Available languages

Taxonomy tags

Info

References in this case

Share

Highlight in text

Go

Edizzjoni Provviżorja

KONKLUŻJONIJIET TAL-AVUKAT ĠENERALI

TANCHEV

ippreżentati fil-11 ta’ Lulju 2017(1)

Kawża C-462/16

Finanzamt Bingen-Alzey

vs

Boehringer Ingelheim Pharma GmbH & Co. KG

[talba għal deċiżjoni preliminari mill-Bundesfinanzhof (qorti federali tal-finanzi, il-Ġermanja)]

“Taxxa fuq il-valur miżjud — Provvista ta’ prodotti mediċinali minn manifattur lil bejjiegħa bl-imnut permezz ta’ grossisti — Artikoli 73 u 90 tad-Direttiva tal-Kunsill 2006/112/KE dwar is-sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud — Ammont taxxabbli — Obbligu statutorju tal-manifattur biex jipprovdi skont indiċjat mal-prezz tal-bejgħ — Awtorità tat-taxxa ta’ Stat Membru tittratta l-iskont bħala tnaqqis fil-prezz fir-rigward tal-provvisti magħmula li jinvolvu fondi statutorji tal-assigurazzjoni għall-mard (pubbliċi) iżda mhux fondi tal-assigurazzjoni għall-mard privati — Prinċipji elaborati fil-Kawża C-317/94, Elida Gibbs — Prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament”






I.      Introduzzjoni

1.        Boehringer Ingelheim Pharma GmbH & Co. KG (iktar ’il quddiem “Boehringer”) hija manifattur ta’ prodotti farmaċewtiċi fil-bidu ta’ katina ta’ provvista li hija obbligata, skont dispożizzjoni statutorja tal-liġi Ġermaniża, li tipprovdi tnaqqis fil-prezz wara li sseħħ il-provvista li hija indiċjata mal-prezz tal-prodotti tagħha. Il-kawża prinċipali tinvolvi d-determinazzjoni jekk huwiex kompatibbli mad-dritt tal-Unjoni li l-Finanzamt Bingen-Alzey (uffiċċju tat-taxxa, Bingen-Alzey: iktar ’il quddiem “l-awtorità tat-tassazzjoni tal-Istat Membru”) jippermetti lill-Boehringer tieħu inkunsiderazzjoni dan l-iskont fil-prezz fil-kalkolu tal-ammont taxxabbli għall-finijiet tal-VAT fir-rigward tal-provvisti ta’ prodotti farmaċewtiċi magħmula fil-kuntest ta’ assigurazzjoni għall-mard pubblika iżda mhux assigurazzjoni għall-mard privata?

2.        Din hija l-kwistjoni indirizzata fid-digriet tar-rinviju mill-Bundesfinanzhof (qorti federali tal-finanzi, il-Ġermanja) u li teħtieġ interpretazzjoni tal-Artikolu 90 tad-Direttiva tal-Kunsill 2006/112/KE, tat-28 ta’ Novembru 2006, dwar is-sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud (2). Il-Bundesfinanzhof (qorti federali tal-finanzi, il-Ġermanja) hija tal-fehma li d-deċiżjoni tal-Qorti tal-Ġustizzja fis-sentenza Elida Gibbs (3) hija ta’ importanza ċentrali biex tinstab soluzzjoni għat-tilwima. Fis-sentenza Elida Gibbs ġie stabbilit li t-tnaqqis fil-prezz mogħti minn kumpannija fil-bidu tal-katina ta’ provvista lill-konsumatur finali tal-prodotti tagħha fl-istess katina ta’ provvista, permezz ta’ użu ta’ sistema li tinvolvi preżentazzjoni minn dan tal-aħħar ta’ vawċers minflok parti mill-prezz, naqqas l-ammont taxxabbli fir-rigward tal-VAT fuq il-provvista magħmula minn dik il-kumpannija, minkejja li ma kienx hemm rabta kuntrattwali bejnha u l-konsumatur finali.

3.        Skont il-qorti tar-rinviju nazzjonali, il-fondi tal-assigurazzjoni għall-mard pubbliċi huma konsumaturi finali fil-katina tal-provvista tal-prodotti farmaċewtiċi ta’ Boehringer u l-fondi tal-assigurazzjoni għall-mard privati ma humiex. Din id-differenza tiġġustifika r-rifjut tal-awtorità tat-tassazzjoni tal-Istat Membru li tnaqqas l-ammont taxxabbli fir-rigward tal-aħħar tip ta’ provvista?

4.        Wasalt għall-konklużjoni li dan ma huwiex il-każ.

II.    Il-kuntest ġuridiku

A.      Id-dritt tal-Unjoni

5.        L-Artikolu 73 tad-Direttiva 2006/112 jgħid:

“Fir-rigward tal-provvista ta’ merkanzija jew servizzi, minbarra kif imsemmi fl-Artikoli 74 sa 77, l-ammont taxxabbli għandu jinkludi dak kollu li jikkostitwixxi ħlas miksub jew li għandu jinkiseb mill-fornitur, għall-provvista, mill-konsumatur jew parti terza, inklużi s-sussidji marbuta direttament mal-prezz tal-provvista.”

6.        L-Artikolu 90(1) tad-Direttiva 2006/112 jgħid:

“Fil-każ ta’ kanċellazzjoni, ċaħda jew nuqqas ta’ pagament totali jew parzjali, jew fejn il-prezz hu mnaqqas wara li l-provvista tkun saret, l-ammont taxxabbli għandu jiġi ridott għaldaqstant skond kondizzjonijet li jiġu stabbiliti mill-Istati Membri.”

B.      Id-dritt nazzjonali

1.      Liġi dwar it-taxxa fuq id-dħul mill-bejgħ

7.        Bis-saħħa tat-tieni sentenza tal-Artikolu 10(1) tal-Umsatzsteuergesetz (liġi dwar it-taxxa fuq id-dħul mill-bejgħ; iktar ’il quddiem l-“UstG”) ir-remunerazzjoni għandha tinkludi l-infiq totali tar-riċevitur (nett mit-taxxa fuq id-dħul mill-bejgħ) għall-finijiet tal-akkwist tal-provvista inkwistjoni.

8.        Skont l-ewwel sentenza tal-Artikolu 17(1) tal-UStG, meta tinbidel il-bażi għall-evalwazzjoni ta’ tranżazzjoni taxxabbli, il-kummerċjant li għamel il-provvista għandu jaġġusta b’mod korrispondenti l-ammont ta’ taxxa pagabbli.

