KONKLUŻJONIJIET TAL-AVUKAT ĠENERALI
SZPUNAR
ippreżentati fit-28 ta’ Ġunju 2017 ( 1 )
Kawża C-262/16
Shields & Sons Partnership
vs
The Commissioners for Her Majesty’s Revenue and Customs
(talba għal deċiżjoni preliminari mressqa mill-Upper Tribunal [Tax and Chancery Chamber] [qorti superjuri (awla tat-tassazzjoni u taċ-Chancery) Ir-Renju Unit])
“Rinviju għal deċiżjoni preliminari – Tassazzjoni – Taxxa fuq il-valur miżjud – Direttiva 2006/112/KE – Artikolu 296(2) u Artikolu 299 – Skema komuni b’rata fissa għall-bdiewa – Esklużjoni tal-bdiewa mill-iskema – Kundizzjonijiet”
Introduzzjoni
1. |
L-applikazzjoni tat-taxxa fuq il-valur miżjud (VAT) tinvolvi s-sottomissjoni tal-persuni taxxabbli għal numru ta’ obbligi amministrattivi sinjifikattivi. L-eżekuzzjoni ta’ dawn l-obbligi tista’ tkun restrizzjoni eċċessiva għal xi wħud minnhom, b’mod partikolari jekk iwettqu attività ekonomika relattivament żgħira. Għalhekk, ġew introdotti xi regoli ssimplifikati għal ċerti kategoriji ta’ persuni taxxabbli fil-leġiżlazzjoni tal-VAT. Din tirrigwarda b’mod partikolari lill-bdiewa, li għalihom ġiet introdotta din l-iskema komuni. L-applikazzjoni ta’ din l-iskema hija fakultattiva għall-Istati Membri. Madankollu, jekk jiddeċiedu li jintroduċuha, huma m’għandhomx diskrezzjoni totali f’dak li għandu x’jaqsam mal-forma li tingħata. F’din il-kawża, il-Qorti tal-Ġustizzja ser ikollha l-opportunità li tiċċara l-prinċipji fundamentali f’dan il-qasam. |
Il-kuntest ġuridiku
Id-dritt tal-Unjoni
2. |
Skont l-Artikolu 296(1) u (2) tad-Direttiva tal-Kunsill 2006/112/KE, tat-28 ta’ Novembru 2006, dwar is-sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud ( 2 ): “1. Fejn l-applikazzjoni għall-bdiewa ta’ l-arranġamenti normali tal-VAT, jew l-iskema speċjali pprovduta fil-Kapitolu 1, x’aktarx li twassal għal diffikultajiet, l-Istati Membri jistgħu japplikaw għall-bdiewa, skond dan il-Kapitolu, skema b’rata fissa mfassla b’mod li tpatti għall-VAT imposta fuq xiri ta’ merkanzija u servizzi magħmula mill-bdiewa b’rata fissa. 2. Kull Stat Membru jista’ jeskludi mill-iskema b’rata fissa ċertu kategoriji ta’ bdiewa, kif ukoll bdiewa li għalihom applikazzjoni ta’ l-arranġamenti normali tal-VAT, jew tal-proċeduri simplifikati previsti fl-Artikolu 281, x’aktarx li ma tirriżultax f’diffikulatjiet amministrattivi. […]” |
3. |
L-ewwel paragrafu tal-Artikolu 297 tad-Direttiva 2006/112 jipprovdi: “L-Istati Membri għandhom, fejn hu meħtieġ, jiffissaw il-persentaġġi kompensatorji b’rata fissa. Huma jistgħu jiffissaw persentaġġi li jvarjaw għall-foresterija, għas-sotto-diviżjonijiet differenti ta’ l-agrikoltura u għas-sajd.” |
4. |
L-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 298 ta’ din id-direttiva jipprevedi: “Il-persentaġġi ta’ kumpens b’rata fissa għandhom ikunu kkalkulati abbażi ta’ l-istatistika makro-ekonomika għall-bdiewa b’rata fissa waħedhom għat-tliet snin preċedenti.” |
5. |
Fl-aħħar nett, l-Artikolu 299 tad-Direttiva 2006/112 jipprovdi: “Il-persentaġġi ta’ kumpens b’rata fissa jistgħu ma jkollhomx l-effett li jiksbu għall-bdiewa b’rata fissa rifużjonijiet akbar mill-VAT fuq ix-xiri imposta.” |
Id-dritt tar-Renju Unit
6. |
Fid-dritt tar-Renju Unit, l-iskema komuni b’rata fissa għall-bdiewa ġiet introdotta bl-Artikolu 54 tal-Att dwar it-Taxxa fuq il-Valur Miżjud 1994 (Liġi tal-1994 dwar it-taxxa fuq il-valur miżjud, iktar ’il quddiem il-“Liġi tal-1994”). Il-Value Added Tax (Flat-Rate Scheme for Farmers) (Percentage Addition) Order 1992, SI 1992/3221 (digriet tal-1992 dwar it-taxxa fuq il-valur miżjud [skema komuni b’rata fissa għall-bdiewa] [perċentwali addizzjonali], Digriet 1992/3221) jistabbilixxi l-kumpens b’rata fissa għal 4 %. Il-perċentwali japplika għall-bdiewa kollha taħt l-iskema b’rata fissa. L-Artikolu 206 tal-Value Added Tax Regulations 1995 (regolament tal-1995 dwar it-taxxa fuq il-valur miżjud), li jinstab fit-Taqsima XXIV ta’ dan ir-regolament, stabbilit skont l-Artikolu 54 tal-Liġi tal-1994, jiddefinixxi l-każijiet li fihom il-Commissioners for Her Majesty’s Revenue and Customs (awtoritajiet tat-taxxa tar-Renju Unit, iktar ’il quddiem l-“amministrazzjoni fiskali”) jistgħu jannullaw iċ-ċertifikat ta’ sħubija tal-entità agrikola għas-sistema b’rata fissa. Dawn il-każijiet jinkludu s-sitwazzjoni li fiha l-amministrazzjoni fiskali tikkunsidra li l-annullament taċ-ċertifikat huwa neċessarju biex ikun żgurat id-dħul. |
