Available languages

Taxonomy tags

Info

References in this case

Share

Highlight in text

Go

Edizzjoni Provviżorja

KONKLUŻJONIJIET TAL-AVUKAT ĠENERALI

KOKOTT

ippreżentati fl-1 ta’ Marzu 2018 (1)

Kawża C-115/16

N Luxembourg 1

vs

Skatteministeriet

(talba għal deċiżjoni preliminari mressqa mill-Østre Landsret (il-Qorti tal-Appell tar-Reġjun tal-Lvant, id-Danimarka))

“Talba għal deċiżjoni preliminari – Direttiva tal-Kunsill 2003/49/KE dwar sistema komuni ta’ tassazzjoni applikabbli għall pagamenti ta’ imgħax u ta’ royalties bejn kumpaniji assoċjati ta’ Stati Membri differenti (hekk imsejħa Direttiva dwar l-imgħax u r-royalties) – Kunċett ta’ sid benefiċjarju – Tranżazzjonijiet f’isem persuna għan-nom ta’ ħaddieħor – Influwenza tal-kummentarji tal-Mudell ta’ Konvenzjoni Fiskali tal-OECD fuq l-interpretazzjoni ta’ direttiva tal-Unjoni Ewropea – Abbuż tal-possibbiltajiet ta’ arranġamenti fiskali – Kriterji għall-eżistenza ta’ abbuż fil-każ ta’ evażjoni ta’ tassazzjoni f’ras il-għajn – Abbuż permezz tal-isfruttament tan-nuqqas ta’ sistemi ta’ skambju tal-informazzjoni bejn l-Istati – Applikazzjoni diretta ta’ dispożizzjoni ta’ direttiva mhux trasposta – Interpretazzjoni konformi mad-dritt tal-Unjoni tal-prinċipji nazzjonali għall-prevenzjoni tal-abbuż”






I.      Introduzzjoni

1.        F’din il-kawża, l-istess bħal fi tliet kawżi paralleli oħra (2), il-Qorti tal-Ġustizzja qiegħda tintalab tiddeċiedi f’liema ċirkustanzi s-sid benefiċjarju ta’ interessi taħt id-dritt ċivili għandu jitqies ukoll bħala s-sid benefiċjarju fis-sens tad-Direttiva dwar l-interessi u r-royalties (3). F’dan ir-rigward għandu jiġi ċċarat jekk għall-interpretazzjoni tad-dritt tal-Unjoni għandhomx japplikaw ukoll il-kummentarji dwar il-Mudell ta’ Konvenzjoni Fiskali OECD tagħha, speċjalment f’każ ta’ riformulazzjoni wara l-adozzjoni tad-direttiva. Barra minn hekk, tqum il-kwistjoni dwar id-definizzjoni u l-applikabbiltà diretta tal-projbizzjoni ta’ abbuż skont id-dritt tal-Unjoni.

2.        Dawn id-domandi jqumu fil-kuntest ta’ kwistjoni fiskali Daniża, fejn l-amministrazzjoni finanzjarja hija tal-fehma li l-evażjoni tat-tassazzjoni Daniża f’ras il-għajn permezz tal-interpożizzjoni ta’ kumpannija “ikkontrollata” stabbilita fi ħdan l-Unjoni tikkostitwixxi abbuż tad-dritt. B’hekk, fil-prinċipju, qiegħda tiġi evitata tassazzjoni definittiva f’ras il-għajn fi ħdan l-istruttura korporattiva, anki jekk l-interessi fl-aħħar mill-aħħar jitħallsu lil kumpannija ta’ investiment fi Stat terz. Jekk dan l-Istat terz, min-naħa tiegħu, jevita wkoll li l-informazzjoni dwar il-ħlasijiet tal-interessi lill-investituri tal-kumpannija ta’ investiment tiġi trażmessa lill-Istati fejn huma stabbiliti, dan saħansitra jista’ jwassal għal nuqqas ta’ tassazzjoni tad-dħul tal-investituri.

3.        Il-mistoqsija kruċjali li tqum hawnhekk, bħal fil-kawżi l-oħra li sar riferiment għalihom, hija dwar sa fejn tista’ tasal persuna taxxabbli (hawnhekk grupp multinazzjonali) fl-arranġament tal-istrutturi korporattivi sabiex tnaqqas il-piż fiskali tagħha, speċjalment sabiex timminimizza tassazzjoni definittiva f’ras il-għajn fuq il-ħlas tal-interessi fi ħdan il-grupp. Fejn eżatt tinsab il-linja bejn arranġament fiskali ammissibbli u arranġament fiskali li, għalkemm legali, huwa abbużiv? Sewwieq ta’ karozza li jbigħ il-karozza tiegħu minħabba raġunijiet ta’ spejjeż wara li togħla t-taxxa fuq il-vetturi ċertament ikun qiegħed jevita intenzjonalment it-taxxa fuq il-vetturi. Madankollu, dan xorta waħda ma jikkostitwixxix abbuż tad-dritt, anki jekk l-uniku motiv kien l-evitar tat-taxxa.

