Available languages

Taxonomy tags

Info

References in this case

References to this case

Share

Highlight in text

Go

KONKLUŻJONIJIET TAL-AVUKAT ĠENERALI

SHARPSTON

ippreżentati fis-6 ta’ Ġunju 2013 (1)

Kawża C-189/11

Il-Kummissjoni Ewropea

vs

Ir-Renju ta’ Spanja

Kawża C-193/11

Il-Kummissjoni Ewropea

vs

Ir-Repubblika tal-Polonja

Kawża C-236/11

Il-Kummissjoni Ewropea

vs

Ir-Repubblika Taljana

Kawża C-269/11

Il-Kummissjoni Ewropea

vs

Ir-Repubblika Ċeka

Kawża C-293/11

Il-Kummissjoni Ewropea

vs

Ir-Repubblika Ellenika

Kawża C-296/11

Il-Kummissjoni Ewropea

vs

Ir-Repubblika Franċiża

Kawża C-309/11

Il-Kummissjoni Ewropea

vs

Ir-Repubblika tal-Finlandja

Kawża C-450/11

Il-Kummissjoni Ewropea

vs

Ir-Repubblika Portugiża

“VAT – Skema speċjali għall-aġenti tal-ivvjaġġar”






1.        F’din is-serje ta’ kawżi dwar nuqqas ta’ twettiq ta’ obbligu, il-Kummissjoni tikkontesta l-interpretazzjoni tad-Direttiva 2006/112 (2) ta’ tmien Stati Membri li jqisu li l-iskema ta’ marġni speċjali tal-VAT għall-aġenti tal-ivvjaġġar (iktar ’il quddiem: “l-iskema ta’ marġni”) stabbilita fl-Artikoli 306 sa 310 ta’ din id-direttiva (Anness I ta’ dawn il-konklużjonijiet) tapplika irrispettivament minn jekk il-konsumatur ikunx effettivament vjaġġatur jew le. Abbażi tat-terminoloġija użata f’ċerti verżjonijiet lingwistiċi tad-dispożizzjonijiet inkwistjoni, din l-interpretazzjoni tissejjaħ “l-approċċ tal-konsumatur”. Il-Kummissjoni tiddikjara li, skont il-leġiżlazzjoni (u skont il-prassi fl-Istati Membri l-oħra), l-iskema ta’ marġni tapplika biss fejn il-konsumatur huwa l-vjaġġatur. Din l-interpretazzjoni tagħha, abbażi tat-terminoloġija fil-verżjonijiet lingwistiċi l-oħra, tissejjaħ “l-approċċ tal-ivvjaġġatur”. Din hija essenzjalment il-kwistjoni prinċipali f’dawn il-kawżi kollha, u l-unika kwistjoni f’sebgħa minnhom. Jiena ser nindirizza biss din il-kwistjoni f’dawn il-konklużjonijiet.

2.        Fir-rigward tar-Renju ta’ Spanja biss, il-Kummissjoni toġġezzjona wkoll għal tliet aspetti ulterjuri tar-regoli nazzjonali dwar l-iskema ta’ marġni, li jirrigwardaw, rispettivament, l-esklużjoni mill-iskema ta’ marġni ta’ sitwazzjonijiet li fihom aġenziji tal-ivvjaġġar li jbigħu bl-imnut ibigħu vjaġġi organizzati kollox inkluż minn aġenziji li jbigħu bl-ingrossa, id-dikjarazzjoni tal-ammont ta’ VAT inkluż fil-prezz u d-determinazzjoni tal-ammont taxxabbli għal perijodu ta’ taxxa. Jiena ser nindirizza dawn il-kwistjonijiet f’konklużjoni separata, ippreżentata l-lum ukoll.

 Id-Direttiva dwar vjaġġi kollox inkluż

3.        Id-definizzjonijiet inklużi fl-Artikolu 2 tad-Direttiva dwar vjaġġi kollox inkluż (3) ma humiex direttament rilevanti f’dan il-każ. Madankollu jistgħu jipprovdu sfond utili sabiex tinftiehem l-iskema ta’ marġni. Għal dak li jirrigwarda d-Direttiva dwar vjaġġi kollox inkluż:

“1.      ‘pakkett’ [kollox inkluż] tfisser it-tagħqid irranġat minn qabel ta’ mhux anqas minn tnejn minn dawn li ġejjin meta jinbiegħu jew jiġu offruti għall-bejgħ bi prezz inklużiv u meta s-servizz ikopri perjodu ta’ aktar minn erbgħa u għoxrin siegħa jew jinkludi akkomodazzjoni ta’ bil-lejl:

(a)      trasport;

(b)      akkomodazzjoni;

(ċ)      servizzi turistiċi oħra mhux anċillari għat-trasport jew l-akkomodazzjoni u li jammontaw għal parti sinifikanti tal-pakkett.

[...];

2.      ‘l-organizzatur’ tfisser il-persuna li [...] jorganizza pakketti u jbigħhom jew joffrihom għall-bejgħ, kemm jekk direttament kif ukoll jekk permezz ta’ bejjiegħ;

3.      ‘il-bejjiegħ’ tfisser il-persuna li tbiegħ jew toffri għal bejgħ il-pakkett imlaqqa’ mill-organizzatur;

4.      ‘il-konsumatur’ tfisser il-persuna li tieħu jew taċċetta li tieħu l-pakkett [...] jew xi persuna oħra li f’isimha il-kuntrattur ewlieni jaċċetta li jixtri l-pakkett [...] jew xi persuna li lilha l-kuntrattur ewlieni jew xi wieħed mill-benefiċjarji l-oħra jittrasferixxi il-pakkett [...];

5.      ‘il-kuntratt’ tfisser il-ftehim li jorbot lill-konsumatur ma’ l-organizzatur u/jew mal-bejjiegħ.”

 L-iskema ta’ marġni

4.        L-iskema ta’ marġni għandha l-bidu tagħha fl-Artikolu 26 tas-Sitt Direttiva tal-VAT (Anness II ta’ dawn il-konklużjonijiet) (4). Is-sustanza tagħha hija sempliċi. Meta aġent tal-ivvjaġġar, li jkun qed jaġixxi f’ismu, juża l-provvisti u s-servizzi ta’ persuna taxxabbli oħra fil-provvista ta’ faċilitajiet tal-ivvjaġġar, it-tranżazzjonijiet kollha għandhom jitqiesu bħala provvista unika, suġġetta għall-VAT fl-Istat Membru tal-aġent tal-ivvjaġġar. L-ammont taxxabbli jitqies li huwa l-marġni tal-aġent tal-ivvjaġġar – id-differenza bejn l-ispejjeż tiegħu inkluż il-VAT għall-provvisti u servizzi li huwa jinkludi fil-pakkett kollox inkluż li jbigħ u l-prezz, eskluża l-VAT, li huwa jitlob għal dak il-pakkett.

5.        L-iskema ta’ marġni ma kinitx inkluża fl-abbozzi inizjali jew irriveduti għal leġiżlazzjoni tal-Kummissjoni, u għalhekk ma hemm ebda storja leġiżlattiva miktuba li minnha tista’ tittieħed direttament indikazzjoni dwar l-għan tagħha. Madankollu, huwa paċifiku f’dawn il-proċeduri li l-għan kien doppju: li jiġu ssemplifikati l-affarijiet għall-aġenti tal-ivvjaġġar li inkella jkollhom inaqqsu jew jitolbu l-VAT tal-input fi Stati Membri differenti u li jiġi żgurat li kull servizz ikun intaxxat fejn ipprovdut.

6.        Mingħajr arranġament bħal dak tal-iskema ta’ marġni, aġent tal-ivvjaġġar jew operatur tal-ġiti li jgħaqqad vaganza jew vjaġġ kollox inkluż fl-Unjoni Ewropea jkun suġġett għall-VAT tal-output fuq il-prezz kollu tal-pakkett fl-Istat Membru tiegħu. Huwa jkollu jiġbor lura l-VAT imposta fuqu, ħafna drabi fi Stati Membri oħra, għall-provvisti bħal trasport, akkomodazzjoni, ikliet, ġiti bil-gwida, cruises jew attivitajiet ta’ divertiment organizzati pprovduti f’dawk l-Istati Membri. Dan mhux biss ikun jinkludi kumplessità amministrattiva sinjifikattiva iżda, b’riżultat ta’ dan, dawn is-servizzi jkunu suġġetti għall-VAT mhux fl-Istat Membru li fih ikunu fil-fatt ġew ipprovduti u kkunsmati iżda fl-Istat Membru li fih inxtara l-pakkett kollox inkluż. Dħul mill-VAT sinjifikattiv jista’ għalhekk jiġi ttrasferit mill-Istati Membri li jipprovdu destinazzjonijiet turistiċi għal dawk li jipprovdu t-turisti.

7.        Madankollu, minbarra dawn l-effetti, l-iskema ta’ marġni bħala prinċipju hija newtrali fir-rigward tas-sistema tal-VAT. Fuq il-katina kollha ta’ provvisti, ma huwiex impost iktar jew inqas minn dak li huwa l-każ, u, bħala prinċipju, ebda ammont residwu ma jintrabat irrevokabbilment fi stadju intermedjarju, b’tali mod li jkun ta’ piż fuq wieħed mill-operaturi ekonomiċi involuti. Eżempju komparattiv jista’ jgħin f’dan ir-rigward.

8.        Jekk l-ispejjeż ta’ (pereżempju, trasport, lukanda u ristorant) servizzi mixtrija mill-aġent tal-ivvjaġġar u inklużi fil-pakkett huma 100, eskluża l-VAT, jekk il-marġni nett tal-aġent tal-ivvjaġġar fuq dawk is-servizzi huwa 20 u jekk il-VAT hija mħallsa bl-20 % (fl-Istati Membri kkonċernati kollha, jekk hemm iktar minn wieħed), allura:

–        skont l-iskema normali, l-aġent tal-ivvjaġġar jixtri b’100, flimkien mal-VAT ta’ 20, bi prezz ta’ 120 inkluża l-VAT; iżid il-marġni tiegħu ta’ 20 mal-prezz eskluża l-VAT, ibigħ b’120, flimkien ma’ VAT ta’ 24, bi prezz ta’ 144 inkluża l-VAT; inaqqas il-VAT tal-input ta’ 20 u jiġġustifika lill-awtorità tat-taxxa d-differenza ta’ 4 bejn output u input VAT;

–        skont l-iskema ta’ marġni, l-aġent tal-ivvjaġġar jixtri b’100, flimkien mal-VAT ta’ 20, bi prezz ta’ 120 inkluża l-VAT; iżid il-marġni tiegħu ta’ 20 mal-prezz inkluża l-VAT, ibigħ b’ 140, flimkien ma’ VAT ta’ 4, bi prezz li jinkludi l-VAT ta’ 144; ma jnaqqas ebda VAT tal-input iżda jiġġustifika lill-awtorità tat-taxxa l-VAT tal-output ta’ 4 biss fuq il-marġni tiegħu ta’ 20.

