazzjonijiet in kwistjoni huwa li jinkiseb vantaġġ fiskali”) ( 68 ). Iżda oħrajn jirreferu għall-operazzjonijiet kummerċjali li ma humiex “normali” ( 69 ).

98.

Dawn l-espressjonijiet differenti kollha tat-test suġġettiv għandhom tema komuni. Kollha jistaqsu: hemm xi raġuni ekonomika biex dan isir ħlief li titnaqqas it-taxxa? Il-kriterju huwa ffissat fi gradi differenti.

99.

Fis-sentenza Parts Service, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li jista’ jkun hemm abbuż jekk l-għan “uniku” huwa vantaġġ tat-taxxa ( 70 ). Dan jimplika potenzjalment kunċett wiesa’ ħafna ta’ abbuż. B’kuntrast qawwi, fis-sentenza Halifax u Weald Leasing ġie ddikjarat li ma jkun hemm l-ebda abbuż “meta t-tranżazzjonijiet in kwistjoni jistgħu jkollhom ġustifikazzjoni oħra apparti s-sempliċi ksib ta’ vantaġġi fiskali” (enfasi miżjuda) ( 71 ). Fis-sentenza Malvi, l-abbuż kien jeħtieġ li t-tranżazzjonijiet “ma jkollhomx ġustifikazzjoni ekonomika u kummerċjali” ( 72 ).

100.

Is-sentenzi tal-aħħar, li effettivament jieħdu approċċ iktar restrittiv għall-kunċett ta’ abbuż, huma iktar predominanti. Jirriflettu wkoll il-kliem użat b’mod iktar komuni “għan essenzjali”, “għan uniku”, jew arranġamenti “kompletament artifiċjali”.

101.

Fil-fehma tiegħi, it-test suġġettiv għandu jiġi applikat b’mod restrittiv skont l-approċċ f’kawżi bħal Halifax u RBS. Jekk it-tranżazzjonijiet inkwistjoni jista’ jkollhom xi ġustifikazzjoni ekonomika għajr għal vantaġġ fiskali, allura t-test ma jiġix issodisfatt. Dak l-approċċ mhux biss jirrifletti l-ġurisprudenza predominanti, huwa wkoll konformi mal-prinċipju ta’ legalità ( 73 ), li huwa impost “b’ċerta rigorożità meta huwa każ ta’ leġiżlazzjoni li tista’ tipprovdi għal konsegwenzi finanzjarji, sabiex tippermetti lill-persuni kkonċernati li jkunu jafu bi preċiżjoni l-portata ta’ l-obbligi li timponi fuqhom” ( 74 ).

102.

B’dak l-approċċ għal “għan essenzjali” f’moħħna, issa ngħaddi għall-punt speċifiku mqajjem fir-raba’ domanda tal-qorti tar-rinviju, jiġifieri: l-għan essenzjali ta’ liema tranżazzjonijiet preċiżament?

103.

Il-qorti tar-rinviju tipproponi żewġ alternattivi: jew (i) it-tranżazzjonijiet ta’ qabel il-bejgħ, jew (ii) it-tranżazzjonijiet ta’ qabel il-bejgħ u l-bejgħ finali meħudin flimkien.

104.

Fl-opinjoni tiegħi, din tal-aħħar hija fi kwalunkwe każ il-qafas ta’ riferiment żbaljat. Jidher ċar li, minbarra f’każijiet ta’ frodi fiskali (li mhix allegata hawn), jekk ix-xibka tinfirex b’mod wiesa’ biżżejjed, inkluż il-proċess kollu tal-kostruzzjoni kif ukoll il-ħajja sussegwenti tal-proprjetà, xi raġuni ekonomika li tmur lil hinn minn “sempliċi” vantaġġ tat-taxxa tista’ dejjem tinstab. Dan l-approċċ jipprevjeni effettivament il-kundizzjoni suġġettiva milli qatt tiġi ssodisfatta.