2.      Liġi dwar l-assigurazzjoni għall-mard

9.        Skont l-ewwel sentenza tal-Artikolu 2(1) tal-Fünftes Buch Sozialgesetzbuch (il-ħames ktieb tal-kodiċi soċjali; iktar ’il quddiem is-“SGB V”), il-fondi tal-assigurazzjoni għall-mard (pubbliċi) għandhom jagħmlu s-servizzi pprovduti fid-dritt disponibbli lill-persuni li huma jassiguraw. Skont l-ewwel sentenza tal-Artikolu 2(2) tas-SGB V, il-persuni assigurati għandhom bħala prinċipju jirċievu s-servizzi bħala servizzi in natura. Skont it-tielet sentenza tal-Artikolu 2(2) tas-SGB V, il-fondi tal-assigurazzjoni għall-mard (pubbliċi) għandhom jikkonkludu kuntratti dwar il-provvista ta’ servizzi in natura mal-fornituri tas-servizz, bħalma huma l-ispiżeriji. Skont l-Artikolu 129 tas-SGB V, għandu jeżisti kuntratt qafas dwar il-provvista ta’ prodotti mediċinali bejn l-assoċjazzjoni nazzjonali tal-fondi tal-assigurazzjoni għall-mard pubbliċi u l-assoċjazzjoni nazzjonali tal-ispiżeriji.

10.      Skont is-sentenzi 1 sa 4 tal-Artikolu 130a(1) tas-SGB V, il-fondi tal-assigurazzjoni għall-mard pubbliċi għandhom jiksbu mill-ispiżeriji, fir-rigward tal-prodotti mediċinali maħruġa u mħallsa minn dawk il-fondi, skont bħala prinċipju ta’ 7 % tal-prezz tal-bejgħ tal-kumpannija farmaċewtika, eskluża l-VAT. Kumpanniji farmaċewtiċi bħal Boehringer huma meħtieġa li jirrimborsaw lill-ispiżeriji għall-iskont.

11.      Dispożizzjonijiet oħra tal-Artikolu 130a tas-SGB V jirregolaw il-perijodu permess għall-ħlas u l-ammont tal-iskont f’ċirkustanzi partikolari.

12.      Bil-kontra, il-persuni assigurati privatament iħallsu għall-prodotti farmaċewtiċi ta’ Boehringer huma stess fl-ispiżeriji, u mbagħad jitolbu rimbors tal-ispejjeż tagħhom mill-fond għall-mard privat li miegħu huma assigurati.

13.      Madankollu, fir-rigward tal-prodotti mediċinali mogħtija b’riċetta biss, skont l-Artikolu 1 tal-Gesetz über Rabatte für Arzneimittel (liġi dwar skontijiet għal prodotti mediċinali; iktar ’il quddiem l-“AMRabG”) tat-22 ta’ Diċembru 2010, kumpanniji farmaċewtiċi bħal Boehringer għandhom jagħtu lil fondi ta’ assigurazzjoni għall-mard privati skont meta l-fondi jirrimborsaw persuni assigurati privatament għal mediċini b’riċetta, kemm parzjalment kif ukoll b’mod sħiħ. L-iskont mogħti lill-fondi tal-assigurazzjoni għall-mard privati minn kumpanniji bħal Boehringer huwa deskritt fid-digriet tar-rinviju bħala li seħħ bir-rata tal-ħlas lura skont l-Artikolu 130a(1) (la), (2), (3), (3a) u (3b) tas-SGB V.

14.      Skont il-ġurisprudenza tal-Bundesfinanzhof (qorti federali tal-finanzi, il-Ġermanja), l-ammont taxxabbli, għall-finijiet tat-taxxa fuq id-dħul mill-bejgħ, jitnaqqas bl-iskontijiet ipprovduti minn kumpanniji bħal Boehringer lil spiżeriji u grossisti fir-rigward ta’ fondi tal-assigurazzjoni għall-mard pubblika.

III. Il-fatti li wasslu għall-kawża prinċipali u d-domanda preliminari

15.      Boehringer hija kumpannija farmaċewtika li timmanifattura prodotti mediċinali u tipprovdi dawk il-prodotti, suġġetti għat-taxxa, lill-ispiżeriji permezz ta’ grossisti. Hija għamlet dan fl-2011, is-sena inkwistjoni f’din il-kawża.

16.      Fil-Ġermanja l-ispiżeriji joħorġu l-prodotti farmaċewtiċi ta’ Boehringer lil persuni li għandhom assigurazzjoni statutorja għall-mard (pubblika) bis-saħħa ta’ ftehim qafas konkluż mal-assoċjazzjoni nazzjonali ta’ fondi tal-assigurazzjoni għall-mard pubbliċi. Il-prodotti farmaċewtiċi huma pprovduti lill-fondi tal-assigurazzjoni għall-mard pubbliċi u dawn tal-aħħar jagħmluhom disponibbli għall-persuni assigurati minnhom. L-ispiżeriji jagħtu lill-fondi tal-assigurazzjoni għall-mard pubbliċi skont fuq il-prezz tal-prodotti mediċinali. Bħala kumpannija farmaċewtika, Boehringer hija obbligata, skont l-Artikolu 130a(1) tas-SGB V, li tirrimborsa lill-ispiżeriji - jew lill-grossisti meta jkunu involuti - għal dan l-iskont. Għall-iskop tat-taxxa fuq id-dħul mill-bejgħ, l-awtorità tat-taxxa tittratta l-iskont bħala tnaqqis fir-remunerazzjoni.

17.      L-ispiżeriji joħorġu prodotti farmaċewtiċi lil persuni li għandhom assigurazzjoni għall-mard privata skont kuntratti individwali magħhom. B’differenza mill-fondi tal-assigurazzjoni għall-mard pubbliċi, il-fondi tal-assigurazzjoni għall-mard privati ma humiex huma stess il-klijent għall-prodotti mediċinali, iżda sempliċement jirrimborsaw lill-persuni assigurati minnhom għall-ispejjeż imġarrba meta jixtru prodotti farmaċewtiċi. Il-kumpanniji farmaċewtiċi bħal Boehringer huma mbagħad marbuta, skont l-Artikolu 1 tal-AMRabG, li jagħtu lill-fond tal-assigurazzjoni għall-mard privat skont fuq il-prezz tal-prodott mediċinali. L-awtorità tat-tassazzjoni tal-Istat Membru ma tqisx dan l-iskont bħala tnaqqis fir-remunerazzjoni għall-finijiet tat-taxxa fuq id-dħul mill-bejgħ. Jekk persuna koperta minn assigurazzjoni privata ma titlobx rimbors, allura kumpanniji bħal Boehringer ma għandhomx għalfejn iħallsu skont taħt l-Artikolu 1 tal-AMRabG moqri flimkien mal-Artikolu 130a tas-SGB V (4).

18.      Fis-sena 2011, Boehringer tat l-iskont meħtieġ lill-assiguraturi għall-mard privati u madankollu kkunsidrathom fil-formula tat-taxxa fuq id-dħul mill-bejgħ tagħha bħala bidla fil-bażi għall-kalkolu tal-provvisti tagħha ta’ prodotti farmaċewtiċi lil kummerċjanti fi prodotti farmaċewtiċi. Bħala riżultat ta’ verifika speċjali tat-taxxa fuq id-dħul mill-bejgħ, l-awtorità tat-tassazzjoni tal-Istat Membru ħarġet stima tat-taxxa tad-dħul mill-bejgħ emendata fejn dawn l-iskontijiet ma tqisux bħala tnaqqis tar-remunerazzjoni. Oġġezzjoni għal dan ippreżentata minn Boehringer ma rnexxietx.