Fiż-żewġ każijiet, il-prezz tal-bejgħ inkluża l-VAT huwa ta’ 144 u l-awtoritajiet tat-taxxa jiġbru VAT ta’ 24, bil-piż kollu impost fuq ix-xerrej tal-pakkett kollox inkluż.

9.        Meta s-servizzi inkwistjoni huma pprovduti fi Stat Membru wieħed jew iktar li ma jkunx dak li fih jinbigħ il-pakkett kollox inkluż, taħt l-iskema normali l-aġent tal-ivvjaġġar ma jistax sempliċement inaqqas il-VAT tal-input ta’ 20 mill-VAT tal-output tiegħu ta’ 24. Sakemm ma jkunx irreġistrat għall-VAT f’dawk l-Istati Membri, huwa jkollu jgħaddi mill-proċess pjuttost ikkumplikat tat-talba għal rifużjoni hemmhekk (5), fejn jista’ jkollu jistenna għal żmien kunsiderevoli, b’kuntrast mas-sistema ta’ tnaqqis immedjat meta tranżazzjonijiet huma limitati għal Stat Membru uniku. Barra minn hekk, l-Istati Membri inkwistjoni ma jiġbru ebda VAT fuq servizzi pprovduti fit-territorju tagħhom. Madankollu, taħt l-iskema ta’ marġni, ma tqum ebda waħda minn dawn id-diffikultajiet.

10.      Ma hemmx kontenzjuż bejn il-partijiet fir-rigward tal-prinċipji stabbiliti hawn fuq. Id-differenza fl-interpretazzjoni tirrigwarda biss jekk, sabiex tapplika l-iskema ta’ marġni, il-persuna li tixtri l-pakkett kollox inkluż għandhiex tkun vjaġġatur (il-persuna li effettivament tikkonsma s-servizz jew provvisti oħra (6)) jew tistax tkun ukoll aġent tal-ivvjaġġar ieħor. Din il-kwistjoni tqum b’mod partikolari, milli jidher, peress li sar komuni ħafna li aġenti tal-ivvjaġġar jew operaturi turistiċi (“organizzaturi” fit-terminoloġija tad-Direttiva dwar vjaġġi kollox inkluż) jgħaqqdu vaganza jew vjaġġ kollox inkluż li huma jbigħu lill-aġent jew operatur ieħor (“bejjiegħ” fit-terminoloġija tad-Direttiva dwar vjaġġi kollox inkluż) qabel ma jsir il-bejgħ finali. Madankollu, ikun hemm inqas skop ta’ pożizzjonijiet diverġenti li kieku l-lingwa tal-leġiżlazzjoni tal-UE kienet iktar konsistenti.

11.      Fis-sitt lingwi li fihom is-Sitt Direttiva kienet ġiet abbozzata oriġinarjament (id-Daniż, l-Olandiż, l-Ingliż, il-Franċiż, il-Ġermaniż u t-Taljan), il-kelma “vjaġġatur” jew l-ekwivalenti tagħha kienet użata fl-Artikolu 26 kollu, minbarra fil-verżjoni Ingliża, li użat “klijenti” darba biss, fid-definizzjoni tal-portata tal-iskema fl-Artikolu 26(1): “where the travel agents deal with customers in their own name and use the supplies and services of other taxable persons in the provision of travel facilities” (7).

12.      Bi tkabbir suċċessiv, din l-anomalija nxterdet f’diversi verżjonijiet lingwistiċi oħra, u ġiet estiża, f’ċerti każijiet, għal waqtiet fejn l-Ingliż juża “vjaġġatur”.

13.      Fis-Sitt Direttiva, il-verżjoni Estonjana, Latvijana, Litwana, Maltija, Pollakka, Portugiża, Slovakka, Slovena u Svediża segwiet il-mudell Ingliż, bl-użu ta’ “klijenti” darba biss, waqt li dik Finlandiża, Griega, Ungeriża u Spanjola segwiet il-lingwi oriġinali l-oħra bl-użu ta’ “vjaġġatur” tul it-test kollu. Fil-verżjoni Ċeka “klijent” kienet użata tul it-test kollu, anki fejn l-Ingliż intuża “vjaġġatur”.

14.      Fid-Direttiva 2006/112, il-mudell tbiddel kemmxejn. Il-ħames lingwi oriġinali (fl-1977) minbarra l-Ingliż (id-Daniż, l-Olandiż, l-Ingliż, il-Franċiż, il-Ġermaniż u t-Taljan), flimkien maċ-Ċek, l-Estonjan, il-Grieg, l-Ungeriż, il-Latvijan, il-Litwan, is-Sloven u s-Spanjol jużaw dejjem “vjaġġatur”. Il-mudell Ingliż jinsab fil-verżjoni Bulgara, Maltija, Pollakka u Svediża. “Klijent” hija użata dejjem fil-verżjoni Portugiża, Rumena u Slovakka. Il-Finlandiż juża “klijent” fi tliet waqtiet u “vjaġġatur” fi tnejn (8).

15.      Fl-2002, il-Kummissjoni pproponiet emendi għall-Artikolu 26 tas-Sitt Direttiva (9), li kienu jinkludu s-sostituzzjoni tal-kelma “vjaġġatur” ma’ “klijent” fl-Artikolu kollu (10).

16.      Fil-memorandum spjegattiv tagħha (11), il-Kummissjoni tat ir-raġunijiet li ġejjin għall-proposta ta’ tibdil:

“[...] waħda mill-problemi prinċipali mressqa mill-Istati Membri u mill-aġenti tal-ivvjaġġar hija l-fatt li l-iskema tista’ strettament tkun applikata biss meta servizz tal-ivjaġġar inbigħ lil vjaġġatur. Tali regola kienet magħmula għas-sitwazzjoni tas-suq fl-1977, meta vjaġġi kollox inkluż kienu prinċipalment mibjugħa minn aġent tal-ivvjaġġar direttament lill-vjaġġatur. Illum is-sitwazzjoni nbidlet b’mod kunsiderevoli. Iktar persuni qegħdin joperaw fis-settur u provvista ta’ vjaġġi kollox inkluż hija iktar ifframmentata milli fl-1977. Għalhekk iktar u iktar servizzi tal-ivjaġġar huma pprovduti jew lil aġenti tal-ivvjaġġar oħra jew lil persuni taxxabbli li jużaw servizzi tal-ivvjaġġar bħala inċentiv għall-persunal tagħhom jew fil-qafas tan-negozju tagħhom, pereżempju, seminars.

Is-sitwazzjoni attwali, fejn l-iskema speċjali ma tapplikax meta servizz tal-ivvjaġġar jinbigħ lil persuna li ma hijiex vjaġġatur, ma għadhiex tiżgura li d-dħul mill-VAT ikun allokat lill-Istat Membru fejn effettivament isir il-konsum. Meta aġent tal-ivvjaġġar ibigħ vjaġġ kollox inkluż lil aġent tal-ivvjaġġar ieħor, għandhom jiġu applikati r-regoli normali ta’ tassazzjoni. Dan ifisser li huwa għandu jkun jista’ jnaqqas il-VAT tal-input li huwa ħallas lill-fornituri tiegħu u li jitlob il-VAT fl-Istat Membru fejn huwa stabbilit fuq il-valur kollu tal-provvista tiegħu fi tranżitu ta’ vjaġġ kollox inkluż lit-tieni aġent tal-ivvjaġġar. F’dak il-każ id-dħul mill-VAT fuq il-provvisti inizjali (pereżempju akkomodazzjoni f’lukanda) ma jibqax allokat lill-Istat Membru fejn is-servizzi differenti jiġu kkunsmati, iżda jmur lura lill-Istat Membru fejn l-aġent tal-ivvjaġġar huwa stabbilit.

Sabiex jevitaw dan, diversi Stati Membri b’industriji turistiċi kbar japplikaw interpretazzjoni differenti għal dan l-artikolu, u jestendu l-portata tal-iskema speċjali għal provvisti ta’ servizzi tal-ivvjaġġar minn aġenti tal-ivvjaġġar lil klijenti li ma humiex vjaġġaturi. Ir-riżultat huwa li l-għan oriġinali ta’ din l-iskema, is-semplifikazzjoni u t-tassazzjoni fl-Istat Membru tal-konsum jintlaħqu aħjar.

Madankollu, dan iwassal għal applikazzjonijiet differenti tal-iskema speċjali fil-Komunità, sitwazzjoni li ma hijiex kompatibbli mal-funzjonament it-tajjeb tas-suq intern u li tfixkel il-kompetizzjoni bejn negozjanti stabbiliti fi Stati Membri differenti. Din hija sitwazzjoni inaċċettabbli u għalhekk il-Kummissjoni tipproponi li l-ewwel sentenza tal-Artikolu 26(2) tkun emendata billi jitħassru l-kliem ‘lill-vjaġġatur’.

Il-konsegwenza ta’ dan hija li l-portata tal-iskema speċjali titwessa’ b’mod sostanzjali. Fil-verżjoni emendata tagħha, l-iskema speċjali għandha tapplika għall-provvisti kollha minn aġenti tal-ivvjaġġar taħt il-kundizzjonijiet imsemmija fl-Artikolu 26(1), irrispettivament min-natura tal-klijent (persuna privata, persuna taxxabbli, negozju, aġenti tal-ivvjaġġar oħra, eċċ.)”. [traduzzjoni mhux uffiċjali]

17.      Il-proposta għadha ma ġietx adottata. Hija għadha quddiem il-Kunsill, li donnu għadu ma laħaqx ftehim dwarha.

 Proċedura

18.      Essenzjalment, dawn huma ċ-ċirkustanzi li fihom, fl-2006, il-Kummissjoni analizzat l-applikazzjoni tal-iskema ta’ marġni madwar l-Unjoni Ewropea u adottat il-pożizzjoni li 13-il Stat Membru kienu qed jimplementawha b’mod żbaljat (speċifikatament, huma ħadu l-approċċ tal-klijent pjuttost milli l-approċċ tal-vjaġġatur). Sussegwentement ftit minn dawn l-Istati Membri (12) emendaw il-leġiżlazzjoni tagħhom, iżda oħrajn le. Għalkemm il-Kummissjoni xorta xtaqet li tara l-proposta ta’ emenda tagħha implemetata, hija kkunsidrat li l-uniformità kienet essenzjali fis-suq intern and li l-vantaġġ kompetittiv mhux ġust li jgawdu ċerti operaturi turistiċi għandu jiġi eliminat (13).