105.

Għalhekk, fil-kuntest ta’ din il-kawża, waħda jew iktar mit-tranżazzjonijiet ta’ qabel il-bejgħ x’aktarx li jkunu rilevanti f’dan il-każ. Lil hinn minn dik l-osservazzjoni ġenerali, nikkunsidra li fl-aħħar mill-aħħar hija l-qorti tar-rinviju li għandha tiddetermina t-tranżazzjoni jew sett ta’ tranżazzjonijiet li fir-rigward tagħhom għandu jintalab “għan essenzjali” u x’inhu dak l-għan essenzjali.

106.

Meta tagħmel hekk, il-qorti tar-rinviju minkejja dan “tieħu inkunsiderazzjoni l-fatti u ċ-ċirkustanzi kollha tal-kawża, inklużi l-operazzjonijiet kummerċjali li jippreċedu u li jiġu wara [...]” ( 75 ). Fi kliem ieħor, sabiex japprezzaw bis-sħiħ l-“għan essenzjali” tat-tranżazzjonijiet ta’ qabel il-bejgħ innifishom, il-qorti tar-rinviju għandha tikkunsidra l-kuntest fattwali b’mod aktar wiesa’.

107.

Fil-fatt, f’din il-kawża, jekk wieħed kellu jislet kompletament it-tranżazzjonijiet ta’ qabel il-bejgħ mill-kuntest usa’ tagħhom, ma jkun hemm l-ebda vantaġġ fiskali, iżda oneru fiskali (peress li l-vantaġġ huwa wieħed relattiv u jirriżulta biss mill-bejgħ sussegwenti lil partijiet terzi).

108.

Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti, nipproponi lill-Qorti tal-Ġustizzja li tirrispondi r-raba’ u s-seba’ domandi kif ġej:

Ir-raba’ domanda

F’każ bħal dak fil-kawża prinċipali, l-“għan essenzjali” ma għandux jiġi mfittex fir-rigward tat-tranżazzjonijiet ta’ qabel il-bejgħ u l-bejgħ finali meħudin flimkien. Hija l-qorti tar-rinviju li għandha tiddetermina t-tranżazzjoni(jiet) speċifiċi ta’ qabel il-bejgħ li fir-rigward tagħhom huwa l-iktar xieraq li tevalwa l-“għan essenzjali” għall-iskopijiet ta’ identifikazzjoni ta’ abbuż potenzjali ta’ dritt fil-VAT.

Is-seba’ domanda

F’każijiet bħal dawk fil-kawża prinċipali fejn:

ikun kuntrarju għall-iskop tal-Artikoli 4(3)(a) u 13B(g) tas-Sitt Direttiva tal-VAT li l-kirja fit-tul tiġi ttrattata bħala “provvista [...] qabel l-ewwel okkupazzjoni ” fis-sens tal-Artikolu 4(3)(a) ta’ dik id-direttiva.

109.

Permezz tat-tielet domanda tagħha, il-qorti tar-rinviju essenzjalment tistaqsi li jekk japplika f’dan il-każ il-prinċipju ta’ projbizzjoni ta’ abbuż ta’ dritt, kif għandhom jiġu ddefiniti mill-ġdid it-tranżazzjonijiet rilevanti?

110.

Fejn instab li jeżisti ksur tal-prinċipju ta’ projbizzjoni ta’ abbuż ta’ dritt, it-tranżazzjonijiet involuti għandhom jiġu ddefiniti mill-ġdid sabiex terġa’ tiġi stabbilita s-sitwazzjoni li kienet tipprevali fin-nuqqas tat-tranżazzjonijiet li jikkostitwixxu dak l-abbuż ( 76 ). Madankollu, id-definizzjoni mill-ġdid ma għandhiex tmur lil hinn minn dak li hu meħtieġ għall-ġbir korrett tal-VAT u l-prevenzjoni tal-evażjoni tat-taxxa ( 77 ).