7. |
L-amministrazzjoni fiskali tippubblika informazzjoni għall-persuni suġġetti għat-taxxa dwar l-interpretazzjonijiet tad-dispożizzjonijiet dwar il-VAT (“VAT Notices”, iktar ’il quddiem il-“komunikazzjonijiet tal-VAT”). Skont l-informazzjoni mogħtija fit-talba għal deċiżjoni preliminari, dawn il-komunikazzjonijiet ma humiex vinkolanti, iżda l-amministrazzjoni fiskali tirreferi għalihom fil-prattika fir-relazzjonijiet tagħha mal-persuni taxxabbli. Fid-deċiżjoni inkwistjoni fil-kawża prinċipali, l-amministrazzjoni fiskali tirreferi għall-komunikazzjoni VAT 700/46, li tikkonċerna l-iskema komuni b’rata fissa għall-bdiewa. Skont il-paragrafu 7.2 ta’ din il-komunikazzjoni, il-bidwi huwa mitlub jitlaq mill-iskema jekk hu “jirkupra ammont sostanzjalment ogħla bħala bidwi mill-ammont li kien jirkupra kieku ssieħeb fis-sistema normali tal-VAT”. |
Il-fatti, il-proċedura u d-domandi preliminari
8. |
L-impriża Shields & Sons Partnership (iktar ’il quddiem “Shields & Sons”) tħaddem ażjenda agrikola f’Castlewellan (Ir-Renju Unit). L-ażjenda agrikola tikkonsisti fit-trobbija tal-bhejjem bovini u għalhekk, hija attività li, fir-Renju Unit, taqa’ taħt l-iskema komuni b’rata fissa għall-bdiewa. |
9. |
Shields & Sons kienet koperta bl-iskema b’rata fissa għall-bdiewa mis-sena fiskali 2004/2005. Matul din l-istess sena fiskali, ir-rimbors li Shields & Sons irċeviet bħala kumpens b’rata fissa kien essenzjalment jikkorrispondi għall-ammont ta’ VAT li dik il-kumpannija kienet tkun intitolata li tirkupra bħala persuna taxxabbli taħt is-sistema normali. Madankollu, fis-snin fiskali sussegwenti, dan l-ammont beda jvarja b’mod sinjifikattiv, b’tali mod li l-ammont eċċessiv akkumulat bħala kumpens għas-snin fiskali 2004-2005 sa 2011-2012 tela’ għal GBP 374884.23 ( 3 ). |
10. |
F’dawn iċ-ċirkustanzi, l-amministrazzjoni fiskali annullat, permezz ta’ deċiżjoni tal-15 ta’ Ottubru 2012, iċ-ċertifikat li kien jippermetti lil Shields & Sons tissieħeb fl-iskema b’rata fissa għall-bdiewa, peress li din l-impriża kienet tirkupra b’mod sostanzjali iktar bħala bidwi b’rata fissa milli kieku kienet tirkupra bħala persuna taxxabbli taħt is-sistema normali. Din id-deċiżjoni ġiet ikkonfermata bid-deċiżjoni tal-21 ta’ Diċembru 2012. |
11. |
Permezz ta’ sentenza tat-8 ta’ Ottubru 2014, il-First-tier Tribunal (Tax Chamber) [qorti tal-prim’istanza (qorti tat-tassazzjoni), ir-Renju Unit] ċaħad ir-rikors kontra d-deċiżjoni ta’ Shields & Sons. Din tal-aħħar ressqet appell minn din is-sentenza quddiem l-Upper Tribunal (Tax and Chancery Chamber) [qorti superjuri (qorti tat-tassazzjoni u taċ-Chancery), ir-Renju Unit], il-qorti tar-rinviju f’din il-kawża. |
12. |
Skont il-qorti tar-rinviju, il-partijiet fil-kawża prinċipali jopponu l-interpretazzjoni korretta tad-dispożizzjonijiet tad-Direttiva 2006/112 li tikkonċerna l-iskema komuni b’rata fissa għall-bdiewa. F’dawn iċ-ċirkustanzi, l-Upper Tribunal (Tax and Chancery Chamber) [qorti superjuri (qorti tat-tassazzjoni u taċ-Chancery), ir-Renju Unit] ddeċidiet li tissospendi l-proċeduri quddiemha u li tagħmel lill-Qorti tal-Ġustizzja d-domandi preliminari li ġejjin:
|
13. |
Din it-talba għal deċiżjoni preliminari waslet fil-Qorti tal-Ġustizzja fit-12 ta’ Mejju 2016. Ġew ippreżentati osservazzjonijiet bil-miktub minn Shields & Sons, il-Gvern tar-Renju Unit, dak Franċiż u l-Kummissjoni Ewropea. Shields & Sons, il-Gvern tar-Renju Unit u l-Kummissjoni kienu rrappreżentati fis-seduta li saret fil-15 ta’ Marzu 2017. |
Evalwazzjoni
14. |