4.        Fid-dawl tas-sentiment politikament imqanqal kontra prattiki fiskali ta’ ċerti gruppi multinazzjonali, dan ma huwiex kompitu ħafif għall-Qorti tal-Ġustizzja peress li mhux kull azzjoni ta’ individwu li twassal għal tnaqqis tat-taxxa għandha tkun esposta għall-verdett tal-abbuż.

II.    Il-kuntest ġuridiku

A.      Id-dritt tal-Unjoni

5.        Il-kuntest ġuridiku tal-Unjoni applikabbli għal din il-kawża huwa d-Direttiva 2003/49 u l-Artikoli 43, 48 u 56 KE (li issa saru l-Artikoli 49, 54 u 63 TFUE).

6.        Fil-premessi 1 sa 6 tagħha, id-Direttiva 2003/49 tirregola:

“(1) F’Suq Wieħed li għandu l-karatteristiċi ta’ suq domestiku, l-operazzjonijiet bejn kumpaniji fi Stati Membri differenti m’għandhomx ikunu suġġetti għal kondizzjonijiet tat-taxxa inqas favorevoli minn dawk applikabbli għall-istess operazzjonijiet li jitwettqu bejn kumpaniji fl-istess Stat Membru.

(2) Dan ir-rekwiżit attwalment mhuwiex milħuq fir-rigward tal-pagamenti ta’ imgħax u royalties; il-liġijiet nazzjonali tat-taxxa flimkien, fejn applikabbli, ma’ ftehim bilaterali u multilaterali m’hux dejjem jassiguraw li t-tassazzjoni doppja tiġi eliminata, u l-applikazzjoni tagħhom spiss titlob formalitajiet amministrattivi tqal u problemi ta’ cash-flow għall kumpaniji konċernati.

(3) Jeħtieġ li jkun assigurat li l-pagamenti ta’ imgħax u royalties ikunu suġġetti għat-taxxa darba fi Stat Membru.

(4) It-tneħħija ta’ tassazzjoni fuq il-pagamenti ta’ imgħax u royalties fl-Istat Membru fejn iqumu, sew jekk miġburin permezz ta’ tnaqqis minn ras il-għajn sew jekk permezz ta’ stima, hija l-mezz l-aktar approprjat sabiex ikunu eliminati il-formalitajiet u l-problemi imsemmija qabel u sabiex ikun assigurat it-trattament tat-taxxa ndaqs bejn operazzjonijiet nazzjonali u dawk bejn il-fruntieri; huwa meħtieġ partikolarment li jitneħħew dawn it-taxxi fuq dawn il-pagamenti li jsiru bejn kumpaniji assoċjati fi Stati Membri differenti kif ukoll bejn stabbilimenti permanenti ta’ dawn il-kumpaniji.

(5) L-arranġamenti għandhom japplikaw biss għall-ammont, jekk hemm, ta’ pagamenti ta’ imgħax u ta’ royalties li jkunu ftiehmu fuqu min iħallas u s-sid benefiċjarju fin-nuqqas ta’ relazzjoni speċjali.

(6) Barra dan, huwa meħtieġ li l-Istati Membri ma jinżammewx milli jieħdu miżuri xierqa biex jiġġieldu l-frodi jew l-abbuż.”

7.        L-Artikolu 1(1) tad-Direttiva 2003/49 jipprovdi li:

“Pagamenti ta’ imgħax u royalties li jqumu fi Stat Membru għandhom ikunu eżenti minn kull taxxa imposta fuq dawk il-pagamenti f’dak l-Istat, sew jekk permezz ta’ tnaqqis minn ras il-għajn sew jekk permezz ta’ stima, iżda s-sid benefiċjarju ta’ l-imgħax jew royalties irid ikun kumpanija ta’ Stat Membru ieħor jew stabbiliment permanenti fi Stat Membru ieħor ta’ kumpanija ta’ Stat Membru.”

8.        L-Artikolu 1(4) tad-Direttiva 2003/49 jipprovdi:

“Kumpanija ta’ Stat Membru għandha tkun trattata bħala sid benefiċjarju ta’ imgħax u royalties biss jekk tirċievi dawk il-pagamenti għall-benefiċċju tagħha stess u mhux bħala intermedjarju, bħal aġent, trustee jew firmatarju awotriżżat, għal xi ħadd ieħor.”