19.      Għaldaqstant, Boehringer ippreżentat rikors quddiem il-Finanzgericht (qorti tal-finanzi). Il-Finanzgericht emendat l-istima tat-taxxa fuq id-dħul mill-bejgħ biex tieħu inkunsiderazzjoni l-iskont ta’ wara l-bejgħ mogħti lill-fondi għall-mard privati, b’tali mod li d-dħul mill-bejgħ ġie stmat favur Boehringer fuq il-bażi tal-istima tat-taxxa fuq id-dħul mill-bejgħ annwali. L-awtorità tat-tassazzjoni tal-Istat Membru ppreżentat appell fuq punt ta’ liġi mis-sentenza tal-Finanzgericht (qorti tal-finanzi) lill-Bundesfinanzhof (qorti federali tal-finanzi).

20.      Il-Ħames Awla tal-Bundesfinanzhof (qorti federali tal-finanzi, il-Ġermanja) irreferiet id-domanda preliminari li ġejja:

“Kumpannija farmaċewtika li tipprovdi prodotti mediċinali hija intitolata, fuq il-bażi tal-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea (sentenza Elida Gibbs tal-24 ta’ Ottubru 1996, C-317/94, EU:C:1996:400; punti 28 u 31) u wara li jittieħed inkunsiderazzjoni l-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament taħt id-dritt tal-Unjoni, għal tnaqqis fuq l-ammont taxxabbli skont l-Artikolu 90 tad-Direttiva tal-Kunsill 2006/112/KE, tat-28 ta’ Novembru 2006, dwar is-sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud, meta

–        tipprovdi dawn il-prodotti mediċinali lill-ispiżeriji permezz ta’ grossisti,

–        l-ispiżeriji jipprovdu dawn il-prodotti, li huma taxxabbli, lil persuni b’assigurazzjoni għall-mard privata,

–        l-assiguratur ta’ assigurazzjoni għall-ispejjeż mediċi (kumpannija privata ta’ assigurazzjoni għall-mard) tirrimborsa l-ispejjeż tal-assigurat tagħha għax-xiri ta’ prodotti mediċinali, u

–        il-kumpannija farmaċewtika hija obbligata mis-sistema legali sabiex tagħti ‘skont’ lill-assigurazzjoni għall-mard privata?”

21.      Boehringer, il-Gvernijiet tal-Ġermanja u r-Renju Unit u l-Kummissjoni Ewropea ppreżentaw osservazzjonijiet bil-miktub. Ma saret l-beda seduta.

IV.    Sommarju tal-argumenti

A.      Boehringer u l-Kummissjoni

22.      Boehringer u l-Kummissjoni jsostnu li hemm ksur tal-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament (fejn Boehringer tistrieħ speċifikament fuq l-Artikolu 20 tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea) li ma hemmx ġustifikazzjoni oġġettiva għalih.

23.      Indipendentement minn dan, Boehringer issostni li l-istess riżultat isegwi mill-Artikolu 73 tad-Direttiva 2006/112 kif interpretat fid-dawl tas-sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja Glawe (5). F’dik il-kawża l-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li, fil-każ ta’ magni tal-logħob li, skont rekwiżiti statutorji obbligatorji, kienu jitħaddmu b’tali mod li jħallsu bħala rebħ medja ta’ mill-inqas 60 % tal-flus milgħuba, il-korrispettiv li attwalment jirċievi l-operatur, bis-saħħa tal-predeċessur tal-Artikolu 73 tad-Direttiva 2006/112 (6), bħala korrispettiv biex il-magni jkunu disponibbli kien jikkonsisti biss fil-proporzjon tal-flus milgħuba li l-operatur seta’ effettivament jieħu għalih innifsu (7).

24.      Għal Boehringer dan ifisser li l-iskont ipprovdut minn Boehringer għal fondi privati tal-assigurazzjoni għandu jitqies ukoll, minħabba li l-ammont tat-tnaqqis huwa ċar u ffissat minn qabel, u li Boehringer hija marbuta bil-liġi Ġermaniża biex tirrimborsa parti fissa tal-prezz tal-bejgħ tal-prodotti farmaċewtiċi tagħha lil fondi tal-assigurazzjoni privati.

25.      Boehringer u l-Kummissjoni jistrieħu wkoll fuq l-Artikolu 90 tad-Direttiva 2006/112, kif interpretat fis-sentenza Elida Gibbs, u jirribattu l-argumenti magħmula fl-osservazzjonijiet bil-miktub tal-Ġermanja u tar-Renju Unit li jgħidu li Elida Gibbs u s-sentenzi ta’ warajha bħas-sentenza Ibero Tours (8) (diskussa iktar ’l isfel fil-punti 35 sa 39) jistabbilixxu l-propożizzjoni li ħlasijiet magħmula lil entità barra minn katina ta’ provvista, bħal fond ta’ assigurazzjoni privat, ma jistgħux jitqiesu bħala tnaqqis fil-prezz wara li ssir il-provvista skont l-Artikolu 90 tad-Direttiva 2006/112.

26.      Għal Boehringer u l-Kummissjoni l-entità li toffri t-tnaqqis fil-prezz lill-konsumatur finali ma għandhiex għalfejn tkun fil-bidu tal-katina tal-valur. Il-fattur ewlieni biex jiġi ddeterminat l-ammont taxxabbli huwa l-ammont attwalment irċevut mill-fornitur u mhux dak li nefaq l-benefiċjarju tal-provvista (9). It-tnejn jinvokaw il-prinċipju ta’ newtralità fiskali (10). Il-Kummissjoni tinnota li mill-perspettiva ekonomika, ma hemm l-ebda differenza fil-pożizzjoni ta’ fondi tal-assigurazzjoni għall-mard privati u pubbliċi.

27.      Il-Kummissjoni ssostni li l-għan tal-liġi Ġermaniża dwar it-tnaqqis fil-prezzijiet tal-prodotti farmaċewtiċi huwa li jiġi żgurat trattament ugwali bejn l-impriżi tal-assigurazzjoni għall-mard pubbliċi u privati (11). Il-Kummissjoni ssostni li dan neċessarjament għandu jestendi għall-VAT.