19.      B’mod konformi mal-proċedura stabbilita fl-Artikolu 226 KE (li issa sar l-Artikolu 258 TFUE), fit-23 ta’ Marzu 2007 il-Kummissjoni għaldaqstant bagħtet ittri ta’ intimazzjoni lit-tmien Stati Membri kollha kkonċernati f’dawn il-kawżi. Fid-dawl tar-risposti tagħhom, fid-29 ta’ Frar 2008 hija bagħtet opinjonijiet motivati lil sebgħa minn dawn l-Istati Membri u fid-9 ta’ Ottubru 2009 lit-tmien wieħed, ir-Renju ta’ Spanja.. Ġaladarba l-Istati Membri ma kkonformawx ruħhom mal-opinjonijiet motivati, il-Kummissjoni ppreżentat dawn ir-rikorsi bejn l-20 ta’ April u l-1 ta’ Settembru 2011. Hija titlob dikjarazzjonijiet fis-sens li, billi jippermettu lill-aġenti tal-ivvjaġġar japplikaw l-iskema ta’ marġni meta jipprovdu servizzi tal-ivvjaġġar lil persuni li ma humiex vjaġġaturi, l-Istati Membri naqsu milli jwettqu l-obbligi tagħhom skont l-Artikoli 306 sa 310 tad-Direttiva 2006/112.

20.      Kien hemm proċedura bil-miktub kompleta f’kull kawża, bl-eċċezzjoni tal-Kawża C-293/11 Il-Kummissjoni vs Il-Greċja, li fiha l-Kummissjoni rrifjutat id-dritt tagħha li tippreżenta risposta. Diversi Stati Membri intervjenew billi ppreżentaw dikjarazzjonijiet ta’ intervent fil-kawżi ta’ xulxin. Seduta magħquda nżammet fis-6 ta’ Marzu 2013 li fiha l-Kummissjoni u l-Istati Membri kollha kkonċernati għamlu s-sottomissjonijiet orali tagħhom.

21.      Huwa paċifiku fil-kawżi kollha li l-leġiżlazzjoni nazzjonali rilevanti tieħu l-approċċ tal-klijent. Għalhekk inqis li ma huwiex neċessarju li hawnhekk tiġi stabbilita din il-leġiżlazzjoni. Il-kwistjoni (l-unika kwistjoni f’sebgħa mill-kawżi u l-ewwel kwistjoni fil-Kawża C-189/11 Il-Kummissjoni vs Spanja) hija sempliċement jekk dak huwiex l-approċċ korrett u jekk, kif issostni l-Kummissjoni, interpretazzjoni korretta tal-Artikoli 306 sa 310 tad-Direttiva 2006/112 tirrikjedix li l-Istati Membri japplikaw l-approċċ tal-vjaġġatur.

 Ġabra fil-qosor tal-argumenti prinċipali

22.      Il-Kummissjoni u l-Istati Membri konvenuti kollha jaqblu li: (i) l-għanijiet tal-iskema ta’ marġni huma li jiġu ssemplifikati l-proċeduri u li jiġi żgurat ġbir xieraq tad-dħul tal-VAT mingħajr ma tidderoga b’mod ieħor mis-sistema tal-VAT; (ii) waqt li issa huwa komuni li vjaġġi jew vaganzi kollox inkluż jitfasslu minn aġent tal-ivvjaġġar jew operatur tal-ġiti u jinbigħu lill-aġent jew operatur l-ieħor qabel il-bejgħ finali lill-vjaġġatur jew lil min ikun sejjer vaganza, dan ma kienx il-każ meta s-Sitt Direttiva kienet adottata fl-1977; (iii) interpretazzjoni uniformi hija neċessarja sabiex tiġi żgurata applikazzjoni armonizzata tar-regoli tal-VAT fl-Istati Membri kollha li ma tagħmilx differenza bejn aġenti tal-ivvjaġġar; (iv) l-approċċ tal-klijent jinkludi l-aħjar interpretazzjoni sabiex jintlaħqu l-għanijiet tal-iskema ta’ marġni; u (v) dan l-approċċ huwa fil-fatt segwit fl-Istati Membri konvenuti. Peress li dawn il-punti kollha ma humiex ikkontestati, ma jidhirx li huwa utili li jsir xi argument iddettaljat dwarhom; barra minn hekk, nista’ naċċetta dawn il-punti kollha, u ma għandhix niddedikalhom kunsiderazzjonijiet ulterjuri fl-evalwazzjoni tiegħi iktar ’il quddiem. Għandu jingħad sempliċement li, fir-rigward ta’ (i) u (iv), stabbilixxejt l-essenzjali fil-preżentazzjoni tiegħi dwar l-iskema ta’ marġni (14), li (ii) u (v) huma fatti aċċettati u li (iii) ma hijiex kontroversjali.

23.      Filwaqt li ma hemmx kontenzjuż dwar il-bżonn ta’ interpretazzjoni unika u armonizzata fl-Unjoni, il-Kummissjoni tqis li l-interpretazzjoni iktar wiesgħa involuta fl-approċċ tal-klijent ma tistax tintlaħaq mingħajr bdil fil-leġiżlazzjoni (il-pożizzjoni ta’ de lege ferenda), filwaqt li l-Istati Membri konvenuti jqisu li d-dispożizzjonijiet kif inhuma jistgħu – u għandhom – jirċievu dik l-interpretazzjoni iktar wiesgħa (il-pożizzjoni ta’ de lege lata).

24.      Iċ-ċentru tal-argument tal-Kummissjoni huwa lingwistiku. F’okkażżjoni waħda biss minn ħamsa, waħda biss minn sitt verzjonijiet tal-lingwi oriġinali tal-Artikolu 26 tas-Sitt Direttiva użat it-terminu “klijent”; fl-okkażżjonijiet l-oħra kollha u fil-verżjonijiet lingwistiċi l-oħra kollha – b’mod partikolari f’dik li fiha t-test finali ġie diskuss u approvat – it-terminu “vjaġġatur” kien użat dejjem. L-intenzjoni tal-leġiżlatur kienet għalhekk ċara li l-iskema ta’ marġni għandha tkun ristretta għall-każijiet li fihom bejgħ mill-aġent tal-ivvjaġġar kien dirett lejn vjaġġatur (15).

25.      Barra minn hekk, fl-opinjoni tal-Kummissjoni, żewġ frażijiet użati fid-dispożizzjoni ma jkunux jagħmlu sens mod ieħor. Jekk it-tifsira kienet “klijent”, il-kelma “f’isimhom” fl-Artikolu 26(1) tas-Sitt Direttiva (Artikolu 306(1) tad-Direttiva 2006/112) kienet tkun inutili, peress li aġenti tal-ivvjaġġar dejjem jaġixxu f’isimhom fil-konfront tal-klijenti tagħhom (dawk li jixtru direttament mingħandhom), għalkemm mhux dejjem fil-konfront tal-vjaġġaturi (li jistgħu jkunu l-istess persuni). Issa, fl-Artikolu 26(2) tas-Sitt Direttiva (Artikoli 307 u 308 tad-Direttiva 2006/112), il-frażijiet “ipprovdut [...] lill-vjaġġatur” u “imħallas mill-vjaġġatur” ma jkunux jagħmlu sens jekk ix-xerrej tas-servizz ikun aġent tal-ivvjaġġar ieħor: fejn il-pakkett kollox inkluż imfassal minn aġent tal-ivvjaġġar partikolari jinbigħ lil aġent tal-ivvjaġġar ieħor qabel ma jinbigħ lill-vjaġġatur, kif tista’ tiġi kkalkolata l-marġni tal-ewwel aġent tal-ivvjaġġar (il-bażi taxxabbli tal-VAT) jekk il-pakkett kollox inkluż għandu jiġi “ttrattat bħala servizz waħdu pprovdut [minn dak] l-aġent ta’ l-ivvaġġjar [lill-vjaġġatur]” iżda t-tieni aġent tal-ivvjaġġar japplika l-marġni tiegħu stess?

26.      Il-Kummissjoni tenfasizza wkoll li, skont ġurisprudenza stabbilita, dispożizzjonijiet li għandhom in-natura ta’ eċċezzjoni għal prinċipju għandhom jiġu interpretati b’mod restrittiv (16). L-iskema ta’ marġni hija eċċezzjoni għall-prinċipju ta’ tassazzjoni f’kull stadju fil-katina ta’ tranżazzjonijiet u tnaqqis tat-taxxa tal-input f’kull stadju qabel l-istadju tal-bejgħ (17).

27.      Għalkemm hija taqbel li l-approċċ tal-klijent huwa aħjar sabiex jintlaħqu l-għanijiet tal-iskema ta’ marġni, il-Kummissjoni tenfasizza li l-Istati Membri għandhom l-obbligu japplikaw il-leġiżlazzjoni tal-VAT tal-Unjoni anki jekk jikkunsidraw li ma hijiex perfetta (18).

28.      Madankollu, il-Kummissjoni tispeċifika li, fl-opinjoni tagħha (li donnha tirriżulta mill-iskop tal-iskema pjuttost milli mill-formulazzjoni tal-leġiżlazzjoni), l-iskema ta’ marġni għandha tapplika meta negozju, li (bħala persuna ġuridika) ma jistax huwa stess ikun “vjaġġatur”, jixtri vjaġġ kollox inkluż sabiex jintuża’ mill-persunal tiegħu. Li huwa rilevanti huwa sempliċement li l-pakkett ma għandux jinbigħ lill-vjaġġatur proprju.

29.      Għall-kuntrarju, l-Istati Membri konvenuti (19) jenfażizzaw il-bżonn li jiġi żgurat li jintlaħqu l-għanijiet tal-iskema ta’ marġni.

30.      Fir-rigward tal-punt lingwistiku prinċipali tal-Kummissjoni, huma jsostnu li l-kliem użat f’waħda mill-verżjonijiet lingwistiċi ta’ dispożizzjoni tad-dritt tal-UE ma jistax iservi bħala bażi unika għall-interpretazzjoni ta’ din id-dispożizzjoni jew jingħata prijorità fil-konfront tal-verżjonijiet lingwistiċi l-oħra. Fil-każ ta’ diverġenza bejn il-verżjonijiet lingwistiċi differenti, id-dispożizzjoni inkwistjoni għandha tiġi interpretata skont l-istruttura ġenerali u l-għan tal-leġiżlazzjoni li tifforma parti minnha (20). Dan l-approċċ teleoloġiku ġie addottat mill-Qorti tal-Ġustizzja sabiex tikkonstata li l-iskema ta’ marġni tapplika għal-lukandier li joffri lill-klijenti tiegħu pakkett li jinkludi akkomodazzjoni, trasport tar-ritorn u ġita bil-pullman, fejn is-servizzi ta’ trasport jinxtraw mingħand terzi persuni, anki jekk huwa ma huwiex, formalment, aġent tal-ivvjaġġar jew operatur tal-ġiti (21). Bl-istess mod hija għandha tiġi applikata hawnhekk sabiex tiżgura li l-għanijiet tal-iskema jintlaħqu b’mod korrett.