9.        Skont l-Artikolu 1(7) tad-Direttiva 2003/49:

“Dan l-Artikolu għandu japplika biss jekk il-kumpanija li hija dik li tħallas, jew il-kumpanija li l-istabbiliment permanenti tagħha huwa trattat bħala dak li jħallas, l-imgħax jew royalties hiija kumpanija assoċjata tal-kumpanija li hija s-sid benefiċjarju, jew li l-istabbiliment permanenti tagħha huwa trattat bħala s-sid benefiċjarju, ta’ dak l-imgħax jew dawk ir-royalties.”

10.      L-Artikolu 5 tad-Direttiva 2003/49 jinsab taħt it-titolu “Frodi u abbuż” u jinkludi d-dispożizzjoni li ġejja:

“1. Din-id-Direttiva ma’ twaqqafx l-applikazzjoni ta’ disposizzjonijiet domestiċi jew ibbażati fuq ftehim li huma meħtieġa għall-prevenzjoni ta’ frodi jew abbuż.

2. L-Istati Membri jistgħu, fil-każ ta’ operazzjonijiet li l-għan prinċipali jew wieħed mill-għanijiet prinċipali tagħhom huwa l-evażjoni tat-taxxa, l-għan li tiġi evitata t-taxxa jew l-abbuż, jirtiraw il-benefiċċji ta’ din id-Direttiva jew jiċħdu l-applikazzjoni ta’ din id-Direttiva.”

B.      Id-dritt internazzjonali

11.      Fl-Artikolu 11(1) tiegħu, il-Ftehim dwar it-Taxxa Doppja bejn ir-Renju tad-Danimarka u l-Gran Dukat tal-Lussemburgu (iktar ’il quddiem il-“Ftehim dwar Ħelsien mit-Taxxa Doppja”) tas-17 ta’ Novembru 1980 jinkludi d-dispożizzjoni li ġejja dwar it-tqassim tal-poteri fiskali fir-rigward tal-interessi:

“1.      L-interessi li joriġinaw minn Stat kontraenti u li jitħallsu lil resident ta’ Stat kontraenti ieħor jistgħu biss ikunu taxxabbli f’dan l-Istat l-ieħor jekk din il-persuna tkun il-benefiċjarju effettiv tal-interessi.”

12.      Minn dan jirriżulta li l-Istat ta’ oriġini, hawnhekk ir-Renju tad-Danimarka, ma jistax jintaxxa interessi mħallsa lil resident tal-Lussemburgu, jekk din il-persuna tkun is-sid benefiċjarju tal-interessi. Il-kunċett ta’ sid benefiċjarju ma huwiex iddefinit iktar fid-dettall fil-Ftehim dwar Ħelsien mit-Taxxa Doppja.

C.      Id-dritt Daniż

13.      Skont l-indikazzjonijiet ipprovduti mill-qorti tar-rinviju, il-leġiżlazzjoni Daniża fis-seħħ matul is-snin inkwistjoni kienet is-segwenti.

14.      Il-Liġi dwar it-Tassazzjoni ta’ Kumpanniji b’Kapital Azzjonarju (iktar ’il quddiem il-“Liġi dwar it-Taxxa fuq il-Kumpanniji” (4)) tirregola, fi § 2(1)(d), ir-responsabbiltà fiskali limitata ta’ kumpanniji barranin għall-interessi kkreditati jew imħallsa minn kumpanniji Daniżi:

“§ 2. Skont din il-liġi, huma taxxabbli wkoll kumpanniji, assoċjazzjonijiet eċċ. imsemmija fl-Artikolu § 1(1) li jkollhom ir-residenza tagħhom barra mill-pajjiż, sa fejn […]

d) dawn jirċievu interessi minn sorsi li jinsabu fid-Danimarka rigward pretensjonijiet finanzjarji li [kumpannija rregolata bid-dritt Daniż] jew […] [stabbiliment permanenti ta’ kumpannija barranija] […] ikollhom fil-konfront ta’ persuni ġuridiċi barranin elenkati fi § 3 B tal-iSkattekontrollov [il-Liġi dwar il-Kontroll Fiskali] (dejn ikkontrollat). Ir-responsabbiltà fiskali ma tkoprix l-interessi jekk dawn, skont id-Direttiva 2003/49/KE dwar sistema komuni ta’ tassazzjoni applikabbli għall-pagamenti ta’ imgħax u ta’ royalties bejn kumpaniji assoċjati ta’ Stati Membri differenti jew skont ftehim dwar ħelsien mit-taxxa doppja mal-Gżejjer Faeroe, mal-Groenlandja jew ma’ dak l-Istat li fih il-kumpannija benefiċjarja eċċ. ikollha s-sede tagħha, ma jiġux intaxxati jew jiġu ntaxxati b’rata mnaqqsa. Madankollu, dan jgħodd biss jekk il-kumpannija li tħallas l-interessi u l-kumpannija benefiċjarja jkunu assoċjati fis-sens tad-direttiva għal perijodu kontinwu minimu ta’ sena, li matul tiegħu għandu jsir il-ħlas [...]”