B.      Il-Ġermanja u r-Renju Unit

28.      Kif ingħad, kemm il-Ġermanja kif ukoll ir-Renju Unit huma tal-fehma li l-konstatazzjoni fis-sentenza Elida Gibbs fis-sens li ma hemmx bżonn ta’ relazzjoni kuntrattwali bejn il-konsumatur finali u persuna taxxabbli, qabel l-iskontijiet tal-prezzijiet ipprovduti minn din tal-aħħar lil tal-ewwel jistgħu jitqiesu fil-kalkolu tal-ammont taxxabbli, hija suġġetta għall-persuna taxxabbli li tkun fi ħdan katina ta’ tranżazzjonijiet li tintemm mal-konsumatur finali. Il-Ġermanja u r-Renju Unit isostnu li din l-analiżi hija appoġġjata mid-deċiżjoni fis-sentenza Ibero Tours (diskussa iktar ’l isfel fil-punti 35 sa 39) (12), u r-Renju Unit josserva wkoll li l-prinċipji tas-sentenza Elida Gibbs ġew affermati mill-ġdid fis-sentenza Il-Kummissjoni vs Il-Ġermanja (13).

29.      Il-Ġermanja u r-Renju Unit ifakkru li jista’ jkun hemm biss korrispettiv jekk ikun hemm rabta diretta bejn il-prodotti pprovduti u l-korrispettiv irċevut (14), u li ma teżisti l-ebda rabta bħal dik bejn Boehringer u l-fondi tal-assigurazzjoni għall-mard privati. L-Artikolu 73 tad-Direttiva 2006/112 għandu jiġi interpretat fl-osservanza tal-prinċipju fundamentali li s-sistema tal-VAT għandha l-għan li tintaxxa biss il-konsumatur finali (15). L-ammont taxxabbli jinkludi l-korrispettiv attwalment irċevut mill-persuna taxxabbli, u mhux valur stmat skont kriterji oġġettivi (16). Il-Ġermanja tinnota li, skont il-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja, il-fattur determinanti fir-rigward tal-korrispettiv hija l-eżistenza ta’ ftehim bejn il-partijiet għal prestazzjoni reċiproka, fejn il-ħlas irċevut minn parti ikun il-kontrovalur reali u effettiv għall-oġġetti pprovduti lill-parti l-oħra (17). Għalhekk, il-korrispettiv li Boehringer irċeviet tibqa’, fir-rigward ta’ provvisti lil persuna b’assigurazzjoni privata, is-somma li rċeviet mill-ewwel konsumatur fil-katina tal-provvista; l-ispiżeriji klijenti tagħha, jew il-grossisti, skont il-każ.

30.      Ir-Renju Unit iżid jgħid li l-ħlasijiet magħmula minn Boehringer ma jistgħux jiġu kkunsidrati bħala sussidji skont l-Artikolu 73 tad-Direttiva 2006/112 (18), u li l-Artikolu 90 tad-Direttiva 2006/112 ma jistax japplika għal sitwazzjoni fejn liġi nazzjonali teżiġi li l-fornitur iħallas kontribuzzjoni, tariffa jew imposta (pereżempju, biex jiġi megħjun l-għoti privat tal-kura għall-mard). Ir-Renju Unit jargumenta li l-fondi tal-assigurazzjoni għall-mard privati ma humiex konsumaturi jew terzi. Il-Ġermanja tosserva li l-Artikolu 79(b) tad-Direttiva 2006/112, li jipprekludi mill-ammont taxxabbli t-tnaqqis fil-prezz u skontijiet mogħtija lill-konsumatur u miksuba minnu fil-mument tal-provvista, ma huwiex rilevanti għall-kawża prinċipali u targumenta wkoll li l-kawża prinċipali hija simili għal tilwim fejn il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li l-ammont taxxabbli fil-bejgħ imħallas bil-karta ta’ kreditu jibqa’ l-prezz tal-bejgħ sħiħ, meta somma inqas minn din mogħtija mill-fornitur ta’ kreditu tkun aċċettata mill-persuna taxxabbli inkambju tas-servizz tal-karta ta’ kreditu (19).

31.      Fir-rigward tal-allegat ksur tal-ugwaljanza fit-trattament u tan-newtralità fiskali, il-Ġermanja u r-Renju Unit huma tal-fehma li l-iskont imħallas minn Boehringer lill-ispiżeriji (u fejn rilevanti lill-grossisti) fil-provvista ta’ prodotti farmaċewtiċi permezz ta’ fondi tal-assigurazzjoni għall-mard privati ma huwiex paragunabbli mal-iskont imħallas minn Boehringer lil fondi tal-assigurazzjoni għall-mard privati (20). Il-Ġermanja żżid tgħid li ma hemm l-ebda riskju ta’ distorsjoni tal-kompetizzjoni; peress li prodotti farmaċewtiċi pprovduti lil persuni koperti minn assigurazzjoni għall-mard pubblika ma humiex f’kompetizzjoni ma’ prodotti farmaċewtiċi pprovduti lil persuni assigurati privatament. Minħabba li ż-żewġ sitwazzjonijiet ma humiex paragunabbli, ma hemmx għalfejn jiġi kkunsidrat jekk hemmx ġustifikazzjoni oġġettiva. Ir-Renju Unit isostni li għandha tiġi osservata l-għażla tal-leġiżlatur tal-Unjoni dwar il-mod li bih il-provvisti għandhom jiġu ttrattati.

32.      Ir-Renju Unit iżid jgħid li l-prinċipju ta’ newtralità fiskali, li jirrifletti s-sistema komuni tal-VAT u intiż biex jintaxxa biss il-konsumatur finali, ma huwiex regola tad-dritt primarju li waħdu jippermetti li jiġi ddeterminat l-ammont taxxabbli skont l-Artikolu 73 u l-Artikolu 90 (21).

V.      Evalwazzjoni

33.      Id-domanda magħmula għandha tingħata risposta fl-affermattiv għar-raġuni li ġejja.

34.      Jiena tal-fehma li l-essenza tal-iżvilupp tad-dritt fis-sentenza Elida Gibbs tinsab biss fil-konstatazzjoni li mhux neċessarju li persuna taxxabbli tkun marbuta b’mod kuntrattwali mal-benefiċjarju dirett tal-iskont qabel dak l-iskont ikun jista’ jammonta għal tnaqqis fil-prezz wara li ssir il-provvista għall-finijiet tal-Artikolu 90 tad-Direttiva 2006/112 (22). Għaldaqstant, in-nuqqas ta’ rabta kuntrattwali bejn Boehringer u l-fondi ta’ assigurazzjoni privati li lilhom hija obbligata tipprovdi, taħt il-liġi Ġermaniża, skont ta’ wara x-xiri indiċjat skont il-prezz huwa irrilevanti wkoll fil-kawża prinċipali fir-rigward tal-applikabbiltà tal-Artikolu 90 tal-Direttiva 2006/112.