31.      L-assurditajiet li l-Kummissjoni tara fl-użu ta’ ċerti frażijiet, fl-opinjoni tal-Istati Membri, ma humiex konklussivi. Il-verżjoni Ingliża tad-dispożizzjonijiet (li minnha jirriżultaw il-verżjonijiet kollha l-oħra ta’ “klijent”) ma titkellimx dwar aġenti tal-ivvjaġġar li jitrattaw mal-klijenti tagħhom f’isimhom iżda li jitrattaw mal-klijenti (li ma humiex neċessarjament u direttament tagħhom) f’isimhom. Għalhekk ma hemm ebda inutilità ovvja f’tali formulazzjoni – li fi kwalunkwe każ, inżammet mill-Kummissjoni fl-emendi proposti minnha. Madankollu, peress li huwa speċifikat li l-iskema ta’ marġni ma għadhiex tapplika għall-aġenti tal-ivvjaġġar li jaġixxu biss bħala intermedjarji, il-kliem “f’isimhom” jista’ jkun ineffettiv f’kull interpretazzjoni. Issa, kif ikkonstatat il-Qorti tal-Ġustizzja, il-kliem “imħallas mill-vjaġġatur” ma jistax jiġi interpretat litteralment iżda jista’ jinkludi ħlasijiet minn terzi (22).

32.      L-Istati Membri konvenuti josservaw ukoll li l-Qorti tal-Ġustizzja sostniet diversi drabi li r-rekwiżit ta’ interpretazzjoni stretta ta’ eċċezzjonijiet għall-prinċipji tas-sistema tal-VAT ma jfissirx li t-termini użati għandhom jinftehmu b’tali mod li jipprekludu eċċezzjonijiet mill-effett intiż tagħhom, u li kwalunkwe interpretazzjoni għandha tkun konsistenti mal-għanijiet li jridu jintlaħqu u konformi mal-prinċipju ta’ newtralità fiskali (23).

33.      L-Istati Membri jsostnu li r-riferiment tal-Kummissjoni għall-Kawża C-304/05 Il-Kummissjoni vs Spanja (24) ma hijiex rilevanti. Dak il-każ kien jirrigwarda dispożizzjoni tas-Sitt Direttiva li l-interpretazzjoni tagħha kienet ċara mill-formulazzjoni tagħha. Hawnhekk, huwa evidenti li l-formulazzjoni tista’ tqajjem interpretazzjonijiet differenti, kif fil-fatt għamlet.

 Evalwazzjoni

34.      F’dawn il-proċeduri, il-Qorti tal-Ġustizzja tinsab f’pożizzjoni skomda. Ma hemm ebda mudell konsistenti fil-mod kif il-verżjonijiet lingwistiċi eżistenti tal-Artikoli 306 sa 310 tad-Direttiva 2006/112 jużaw il-kliem “klijent” u “vjaġġatur” (fejn ebda waħda minnhom ma hija ddefinita). Proposta tal-Kummissjoni sabiex tirrettifika s-sitwazzjoni (li fiha nnifisha lanqas ma hija mudell ta’ konsistenza lingwistika) ma ġietx milqugħa fil-Kunsill, li quddiemu kienet ġiet sottomessa iktar minn għaxar snin ilu. Jidher li hemm, jekk mhux staġnar, tal-inqas nuqqas ta’ intenzjoni komuni sabiex jiġi ddeterminat approċċ uniformi. Hemm żewġ interpretazzjonijiet, reċiprokament inkoerenti, b’argumenti favur kull waħda minnhom. Tmien Stati Membri jinterpretaw id-dispożizzjonijiet f’mod wieħed (qabel tal-inqas 13 kienu għamlu hekk), filwaqt li l-bqija – li ħadd minnhom ma pprova jintervjeni sabiex jissottometti l-perspettiva tiegħu – jinterpretawhom mod ieħor, mingħajr ma ebda approċċ ma huwa neċessarjament relatat ma jekk, fil-lingwi rilevanti, id-Direttiva 2006/112 tuża l-kelma “vjaġġatur” jew “klijent”.

35.      Huwa diffiċli li tiġi evitata l-impressjoni li l-Qorti tal-Ġustizzja qed tintalab tiddeċiedi dwar kwistjoni ta’ politika tal-VAT (u ta’ abbozzar tal-leġiżlazzjoni) li tmur lil hinn mill-kapaċità jew volontà tal-Istati Membri u tal-leġiżlatur.

36.      Fi kwalunkwe każ, il-Qorti tal-Ġustizzja għandha tipprovdi interpretazzjoni legali tat-test kurrenti li għandha tiddetermina jekk ir-rikorsi tal-Kummissjoni (fir-rigward tal-kwistjoni li tirrigwarda din il-konklużjoni) humiex fondati jew le.

37.      F’dan il-kuntest, in-numru ta’ Stati Membri li adottaw approċċ wieħed jew l-ieħor ma jistax fl-opinjoni tiegħi jkun fattur ta’ rilevanza legali għall-analiżi tal-Qorti tal-Ġustizzja (anki jekk jista’ jkun kunsiderazzjoni politika ta’ ċertu rilevanza għal-leġiżlatur). Ikun x’ikun l-eżitu ta’ din l-analiżi, numru sinjifikattiv ta’ Stati Membri ser jintalbu jemendaw il-leġiżlazzjoni tagħhom. Bl-istess mod, jidhirli li valur persważiv żgħir jista’ jingħata lil diffikulatjiet prattiċi li jistgħu jqumu għall-aġenti tal-ivvjaġġar taħt kull interpretazzjoni kieku din kellha tiġi applikata b’mod uniformi – minbarra, ovvjament, dawk li l-iskema ta’ marġni hija speċifikatament intiża li tevita. Probabbilment ebda approċċ ma huwa perfett fil-prattika iżda, jekk tal-inqas tmien (qabel, tal-inqas 13) Stati Membri rnexxielhom jimplementaw id-dispożizzjonijiet b’mod partikolari fuq perijodu sinjifikattiv, kwalunkwe diffikultajiet involuti minn din l-implementazzjoni (ikkunsidrati waħedhom, pjuttost milli bħala parti minn kunflitt intern sħiħ) jidhru li probabilment ma humiex deċiżivi.

38.      Li kieku d-dispożizzjonijiet li jirregolaw l-iskema ta’ marġni kienu inekwivoċi, it-tifsira ċara tagħhom għandha bħala prinċipju tipprevali, anki jekk din iddgħajjef sa ċertu punt l-għanijiet tal-iskema ta’ marġni. Fl-opinjoni tiegħi, madankollu, huma jħallu spazju għall-interpretazzjoni u l-Qorti tal-Ġustizzja għandha tikkunsidra l-għan u l-istruttura ġenerali ta’ dik l-iskema u d-deċiżjonijiet preċedenti tagħha f’dak il-kuntest (25).

39.      Ma jidhirx li tista’ tinstab risposta minn analiżi ddettaljata tal-mod aleatorju kif intużaw it-termini “vjaġġatur” u “klijent” jew l-ekwivalenti tagħhom fil-verżjonijiet lingwistiċi differenti tal-Artikoli 306 sa 310 tad-Direttiva 2006/112. Il-Kummissjoni ssostni li l-kelma “klijent” intużat darba biss f’waħda minn sitt verżjonijiet ta’ lingwi oriġinali tal-Artikolu 26 tas-Sitt Direttiva u spjegat kif din l-anomalija qamet u kienet sussegwentement estiża. Hija konvinta – u jiena ma narax bżonn li nitfa’ dubju fuq din il-konvinżjoni – li l-intenzjoni tal-Kunsill kienet li juża l-kelma “vjaġġatur” tul it-test kollu.

40.      Madankollu, ma naħsibx li jista’ neċessarjament jiġi dedott, minn intenzjoni li tintuża l-kelma “vjaġġatur” b’mod konsistenti, intenzjoni kumplimentari li tirrestrinġi l-applikazzjoni tal-iskema ta’ marġni għal sitwazzjonijiet li fihom l-aġent tal-ivvjaġġar jitratta direttament ma’ persuna fiżika li ser tikkonsma jew tgawdi s-servizz ipprovdut.

41.      Huwa minnu li, preliminarjament, huwa diffiċli li “vjaġġatur” tiġi interpretata li tinkludi “aġent tal-ivvjaġġar ieħor”. Madankollu, qari kuntestwali fid-dawl tal-istruttura ġenerali u l-għan tad-dispożizzjonijiet jista’ jwassal għal interpretazzjoni usa’.

42.      Minn naħa, il-kelma “vjaġġatur” ma tistax tingħata interpretazzjoni strettament literali fil-kuntest tal-iskema ta’ marġni. Għal Robert Louis Stevenson (26), li tivvjaġġa b’tama seta’ kien aħjar milli tasal, iżda t-tama setgħet naqsitlu li kieku kien qed jiffaċċja titjiriet tard, post limitat fl-ajruplan mimli jew ikel mingħajr togħma fuq platti żgħar tal-plastik. Għal ħafna persuni ta’ llum li jmorru vaganza, jekk mhux għal kollha, l-importanza nbidlet: hija d-destinazzjoni pjuttost milli l-vjaġġ li hija importanti (27), u wieħed jista’ jirriżerva vaganza f’resort jew akkomodazzjoni oħra permezz ta’ aġent tal-ivvjaġġar waqt li jirranġa l-mezzi li bihom jasal huwa stess. Dan tal-aħħar kien, speċifikatament, il-każ tal-“motoring holidays” fil-Kawża Van Ginkel (28), li l-Qorti tal-Ġustizzja kkonstatat li taqa’ fl-iskema ta’ marġni. Barra minn hekk, huwa ċar li persuna tista’ tixtri vjaġġ kollox inkluż sabiex jintuża minn ħaddieħor, iżda jkun sorprendenti kieku t-trattament tal-VAT tax-xiri kellu jiddependi fuq jekk ix-xerrej huwiex effettivament il-vjaġġatur jew qarib, akkompanjatur fil-vaganza eċċ. Fil-fatt lanqas ma hemm raġuni għalfejn vaganza rriżervata permezz ta’ aġent tal-ivvjaġġar għandha tinvolvi kwalunkwe vjaġġar sinjifikattiv: jista’ jkun iktar konvenjenti (jew forsi irħas, fil-każ ta’ offerti promozzjonali) li wieħed jirriżerva soġġorn kollox inkluż fi spa resort fil-belt stess fejn wieħed joqgħod permezz ta’ aġent tal-ivvjaġġar iktar milli direttament (29). Għalhekk, għal dak li jirrigwarda l-iskema ta’ marġni, il-“vjaġġatur” ma huwiex neċessarjament dak li “jivvjaġġa”, u “faċilitajiet tal-ivvjaġġar” jew “ġita” ma humiex meħtieġa jifformaw parti mill-pakkett li għalih l-aġent tal-ivvjaġġar għandu japplika l-iskema.