15.      Konsegwentement, fl-2007, ir-responsabbiltà fiskali limitata għat-taxxa ma kinitx tkopri l-interessi mħallsa lil kumpannija omm li ma kienu suġġetti għal ebda taxxa jew għal taxxa b’rata mnaqqsa biss skont id-Direttiva 2003/49 jew skont ftehim dwar ħelsien mit-taxxa doppja.

16.      Min-naħa l-oħra, jekk għal interessi emanenti mid-Danimarka tapplika responsabbiltà fiskali limitata skont § 2(1)(d) tal-Liġi dwar it-Taxxa fuq il-Kumpanniji, il-Liġi Daniża dwar it-Taxxa f’Ras il-Għajn (5) tistabbilixxi, fi § 65 D, li l-pagatur tal-interessi huwa obbligat iżomm it-taxxa f’ras il-għajn (“taxxa fuq l-interessi”).

17.      Matul is-snin fiskali 2006 u 2007, ir-rata kienet ta’ 30 %, u matul 2008 ir-rata kienet ta’ 25 %. Fil-każ li l-ħlas tat-taxxa miżmuma f’ras il-għajn isir tardivament (jekk ikun hemm responsabbiltà fiskali limitata), ikunu dovuti interessi fuq id-dejn fiskali (§ 66 B tal-Liġi dwar it-Taxxa f’Ras il-Għajn). L-obbligu ta’ ħlas tal-interessi moratorji huwa tal-persuna li hija marbuta żżomm it-taxxa f’ras il-għajn.

18.      Fis-snin 2006 sa 2008, fid-Danimarka ma kienx hemm leġiżlazzjoni ġenerali dwar il-prevenzjoni tal-abbuż. Min-naħa l-oħra, il-ġurisprudenza żviluppat il-“prinċipju tar-realtà”, li jgħid li t-tassazzjoni għandha ssir abbażi ta’ analiżi speċifika tal-fatti. Dan ifisser, b’mod partikolari, li arranġamenti fiskali fittizji u artifiċjali jistgħu ma jittiħdux inkunsiderazzjoni taħt ċerti ċirkustanzi u li tiġi applikata, minflok, tassazzjoni bbażata fuq ir-realtà (“substance-over-form”). Il-partijiet fil-kawża jaqblu dwar il-fatt li l-prinċipju tar-realtà ma jikkostitwixxix bażi suffiċjenti sabiex l-atti legali mwettqa fil-każ ineżami jiġu esklużi.

19.      Barra minn hekk, fil-ġurisprudenza Daniża ġie żviluppat l-hekk imsejjaħ prinċipju tal-“benefiċjarju effettiv tad-dħul”. Dan il-prinċipju huwa bbażat fuq id-dispożizzjonijiet fundamentali relatati mat-tassazzjoni tad-dħul f’§ 4 tal-istatsskatteloven (il-Kodiċi Fiskali Daniż) u jistabbilixxi li l-awtoritajiet tat-taxxa ma humiex obbligati jaċċettaw separazzjoni artifiċjali bejn in-negozju jew l-attività li tiġġenera d-dħul u l-attribuzzjoni tad-dħul iġġenerat minnha. Għalhekk, dan il-prinċipju għandu bħala għan li tiġi ddeterminata l-persuna, irrispettivament mill-istruttura formali – li hija d-destinatarja effettiva ta’ ċertu dħul u li għalhekk hija taxxabbli. Għaldaqstant, għandu jiġi ddeterminat lil min għandu jiġi attribwit id-dħul għall-finijiet tad-dritt fiskali. Minn dan isegwi li l-“benefiċjarju effettiv tad-dħul” huwa l-persuna li hija taxxabbli għad-dħul inkwistjoni.

III. Il-kawża prinċipali

20.      Numru ta’ ta’ kumpanniji ta’ investiment li għandhom is-sede tagħhom fi Stat terz inkorporaw diversi kumpanniji fil-Lussemburgu u fid-Danimarka bil-għan li jakkwistaw lil T Danmark (fornitur tas-servizzi Daniż kbir). Fost dawn il-kumpanniji kien hemm ukoll N Danmark 1 (sede fid-Danimarka), ir-rikorrenti fil-kawża prinċipali (li sadanittant saret N Luxembourg 1).