35.      Minbarra dan, ma nistax nislet mis-sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja Ibero Tour (23) xi konstazzjoni espressa jew implikazzjoni neċessarja li r-regola fis-sentenza Elida Gibbs tapplika biss meta min jirċievi skont ikun il-konsumatur finali fil-katina tal-provvista li tibda mill-persuna taxxabbli li qed tipprovdi l-iskont. Fil-fatt, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li ma hemm l-ebda indikazzjoni fis-sentenza Elida Gibbs li kienet maħsuba biex tiġi interpretata b’mod restrittiv, u li s-sentenza ssostni l-kliem tal-Artikolu 11C(1) tas-Sitt Direttiva (24) (li sar l-Artikolu 90 tad-Direttiva 2006/112) li jippresupponi li modifika sussegwenti tar-relazzjonijiet kuntrattwali ma hijiex meħtieġa (25).

36.      Ibero Tours, il-persuna taxxabbli f’dik il-kawża, kienet aġent tal-ivvjaġġar li pprovdiet servizzi bħala intermedjarja bejn operaturi tal-ġiti turistiċi u l-klijenti tal-operatur tal-ġiti turistiċi (iktar ’il quddiem il-“vjaġġaturi”). B’differenza mal-kawża ineżami, li tinvolvi katina ta’ provvista, dan kien jinvolvi provvista waħda. Ibero Tours kienet tirċievi kummissjoni minn operaturi tal-ġiti għas-servizzi tagħha bħala intermedjarja f’din il-provvista unika u kienet tuża parti minn din il-kummissjoni biex effettivament tissussidja lill-vjaġġaturi, biex b’hekk l-ammont irċevut mill-operatur tal-ġiti kien ogħla minn dak imħallas mill-vjaġġaturi. Ibero Tours argumentat fuq il-bażi tas-sentenza Elida Gibbs li t-tnaqqis fil-prezz mogħti lil vjaġġaturi kellu jitnaqqas mill-kummissjoni li Ibero Tours irċeviet mill-operaturi tal-ġiti turistiċi għall-finijiet tal-kalkolu tal-ammont taxxabbli tat-tranżazzjonijiet ta’ Ibero Tours.

37.      Essenzjalment, it-talba ta’ Ibero Tours ġiet miċħuda minħabba li l-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li kienet intermedjarja għal tranżazzjoni waħda, pjuttost milli parti minn katina ta’ tranżazzjonijiet. Il-Qorti tal-Ġustizzja qalet fis-sentenza Ibero Tours li l-korrispettiv li rċeviet mingħand il-kontribwent tat-taxxa fil-bidu tal-katina tal-provvista fil-kawża Elida Gibbs kien attwalment tnaqqas bit-tnaqqis li tat direttament lill-konsumatur finali permezz ta’ sistema ta’ vawċers (26), filwaqt li Ibero Tours kienet obbligata tħallas lill-operatur tal-ġiti turistiċi l-prezz miftiehem għas-servizzi tal-ivvjaġġar tiegħu, irrispettivament minn kwalunkwe skont li Ibero Tours għażlet li tagħti lill-vjaġġaturi (27). Lanqas ma kien hemm impatt fuq il-korrispettiv irċevut minn Ibero Tours għas-servizz intermedjarju tagħha (28). Għaldaqstant, skont l-Artikolu 11A(1)(a) tas-Sitt Direttiva (issa l-Artikolu 73 tad-Direttiva 2006/112), tali skont ma kienx iwassal għal tnaqqis fl-ammont taxxabbli kemm għat-tranżazzjoni prinċipali kif ukoll għall-provvista ta’ servizzi mill-aġent tal-ivvjaġġar.

38.      Għalhekk ninterpreta r-riferiment fis-sentenza Ibero Tours għall-operatur tal-ġiti turistiċi li “ma jinsabx fil-bidu ta’ katina ta’ tranżazzjonijiet, peress li huwa kien jipprovdi s-servizzi tiegħu direttament lill-konsumatur finali”, bħala sempliċement li jenfasizza l-fatt li, f’dak il-każ, Ibero Tours ipprovdiet biss servizz ta’ intermedjarju għal tranżazzjoni unika (29). B’mod manifest, Boehringer ma hijiex fl-istess pożizzjoni.

39.      Barra minn hekk, la l-kontribwent fis-sentenza Elida Gibbs u lanqas fis-sentenza Ibero Tours ma kienu qed jipprovdu skontijiet ta’ prezzijiet bħala konsegwenza ta’ intervent leġiżlattiv li rabathom jagħmlu dan, u li, barra minn hekk, kien indiċjat mal-prezz tal-provvista. Mill-proċess dan jidher li huwa l-każ fir-rigward ta’ Boehringer.

40.      Għaldaqstant, jien tal-fehma li, skont il-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja, Boehringer ma setgħetx “liberament [t]iddisponi mit-totalità [tal-ammont]” tal-prezz irċevut fl-ewwel bejgħ tal-prodotti tagħha lill-ispiżeriji jew grossisti (30). L-iktar li jista’ jingħad hu li Boehringer hija “sempliċi depożitarju temporanju” (31) tal-parti tal-ammont irċevut li hija obbligata tħallas iktar tard lill-fondi tal-assigurazzjoni għall-mard pubbliċi u privati bħala skont u li, importanti wkoll, hijma indiċjata mal-prezz tal-prodotti mediċinali pprovduti.

41.      Il-Qorti tal-Ġustizzja waslet għal konklużjoni bħal din fis-sentenza Bingo International Technology, fil-kuntest ta’ intervent leġiżlattiv fuq l-ammont imħallas bħala rebħ għal logħba tal-bingo bil-kartelli (32). Hija ddeċidiet li “[p]eress li l-parti tal-prezz tal-bejgħ tal-kartelli li hija mqassma bħala rebħ lill-ġugaturi hija stabbilita minn qabel u hija obbligatorja, din ma tistax titqies bħala li tifforma parti mill-kunsiderazzjoni riċevuta mill-organizzatur tal-logħba għall-provvista li huwa pprovda” (33).

42.      Billi kemm l-Artikolu 73 kif ukoll l-Artikolu 90 jindirizzaw il-komponenti ta’ “ammont taxxabbli”, ma narax għalfejn id-deċiżjoni magħmula fil-kuntest tat-tifsira ta’ “ħlas” taħt l-Artikolu 73 fis-sentenza International Bingo Technology ma tistax tiġi applikata għall-interpretazzjoni ta’ “fejn il-prezz hu mnaqqas” skont l-Artikolu 90 (34). Lanqas, inżid ngħid, ma tqum ebda kwistjoni dwar jekk Boehringer twettaqx pagamenti lill-fondi tal-assigurazzjoni għall-mard privati bħala korrispettiv ta’ kwalunkwe servizz (35). Ċarament, dan ma huwiex il-każ.