Permezz tad-domandi preliminari, il-qorti tar-rinviju tistaqsi, essenzjalment, jekk u fuq liema bażi, Stat Membru jista’ jeskludi bidwi mill-iskema b’rata fissa għall-bdiewa li, meta jkun jagħmel parti minn din l-iskema, jirkupra bħala kumpens b’rata fissa ammont sostanzjalment ogħla ta’ VAT minn dak li jkun intitolat jirkupra li kieku kien suġġett għas-sistema normali. Ser nibda l-analiżi tiegħi tad-domandi preliminari billi nfakkar fil-qosor il-karatteristiċi tal-iskema komuni b’rata fissa għall-bdiewa. |
L-iskema komuni b’rata fissa għall-bdiewa
15. |
Bħala regola, it-tranżazzjonijiet kollha magħmula minn persuni taxxabbli fil-kuntest tal-attività ekonomika tagħhom huma suġġetti għall-VAT, bl-eċċezzjoni ta’ ċerti tipi ta’ attivitajiet eżentati. Madankollu, l-applikazzjoni ta’ din it-taxxa timponi obbligi amministrattivi sinjifikattivi fuq il-persuni taxxabbli, b’mod partikolari obbligi ta’ kontabbiltà. Dan huwa indispensabbli biex jiġi żgurat il-funzjonament korrett tal-VAT: fil-fatt, din hija bbażata fil-parti l-kbira tagħha fuq il-kontabbiltà u l-kontroll tal-obbligi fiskali li jsiru mill-persuni taxxabbli stess. Madankollu, għal din ir-raġuni, ċerti kategoriji ta’ operaturi ekonomiċi, speċjalment dawk li l-attivitajiet tagħhom huma fuq skala żgħira, ma humiex f’pożizzjoni li jissodisfaw b’mod sħiħ l-obbligi amministrattivi jew inkella dawn l-obbligi jippreżentawlhom diffikultajiet sinjifikattivi. Għal din ir-raġuni, id-Direttiva 2006/112 tipprovdi sistemi ssimplifikati ta’ trattament tal-VAT. |
16. |
Il-bdiewa huma fost waħda mill-kategoriji ta’ persuni taxxabbli li għalihom ġiet introdotta tali skema ssimplifikata. L-Artikoli 295 sa 305 tad-Direttiva 2006/112 jistabbilixxu skema komuni b’rata fissa għall-bdiewa. Fil-qosor, fi ħdan din l-iskema, il-bidwi [imsejjaħ “bidwi b’rata fissa”, kif stabbilit fl-Artikolu 29(1)(3) tad-Direttiva 2006/112] ma huwiex obbligat li jħallas it-taxxa tal-output lit-Teżor iżda lanqas għandu d-dritt li jnaqqas it-taxxa mħallsa waqt ix-xiri ta’ prodotti u servizzi għall-bżonnijiet tal-attività tiegħu. Madankollu, skont is-soluzzjonijiet applikati fl-Istati Membri differenti, hu jista’ jinkludi fil-prezz tal-prodotti u tas-servizzi li jipprovdi lil persuni oħra taxxabbli kumpens b’rata fissa, li l-perċentwali tiegħu huwa ddefinit mill-Istat Membru kif stabbilit fl-Artikolu 297 tad-Direttiva 2006/112. Fir-Renju Unit, dan il-perċentwali huwa 4 %. Ix-xerrejja ta’ dawn il-prodotti u s-servizzi jittrattaw dan il-kumpens b’rata fissa bħala VAT fuq l-input u għandhom id-dritt li jnaqqsuha mit-taxxa li hija dovuta. Il-kumpens jista’ jitħallas ukoll direttament lill-bdiewa b’rata fissa mit-Teżor. |
17. |
L-iskema komuni b’rata fissa għall-bdiewa għandha żewġ għanijiet ( 4 ). L-ewwel nett, għandha tkun simplifikazzjoni amministrattiva għall-bdiewa b’rata fissa. In-nuqqas ta’ obbligu tal-ħlas tal-VAT tal-output lit-Teżor flimkien mal-impossibbiltà li titnaqqas it-taxxa tal-input jippermetti li l-bdiewa b’rata fissa jitnaqqsulhom obbligi amministrattivi sinjifikattivi, bħaż-żamma ta’ reġistru ta’ prodotti u servizzi akkwistati, iż-żamma ta’ kontijiet, il-ħruġ ta’ kontijiet, eċċ. |
18. |
It-tieni nett, din l-iskema għandha tippermetti l-kumpens għall-bdiewa b’rata fissa meta jiġu akkwistati oġġetti jew servizzi użati għall-bżonnijiet tal-attivitajiet tagħhom. Fin-nuqqas ta’ tali kumpens, huma jkunu suġġetti għall-ħlas ta’ din it-taxxa, li jmur kontra l-prinċipju tan-newtralità tal-VAT għall-persuni taxxabbli, li jipprovdi li l-piż fiskali għandu jinġarr mill-konsumaturi. Madankollu, minħabba li l-perċentwali tal-kumpens huwa kkalkolat b’mod globali, għall-bdiewa kollha b’rata fissa, in-newtralità tat-taxxa hija osservata wkoll b’mod globali. Dan ifisser li fil-każ ta’ bidwi speċifiku b’rata fissa, il-kumpens jista’, fil-fatt, ikun ogħla jew inqas mill-ammont tal-VAT imħallas matul sena finanzjarja partikolari. |
19. |