21.      L-akkwist ta’ T Danmark ġie ffinanzjat parzjalment b’self mingħand il-kumpanniji ta’ investiment (6) lil N Danmark 1. Dan is-self kien jikkonsisti f’tip speċjali ta’ bonds korporattivi, jiġifieri Preferred Equity Certificates (PECs), emessi minn N Danmark 1. PEC huwa strument finanzjarju li huwa simili ħafna għal bond korporattiv b’interessi. L-akkwirent isir sellief tal-emittent tal-PECs. B’effett mid-data tal-ħruġ fil-21 ta’ Diċembru 2005 sas-sajf tal-2008, l-interessi mill-PECs tħallsu/ġew akkreditati lill-kumpanniji ta’ investiment. Permezz tal-flus missellfa mingħand il-kumpanniji ta’ investiment stabbiliti fi Stat terz, N Danmark 1 finalment akkwistat madwar 80 % tal-kapital ta’ T Danmark.

22.      Sussegwentement (f’April tal-2006) ġiet inkorporata C Luxembourg (b’sede fil-Lussemburgu) mill-kumpanniji Lussemburgiżi inkorporati preċedentement. Fir-rebbiegħa tal-2006 sar skambju ta’ ishma, fejn l-ishma kollha ta’ N Danmark 1 ġew ittrasferiti lil C Luxembourg, li b’hekk saret l-unika kumpannija omm tal-kumpannija Daniża. A Luxembourg Holding (sussidjarja tal-kumpanniji ta’ investiment), li wkoll għandha s-sede tagħha fil-Lussemburgu, saret proprjetarja indiretta ta’ C Luxembourg fir-rebbiegħa tal-2006 u proprjetarja diretta tagħha lejn tmiem l-2007.

23.      F’April tal-2006, il-PECs inizjalment ġew ittrasferiti mill-kumpannija ta’ investiment lejn A Luxembourg Holding u fl-istess jum ġew ittrasferiti minn din tal-aħħar lejn C Luxembourg (il-kumpannija omm ta’ N Danmark 1), li għalhekk saret kreditur tal-PECs.

24.      Il-pagamenti b’rabta mat-trasferiment tal-PECs saru, f’kull każ, permezz tal-konklużjoni ta’ self b’interessi ta’ ammont ekwivalenti. C Luxembourg u A Luxembourg huma taxxabbli fil-Lussemburgu mingħajr restrizzjonijiet. L-interessi mill-PECs jitħallsu minn N Danmark 1 lil C Luxembourg, li, min-naħa tagħha, tuża l-ħlas tal-interessi sabiex tħallas l-interessi tagħha fil-konfront ta’ A Luxembourg Holding, li, min-naħa tagħha, tagħmel tajjeb għall-interessi tagħha fil-konfront tal-kumpannija ta’ investiment.

25.      Fil-perijodu bejn l-2006 u s-sajf tal-2008, ir-rata ta’ interessi li N Danmark 1 kienet dovuta tħallas lil C Luxembourg kienet ta’ 10 %, filwaqt li r-rata ta’ interessi li C Luxembourg kienet dovuta tħallas lil A Luxembourg kienet ta’ 9.96875 %. A Luxembourg Holding kienet dovuta tħallas interessi lill-kumpanniji ta’ investiment, li wkoll kienu jammontaw għal rata’ ta’ 9.96875 %. Din ir-rata nbidlet fid-9 ta’ Lulju 2008, meta r-rata ta’ interessi li C Luxembourg kienet dovuta tħallas żdiedet għal 10 % (identika għar-rata ta’ interessi li din kienet tirċievi mingħand N Danmark 1), filwaqt li A Luxembourg Holding baqgħet tħallas rata ta’ 9.96875 % lill-kumpanniji ta’ investiment.

26.      Fil-perijodu bejn l-2006 u l-2008, C Luxembourg u A Luxembourg Holding allokaw spejjeż operazzjonali addizzjonali (jiġifieri minbarra spejjeż tal-interessi) annwali u ta’ ammont b’sitt ċifri. Dawn l-ispejjeż kienu jkopru, fost l-oħrajn, salarji, kirjiet, spejjeż għall-ġestjoni tal-uffiċċji u spejjeż għall-konsulenza. Fis-snin 2007 u 2008, iż-żewġ kumpanniji kellhom, bħala medja, minn wieħed sa żewġ impjegati fuq bażi part-time. Is-sede rreġistrat tagħhom kien fl-istess indirizz. Dan l-indirizz jintuża wkoll minn kumpanniji li għandhom rabta diretta ma’ waħda mill-kumpanniji ta’ investiment.