43.      Jien nirrikonoxxi li l-Qorti tal-Ġustizzja osservat li “ma jidhirx li huwa xieraq li wieħed jasal għal konklużjonijiet ġenerali” mit-tassazzjoni tat-tranżazzjonijiet tal-logħob “sabiex jiġu applikati għall-provvista ordinarja ta’ oġġetti” [traduzzjoni mhux uffiċjali] (36). Madankollu, ma narax li dawn ir-rimarki jestendu għal ċirkustanzi li fihom il-leġiżlazzjoni ta’ Stat Membru tintervjeni sabiex il-kontribwent tat-taxxa jiġi mġiegħel inaqqas il-prezz li ser jirċievi għal provvista fi proporzjon mal-prezz ta’ dik il-provvista permezz ta’ ħlas obbligatorju lill-konsumatur finali jew lil terzi. Il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet fis-sentenza Town and County Factors li l-ammont sħiħ tad-drittijiet tad-dħul irċevuti mill-organizzatur ta’ kompetizzjoni, meta l-organizzatur ikun għażel li jħallas premju, kien jikkostitwixxi l-ammont taxxabbli għal dik il-kompetizzjoni, parzjalment minħabba li ma kien hemm l-ebda dispożizzjonijiet statutorji obbligatorji fis-sens li kellha titħallas ċerta perċentwali tal-flus milgħuba tal-ġugaturi (37).

44.      Fil-fatt, li persuni b’assigurazzjoni privata jitqiesu bħala l-konsumaturi finali fil-katina tal-provvista minflok il-fondi tal-assigurazzjoni għall-mard privati jista’ jidher bħala finzjoni legali, partikolarment meta l-VAT imħallsa minn dawn il-persuni lill-ispiżeriji titħallsilhom lura bħala parti mir-rimbors ipprovdut minn fondi tal-assigurazzjoni għall-mard privati. Wara kollox, il-Qorti tal-Ġustizzja sostniet li “t-teħid inkunsiderazzjoni tar-realtà ekonomika jikkostitwixxi kriterju fundamentali fl-applikazzjoni tas-sistema komuni tal-VAT” (38).

45.      Il-ħlasijiet magħmula fil-punt tax-xiri jistgħu jitqiesu bħala korrispettiv ipprovdut minn terz skont l-Artikolu 73 tad-Direttiva 2006/112, meta tali terz jitlob ir-rimbors minn fondi tal-assigurazzjoni għall-mard privati u Boehringer issir responsabbli taħt il-liġi Ġermaniża biex tipprovdi l-iskont stabbilit mill-Artikolu 1 tal-AMRabG. Abbażi ta’ tali analiżi, fond tal-assigurazzjoni għall-mard privat jista’ jitqies bħala l-konsumatur finali ta’ provvista magħmula minn Boehringer bħala l-persuna taxxabbli, b’tali mod li l-ammont tal-VAT li għandu jinġabar mill-awtorità tat-taxxa jikkorrispondi eżattament għall-ammont tal-VAT iddikjarat fuq il-fattura u mħallas mill-konsumatur finali (39). Il-fatt li fond tal-assigurazzjoni għall-mard privat ma huwiex il-benefiċjarju dirett tal-prodotti mediċinali pprovduti minn Boehringer ma jeliminax ir-rabta diretta bejn il-provvista ta’dawk l-oġġetti u l-korrispettiv irċevut (40).

46.      L-approċċ li qed nipproponi ser jevita sitwazzjoni fejn l-awtoritajiet tat-taxxa jimponu ammont li jaqbeż it-taxxa mħallsa minn Boehringer bħala l-persuna taxxabbli (41). Barra minn hekk, jiġi osservat il-prinċipju fundamentali tal-VAT fis-sens li l-bażi ta’ stima huwa l-korrispettiv verament miġbur (42), li jfisser fir-rigward tal-Artikolu 90 tad-Direttiva 2006/112/KE rekwiżit li jitnaqqas l-ammont taxxabbli kull meta wara li tkun ġiet konkluża tranżazzjoni, parti jew il-korrispettiv kollu ma jkunx ġie irċevut mill-persuna taxxabbli (43).

47.      Fl-aħħar nett, peress li l-Artikolu 90 tad-Direttiva 2006/112/KE għandu jiġi interpretat fl-osservanza tal-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament, kif rifless fl-Artikolu 20 tal-Karta, dan jappoġġja wkoll risposta affermattiva għad-domanda preliminari. Irrispettivament minn jekk hemmx jew le kompetizzjoni bejn il-provvista ta’ prodotti mediċinali ffinanzjati minn fondi pubbliċi jew fondi privati, il-Qorti tal-Ġustizzja sostniet li l-ugwaljanza fit-trattament ma hijiex limitata f’materji fiskali għall-prinċipju ta’ newtralità fiskali bejn il-kummerċjanti kompetituri, imma tista’ tinkiser minn tipi oħra ta’ diskriminazzjoni li jaffettwaw il-kummerċjanti li ma humiex neċessarjament f’kompetizzjoni ma’ xulxin iżda li madankollu jinsabu f’sitwazzjoni simili f’aspetti oħra (44). Nosserva li d-digriet tar-rinviju jsostni li tista’ ssir distinzjoni bejn iż-żewġ skontijiet bil-karatteristiċi tekniċi tagħhom, anki jekk it-trattament fiskali tagħhom għall-finijiet tal-VAT huwa kunsiderevolment differenti.

48.      Fid-dawl tas-suġġett tal-Artikolu 90 tad-Direttiva 2006/112, u tal-għan tagħha li tiżgura li l-bażi tal-istima tal-VAT tkun il-korrispettiv verament irċevut, flimkiem mal-prinċipji u l-objettivi tal-liġi tal-VAT (45), jien tal-fehma li t-trattament tal-VAT tal-farmaċewtiċi pprovduti lil persuni assigurati minn fond pubbliku jew minn fond privat huma sitwazzjonijiet paragunabbli li qed jiġu ttrattati b’mod differenti mingħajr ma jidher li hemm ebda ġustifikazzjoni oġġettiva (46).

49.      Bħala konklużjoni jien naqbel li l-VAT hija taxxa indiretta fuq il-konsum li jħallasha l-konsumatur, u li l-kummerċjant taxxabbli qed jaġixxi “biss” bħala kollettur tat-taxxa għan-nom tal-istat (47). Għaldaqstant, jiena naqbel mal-fehma li “fil-każ ta’ differenza altrimenti irrikonċiljabbli, ir-rekwiżit li l-ammont tal-VAT miġbur għandu jkun il-proporzjon korrett tal-valur attwali finalment irċevut mill-fornitur (u, għall-katina kollha kemm hi, tal-prezz finali) għandu jingħata piż ikbar minn rekwiżiti strutturali. Fi kliem ieħor, il-kisba tal-għan hija iktar importanti mill-implementazzjoni tal-mezzi mfassla biex dan jintlaħaq” [traduzzjoni mhux uffiċjali] (48).

VI.    Konklużjoni

50.      Għalhekk nipproponi r-risposta li ġejja għad-domanda magħmula mill-Bundesfinanzhof (qorti federali tal-finanzi, il-Ġermanja).