111.

Fl-ewwel lok, huwa l-kompitu tal-qorti tar-rinviju li tiddetermina, fuq il-bażi tal-indikazzjonijiet ipprovduti fir-risposta għall-ewwel u t-tieni, ir-raba’ u s-seba’ domandi, jekk ċerti elementi tat-tranżazzjonijiet inkwistjoni fil-kawża prinċipali kinux jikkostitwixxu prattika abbużiva.

112.

Jekk dan kien fil-fatt il-każ, huwa l-kompitu ta’ dik il-qorti, fit-tieni lok, li tiddefinixxi mill-ġdid dawk it-tranżazzjonijiet b’mod li tiġi stabbilita mill-ġdid is-sitwazzjoni li kien ikun hemm fin-nuqqas tal-elementi li jikkostitwixxu l-prattika abbużiva.

113.

Għaldaqstant, jekk il-qorti nazzjonali kkonkludiet, pereżempju, li t-tranżazzjonijiet ta’ qabel il-bejgħ kienu jikkostitwixxu vjolazzjoni tal-projbizzjoni tal-prinċipju ta’ abbuż ta’ dritt, dawk it-tranżazzjonijiet għandhom jiġu injorati sabiex tiġi evalwata r-responsabbiltà tal-appellanti għall-VAT.

114.

Fuq il-bażi tal-fatti kif stabbiliti fit-talba tal-qorti tar-rinviju u bla ħsara għal kunsiderazzjoni finali minn dik il-qorti, il-bejgħ sussegwenti tal-proprjetajiet imbagħad jitqies li jikkostitwixxi l-ewwel provvista tagħhom. Dak il-bejgħ għandu jiġi vvalutat għall-VAT skont ir-regoli nazzjonali applikabbli, moqrija fid-dawl tad-dritt tal-Unjoni, b’mod partikolari l-Artikolu 4(3)(a) u Artikolu 13B(g) tas-Sitt Direttiva tal-VAT.

115.

F’dak li jirrigwarda d-dimensjoni istituzzjonali tat-tielet domanda tal-qorti tar-rinviju, jista’ jittenna biss li d-dritt nazzjonali jiddetermina l-istituzzjoni kompetenti biex tiddefinixxi u tevalwa mill-ġdid it-tranżazzjonijiet rilevanti, skont il-prinċipju ta’ awtonomija tal-proċedura nazzjonali, bla ħsara għall-prinċipji ta’ ekwivalenza u effettività.

116.

Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti, nipproponi lill-Qorti tal-Ġustizzja tirrispondi t-tielet domanda kif ġej:

117.

Il-ħames, is-sitt u t-tmien domandi tal-qorti tar-rinviju huma bbażati fuq is-suppożizzjoni li l-Artikolu 4(9) tal-Att dwar il-VAT huwa inkompatibbli u (għalhekk) ma jimplementax is-Sitt Direttiva tal-VAT.

118.

Madankollu, mid-digriet tar-rinviju u mis-sottomissjonijiet bil-miktub u orali quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja ma huwiex ċar x’jista’ jkun is-sors tal-inkompatibbiltà jew in-natura tan-nuqqas ta’ implementazzjoni.

119.

Fil-każ ta’ nuqqas assolut ta’ traspożizzjoni ta’ direttiva, is-sitwazzjoni legali hija b’ċertu mod relattivament ċara. Ma hemmx miżuri ta’ implementazzjoni u għalhekk id-dritt nazzjonali huwa inkompatibbli ma’ dik id-direttiva. B’kuntrast, fil-każ ineżami, l-Irlanda fil-fatt adottat miżuri sabiex timplementa s-Sitt Direttiva. Barra minn hekk, ma ġiex argumentat li f’kull każ prattiku mingħajr eċċezzjoni l-applikazzjoni tal-Artikolu 4(9) tal-Att dwar il-VAT jonqos milli jottjeni r-“riżultat li jrid jinkiseb” minn dik id-direttiva (biex nuża l-vokabularju tal-Artikolu 288 TFUE). Għalhekk ma huwiex possibbli li wieħed jistqarr b’mod ġenerali u mhux ikkwalifikat li l-inkompatibbiltà (parzjali) tista’ titqabbel ma’ nuqqas ta’ miżuri ta’ implementazzjoni.