27.      Il-kumpanniji ma ngħatawx likwidità addizzjonali li tmur lil hinn mill-ammonti li rċevew fis-6 ta’ Diċembru 2006 mingħand N Danmark 1 b’rabta mal-pagament ta’ interessi u rimbors tal-kapital. Minbarra l-ishma tagħha fi N Danmark 1, l-uniku attiv ta’ C Luxembourg huwa l-pretensjoni tagħha fir-rigward tal-PECs emessi minnha.

28.      L-ebda waħda mill-kumpanniji ta’ investiment ma għandha s-sede tagħha fi Stat Membru tal-Unjoni jew fi Stat li miegħu r-Renju tad-Danimarka kkonkluda ftehim dwar ħelsien mit-taxxa doppja. Skont l-informazzjoni mogħtija fis-seduta mir-rikorrenti fil-kawża prinċipali, dawn jitqiesu bħala kumpanniji fiskalment trasparenti (7). N Danmark 1 iddikjarat li l-kontributuri finanzjarji, li fl-aħħar mill-aħħar jikkontrollaw il-kumpanniji ta’ investiment, fil-biċċa l-kbira huma stabbiliti f’pajjiżi li magħhom ir-Renju tad-Danimarka kkonkluda ftehim dwar ħelsien mit-taxxa doppja.

29.      Fl-2011, SKAT (l-Amministrazzjoni Finanzjarja Daniża) indirizzat lir-rikorrenti (dak iż-żmien N Danmark 1 u llum N Luxembourg1) avviż ta’ taxxa f’ras il-għajn għas-snin fiskali 2006 sa 2008, ta’ ammont totali ta’ 925 764 961 kroner Daniż (DKK). SKAT kienet tal-fehma li ż-żewġ kumpanniji Lussemburgiżi (C Luxembourg u A Luxembourg Holding) ma kinux is-“sidien benefiċjarji” tal-interessi iżda kienu sempliċement qegħdin iservu bħala “kumpanniji intermedjarji”. L-interessi kienu qegħdin jiġu ttrasferiti mingħand il-parti Daniża tal-grupp lejn il-kumpanniji ta’ investiment permezz taż-żewġ kumpanniji Lussemburgiżi. Għalhekk, SKAT ikkonstatat li t-taxxa f’ras il-għajn kellha tiġi imposta fuq l-interessi mħallsa u akkreditati. Ladarba din l-operazzjoni ma seħħitx, ir-rikorrenti kienet responsabbli għat-taxxa f’ras il-għajn mhux miżmuma.

30.      N Luxembourg 1 ikkontestat id-deċiżjoni ta’ SKAT quddiem il-Landsskatteret (il-Kummissjoni Fiskali Nazzjonali). Peress li l-Landsskatteret ma ddeċidietx fi żmien sitt xhur mill-preżentazzjoni tal-kontestazzjoni, ir-rikorrenti ressqet proċeduri quddiem l-Østre Landsret (il-Qorti tal-Appell tar-Reġjun tal-Lvant, id-Danimarka).

31.      L-Østre Landsret (il-Qorti tal-Appell tar-Reġjun tal-Lvant) iddeċidiet li tagħmel rinviju għal deċiżjoni preliminari.

IV.    Il-proċedura quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja

32.      L-Østre Landsret (il-Qorti tal-Appell tar-Reġjun tal-Lvant) għamlet id-domandi segwenti:

“1.      L-Artikolu 1(1) tad-Direttiva 2003/49/KE moqri flimkien mal-Artikolu 1(4) tal-istess direttiva, għandu jiġi interpretat fis-sens li kumpannija residenti fi Stat Membru li tkun koperta mill-Artikolu 3 tad-Direttiva u, f’ċirkustanzi bħal dawk tal-każ preżenti, tirċievi interessi minn sussidjarja fi Stat Membru ieħor, hija s-‘sid benefiċjarju’ ta’ dawn l-interessi fis-sens tad-Direttiva?

1.1.      Il-kunċett ta’ ‘sid benefiċjarju’ fl-Artikolu 1(1) tad-Direttiva 2003/49/KE, moqri flimkien mal-Artikolu 1(4) tal-istess direttiva, għandu jiġi interpretat skont il-kunċett korrispondenti fl-Artikolu 11 tal-Mudell ta’ Konvenzjoni Fiskali tal-OECD tal-1977?