L-iskema komuni b’rata fissa għall-bdiewa hija eċċezzjoni għall-prinċipji ġenerali tad-Direttiva 2006/112, u għalhekk għandha tiġi applikata biss kif meħtieġ biex jintlaħqu l-għanijiet imsemmijin hawn fuq ( 5 ). Għalhekk, l-ewwel nett, din ma għandhiex tiġi applikata għall-bdiewa li għalihom l-applikazzjoni tal-iskema normali jew ta’ eventwali skema oħra partikolari għall-impriżi żgħar ( 6 ) ma tippreżentax xi diffikultajiet amministrattivi. It-tieni nett, l-applikazzjoni tal-iskema b’rata fissa ma għandhiex tinkludi, fir-rigward tal-bdiewa kollha b’rata fissa fi Stat Membru partikolari, ir-rimbors skont il-kumpens b’rata fissa ta’ ammont ogħla mill-ammont tal-VAT li dawk il-bdiewa huma intitolati għalih bħala persuni taxxabbli taħt l-iskema normali. |
20. |
Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti, id-domandi preliminari f’dan il-każ għandhom jiġu analizzati kif ġej. |
L-ewwel domanda preliminari
21. |
L-ewwel domanda preliminari tikkonċerna l-possibilità li bidwi jiġi eskluż mill-iskema b’rata fissa. Il-qorti tar-rinviju tistaqsi jekk din l-esklużjoni tistax isseħħ biss abbażi tal-kundizzjonijiet previsti fl-Artikolu 296(2) tad-Direttiva 2006/12, jew tistax tkun ibbażata fuq motiv ieħor, b’mod partikolari l-Artikolu 299 tal-istess Direttiva jew il-ksur tal-prinċipju ta’ newtralità tal-VAT. |
22. |
Għandu jitfakkar li l-Artikolu 296(2) tad-Direttiva 2006/12 jipprevedi żewġ każijiet ta’ esklużjoni ta’ bidwi b’rata fissa. Fl-ewwel każ, hemm esklużjoni ġenerali ta’ ċerti kategoriji ta’ bdiewa mill-Istat Membru. Peress li l-mod kif Stat Membru jista’ jiddefinixxi dawn il-kategoriji huwa s-suġġett tat-tieni domanda preliminari f’dan il-każ, ser nindirizzah fil-parti li jmiss ta’ dawn il-Konklużjonijiet. |
23. |
It-tieni każ ta’ esklużjoni jikkonċerna l-bdiewa li għalihom l-applikazzjoni tal-iskema normali jew ta’ modalitajiet issimplifikati jippreżentaw xi diffikultajiet. Tali esklużjoni hija ġeneralment marbuta mad-daqs tal-ażjenda agrikola jew mad-daqs tal-valur tal-bejgħ tagħha ( 7 ) u hija bbażata fuq il-preżunzjoni li ażjenda agrikola ta’ ċertu daqs hija f’pożizzjoni li tassumi l-obbligi amministrattivi li jirriżultaw mill-istatus tal-persuna taxxabbli għall-VAT. |
24. |
Apparentament, dawn il-kriterji bħala regola jikkonċernaw esklużjoni ex ante, fis-sens li l-bidwi li jaqa’ fil-kategoriji eżentati mill-applikazzjoni tal-iskema b’rata fissa ma jistax jiġi inkluż f’din is-sistema. Il-każijiet ta’ esklużjoni ex post, jiġifieri l-esklużjoni ta’ bdiewa li huma diġà parti mill-iskema b’rata fissa, jistgħu jirriżultaw mill-fatt li l-bidwi jgħaddi minn kategorija li hija inkluża fl-iskema għal waħda li ma hijiex, pereżempju minħabba l-iżvilupp tal-attivitajiet jew ta’ riorjentazzjoni tal-produzzjoni. F’din is-sitwazzjoni, il-bidwi ma jibqax jissodisfa l-kriterji ta’ appartenenza għall-iskema b’rata fissa, li tiġġustifika l-esklużjoni tiegħu minn din is-sistema. |
25. |
Min-naħa l-oħra, jien ma nemminx li bidwi jista’ jiġi eskluż minn sistema għal raġuni oħra, b’mod partikolari għar-raġunijiet indikati mill-qorti tar-rinviju fl-ewwel domanda preliminari. F’dan ir-rigward, jien naqbel mal-pożizzjoni espressa mill-impriża Shields & Sons, il-Gvern Franċiż u l-Kummissjoni fl-osservazzjonijiet tagħhom f’din il-kawża. |
26. |
Fir-rigward tal-prinċipju ta’ newtralità tal-VAT, kif diġà fakkart, il-leġiżlatur tal-Unjoni deliberament ibbaża l-iskema komuni b’rata fissa għall-bdiewa fuq ċerta ġeneralizzazzjoni. Minħabba s-simplifikazzjoni tal-obbligi amministrattivi, il-leġiżlatur irrinunzja għan-newtralità perfetta tat-taxxa għal kull wieħed mill-bdiewa b’rata fissa b’mod partikolari, għan-newtralità globali tas-sistema għall-bdiewa kollha. B’hekk, fil-kuntest tal-iskema b’rata fissa, il-bdiewa individwali jkunu jistgħu jiksbu kumpens ogħla jew inqas mill-ammont ta’ VAT tal-input, xi ħaġa li ma hijiex kuntrarja għall-prinċipju ta’ newtralità tal-VAT jew aħjar, kif tiddikjara l-Kummissjoni fl-osservazzjonijiet tagħha, tikkostitwixxi deroga mixtieqa mil-leġiżlatur għal dan il-prinċipju ( 8 ). |
27. |