43.      Min-naħa l-oħra, mingħajr ma hemm ebda bżonn li jsiru konklużjonijiet speċifiċi mill-mod li bih “klijent” jew l-ekwivalenti tiegħu ntuża f’verżjonijiet lingwistiċi differenti, is-sempliċi fatt li t-terminu kien permess li jidħol fil-leġiżlazzjoni u jimmultiplika donnu jwassal għall-pożizzjoni li l-leġiżlatur qatt ma ta importanza deċiżiva lill-użu tal-kelma “vjaġġatur”. Madankollu għandu jiġi nnotat li l-użu dejjem jikber tat-terminu “klijent” fid-dispożizzjonijiet leġiżlattivi akkumpanja l-frekwenza dejjem tikber tal-bejgħ ta’ vaganzi jew vjaġġi kollox inkluż bejn aġenti tal-ivvjaġġar.

44.      Għalhekk jidhirli li l-intenzjoni tal-leġiżlatur li jintuża terminu uniku sabiex tiġi indikata persuna li tixtri l-vjaġġ, akkomodazzjoni jew servizzi simili mingħand aġent tal-ivvjaġġar – u “vjaġġatur” kien terminu konvenjenti għall-użu – ma jirrikjedix li t-tifsira ta’ dak it-terminu tkun ristretta għal kategorija partikolarment dejqa ta’ dawk il-persuni.

45.      Fi kwalunkwe każ, il-Kummissjoni stess lanqas ma trid tinterpreta “vjaġġatur” litteralment: hija tinkludi taħt dan it-terminu, pereżempju, entità ta’ negozju li tixtri servizzi għall-użu tal-impjegati tagħha, fejn fl-opinjoni tagħha l-unika kundizzjoni hija li l-pakkett kollox inkluż ma għandux jinbigħ lill-klijent finali.

46.      Għalhekk ma nistax inqis il-kliem tad-dispożizzjonijiet li jirregolaw l-iskema ta’ marġni bħala inekwivoċi, anki abbażi tal-preżunzjoni li l-intenzjoni oriġinali kienet li jintuża dejjem it-terminu “vjaġġatur” – li fih innifsu huwa ambigwu.

47.      B’hekk, fl-opinjoni tiegħi t-terminu jista’ jiġi interpretat b’mod li jinkludi l-klijenti li ma humiex il-persuni fiżiċi li effettivament igawdu mis-servizzi ta’ vjaġġ jew ta’ vaganza mixtrija mingħand l-aġent tal-ivvjaġġar (jew, bħal ma tissuġġerixxi l-Kummissjoni, dawk li jixtru għall-benefiċju ta’ tali persuni), u fil-fatt b’mod li jinkludi aġenti tal-ivvjaġġar oħra li mbagħad jerġgħu jbigħu s-servizzi. Fid-dawl tal-inċertezza bejn il-verżjonijiet lingwistiċi, għandu jiġi interpretat b’dan il-mod jekk dan huwa meħtieġ mill-għan u l-istruttura ġenerali tal-iskema ta’ marġni. Fid-dawl ta’ dan ir-rekwiżit, il-Qorti tal-Ġustizzja diġà interpretat “aġent tal-ivvjaġġar” bħala li jinkludi lukandier li joffri pakkett ta’ akkomodazzjoni li jinkludi trasport u ġiti u negozjant li jorganizza vjaġġi lingwistiċi u ta’ studju barra mill-pajjiż (30). Paralleliżmu ieħor jista’ jsir mal-interpretazzjoni tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-frażi “persuni li jieħdu parti fl-isport” – li kif hija rrikonoxxiet, fl-użu normali tirreferi għal persuni naturali biss – bħala li tista’ tinkludi persuni ġuridiċi u assoċjazzjonijiet li ma humiex irreġistrati għall-finijiet tal-Artikolu 13A(1)(m) tas-Sitt Direttiva (li issa sar l-Artikolu 132(1)(m) tad-Direttiva 2006/112) (31).

48.      Huwa kruċjali li, jekk il-bejgħ ta’ vjaġġi jew vaganzi kollox inkluż minn aġent tal-ivvjaġġar jew operatur tal-ġiti lill-aġent tal-ivvjaġġar ieħor li jerġa’ jbigħu jiġi eskluż mill-applikazzjoni tal-iskema ta’ marġni, dan imur direttament kontra ż-żewġ għanijiet li – kif inhu paċifiku f’dawn il-proċeduri – l-iskema kienet intiża li tilħaq.

49.      Il-Qorti tal-Ġustizzja rrikonoxxiet l-għan li jiġu adattati regoli normali fuq il-post ta’ tassazzjoni, l-ammont taxxabbli u tnaqqis tat-taxxa tal-input sabiex tittieħed inkunsiderazzjoni l-multiplikazzjoni tas-servizzi fi vjaġġ jew vaganza kollox inkluż u tal-postijiet li fihom huma pprovduti, li jfissru diffikultajiet prattiċi għall-aġenti tal-ivvjaġġar u operaturi tal-ġiti ta’ natura li jfixxklu l-operat tagħhom (32). Meta aġent tal-ivvjaġġar A jifforma pakkett li jinkludi, pereżempju, ġita bil-karozza tal-linja f’diversi Stati Membri, bl-akkomodazzjoni, ikliet fir-ristoranti u żjarat tal-attrazzjonijiet turistiċi f’kull wieħed minnhom, u jbigħ dak il-pakkett lill-aġent tal-ivvjaġġar B, li jbigħu lill-persuni naturali li ser jipparteċipaw fil-ġita, huwa A li jiltaqa’ mad-diffikultajiet prattiċi involuti kollha, mhux B. Anki jekk il-post tal-provvista tal-bejgħ ta’ A lil B ma huwiex l-Istat Membru li fih B huwa stabbilit, bħala prinċipju d-diffikultajiet ta’ B ma humiex ikbar minn dawk involuti f’sempliċi provvista transkonfinali – jiġifieri, il-bżonn li jieħu rifużjoni jew tnaqqis tat-taxxa tal-input imħallsa fuq tranżazzjoni fi Stat Membru ieħor. Is-sitwazzjoni ta’ B waħedha ma tiġġustifikax neċessarjament l-applikazzjoni tal-iskema ta’ marġni. Għall-kuntrarju, A għandu jitratta mat-taxxa tal-input fuq servizzi differenti b’rati differenti fi Stati Membri differenti – is-sitwazzjoni proprja li l-iskema ta’ marġni hija intiża li tħaffef. Madankollu taħt l-approċċ tal-vjaġġatur sostnut mill-Kummissjoni f’dawn il-proċeduri huwa B waħdu li jibbenefika mill-iskema, filwaqt li A ma huwiex.

50.      Kunsiderazzjonijiet paragunabbli japplikaw fir-rigward tat-tieni għan, dak li jiġi żgurat li d-dħul mill-VAT jitqassam b’mod korrett lill-Istati Membri li fihom is-servizz rilevanti jkun fil-fatt ipprovdut u riċevut. Jekk, fl-eżempju ta’ hawn fuq, l-iskema ta’ marġni ma tiġix applikata għall-bejgħ minn A lil B, A jiġbor lura l-ammont tal-VAT imposta fuq servizzi pprovduti lil u li tgawdew mit-turisti fl-Istati Membri li żaru, proċess li probabbilment jirriżulta fi ħlas nett lilu ta’ parti kbira minn jew it-total ta’ dawn l-ammonti (33) u telf tad-dħul mill-VAT f’dawk l-Istati Membri. Għalkemm armonizzata fuq livell tal-Unjoni Ewropea, il-VAT hija taxxa nazzjonali, intaxxata f’kull Stat Membru b’rati u taħt regoli ddettaljati differenti. Fl-Artikolu 1(2) tad-Direttiva 2006/112 hija kklassifikata bħala “taxxa ġenerali fuq il-konsum”. Għalkemm it-Titolu V (l-Artikoli 31 sa 61) tad-Direttiva 2006/112 jistabilixxi regoli partikolari fir-rigward tal-post tal-provvisti fejn hemm element transkonfinali, huwa inerenti fl-idea ta’ taxxa fuq il-konsum li hija għandha tikkristallizza ruħha fil-ħin u post tal-konsum effettiv (jiġifieri, għal taxxa ta’ diversi stadji mhux kumulattiva bħall-VAT, il-konsum finali fl-aħħar tal-katina tal-provvista). Fis-sitwazzjoni inkwistjoni, is-servizzi rilevanti huma pprovduti u kkonsmati fiżikament fl-istess Stat Membru. L-element transkonfinali huwa, fir-rigward ta’ dawk is-servizzi, essenzjalment artifiċjali – il-provvista fl-Istat Membru ta’ A huwa tas-servizzi ta’ A, mhux ta’ dawk il-fornituri ta’ servizzi fl-Istat Membru li fih issir iż-żjara. Għalhekk hija mhux biss tmur kontra l-għanijiet tal-iskema ta’ marġni iżda wkoll kontra l-prinċipju fundamentali tas-sistema komuni tal-VAT li dik l-iskema hija intiża li tilqa’ li kieku d-dħul magħmul mill-konsum fi Stat Membru wieħed kellu jakkumula għall-benefiċju ta’ Stat Membru l-ieħor li fih ebda wieħed mis-servizzi li direttament iwassal għal dak il-konsum ma kien ipprovdut.

51.      Huwa minnu li derogi minn sistemi ġenerali għandhom ikunu interpretati b’mod restrittiv iżda, bħal ma osservaw l-Istati Membri, dan ma jfissirx li t-termini użati għandhom jinftehmu b’tali mod li jipprekluduhom mill-effett intiż tagħhom. Hawnhekk, l-interpretazzjoni proposta mill-Kummissjoni tagħmel eżattament dan (34).

52.      Abbażi ta’ dan, jiena neċessarjament nikkonkludi mhux biss li l-approċċ tal-klijent huwa aħjar mill-approċċ tal-vjaġġatur sabiex jintlaħqu l-għanijiet tal-iskema ta’ marġni, iżda wkoll li dan tal-aħħar fil-fatt ifixkel dawk l-għanijiet f’sitwazzjonijiet tat-tip li fihom il-Kummissjoni targumenta li hija għandha tiġi applikata. Inqis li din il-konklużjoni hija biżżejjed sabiex tiġġustifika li r-rikorsi kollha tal-Kummissjoni f’dawn il-każijiet jiġu miċħuda (bil-kundizzjoni li, fil-Kawża C-189/11 Il-Kummissjoni vs Spanja, jifdal li jiġu ddeterminati tliet kwistjonijiet ulterjuri).

53.      B’hekk, jista’ jkun utili li jissemmew fil-qosor punti prinċipali oħra magħmula mill-Istati Membri konvenuti li jsostnu wkoll din il-perspettiva u li tingħata risposta għal ċerti argumenti mqajma mill-Kummissjoni.