120.

Biex nidħol f’aktar dettall f’dawk il-kwistjonijiet, fil-fehma tiegħi teħtieġ konoxxenza aħjar dwar x’suppost hi n-natura tal-allegata inkompatibbiltà tal-Artikolu 4(9) tal-Att dwar il-VAT.

121.

Matul is-seduta orali, l-appellanti ddikjaraw li, fil-fehma tagħhom, l-inkompatibbiltà ewlenija kienet ġejja mill-Artikolu 4(6) tal-Att dwar il-VAT. Dik id-dispożizzjoni tal-aħħar teżenta l-ewwel provvisti ta’ proprjetà immobbli fejn l-ebda taxxa input ma tista’ tiġi rkuprata. L-appellanti jikkunsidraw li tali eżenzjoni hija inkompatibbli mal-Artikoli 4(3)(a) u 13B(g) tas-Sitt Direttiva tal-VAT, sa fejn dawk id-dispożizzjonijiet tal-Unjoni jeħtieġu t-tassazzjoni ta’ kull l-ewwel provvista ta’ proprjetà immobbli. Barra minn hekk, minħabba li l-Artikolu 4(9) tal-Att dwar il-VAT jirreferi għall-Artikolu 4(6) tal-Att dwar il-VAT, l-inkompatibbiltà ta’ dan tal-aħħar mas-Sitt Direttiva tal-VAT tagħmel ukoll dak tal-ewwel inkompatibbli.

122.

L-intimat u l-Gvern Irlandiż jikkontestaw dik l-interpretazzjoni tal-leġiżlazzjoni. Huma esprimew fis-sottomissjonijiet bil-miktub tagħhom l-interpretazzjoni tagħhom tad-dispożizzjoni u r-raġunijiet għall-adozzjoni tagħha.

123.

Għaldaqstant, fir-rigward tal-ħames, is-sitt u t-tmien domandi, il-Qorti tal-Ġustizzja tinsab f’pożizzjoni li huwa diffiċli li wieħed jifhem mir-referenza magħmula mill-qorti nazzjonali minn xiex tikkonsisti eżattament l-inkompatibbiltà tal-Artikolu 4(9) tal-Att dwar il-VAT mas-Sitt Direttiva tal-VAT; kwalunkwe inkompatibbiltà ipotetika bħal din hija kkontestata bil-qawwa mill-Gvern Irlandiż. Anki l-appellanti għandhom diffikultajiet biex jispjegaw liema problema speċifika jkun hemm fir-rigward tal-Artikolu 4(9), minbarra l-fatt li jirreferi għall-Artikolu 4(6) tal-Att dwar il-VAT. Barra minn hekk, anki jekk wieħed kellu jaċċetta l-ispjegazzjoni tal-appellanti dwar l-inkompatibbiltà, insibha diffiċli nara r-rilevanza tagħha f’dan il-każ, peress li, kif ikkonfermat fis-seduta orali, it-taxxa input kienet irkuprabbli f’dan il-każ.

124.

Ma huwiex il-kompitu ta’ din il-Qorti tal-Ġustizzja li tinterpreta d-dritt nazzjonali. Huwa saħansitra inqas u inqas il-kompitu tagħha li tagħmel arbitraġġ bejn l-interpretazzjoni tal-partijiet differenti dwar l-eżistenza u n-natura tal-allegata inkompatibbiltà u/jew in-nuqqas ta’ implementazzjoni ma huwiex ovvju u huwa b’mod ċar ikkontestat.