1.2.      Jekk id-domanda 1.1 tingħata risposta fl-affermattiv, il-kunċett għandu f’dak il-każ jiġi interpretat biss fid-dawl tal-kummentarju dwar l-Artikolu 11 tal-Mudell ta’ Konvenzjoni Fiskali tal-OECD tal-1977 (paragrafu 8), jew jistgħu jiġu inkorporati kummentarji sussegwenti fl-interpretazzjoni, inklużi ż-żidiet magħmula fl-2003 rigward ‘kumpanniji conduit’ (paragrafu 8.1, issa paragrafu 10.1) u ż-żidiet magħmula fl-2014 dwar ‘obbligi kuntrattwali jew legali’ (paragrafu 10.2)?

1.3.      Jekk il-kummentarji tal-2003 jistgħu jiġu inkorporati fl-interpretazzjoni, hija f’dak il-każ kundizzjoni sabiex kumpannija titqies li ma hijiex ‘sid benefiċjarju’ fis-sens tad-Direttiva 2003/49/KE li fil-fatt kien hemm allokazzjoni ta’ fondi lil dawk il-persuni li huma meqjusa mill-Istat li fih il-persuna li tħallas l-interessi hija residenti bħala ‘is-sidien benefiċjarji’ tal-interessi inkwistjoni, u – jekk dan huwa l-każ – hija f’dak il-każ kundizzjoni oħra li l-mogħdija effettiva sseħħ f’punt qrib fiż-żmien għall-ħlas tal-interessi u/jew isseħħ bħala ħlas ta’ interessi?

1.3.1.      X’importanza għandu f’dan ir-rigward jekk kapital proprju jintuża għas-self, jekk l-interessi inkwistjoni jiddaħħlu fil-kapital (‘inkorporati’), jekk ir-riċevitur tal-interessi sussegwentement ikun għamel trasferiment fi ħdan il-grupp lill-kumpannija omm tiegħu li hija residenti fl-istess Stat bl-għan li jiġi aġġustat id-dħul għal skopijiet ta’ taxxa taħt ir-regoli prevalenti fl-Istat inkwistjoni, jekk l-interessi inkwistjoni sussegwentement jiġu kkonvertiti f’kapital fil-kumpannija li tissellef, jekk ir-riċevitur tal-interessi kellu obbligu kuntrattwali jew legali li jgħaddi l-interessi lil persuna oħra, u jekk il-parti l-kbira tal-persuni meqjusa mill-Istat fejn il-persuna li qed tħallas l-interessi hija residenti bħala ‘is-sidien benefiċjarji’ tal-interessi jkunu residenti fi Stati Membri oħrajn jew Stati oħrajn li magħhom id-Danimarka għanda konvenzjoni dwar it-taxxa doppja, b’tali mod li taħt il-leġiżlazzjoni Daniża dwar it-taxxa ma kienx ikun hemm bażi sabiex tinżamm taxxa f’ras il-għajn kieku dawk il-persuni kienu persuni li jsellfu u għalhekk irċevew l-interessi direttament?

1.4.      X’importanza għandu għall-evalwazzjoni tal-kwistjoni dwar jekk ir-riċevitur tal-interessi għandux jitqies bħala ‘sid benefiċjarju’ għall-finijiet tad-Direttiva jekk il-qorti tar-rinviju, wara evalwazzjoni tal-fatti tal-każ, tikkonkludi li r-riċevitur – mingħajr ma kien obbligat kuntrattwalment jew legalment li jgħaddi l-interessi rċevuti lil persuna oħra – ma kellux id-dritt ‘sħiħ’ ta’ ‘użufrutt’ fuq l-interessi kif imsemmi fil-Kummentarji tal-2014 fuq il-Mudell ta’ Konvenzjoni Fiskali tal-1977?

2.      L-invokazzjoni minn Stat Membru tal-Artikolu 5(1) tad-Direttiva fuq l-applikazzjoni ta’ dispożizzjonijiet nazzjonali għall-prevenzjoni tal-frodi u l-abbuż, jew fuq l-Artikolu 5(2) tad-Direttiva, tippreżupponi li l-Istat Membru inkwistjoni jkun adotta dispożizzjoni nazzjonali speċifika li timplementa l-Artikolu 5 tad-Direttiva, jew li d-dritt nazzjonali jinkludi dispożizzjonijiet jew prinċipji ġenerali dwar il-frodi, l-abbuż u l-evażjoni fiskali li jistgħu jiġu interpretati skont l-Artikolu 5?