54.      L-ewwel nett, l-Istati Membri jenfażizzaw il-prinċipju ta’ newtralità fiskali inerenti fis-sistema tal-VAT, fis-sens li l-VAT ma għandhiex tiġi applikata b’mod li toħloq distorsjoni tal-kompetizzjoni bejn il-fornituri (35). Huma josservaw li, peress li (bħal ma spjegajt fil-punti 49 u 50 iktar ’il fuq) id-diffikultajiet prattiċi u amministrattivi involuti fit-tlaqqigħ ta’ vjaġġ kollox inkluż ma jitħaffux mill-interpretazzjoni tal-Kummissjoni fejn il-pakkett kollox inkluż jinbigħ lill-aġent tal-ivjaġġar ieħor, din l-interpretazzjoni tiffavorixxi operaturi ta’ ġiti u aġenziji tal-ivvjaġġar kbar fuq dawk iżgħar, li probabilment ikollhom inqas riżorsi neċessarji sabiex ilaħqu ma’ dawk id-diffikultajiet. Għalhekk dawn tal-aħħar huma inqas kapaċi jfasslu pakketti kollox inkluż għall-bejgħ lil aġenti tal-ivvjaġġar oħra. Barra minn hekk, l-interpretazzjoni tal-Kummissjoni mingħajr ġustifikazzjoni tinvolvi trattament differenti għall-provvisti ta’ persuna taxxabbli għall-finijiet tal-VAT abbażi tal-identità tal-klijent pjuttost milli fuq il-kriterju tal-provvista jew tal-fornitur.

55.      Jiena naqbel ma’ din l-evalwazzjoni. Il-kriterju tal-kobor għandu jagħti lil aġenziji ikbar vantaġġ fuq aġenziji iżgħar anki f’modi oħra, iżda l-applikazzjoni tal-VAT ma għandhiex iżżid diskriminazzjoni ulterjuri. Huwa minnu wkoll li l-prinċipju ta’ newtralità, f’dan is-sens, ma huwiex regola tad-dritt primarju li tista’ tiddetermina l-validità ta’ dispożizzjoni, iżda prinċipju ta’ interpretazzjoni, li għandu jiġi applikat b’mod parallel ma’ prinċipji oħra simili (36). Madankollu, hawnhekk l-applikazzjoni tiegħu ssaħħaħ il-pożizzjoni li wasalt għaliha abbażi tal-prinċipju li jeħtieġ li dispożizzjoni li t-tifsira tagħha ma hijiex ċara (b’mod partikolari fejn hemm verżjonijiet lingwistiċi konfliġġenti) għandha tiġi interpretata fid-dawl tal-għan u l-istruttura ġenerali tar-regoli li minnhom tifforma parti.

56.      It-tieni nett, il-Kummissjoni argumentat li l-frażi “f’isimhom” fl-Artikolu 306 tad-Direttiva 2006/112 hija inutili jekk jiġi adottat l-approċċ tal-klijent, peress li l-aġenti tal-ivvjaġġar dejjem jitrattaw mal-klijenti tagħhom f’isimhom (li kieku dan ma kienx il-każ, il-persuni li jitrattaw magħhom ma jkunux il-klijenti tagħhom).

57.      Dan l-argument jidher dgħajjef. Filwaqt li huwa minnu li kelma jew frażi użata fil-leġiżlazzjoni għandha bħala prinċipju titqies li sservi l-għan intiż tagħha, ma nistax naċċetta li interpretazzjoni li sempliċement tevita inutilità tipprevali fuq waħda li b’mod iktar ċar isservi l-għan intiż mir-regoli kollha. L-inutilità teżisti wkoll fil-leġiżlazzjoni. Hawnhekk, il-frażi “f’isimhom” tista’ faċilment tinftiehem bħala antiċipazzjoni sempliċi tal-esklużjoni, fis-sentenza li ssegwi, ta’ aġenti tal-ivvjaġġar li jaġixxu biss bħala intermedjarji. Barra minn hekk nosserva li l-proposta tal-2002 tal-Kummissjoni għal emenda tal-Artikolu 26 tas-Sitt Direttiva, li suppost timplementa l-approċċ tal-klijent, tkompli tuża l-kliem “fejn l-aġenti tal-ivvjaġġar ikollhom x’jaqsmu mal-konsumaturi f’isimhom” – u għalhekk tkompli l-allegata inutilità.

58.      It-tielet nett, il-Kummissjoni ssostni li t-tifsira ta’ “marġni” fl-Artikolu 308 tad-Direttiva 2006/112 ma taħdimx jekk jiġi kkunsidrat l- approċċ tal-klijent. Jekk aġent tal-ivvjaġġar A jfassal pakkett kollox inkluż u jbigħu lill-aġent tal-ivvjaġġar B li jbigħu lil vjaġġatur, kif jista’ l-marġni ta’ A ikun id-differenza bejn il-prezz eskluż il-VAT imħallas mill-vjaġġatur u l-ispiża effettiva ta’ A tal-merkanzija u s-servizzi pprovduti minn persuni taxxabbli oħra għall-benefiċju dirett tal-vjaġġatur, meta l-prezz imħallas mill-klijent jinkludi mhux biss il-marġni ta’ A iżda wkoll il-marġni ta’ B?

59.      Jekk, skont il-leġiżlazzjoni, il-kelma “vjaġġatur” għandha, kif naħseb jien, tinftiehem b’mod wiesa’ sabiex tinkludi klijenti ta’ tipi differenti, b’mod partikolari, aġenti tal-ivvjaġġar oħra, il-problema tisparixxi (37). Barra minn hekk, kif osservaw l-Istati Membri, il-kliem “li għandu jitħallas mill-vjaġġatur” ma jistax jiġi interpretat litteralment f’dan il-kuntest (38).

60.      Ir-raba’ nett, il-Kummissjoni tirreferi għall-Kawża C-204/03 Il-Kummissjoni vs Spanja (39), fis-sens li Stati Membri ma jistgħux jinjoraw dispożizzjonijiet espressi tad-direttivi tal-VAT sabiex jipproduċu riżultat eqreb lejn l-għanijiet ġenerali ta’ dik il-leġiżlazzjoni.

61.      Hawnhekk ukoll, naqbel mal-Istati Membri li l-ġurispurdenza ma tipprekludix interpretazzjoni li tipproduċi tali riżultat sakemm ma tmurx kontra dispożizzjoni ċara u inekwivoka. Id-dispożizzjonijiet inkwistjoni f’dawn il-proċeduri, kif intwera b’mod wiesa’, ma humiex inekwivoċi.

62.      Fl-aħħar nett, madankollu, għandu jiġi rikonoxxut li l-approċċ tal-klijent ma huwiex rimedju għal kwalunkwe imperfezzjoni possibbli fl-iskema ta’ marġni. L-ikbar żvantaġġ tiegħu huwa stabbilit mill-Kummissjoni fil-memorandum spjegattiv għall-proposta tagħha għall-emendi tas-Sitt Direttiva:

“Diversi Stati Membri qajmu wkoll il-kwistjoni ta’ vjaġġi ta’ negozju u l-problema li din tikkawża lill-kumpanniji, li fil-fatt huma klijenti finali ta’ vjaġġi kollox inkluż, billi taħt id-dispożizzjonijiet ġodda proposti tal-Artikolu 26 mhux ser ikunu jistgħu jnaqsu l-VAT tal-input residwu. Jekk jordnaw vjaġġ kollox inkluż mingħand aġent tal-ivvjaġġar, huma jħallsu prezz li jinkludi l-VAT, u għalhekk din il-kumpannija ma tkunx tista’ tnaqqas dan l-ammont ta’ VAT minkejja li dan il-vjaġġ kollox inkluż jintuża għal skopijiet ta’ negozju. Dan jagħti lok għal VAT residwu fl-istadju intermedjarju ta’ konsum, li jmur kontra l-prinċipju bażiku ta’ newtralità tas-sistema tal-VAT tal-Komunità” (40). [traduzzjoni mhux uffiċjali]

63.      Għalkemm rikonoxxuta, din il-kwistjoni ma hijiex indirizzata fl-emenda proposta. F’dawn il-proċeduri, il-Kummissjoni tressaq interpretazzjoni li fiha t-terminu “vjaġġatur” jinkludi kumpanniji li jixtru vjaġġi għal negozju – fejn għalhekk, fil-fatt, tapplika sa dan il-punt l-approċċ tal-klijent (u, b’hekk, tinkludi VAT residwu fi stadju intermedju).

64.      Il-problema tista’ tiġi evitata biss jekk l-approċċ tal-vjaġġatur fl-interpretazzjoni l-iktar stretta tiegħu, sabiex tiġi applikata l-iskema ta’ marġni biss fejn il-klijent tal-aġent tal-ivvjaġġar kien persuna naturali li kkonsmat is-servizzi mibjugħa. Fejn il-klijent kien persuna ġuridika taxxabbli, tapplika s-sistema normali u, jekk is-servizzi mixtrija ntużaw strettament għall-finijiet ta’ negozju u kkostitwixxew komponenti tal-ispejjeż tal-outputs taxxabbli tan-negozju, il-VAT kollha fuq dawk is-servizzi, flimkien ma’ dik fuq il-marġni tal-aġenti tal-ivvjaġġar, tista’ titnaqqas mit-taxxa fuq dawk l-outputs u jiġi osservat il-prinċipju ta’ newtralità tal-VAT għal persuni taxxabbli.

65.      Madankollu din ma hijiex l-interpretazzjoni li l-Kummissjoni tipproponi għall-approċċ tal-vjaġġatur. Barra minn hekk, l-għanijiet tal-iskema ta’ marġni huma, kif inhu aċċettat, speċifikatament li jiġu ssemplifikati l-proċeduri u li jiġi żgurat it-tqassim korrett tad-dħul tal-VAT. Ma hemm ebda suġġeriment li hija kienet intiża wkoll sabiex tiggarantixxi tnaqqis sħiħ tat-taxxa tal-input fuq servizzi tal-ivvjaġġar użati għall-finijiet ta’ negozji taxxabbli, anki jekk dan seta’ kien għan mixtieq.

66.      L-eżistenza tal-kwistjoni li jiena ddeskrivejt ma twassalx, għalhekk, għar-reviżjoni tal-konklużjoni tiegħi li l-approċċ tal-klijent għandu japplika f’interpretazzjoni korretta tal-iskema ta’ marġni, bir-riżultat li r-rikorsi tal-Kummissjoni għandhom ikunu miċħuda sa fejn dawn jitolbu dikjarazzjonijiet fis-sens li, billi jippermettu lill-aġenti tal-ivvjaġġar japplikaw l-iskema ta’ marġni għall-provvista ta’ servizzi tal-ivvjaġġar lil persuni li ma humiex vjaġġaturi, l-Istati Membri naqsu milli jwettqu l-obbligi tagħhom skont l-Artikoli 306 sa 310 tad-Direttiva 2006/112.