Fuq il-bażi tal-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea (sentenza tal-24 ta’ Ottubru 1996, Elida Gibbs, C-317/94, EU:C:1996:400, punti 28 u 31) u wara li jitqies il-prinċipju ta’ ugwaljanza ta’ trattament skont id-dritt tal-Unjoni, kumpannija farmaċewtika li tipprovdi prodotti mediċinali hija intitolata għal tnaqqis tal-ammont taxxabbli skont l-Artikolu 90 tad-Direttiva tal-Kunsill 2006/112/KE, tat-28 ta’ Novembru 2006, dwar is-sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud fil-każ fejn

–        tipprovdi dawk il-prodotti mediċinali lill-ispiżeriji permezz ta’ grossisti,

–        l-ispiżeriji jipprovdu dawn il-prodotti, li huma taxxabbli, lil persuni b’assigurazzjoni għall-mard privata,

–        l-assiguratur ta’ assigurazzjoni għall-ispejjeż mediċi (kumpannija privata ta’ assigurazzjoni għall-mard) jirrimborsa l-ispejjeż tal-assigurat tiegħu għax-xiri ta’ prodotti mediċinali, u

–        il-kumpannija farmaċewtika hija obbligata mis-sistema legali sabiex tagħti “skont” lill-assigurazzjoni għall-mard privata.



1      Lingwa oriġinali: l-Ingliż.


2      ĠU 2006 L 347, p. 1.


3      Sentenza tal-24 ta’ Ottubru 1996(C-317/94, EU:C:1996:400) (iktar ’il quddiem is-“sentenza Elida Gibbs”).


4      Skont l-osservazzjonijiet bil-miktub tal-Ġermanja.


5      Sentenza tal-5 ta’ Mejju 1994 (C-38/93, EU:C:1994:188).


6      Jiġifieri l-Artikolu 11A(1)(a) tad-Direttiva 77/388/KEE, tas-17 ta’ Mejju 1977, fuq l-armonizzazzjoni tal-liġijiet tal-Istati Membri dwar taxxi fuq id-dħul mill-bejgħ - Sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud: bażi uniformi ta’ stima (ĠU. Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 9, Vol. 1, p. 23) (iktar ’il quddiem is-“Sitt Direttiva tal-VAT”).


7      Sentenza tal-5 ta’ Mejju 199,(C-38/93, EU:C:1994:188, punt 9). Boehringer tirreferi wkoll għall-punt 12 tal-istess sentenza, u s-sentenzi tas-17 ta’ Settembru 2002, Town & County Factors (C-498/99, EU:C:2002:494, punt 30); tas-27 ta’ Marzu 2014, Le Rayon d’Or (C-151/13, EU:C:2014:185, punt 29) u s-sentenza Elida Gibbs, punt 27. Fis-sentenza tal-aħħar, il-Qorti tal-Ġustizzja osservat li kienet ġurisprudenza stabbilita li “l-ħlas huwa l-valur ‘suġġettiv’, jiġifieri, il-valur attwalment irċevut f’kull każ speċifiku, u mhux valur stmat skont il-kriterji oġġettivi” [traduzzjoni mhux uffiċjali].


8      Sentenza tas-16 ta’ Jannar 2014 (C-300/12, EU:C:2014:8).


9      Hawnhekk Boehringer tirreferi għall-punti 29 u 35 tas-sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja tas-27 ta’ Marzu 2014, Le Rayon d’Or (C-151/13, EU:C:2014:185) u l-punt 28 tas-sentenza Elida Gibbs. Il-Kummissjoni tirreferi għas-sentenzi tat-3 ta’ Lulju 1997, Goldsmiths (C-330/95, EU:C:1997:339, punt 15); u tas-26 ta’ Jannar 2012, Kraft Foods Polska (C-588/10, EU:C:2012:40, punt 20).


10      Il-Kummissjoni tistrieħ fuq id-digriet tad-9 ta’ Diċembru 2011, Connoisseur Belgium (C-69/11, mhux ippubblikat, EU:C:2011:825, punt 21) u s-sentenza tat-8 ta’ Ġunju 2006, L.u.P. (C-106/05, EU:C:2006:380, punt 48) u l-ġurisprudenza ċċitata.


11      Il-Kummissjoni tirreferi għad-Dokument tal-Bundestag 17/3698, p. 60 u 61 (http://dipbt.bundestag.de/dip21/btd/17/036/1703698.pdf).


12      Sentenza tas-16 ta’ Jannar 2014 (C-300/12, EU:C:2014:8).


13      Sentenza tal-15 ta’ Ottubru 2002 (C-427/98, EU:C:2002:581).


14      Il-Ġermanja tiċċita s-sentenza tal-21 ta’ Novembru 2013, Dixon’s Retail (C-494/12, EU:C:2013:758, punt33) insostenn ta’ dan l-argument. Ir-Renju Unit jirreferi għas-sentenzi tal-5 ta’ Frar 1981, Coöperatieve Aardappelenbewaarplaats (C-154/80, EU:C:1981:38, punt 12) tat-23 ta’ Novembru 1988, Naturally Yours Cosmetics (C-230/87, EU:C:1988:508, punt 11); u tat-8 ta’ Marzu 1988, Apple and Pear Development Council, (C-102/86, EU:C:1988:120, punti 11 u 12).


15      Il-Ġermanja tiċċita s-sentenza tas-7 ta’ Novembru 2013, Tulică u Plavosin (C-249/12 u C-250/12, EU:C:2013:722, punt 34) insostenn ta’ dan l-argument.


16      Ibid. punt 33.


17      Il-Ġermanja tistrieħ fuq is-sentenza tal-15 ta’ Mejju 2001, Primbrack (C-34/99, EU:C:2001:271, punt 25).


18      Ir-Renju Unit jistrieħ fuq is-sentenza tat-22 ta’ Novembru 2011, Office des produits wallons, C-184/00, EU:C:2002:629, punt 18.


19      Il-Ġermanja tirreferi għas-sentenzi tal-25 ta’ Mejju 1993, Bally, C-18/92, EU:C:1993:212, punt 16; u tal-15 ta’ Mejju 2001, Primback, C-34/99, EU:C:2001:271, punt 38.


20      Il-Ġermanja tirreferi, fost l-oħrajn, għas-sentenzi tal-10 ta’ April 2008, Marks &Spencer (C-309/06, EU:C:2008:2011, punt 49); tad-19 ta’ Lulju 2012, Lietuvos geležinkeliai (C-250/11, EU:C:2012:496, punt 45); u tas-6 ta’ Novembru 2014, Feakins (C-335/13, EU:C:2014:2343, punti 49 u 51).


21      Ir-Renju Unit jiċċita s-sentenzi tal-15 ta’ Novembru 2012, Zimmermann (C-174/11, EU:C:2012:716) u tad-19 ta’ Diċembru 2012, Grattan (C-310/11, EU:C:2012:822) insostenn tal-argumenti tiegħu.