125.

Bħala riżultat, u fid-dawl ta’ dak li ntqal, nikkunsidra li l-Qorti tal-Ġustizzja ma għandhiex id-dettalji fattwali meħtieġa biex tipprovdi risposta utli mhux ibbażata fuq ipoteżi u spekulazzjoni dwar in-natura tal-inkompatibbiltà postulata fl-Artikolu 4(9) tal-Att dwar il-VAT mas-Sitt Direttiva tal-VAT.

126.

Għaldaqstant nipproponi li l-ħames, is-sitt u t-tmien domandi għandhom jiġu miċħuda bħala inammissibbli.

127.

Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti, nipproponi lill-Qorti tal-Ġustizzja tirrispondi kif ġej lis-Supreme Court (qorti suprema tal-Irlanda):

L-ewwel u t-tieni domandi

Id-dispożizzjonijiet tas-Sitt Direttiva 77/388/KEE tal-Kunsill, tas-17 ta’ Mejju 1977, fuq l-armonizzazzjoni tal-liġijiet tal-Istati Membri dwar taxxi fuq id-dħul mill-bejgħ – Sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud: bażi uniformi ta’ stima u miżuri nazzjonali li jittrasponu dik id-direttiva għandhom jiġu interpretati fid-dawl tal-prinċipju ġenerali tad-dritt tal-Unjoni dwar il-projbizzjoni tal-abbuż ta’ dritt. Dak huwa wkoll il-każ:

It-tielet domanda

Fejn instab li jeżisti ksur tal-prinċipju ta’ projbizzjoni ta’ abbuż ta’ dritt, it-tranżazzjonijiet involuti għandhom jiġu ddefiniti mill-ġdid sabiex terġa’ tiġi stabbilita s-sitwazzjoni li kienet tipprevali fin-nuqqas tat-tranżazzjonijiet li jikkostitwixxu dak l-abbuż.

F’ċirkustanzi bħal dawk fil-kawża prinċipali, sa fejn it-tranżazzjonijiet ta’ qabel il-bejgħ ma jiġux ikkunsidrati b’applikazzjoni tal-prinċipju ta’ projbizzjoni ta’ abbuż ta’ dritt, u sussegwentement il-bejgħ tal-proprjetajiet jitqies bħala l-ewwel provvista tiegħu, dak il-bejgħ għandu jiġi vvalutat għall-VAT skont ir-regoli nazzjonali applikabbli, moqrija fid-dawl tad-dritt tal-Unjoni, b’mod partikolari l-Artikoli 4(3)(a) u l-Artikolu 13B(g) tas-Sitt Direttiva tal-VAT.

F’każ bħal dak fil-kawża prinċipali, ma għandux jiġi mfittex “għan essenzjali” fir-rigward tat-tranżazzjonijiet ta’ qabel il-bejgħ u l-bejgħ finali meħudin flimkien. Hija l-qorti tar-rinviju li għandha tiddetermina t-tranżazzjoni(jiet) speċifika(ċi) ta’ qabel il-bejgħ li fir-rigward tagħhom huwa l-iktar xieraq li tevalwa l-“għan essenzjali” għall-iskopijiet ta’ identifikazzjoni ta’ abbuż potenzjali ta’ dritt fil-VAT.

F’każijiet bħal dawk fil-kawża prinċipali fejn:

ikun kuntrarju għall-iskop tal-Artikoli 4(3)(a) u tal-Artikolu 13B(g) tas-Sitt Direttiva tal-Kunsill li l-kirja fit-tul tiġi ttrattata bħala “provvista [...] qabel l-ewwel okkupazzjoni” fis-sens tal-Artikolu 4(3)(a) ta’ dik id-direttiva.

Il-ħames, is-sitt u t-tmien domandi

Il-ħames, is-sitt u t-tmien domandi huma miċħuda bħala inammissibbli.