 Spejjeż

67.      Skont l-Artikolu 138(1) tar-Regoli tal-Proċedura tal-Qorti tal-Ġustizzja, il-parti li titlef il-kawża għandha tbati l-ispejjeż, jekk dawn ikunu ntalbu. L-Istati Membri konvenuti kollha talbu l-ispejjeż. Skont l-Artikolu 140(1) tar-Regoli tal-Proċedura, Stati Membri li jintervjenu fil-kawża għandhom ibatu l-ispejjeż tagħhom.

 Konklużjoni

68.      Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet kollha preċedenti, jiena tal-opinjoni li – suġġett għall-evalwazzjoni u konklużjonijiet li jiena stabbilixxejt fil-konklużjoni separata fil-Kawża C-189/11 dwar l-ilmenti l-oħra kontra r-Renju ta’ Spanja – il-Qorti tal-Ġustizzja għandha:

–        tiċħad ir-rikorsi ppreżentati mill-Kummissjoni,

–        tordna lill-Kummissjoni tbati l-ispejjeż tal-Istati Membri konvenuti, u

–        tordna lill-Istati Membri intervenjenti jbatu l-ispejjeż tagħhom.


Anness I

 Artikoli 306 sa 310 tad-Direttiva 2006/112 (enfażi miżjuda)

 “Artikolu 306

1. L-Istati Membri għandhom japplikaw skema speċjali tal-VAT, skond dan il-Kapitolu, għal transazzjonijiet imwettqa minn aġenti ta’ l-ivjaġġar li jkollhom x’jaqsmu ma’ konsumaturi f’isimhom u li jużaw provvisti ta’ merkanzija jew servizzi pprovduti minn persuni taxxabbli oħrajn, fil-provvediment tal-faċilitajiet ta’ l-ivvjaġġar.

Din l-iskema speċjali m’għandhiex tapplika għall-aġenti ta’ l-ivvjaġġar li jaġixxu biss bħala intermedjarji u li għalihom japplika l-punt (ċ) ta’ l-ewwel paragrafu ta’ l-Artikolu 79 [(41)] għall-finijiet tal-kalkulazzjoni ta’ l-ammont tat-taxxa.

2. Għall-finijiet ta’ dan il-Kapitolu, operaturi turistiċi għandhom jitqiesu bħala aġenti ta’ l-ivvjaġġar.

 Artikolu 307

Tranżsazzjonijet li jsiru, skond il-kondizzjonijiet stabbiliti fl-Artikolu 306, mill-aġent ta’ l-ivvjaġġar fir-rigward ta’ vjaġġ għandhom ikunu kkunsidrati bħala servizz uniku pprovdut mill-aġent ta’ l-ivvaġġjar lill-vjaġġatur.

Hu għandu jkun taxxabbli fl-Istat Membru li fih l-aġent ta’ l-ivvjaġġar ikun stabilixxa n-negozju tiegħu jew għandu l-istabbiliment fiss minn fejn l-aġent ta’ l-ivvjaġġar ipprovda s-servizzi.

Artikolu 308


L-ammont taxxabbli u l-prezz mingħjar VAT, fit-tifsira tal-punt (8) ta’ l-Artikolu 226, fir-rigward tas-servizz uniku pprovdut mill-aġent ta’ l-ivvjaġġar għandu jkun il-marġni ta’ l-aġent ta’ l-ivvjaġġar, jiġifieri, id-differenza bejn l-ammont totali, mingħajr VAT, li għandu jitħallas mill-vjaġġatur u l-ispiża reali għall-aġent ta’ l-ivvjaġġar tal-provvisti ta’ merkanzija jew servizzi pprovduti minn persuni taxxabbli oħrajn, fejn dawk it-transazzjonijiet huma għall-benefiċċju dirett tal-vjaġġatur.

 Artikolu 309

Jekk transazzjonijet fdati mill-aġent ta’ l-ivvjaġġar lil persuni taxxabbli oħrajn huma mwettqa mit-tali persuni barra mill-Komunità, il-provvista ta’ servizzi mwettqa mill-aġent ta’ l-ivjaġġar għandha tkun trattat bħala attività intermedjarja eżenti skond l-Artikolu 153.

Jekk it-transazzjonijiet twettqu kemm ġewwa u barra mill-Komunità, hija biss il-parti tas-servizz ta’ l-aġent ta’ l-ivvjaġġar li għandha x’taqsam ma’ transazzjonijiet barra mill-Komunità li tista’ tkun eżentata.

 Artikolu 310

Il-VAT imposta lill-aġent ta’ l–ivvjaġġar minn persuni taxxabbli oħra għal transazzjonijiet imsemmija fl-Artikolu 307 u li huma ta’ benefiċċju dirett għall-vjaġġatur m’għandhomx ikunu jistgħu jitnaqqsu jew tingħata rifużjoni fi kwalunkwe Stat Membru”.


Anness II

 Artikolu 26 tas-Sitt Direttiva (enfażi miżjuda)

“Skema speċjali għall-aġenti ta’ l-ivvjaġġar

1.        L-Istati Membri għandhom japplikaw it-taxxa fuq il-valur miżjud għall-operazzjonijiet ta' l-aġenti ta’ l-ivjaġġar b’mod konformi mad-disposizzjonijet ta’ dan l-Artikolu, fejn l-aġenti ta’ l-ivvjaġġar ikollhom x’jaqsmu mal-klijenti f’isimhom u jużaw il-provvisti u s-servizzi ta’ persuni taxxabbli oħrajn fid-disposizzjonijiet ta’ l-faċilitajiet ta’ l-ivvjaġġar. Dan l-Artikolu m’għandux japplika għall-aġenti ta’ l-ivvjaġġar li jaġixxi biss bħala intermedjarji u jieħdu kont tat-taxxa b’mod konformi ma’ l-Artikolu 11A(3)(ċ) [(42)]. F’dan l-Artikolu l-aġenti ta’ l-ivvjaġġar jinkludu l-operaturi tal-ġiti.

2.        It-transazzjonijet li jsiru mill-aġent ta’ l-ivvjaġġar fir-rigward ta’ vjaġġ għandhom ikunu ttrattati bħala servizz waħdu pprovdut mill-aġent ta’ l-ivvaġġjar. Hu għandu jkun taxxabbli fl-Istat Membru li fih l-aġent ta’ l-ivvjaġġar ikun stabilixxa n-negozju tiegħu jew għandu l-istabbiliment fiss minn fejn l-aġent ta’ l-ivvjaġġar ipprovda s-servizzi. L-ammont taxxabbli u l-prezz esklussiv tat-taxxa, fit-tifsira ta’ l-Artikolu 22(3)(b), fir-rigward ta’ dan is-servizz għandu jkun il-marġini ta’ l-aġent ta’ l-ivvjaġġar, jiġifieri, id-differenza bejn l-ammont totali li għandu jkun imħallas mill-vjaġġatur, esklussiv tat-taxxa fuq il-valur miżjud, u l-ispejjeż attwali li l-aġent ta’ l-ivvjaġġar tal-provvisti u s-servizzi pprovduti minn persuni taxxabbli oħrajn fejn dawn it-transazzjonijiet huma għall-benefiċċju dirett tal-vjaġġatur.

3.         Jekk it-transazzjonijet mill-aġent ta’ l-ivvjaġġar lill-persuni taxxabbli oħrajn huma mwettqa mit-tali persuni barra l-Komunità, is-servizz ta’ l-aġent ta’ l-ivjaġġar għandu jkun trattat bħala attività eżenti intermedjarja taħt l-Artikolu 15 (14). Fejn dawn it-transazzjonijiet twettqu kemm ġewwa u barra l-Komunità, il-parti biss ta’ l-aġent ta’ l-ivvjaġġar li għandha x’taqsam ma’ transazzjonijiet barra l-Komunità tista’ tkun eżentata.

4.        Taxxa miġbura mill-aġent ta’ l-ivvjaġġar minn persuni taxxabbli oħrajn fuq transazzjonijiet deskritti fil-paragrafu 2 li huma ta’ benefiċċju dirett tal-vjaġġatur, m’għandhomx ikunu eleġibbli għat-tnaqqis jew ħlas lura fi kwalunkwe Stat Membru”.


Anness III

 Terminoloġija użata fil-verżjonijiet lingwistiċi differenti






1 – Lingwa oriġinali: l-Ingliż.

2 –      Direttiva tal-Kunsill 2006/112/KE, tat-28 ta’ Novembru 2006, dwar is-sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud (ĠU 2006 L 347, p. 1; iktar ’il quddiem id-“Direttiva 2006/112”).

3 – Direttiva tal-Kunsill 90/314/KEE, tat-13 ta’ Ġunju 1990, dwar il-vjaġġi kollox kompriż (package travel), il-vaganzi kollox kompriż u t-tours kollox kompriż (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 13, Vol. 10 p. 132). L-Artikolu 1 jiddikjara li l-għan tagħha huwa “l-approssimazzjoni tal-liġijiet, ir-regolamenti u d-dispożizzjonijiet amministrattivi ta’ l-Istati Membri relatati ma’ pakketti mibjugħa jew offruti għall-bejgħ fit-territorju tal-Komunità”.

4 – Is-Sitt Direttiva tal-Kunsill 77/388/KEE, tas-17 ta’ Mejju 1977, dwar l-armonizzazzjoni tal-liġijiet tal-Istati Membri dwar taxxi fuq il-valur tal-bejgħ - Sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud: bażi uniformi ta’ stima (ĠU 1977 L 145, p. 1; iktar ’il quddiem “is-Sitt Direttiva”). L-Artikoli 306 sa 310 tad-Direttiva 2006/112 sempliċement ifasslu mill-ġdid l-istruttura u l-formulazzjoni tal-Artikolu 26 tas-Sitt Direttiva biss, mingħajr ma jġibu ebda tibdil fil-prinċipju (ara l-premessa 3 tal-Preambolu tad-Direttiva 2006/112).

5 – Skont id-dispożizzjonijiet ta’ dik li issa hija d-Direttiva tal-Kunsill 2008/9/KE, tat-12 ta’ Frar 2008, li tistabbilixxi regoli dettaljati għar-rifużjoni tat-taxxa fuq il-valur miżjud, prevista fid-Direttiva 2006/112/KE, għal persuni taxxabbli mhux stabbiliti fl-Istat Membru ta’ rifużjoni iżda stabbiliti fi Stat Membru ieħor (ĠU 2008 L 44, p. 23), li ħassret u ssostitwixxiet it-Tmien Direttiva tal-Kunsill 79/1072/KEE, tas-6 ta’ Diċembru 1979, dwar l-armonizzazzjoni tal-liġijiet tal-Istati Membri rigward it-taxxi fuq id-dħul mill-bejgħ - Arranġamenti għar-rifużjoni tat-taxxa fuq il-valur miżjud lill-persuni taxxabbli li ma humiex stabbiliti fit-territorju tal-pajjiż (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 9, Vol. 1 p. 79).