22      Ara l-konklużjonijiet tal-Avukat Ġenerali Kokott fis-sentenza Grattan, (C-310/11 EU:C:2012:568, punt 32), fejn l-Avukat Ġenerali osservat li “l-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet, għall-ewwel darba fis-sentenza Elida Gibbs, li anki tnaqqis tal-valur taxxabbli għandu, taħt ċerti kundizzjonijiet, ikun ammess anki jekk il-korrispettiv previst fil-kuntratt jibqa’ ma jinbidilx”. Ninnota wkoll li kif sostnut fl-osservazzjonijiet bil-miktub ta’ Boehringer, osservazzjoni importanti magħmula mill-Avukat Ġenerali Wathelet fil-punt 29 tal-konklużjonijiet tiegħu fil-kawża Ibero Tours (C-300/12, EU:C:2013:502) ma ġietx ikkontradetta mill-Qorti tal-Ġustizzja f’dik il-kawża. L-Avukat Ġenerali Wathelet osserva li għalkemm “il-Qorti tal-Ġustizzja kkunsidrat lill-persuna taxxabbli bħala ‘l-ewwel ħolqa f’katina ta’ servizzi’, din hija riferenza għall-fatti tal-kawża li tat lok għas-sentenza Elida Gibbs, fejn il-manifattur li offra tnaqqis tal-prezz lill-konsumatur finali kien jinsab fil-bidu tal-katina tal-valur iktar milli l-espressjoni ta’ kundizzjoni preliminari biex ikun jista’ jibbenefika mit-tnaqqis tal-ammont taxxabbli”.


23      Sentenza tas-16 ta’ Jannar 2014 (C-300/12, EC:C:2014:8).


24      Sentenza tad-29 ta’ Mejju 2001, Freemans (C-86/99, EU:C: 2001:291,punt 33).


25      Ibid.


26      Sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja tas-16 ta’ Jannar 2014,Ibero Tours (C-300/12, EU:C:2014:8, punt 29).


27      Ibid. punt 31.


28      Ibid. punt 32.


29      Ibid. punt 30.


30      Sentenza tad-19 ta’ Lulju 2012, International Bingo Technology (C-377/11, EU:C:2012:503, punt 31). Ara wkoll is-sentenza tal-5 ta’ Mejju 1994, Glawe (C-38/93, EU:C:1994:188) u tal-24 ta’ Ottubru 2013, Metropol Spielstätten (C-440/12, EU:C:2013:687).


31      Sentenza tad-19 ta’ Lulju 2012, International Bingo Technology (C-377/11, EU:C:2012:503, punt 19). Dan is-suġġeriment sar mill-qorti tar-rinviju nazzjonali f’dik il-kawża.


32      Il-Qorti tal-Ġustizzja waslet għal din il-konklużjoni fil-kuntest tal-predeċessur tal-Artikolu 73 tad-Direttiva 2006/112, jiġifieri l-Artikolu 11A(1)(a) tas-Sitt Direttiva.


33      Sentenza tad-19 ta’ Lulju 2012, International Bingo Technology (C-377/11, EU:C:2012:503, punt 28).


34      Ninnota wkoll li l-iskontijiet li ħallset Boehringer ma jaqgħux fil-kwistjonijiet preklużi fil-kalkolu tal-ammont taxxabbli li jidher fl-Artikolu 79 tad-Direttiva 2006/112.


35      Kif iseħħ, skont il-ġurisprudenza, meta servizz ta’ karta ta’ kreditu jntuża fi tranżazzjoni ta’ bejgħ bejn il-konsumaturi u l-ħwienet. Ara, pereżempju, is-sentenza tal-15 ta’ Mejju 2001, Primback (C-34/99, EU:C:2002:271).


36      Sentenza tad-29 ta’ Mejju 2001, Freemans (C-86/99, EU:C:2001:291, punt 30). Ara wkoll il-konklużjonijiet tal-Avukat Ġenerali Stix-Hackl fis-sentenza Town and County Factors (C-498/99, EU:C:2001:494, punt 74). L-Avukat Ġenerali Jacobs fil-kawża Glawe, (C-38/93, EU:C:1994:81), osserva fil punt 16 li t-“tranżazzjonijiet tal-logħob ftit li xejn huma adattati għat-taxxa fuq il-valur miżjud” [traduzzjoni mhux uffiċjali].


37      Sentenza tas-17 ta’ Settembru 2002, Town and County Factors (C-498/99, EU:C:2002:494, punt 30). Ara wkoll il-konklużjonijiet tal-Avukat Ġenerali Kokott fil-kawża Grattan (C-310/11, EU:C:2012:568, punt 45).


38      Sentenza tas-7 ta’ Ottubru 2010, Loyalty Management(C–53/09 u C-55/09, EU:C:2010:590, punt 39).


39      Sentenza tal-10 ta’ Lulju 2008, Koninklijke Ahold (C-484/06, EU:C:2008:394, punt 36) li tiċċita s-sentenza Elida Gibbs, punt 24.


40      Ara, b’analoġija, is-sentenza tas-27 ta’ Marzu 2014, Rayon d’Or (C–151/13, EU:C:2014:815, punt 35).


41      Pereżempju s-sentenza tas-26 ta’ Jannar 2012, Kraft Foods PolskaSA (C-588/10, EU:C:2012:40, punt 27 u l-ġurisprudenza ċċitata); u tas-7 ta’ Novembru 2013, Tulică u Plavoşin (C-249/12 u C-250/12, EU:C:2013:722, punt 36).


42      Enfasi miżjuda minni. Ara pereżempju s-sentenza tas-26 ta’ Jannar 2012, Kraft Foods Polska (C-588/10, EU:C:2012:40, punt 27 u l-ġurisprudenza ċċitata).


43      Ara s-sentenzi tal-15 ta’ Mejju 2014, Almos Agrákülkereskedelmi (C-337/13, EU:C:2014:328, punt 22 u l-ġurisprudenza ċċitata); u tad-19 ta’ Diċembru 2012, Grattan (C–310/11, EU:C:2012:822, punt 35) fr-rigward tal-predeċessur tal-Artikolu 90 tad-Direttiva 2006/112, jiġifieri l-Artikolu 11C(1) tas-Sitt Direttiva tal-VAT.


44      Sentenza tal-25 ta’ April 2013, Il-Kummissjoni vs L-Isvezja (C-480/10, EU:C:2013:263, punt 17 u l-ġurisprudenza ċċitata).


45      Sentenza tas-7 ta’ Marzu 2017, RPO (C-390/15, EU:C:2017:174, punt 42 u l-ġurisprudenza ċċitata).


46      Ara d-digriet tar-rinviju.


47      Konklużjonijiet tal-Avukat Ġenerali Kokott, fil-kawża Di Maura (C-246/16, EU:C:2017:440, punt 21 u l-ġurisprudenza ċċitata).


48      Ara l-konklużjonijiet tal-Avukat Ġenerali Jacobs fil-kawża Il-Kummissjoni vs Il-Ġermanja (C-427/98, EU:C:2001:457, punt 110).