Fir-rigward tal-Artikolu 299 tad-Direttiva 2006/112, din id-dispożizzjoni tikkostitwixxi linja gwida għall-Istati Membri meta tistabbilixxi l-perċentwali tal-kumpens b’rata fissa. L-Istati Membri għandhom jistabbilixxu dan il-perċentwali b’tali mod li l-kumpens ma jeċċedix l-ammont globali tal-piżijiet tal-VAT tal-input. Il-perċentwali ta’ kumpens b’rata fissa huwa stabbilit, skont l-Artikolu 298(1) ta’ din id-Direttiva, abbażi ta’ data makroekonomika għall-bdiewa b’rata fissa kollha. L-Artikolu 299 ta’ din id-Direttiva ma jistax għalhekk ikun il-bażi għall-adozzjoni ta’ deċiżjonijiet individwali għall-bdiewa b’rata fissa meħuda b’mod separat. Fil-fatt, ir-regolamenti li jikkonċernaw il-mod li bih jiġi stabbilit il-perċentwali tal-kumpens b’rata fissa jikkonċernaw lill-bdiewa b’rata fissa kollha, u mhux kull wieħed minnhom individwalment. Barra minn hekk, kif korrettament osservat il-Kummissjoni, l-Artikolu 295(1)(6) tad-Direttiva 2006/112 jiddefinixxi, għall-finijiet tal-applikazzjoni tad-dispożizzjonijiet relatati mal-iskema komuni b’rata fissa għall-bdiewa, il-piż tal-VAT tal-input bħala l-ħlas globali ta’ VAT imħallsa mill-bdiewa b’rata fissa kollha għax-xiri ta’ prodotti u servizzi għall-attivitajiet tagħhom. Dan l-artikolu għalhekk ma jfissirx li l-bdiewa b’rata fissa individwali huma pprojbiti milli jiksbu kumpens ogħla mill-VAT li huma effettivament ħallsu. |
28. |
Kif korrettament esponiet l-impriża Shields & Sons fl-osservazzjonijiet tagħha f’dan il-każ, l-Istati Membri għandhom numru ta’ strumenti li jippermettu li jiġi żgurat li l-bdiewa b’rata fissa ma jirkuprawx bis-saħħa tas-sħubija tagħhom fl-iskema kumpens ogħla mill-ammont tal-VAT li għandhom dritt jirkupraw bħala persuni taxxabbli fis-sistema normali tal-VAT. Inżid li fl-opinjoni tiegħi, l-Istati Membri mhux biss jistgħu, imma għandhom jużaw dawn l-istrumenti. Fil-fatt, tali kumpens eċċessiv huwa kuntrarju għan-natura tal-iskema b’rata fissa bħala eċċezzjoni għall-prinċipji ġenerali u l-leġiżlazzjoni ċara tal-Artikolu 299 tad-Direttiva 2006/12. Barra minn hekk, jista’ jkun għajnuna fl-iskema b’rata fissa għall-bdiewa (jew għal uħud fosthom) ( 9 ). |
29. |
Għalhekk, l-ewwel nett, l-Istati Membri għandhom jistabbilixxu skema b’rata fissa biss għall-bdiewa li l-applikazzjoni tas-sistema normali jew ta’ proċeduri ssimplifikati tippreżentalhom diffikultajiet amministrattivi (Artikolu 296(1) tad-Direttiva 2006/112). Stat Membru jista’ wkoll jeskludi minn din l-iskema l-bdiewa li, pereżempju minħabba d-daqs tal-attività tagħhom, ma għandhomx dawn id-diffikultajiet jew ma għadx għandhom dawn id-diffikultajiet (Artikolu 296(2) ta’ din id-Direttiva). It-tieni nett, Stat Membru jista’ jeskludi a priori ċerti kategoriji ta’ bdiewa minn din l-iskema (idem). It-tielet nett, Stat Membru jista’ jistabbilixxi perċentwali tal-kumpens b’rata fissa differenti għal tipi ta’ attivitajiet agrikoli differenti (it-tieni sentenza tal-Artikolu 297(1)). Differenzjazzjoni bħal din tista’ tkun rilevanti b’mod partikolari jekk, minħabba differenza sinjifikattiva bejn il-valur miżjud tal-produzzjoni agrikola u l-valur tal-prodotti u servizzi mixtrija għall-finijiet ta’ din il-produzzjoni, ikun hemm differenzi sostanzjali fl-ammont tal-kumpens effettivament miksub mill-bdiewa fit-twettiq tal-attivitajiet tagħhom fid-diversi taqsimiet ta’ produzzjoni. Ir-raba’ u fl-aħħar nett, l-Istati Membri għandhom jistabbilixxu l-perċentwali tal-kumpens b’rata fissa abbażi tad-data makroekonomika tal-aħħar tliet snin (Artikolu 298(1) ta’ din id-direttiva), li jfisser li l-perċentwali jista’ jiġi kkoreġut jekk id-data makroekonomika tindika kumpens eċċessiv. |
30. |
Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti, huwa diffiċli li tiġix ikkontestata l-legalità tal-iskema b’rata fissa għall-bdiewa fil-liġi tar-Renju Unit. Fil-fatt, mill-konstatazzjonijiet tal-qorti tar-rinviju jirriżulta li minħabba l-applikazzjoni ta’ din il-leġiżlazzjoni, ażjenda agrikola bi produzzjoni fuq skala kbira ( 10 ) li żżomm kontijiet iddettaljati ( 11 ) fil-kuntest tal-iskema b’rata fissa tikseb kumpens ta’ iktar minn tliet darbiet ogħla mill-VAT tal-input li din l-ażjenda agrikola għandha dritt tirkupra li kieku ssieħbet fl-iskema normali. Jekk jirriżulta li sitwazzjonijiet bħal dawn huma mifruxa sew, dan ikun ifisser li l-leġiżlazzjoni tar-Renju Unit tal-iskema b’rata fissa għall-bdiewa hija strutturalment inkompatibbli mad-dispożizzjonijiet tad-Direttiva 2006/112. |