6 – Għalkemm id-definizzjoni ta’ “vjaġġatur” tal-Kummissjoni hija fil-fatt kemmxejn iktar wiesgħa minn hekk – ara l-punt 28 iktar ’il quddiem.

7 – Fis-seduta l-Kummissjoni spjegat li t-test tas-Sitt Direttiva kien diskuss u ntlaħaq ftehim dwaru fil-Kunsill fil-verżjoni Franċiża tiegħu, li kienet intiża li sservi bħala l-bażi tal-lingwi l-oħra kollha; madankollu, għall-kuntrarju ta’ din l-intenzjoni, it-test finali Ingliż kien fil-fatt ibbażat fuq verżjoni parallela bl-Ingliż, li ma kinitx il-bażi tad-diskussjonijiet. Madankollu ma jistax jiġi miċħud li t-test ġie adottat fis-sitt lingwi kollha, fejn kull waħda mill-verżjonijiet hija awtentika b’mod indaqs.

8 –      Nirripproduċi t-test monolingwi tal-Artikoli 306 sa 310 tad-Direttiva 2006/112 fl-Anness I ta’ dawn il-konklużjonijiet, u tal-Artikolu 26 tas-Sitt Direttiva fl-Anness II. Fiż-żewġ każijiet, nuża l-korsiv għall kelma “vjaġġatur” jew “klijent”, skont il-każ, jew l-ekwivalenti tagħhom, f’kull eżempju. Fl-Anness III, nistabilixxi tabella li tindika l-kelma użata f’kull dispożizzjoni, f’kull verżjoni lingwistika differenti. Fis-seduta, il-Kummissjoni ddikjarat li l-Kunsill kien iddetermina t-test finali ta’ kull verżjoni lingwistika tad-Direttiva 2006/112, mingħajr ma l-Kummissjoni kienet f’pożizzjoni li tirreaġixxi għal kwalunkwe tibdil.

9 – Abbozz ta’ Direttiva tal-Kunsill li temenda d-Direttiva 77/388/KEE fir-rigward tal-iskema speċjali għall-aġenti tal-ivjaġġar (COM(2002) 64 finali).

10 – Dik kienet, fi kwalunkwe każ, l-intenzjoni. Fil-fatt, tal-inqas il-verżjoni Franċiża, Griega, Taljana u Svediża tad-dispożizzjonijiet ġodda proposti kollha jidhru li żammew il-kelma “vjaġġatur” tal-inqas f’waqt wieħed.

11 –      Fil-punt 4.1.2.1.

12 –      Ċipru, l-Ungerija, il-Latvija u r-Renju Unit. Il-Pajjiżi l-Baxxi emendaw il-leġiżlazzjoni tagħhhom fi stadju ulterjuri (mill-1 ta’ April 2012) u proċeduri paralleli li kienu saru kontra dak l-Istat Membru (Kawża C-473/11) kienu ġew irtirati.

13 – Ara l-istqarrijiet għall-istampa tal-Kummissjoni IP/08/333 u IP/11/76.

14 – L-għan tas-semplifikazzjoni tal-proċedura tal-aġenti tal-ivvjaġġar kien, barra minn hekk, enfażizzat b’mod ripetittiv mill-Qorti tal-Ġustizzja (ara, pereżempju, Kawża C-31/10 Minerva Kulturreisen, Ġabra p. I-12889, punti 17 u 18 u l-ġurisprudenza ċċitata). L-għan tat-tqassim korrett tat-taxxa kien enfażizzat mill-Avukat Ġenerali Tizzano fil-konklużjonijiet tiegħu għal First Choice Holidays (Kawża C-149/01, Ġabra p. I-6289, punt 25, nota ta’ qiegħ il-paġna 13).

15 –      Ara, madankollu, il-punt 28 iktar ’il quddiem.

16 – Ara, għal eżempju reċenti, Kawża C-360/11 Il-Kummissjoni vs Spanja li għadha ma ġietx ippubblikata fil-Ġabra, punt 18 u l-ġurisprudenza ċċitata.

17 – Ara l-Artikolu 1(2) tad-Direttiva 2006/112.

18 – Kawża C-204/03 Il-Kummissjoni vs Spanja Ġabra p. I-8359, punt 28 u l-ġurisprudenza ċċitata.

19 – Ma naħsibx li huwa utili li hawnhekk jiġu attribwiti argumenti individwali – li fi kwalunkwe każ, minnhom jirriżulta biss sommarju – lil Stati Membri individwali.

20 – Ara, pereżempju, Kawża C-41/09 Il-Kummissjoni vs Il-Pajjiżi l-Baxxi Ġabra p. I-831, punt 44 u l-ġurisprudenza ċċitata. Ara wkoll il-kawża EMU Tabac et, C-296/95 Ġabra p. I-1605, punt 36.

21 – Kawżi magħquda Madgett u Baldwin (C-308/96 u C-94/97 Ġabra p. I-6229, punti 18 sa 27). Ara wkoll il-kawża iSt (C-200/04 Ġabra p. I-8691, punti 22 et seq).

22 First Choice Holidays, iċċitata iktar’il fuq fin-nota ta’ qiegħ il-paġna 14, punt 28 tas-sentenza.

23 – Ara, għal eżempju reċenti ħafna fir-rigward tal-eżenzjonijiet, kawża PCF Clinic AB (C-91/12 li għadha ma ġietx ppubblikata fil-Ġabra, punt 23).

24 –      Iċċitata fin-nota ta’ qiegħ il-paġna 18; ara, b’mod partikolari, il-punt 25.

25 –      Ara l-ġurisprudenza ċċitata iktar ’il fuq fin-nota ta’ qiegħ il-paġna 20.

26 –      Virginibus puerisque, iv, El Dorado (1881).

27 – Hemm każijiet fejn ovvjament il-vjaġġ jew ġita nnifisha, jew parti minnha, hija l-għan (ċerti cruises, pereżempju, jew ġiti ferrovjarji leġġendarji bħall-Orient Express), u oħrajn fejn it-trasport stess huwa l-uniku servizz mixtri mill-aġent tal-ivvjaġġar (b’mod partikolari, forsi, fil-każ ta’ vjaġġ ta’ negozju). Madankollu, parti sinjifikattiva min-negozju tal-aġenziji tal-ivvjaġġar tinvolvi pakketti li fihom is-servizzi disponibbli fid-destinazzjoni huwa l-komponent ċentrali, fejn it-trasport lejn u minn dik id-destinazzjoni jkun sempliċement aċċessorju inevitabbli.

28 – Kawża C-163/91 Ġabra p. I-5723.

29 – Fil-kawża Minerva Kulturreisen, iċċitata iktar ’il fuq fin-nota ta’ qiegħ il-paġna 14, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li l-iskema ta’ marġni ma kellhix tapplika għal bejgħ minn aġent tal-ivvjaġġar ta’ biljetti għall-opra biss “mingħajr ma tipprovdi servizz tal-ivvjaġġar”, iżda għamlitha ċara li servizzi tal-ivvjaġġar jinkludu l-akkomodazzjoni (ara l-punti 21 sa 28 tas-sentenza).

30 –      Ara, Madgett u Baldwin u iSt, rispettivament, it-tnejn iċċitati iktar ’il fuq fin-nota ta’ qiegħ il-paġna 21.

31 – Kawża Canterbury Hockey Club u Canterbury Ladies Hockey Club (C-253/07 Ġabra p. I-7821, punt 26 et seq). Nosserva li, f’dak il-każ, il-Kummissjoni kienet ikkunsidrat li d-dispożizzjoni “ma għandhiex tiġi interpretata letteralment, iżda sabiex tiġi ggarantita applikazzjoni effettiva tal-eżenzjoni li tipprevedi, skont is-servizzi inkwistjoni u li għalhekk huwa meħtieġ li jittieħed inkunsiderazzjoni mhux biss id-destinatarju formali jew legali ta’ dan is-servizz, iżda wkoll id-destinatarju konkret jew il-benefiċjarju effettiv tiegħu” (ara l-punt 25 tas-sentenza).

32 –      Ara l-ġurisprudenza ċċitata iktar ’il fuq fin-nota ta’ qiegħ il-paġna 14.

33 – Dan ikun il-każ mhux biss jekk A ikun irreġistra għall-VAT f’kull wieħed minn dawn l-Istati Membri u għamel provvisti hemmhekk u li fuqhom il-VAT tal-output teċċedi l-VAT tal-input tiegħu hemmhekk. Anki f’dan il-każ, madankollu, jkun hemm fluss tad-dħul mill-VAT mill-Istati Membri li fihom is-servizzi kienu fil-fatt ipprovduti u tgawdew għall-Istat Membru li fih A kien stabbilit, li min-naħa tiegħu jiġbor it-taxxa tal-output fuq il-bejgħ tiegħu lil B.

34 –      Ara l-punt 32 iktar ’il fuq.

35 –      Għas-sens l-ieħor tan-newtralità fiskali fil-kuntest tal-VAT, ara n-nota ta’ qiegħ il-paġna 40 iktar ’il quddiem.

36 – Ara l-Kawża C-44/11 Deutsche Bank Ġabra p. I-0000, punt 45.

37 – Id-diffikultà hija indirizzata fil-proposta għall-emendi tal-Kummissjoni għall-Artikolu 26 tas-Sitt Direttiva, essenzjalment billi tiġi ssostitwita l-kelma “vjaġġatur” bi “klijent” fl-Artikolu 26(3) kollu (il-verżjoni mhux emendata tikkorrispondi mal-aħħar sentenza tal-Artikolu 26(2); hemm ukoll tibdiliet oħra, iżda ma għandhomx effett fuq il-punt inkwistjoni). Jidhirli li dan juri natura mmanipolata tal-oġġezzjoni.

38 –      Ara l-punt 31 iktar ’il fuq.

39 –      Iċċitata iktar ’il fuq fin-nota ta’ qiegħ il-paġna 18. Il-Kummissjoni tiċċita wkoll il-kawża Seeling (C-269/00, Ġabra p. I-4101, punt 54).

40 –      Dokument iċċitat iktar ’il fuq fin-nota ta’ qiegħ il-paġna 9, punt 2, fil-paragrafu ta’ qabel tal-aħħar. Il-prinċipju ta’ newtralità li għalih isir riferiment hawnhekk huwa li l-VAT għandha tkun newtrali fl-effetti tagħha fuq il-persuni taxxabbli, li min-naħa tagħhom ma għandhomx ibatu l-piż tat-taxxa.

41 –      Punt (ċ) tal-ewwel paragrafu tal-Artikolu 79 jirrigwarda l-użu ta’ kont sospiż għall-ħlas tan-nefqa f’isem jew għall-kont ta’ xerrej jew klijent.

42 – L-Artikolu 11A(3)(ċ) huwa l-predeċessur tal-punt ċ tal-ewwel paragrafu tal-Artikolu 79.