31. |
Min-naħa l-oħra, Stat Membru ma jistax jirrimedja għall-effetti negattivi tal-azzjoni tiegħu (jew tan-nuqqas ta’ azzjoni tiegħu) fil-livell makroekonomiku permezz ta’ miżuri mmirati għal operaturi ekonomiċi individwali. In-natura fakultattiva tal-iskema b’rata fissa għall-bdiewa, li dwarha ġbidt l-attenzjoni fl-osservazzjonijiet preċedenti tiegħi dwar din il-kwistjoni speċifika, ma għandha l-ebda effett f’dan ir-rigward ( 12 ). |
32. |
Fil-fatt, meta Stat Membru jiddeċiedi li jimplementa skema b’rata fissa għall-bdiewa, li fassal b’mod korrett, jiġifieri li din l-iskema tkun immirata biss għall-bdiewa li għalihom l-applikazzjoni tal-iskema normali jew il-proċeduri ssimplifikati jippreżentaw xi diffikultajiet, u li l-perċentwali tal-kumpens b’rata fissa jkun ġie stabbilit f’livell xieraq, il-bidwi li jissodisfa l-kriterji għal sħubija f’din l-iskema, jista’ b’mod raġonevoli jippretendi li jkollu dritt li jissieħeb fiha u li jibqa’ fiha, irrispettivament mir-riżultati finanzjarji reali ta’ din is-sħubija matul is-snin fiskali sussegwenti. Jekk mhux hekk, l-għan tas-sistema b’rata fissa, sabiex jiġu ffaċilitati l-proċeduri u jitnaqqsu l-piżijiet amministrattivi għall-operaturi li għalihom l-applikazzjoni tal-iskema fiskali tippreżenta xi diffikultajiet, ma jintlaħaqx. |
33. |
Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti, jien nipproponi lill-Qorti tal-Ġustizzja sabiex twieġeb l-ewwel domanda preliminari fis-sens li l-Artikoli 295 sa 305 tad-Direttiva 2006/112 għandhom jiġu interpretati fis-sens li l-uniċi kundizzjonijiet aċċettabbli ta’ esklużjoni ta’ bidwi b’rata fissa mill-iskema komuni b’rata fissa rregolata b’dawn id-dispożizzjonijiet jirriżultaw mill-Artikolu 296(2) ta’ din id-Direttiva. |
It-tieni domanda preliminari
34. |
Permezz tat-tieni domanda preliminari, il-qorti tar-rinviju essenzjalment tixtieq tiċċara jekk Stat Membru jistax, abbażi tal-Artikolu 296(2) tad-Direttiva 2006/112, jeskludi mill-iskema b’rata fissa kategorija ta’ bdiewa deskritta bħala l-“bdiewa li jiġi stabbilit li jkunu qed jirkupraw sostanzjalment iktar bħala membri tal-iskema b’rata fissa milli kieku kienu rreġistrati għall-VAT.” |
35. |
Din id-domanda ħarġet mill-kuntest tal-pożizzjoni espressa mill-awtorità fiskali fil-kawża prinċipali u sostnuta mill-Gvern tar-Renju Unit fl-osservazzjonijiet tiegħu f’din il-kawża, li din il-kategorija preċiża ta’ bdiewa ġiet stabbilita fid-dritt tar-Renju Unit u eskluża mill-iskema b’rata fissa skont l-Artikolu 296(2) tad-Direttiva 2006/112. |
36. |
Kif indikajt hawn fuq ( 13 ), l-Artikolu 296(2) tad-Direttiva 2006/112 jippermetti lill-Istati Membri li jeskludu mill-iskema b’rata fissa ċerti kategoriji ta’ bdiewa. Din id-dispożizzjoni hija linja gwida għall-Istati Membri dwar il-modalitajiet tal-leġiżlazzjoni tal-iskema b’rata fissa fid-dritt nazzjonali tagħhom. L-esklużjoni prevista hija għalhekk, bħala element li jikkostitwixxi lil din l-iskema, ta’ natura “ex ante”, fis-sens li l-kategorija li taqa’ fl-esklużjoni għandha tkun ddefinita a priori u in abstracto, b’tali mod li bidwi, sabiex jiddeċiedi jekk jissieħibx fl-iskema, ikun f’pożizzjoni li jevalwa jekk jappartjenix mal-kategorija li hija suġġetta għall-esklużjoni jew je jistax jibqa’ jappartjeni f’dik il-kategorija fil-futur. Dan huwa rekwiżit skont il-prinċipji ta’ ċertezza legali u ta’ protezzjoni tal-aspettattivi leġittimi. |
37. |
Dan jirriżulta wkoll mill-kliem tal-Artikolu 296(2) tad-Direttiva 2006/112, li jirreferi hawnhekk għall-kunċett ta’ “kategoriji ta’ bdiewa”, filwaqt li iktar tard jawtorizza l-esklużjoni mill-iskema tal-“bdiewa” li għalihom l-applikazzjoni tal-iskema normali jew tal-proċeduri ssimplifikati ma għandhiex tagħti lok għal problemi. Għalhekk, jekk fit-tieni każ tista’ ssir analiżi individwali tas-sitwazzjoni ta’ kull bidwi, l-ewwel każ jikkonċerna b’mod ċar kategorija ddefinita a priori u in abstracto. |
38. |
Huwa evidentement possibbli li bidwi li inizjalment ma jappartjenix għall-kategorija suġġetta għall-esklużjoni jista’ mbagħad jidħol f’tali kategorija. Pereżempju, dan jista’ jseħħ bħala riżultat ta’ żviluppi fl-attivitajiet tiegħu jew ta’ bidla fin-natura tagħhom. Dawn huma sitwazzjonijiet li jiddependu mid-deċiżjoni tal-persuna kkonċernata u li fihom huwa f’pożizzjoni li jipprevedi l-effetti ta’ tali deċiżjonijiet fuq l-istatus tiegħu ta’ bidwi b’rata fissa. Għall-kuntrarju, ma jidhirlix li huwa konformi mal-loġika tal-iskema b’rata fissa li l-esklużjoni mill-iskema tista’ ssir awtomatikament minħabba r-riżultati finanzjarji miksuba mill-bidwi minħabba s-sempliċi parteċipazzjoni tiegħu f’din l-iskema. |
39. |
Barra minn hekk, din l-esklużjoni hija bbażata fuq il-kundizzjoni ta’ rapport partikolari bejn l-ammont miksub bħala kumpens b’rata fissa u l-ammont tal-VAT li l-persuna kkonċernata teoretikament għandha dritt għalih li kieku aġixxiet bħala persuna taxxabbli għall-iskema normali. Issa, din il-kundizzjoni hija preżenti, l-ewwel nett, fil-parti l-kbira tagħha b’mod indipendenti mid-deċiżjonijiet tal-persuna kkonċernata, għaliex l-ammont tad-dħul mill-bejgħ iġġenerat (li fuqu jiddependi l-ammont tal-kumpens, espress bħala perċentwali tiegħu) jiddependi biss parzjalment fuq il-valur tal-prodotti u servizzi mixtrija għal finijiet tal-attività, u għalhekk tal-ammont tal-VAT imħallsa. |
40. |
It-tieni nett, f’ċirkustanzi normali, bidwi lanqas mhu f’pożizzjoni li jipprevedi jew li jistabbilixxi l-eżistenza ta’ din il-kundizzjoni ta’ esklużjoni mill-iskema. Fil-fatt, għandu jitfakkar li l-iskema b’rata fissa hija intiża għal bdiewa li għalihom l-applikazzjoni tal-iskema normali tippreżenta xi diffikultajiet amministrattivi. Għal din ir-raġuni, il-bdiewa huma eżentati mit-twettiq ta’ numru ta’ obbligi, speċjalment iż-żamma tar-reġistri u ta’ kontabbiltà. Il-bidwi b’rata fissa għalhekk ma huwiex f’pożizzjoni li jikkalkola l-ammont tal-VAT li għalih ikollu dritt għal rimbors li kieku kien membru tas-sistema normali peress li s-sistema b’rata fissa tippreċiża li hu ma huwiex obbligat li jwettaq dawn il-kalkoli. Issa, jekk il-bidwi b’rata fissa, bħal fil-kwistjoni li tikkonċerna l-kawża prinċipali, iżżomm kontijiet li jippermettulu li juża din id-data, ikun ifisser li ferm probabbilment l-iskema b’rata fissa hija applikata b’mod li jeċċedi dak li hu neċessarju biex jintlaħaq l-għan mixtieq. |
41. |
Konsegwentement, nikkunsidra li, anki jekk jiġi kkunsidrat li d-dritt tar-Renju Unit jeskludi mill-iskema b’rata fissa kategorija ta’ bdiewa kif iddefinita fit-tieni domanda preliminari, din il-kategorija hija mfassla b’mod inkompatibbli mal-loġika ta’ din l-iskema u l-fatt li tkun imsieħeb fiha ma jistax iservi bħala bażi ta’ esklużjoni minn din l-iskema. |
42. |
Barra minn hekk, il-Kummissjoni korrettament tenfasizza fl-osservazzjonijiet tagħha li l-modalitajiet ta’ riferiment li tagħmel l-awtorità fiskali, bl-esklużjoni mill-iskema tal-kategorija ta’ bdiewa msemmija hawn fuq, ma jissodisfawx il-kriterji ta’ ċarezza u preċiżjoni mitluba fit-traspożizzjoni tad-dispożizzjonijiet tad-dritt tal-Unjoni fid-dritt nazzjonali. |
43. |
Fil-fatt, skont il-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja ( 14 ), il-fatt li l-Istat Membru jibbenefika mill-possibbiltà prevista mid-direttiva jimponi, għal raġunijiet ta’ ċertezza legali, l-adozzjoni ta’ dispożizzjoni speċifika u li jiġu ssodisfatti r-rekwiżiti ta’ speċifiċità, ta’ ċarezza u ta’ preċiżjoni, li jippermettu l-istħarriġ ġudizzjarju. |
44. |
Issa, id-distinzjoni tal-kategorija ta’ bdiewa li taqa’ fl-esklużjoni tal-iskema b’rata fissa li għaliha tirreferi l-awtorità fiskali ma tirriżultax mid-dispożizzjonijiet legali: fil-fatt, din ( 15 ) sempliċement tawtorizza lill-awtoritajiet fiskali sabiex jeskludu bidwi mill-iskema, jekk jikkunsidraw li dan huwa neċessarju sabiex jipproteġu d-dħul. Hija biss l-informazzjoni mhux vinkolanti li tasal għand il-persuni taxxabbli li tindika li huma bdiewa li jibbenefikaw, fil-kuntest tal-iskema, minn kumpens ta’ ammont sostanzjalment ogħla mill-ammont li kieku kienu jirkupraw bħala persuni taxxabbli taħt l-iskema normali tal-VAT ( 16 ). Kif jirriżulta mit-talba għal deċiżjoni preliminari, din l-informazzjoni ma hijiex regola legali, iżda iktar indikazzjoni li tiċċara l-prattika amministrattiva tal-awtoritajiet fiskali. |
45. |
Shields & Sons hija għalhekk korretta meta fl-osservazzjonijiet tagħha f’dan il-każ tiddikjara li l-esklużjoni mill-iskema ta’ bdiewa b’rata fissa li jibbenefikaw minn kumpens ta’ ammont sostanzjalment ogħla mill-ammont li kienu jirkupraw taħt is-sistema normali tal-VAT, hija aktar possibbiltà għall-awtoritajiet fiskali li jeskludu bdiewa individwali, u mhux skema ta’ esklużjoni ta’ kategorija ddefinita a priori u in abstracto ta’ bdiewa fis-sens tal-Artikolu 296(2) tad-Direttiva 2006/112. |
46. |
Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti, nipproponi lill-Qorti tal-Ġustizzja sabiex twieġeb it-tieni domanda preliminari fis-sens li l-interpretazzjoni tal-Artikolu 296(2) tad-Direttiva 2006/112 għandha tkun fis-sens li kategorija ta’ bdiewa li fir-rigward tagħhom ġie kkonstatat li l-ammont li huma jirkupraw bħala msieħba taħt l-iskema b’rata fissa huwa sostanzjalment ogħla mill-ammont li kieku kienu jirkupraw bħala persuni taxxabbli suġġetti għall-VAT ma hijiex kategorija ta’ bdiewa mfassla skont il-bżonnijiet tal-applikazzjoni ta’ dik id-dispożizzjoni. |
Konklużjoni
47. |
Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti kollha, nipproponi lill-Qorti tal-Ġustizzja sabiex twieġeb kif ġej id-domandi preliminari magħmula mill-Upper Tribunal (Tax and Chancery Chamber) [qorti superjuri (awla tat-tassazzjoni u taċ-Chancery), ir-Renju Unit]:
|
( 1 ) Lingwa oriġinali: il-Pollakk.
( 2 ) ĠU 2006, L 347, p. 1
( 3 ) Din id-data ma hijiex ikkontestata. Skont il-kalkoli tal-uffiċjal tal-kontabbiltà ta’ Shields & Sons, l-ammont tar-rimbors bis-saħħa tal-kumpens kien iktar minn, b’mod partikolari mis-snin fiskali 2008/2009 sa 2011/2012, prattikament it-triplu tal-ammont tar-rimbors tal-VAT li għalih din l-impriża kien ikollha dritt fil-kuntest tas-sistema normali.
( 4 ) Ara s-sentenza tat-12 ta’ Ottubru 2016, Nigl et (C-340/15, EU:C:2016:764, punt 38 u l-ġurisprudenza ċċitata).
( 5 ) Ara s-sentenza tat-12 ta’ Ottubru 2016, Nigl et (C-340/15, EU:C:2016:764, punt 37 u l-ġurisprudenza ċċitata).
( 6 ) Irregolati mill-Artikoli 281 sa 292 tad-Direttiva 2006/112.
( 7 ) Bħal ma huwa l-każ fid-dritt Franċiż, u indirettament (permezz tat-twettiq tal-obbligu tal-kontabbiltà, li tirriżulta minn dispożizzjonijiet oħra) fid-dritt Pollakk u Awstrijak.
( 8 ) Tali deroga hija apparentement possibbli, sa fejn il-prinċipju tan-newtralità, differenti mill-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament, li jikkostitwixxi l-konkretizzazzjoni tiegħu fis-settur tal-VAT, ma huwiex ta’ natura kostituzzjonali (ara s-sentenza tad-29 ta’ Ottubru 2009, NCC Construction Danmark, C-174/08, EU:C:2009:669, punti 42 u 43).
( 9 ) Ara l-Konklużjonijiet tal-Avukat Ġenerali Kokott fil-Kawża Il-Kummissjoni vs Il-Portugall (C-524/10, EU:C:2011:613, punt 36).
( 10 ) Kif jidher mit-talba għal deċiżjoni preliminari, Shields & Sons irkuprat bħala kumpens b’rata fissa ammont ogħla minn GBP 200000 għas-sena finanzjarja 2011/2012, li fid-dawl tal-perċentwali ta 4 % jikkorrispondi għal dħul ta’ madwar GBP 5000000.
( 11 ) Din l-informazzjoni ġejja mid-data mogħtija mill-uffiċjal tal-kontabbiltà ta’ Shields & Sons.
( 12 ) Ara l-Konklużjonijiet tiegħi fil-Kawża Nigl (C-340/15, EU:C:2016:505, punt 49).
( 13 ) Ara l-punt 22 ta’ dawn il-Konklużjonijiet.
( 14 ) Sentenza tad-9 ta’ Ġunju 2009, SALIX Grundstücks-Vermietungsgesellschaft (C-102/08, EU:C:2009:345, punti 51 sa 58).
( 15 ) Speċifikament, l-Artikolu 206 tar-Regolamenti tat-Taxxa fuq il-Valur Miżjud 1995 (regolament tal-1995 dwar it-taxxa fuq il-valur miżjud), ara punt 6 ta’ dawn il-konklużjonijiet.
( 16 ) Komunikazzjoni VAT (Avviż tal-VAT) 700/46, punt 7.2 (ara punt 7 ta’ dawn il-konklużjonijiet).