2.1.      Jekk id-domanda 2 tingħata risposta fl-affermattiv, jista’ l-paragrafu 2(2)(d) tal-Liġi dwar it-taxxa fuq il-kumpanniji, li tipprovdi li r-responabbiltà limitata għat-taxxa fuq id-dħul mill-interessi ma tinkludix ‘interessi li huma eżenti mit-taxxa [...] taħt id-Direttiva 2003/49/KE fuq sistema komuni ta’ taxxa applikabbli għall-pagamenti ta’ interessi u ta’ royalties magħmula bejn kumpanniji assoċjati ta’ Stati Membri differenti’, għalhekk jitqies bħala dispożizzjoni nazzjonali speċifika kif imsemmija fl-Artikolu 5 tad-Direttiva?

3.      Dispożizzjoni fi ftehim dwar it-taxxa doppja bejn żewġ Stati Membri u abbozzata skont il-Mudell ta’ Konvenzjoni Fiskali tal-OECD, skont liema t-tassazzjoni fuq l-interessi tiddependi fuq jekk ir-riċevitur tal-interessi jitqiesx li huwa s-sid benefiċjarju tal-interessi, hija dispożizzjoni konvenzjonali kontra l-abbuż koperta mill-Artikolu 5 tad-Direttiva?

4.      Huwa abbuż, eċċ, taħt id-Direttiva 2003/49/KE jekk, fl-Istat Membru fejn min iħallas l-interessi huwa residenti, tnaqqis ta’ taxxa fuq l-interessi huwa awtorizzat, filwaqt li interessi fl-Istat Membru fejn ir-riċevitur tal-interessi huwa residenti ma humiex intaxxati?

5.      Stat Membru li ma jixtieqx jirrikonoxxi li kumpannija fi Stat Membru ieħor hija s-sid benefiċjarju tal-interessi u jallega li l-kumpannija fl-Istat Membru l-ieħor hija hekk imsejħa kumpannija conduit artifiċjali, huwa obbligat taħt id-Direttiva 2003/49/KE jew taħt l-Artikolu 10 KE li jiddikjara [lil min] f’dak il-każ [iqis] bħala s-sid benefiċjarju?

6.      Jekk kumpannija residenti fi Stat Membru (kumpannija omm) fil-fatt titqies li ma hijiex eżenti mit-taxxa f’ras il-għajn taħt id- Direttiva 2003/49/KE rigward interessi rċevuti minn kumpannija residenti fi Stat Membru ieħor (sussidjarja), u l-kumpannija omm tal-Istat Membru tal-aħħar titqies li għandha responabbiltà limitata għat-taxxa fuq dawk l-interessi f’dak l-Istat Membru, l-Artikolu 43 KE moqri flimkien mal-Artikolu 48 KE, jipprekludu leġiżlazzjoni skont liema l-Istat Membru tal-aħħar jeżiġi li l-kumpannija li hija responsabbli sabiex iżżomm it-taxxa f’ras il-għajn (sussidjarja) tħallas l-interessi dovuti fil-każ ta’ talba ta’ ħlas pendenti tat-taxxa f’ras il-għajn b’rata ogħla ta’ interessi mir-rata ta’ interessi pendenti li l-Istat Membru jżomm fuq talbiet ta’ taxxa fuq il-kumpanniji (inkluż dħul fuq l-interessi) magħmula kontra kumpannija residenti fl-istess Stat Membru?

7.      Jekk kumpannija residenti fi Stat Membru (kumpannija omm) fil-fatt titqies li ma hijiex eżenti mit-taxxa f’ras il-għajn taħt id-Direttiva 2003/49/KE rigward interessi rċevuti minn kumpannija residenti fi Stat Membru ieħor (sussidjarja), u l-kumpannija omm tal-Istat Membru tal-aħħar titqies bħala persuna taxxabbli b’responsabbiltà limitata għat-taxxa fuq dawn l-interessi f’dak l-Istat Membru, l-Artikolu 43 KE, moqri flimkien mal-Artikolu 48 KE (b’mod alternattiv, l-Artikolu 56 KE), meqjusa separatament jew b’mod sħiħ, jipprekludu leġiżlazzjoni skont liema:

a)      l-Istat Membru tal-aħħar jitlob li l-persuna li tħallas l-interessi żżomm it-taxxa f’ras il-għajn fuq l-interessi u jirrendi lil dik il-persuna responsabbli lejn l-awtoritajiet għat-taxxa f’ras il-għajn mhux miġbura, fejn ma hemm l-ebda dmir bħal dan li tinżamm it-taxxa f’ras il-għajn meta r-riċevitur tal-interessi jkun residenti fl-Istat Membru tal-aħħar?

b)      kumpannija omm fl-Istat Membru tal-aħħar ma kinitx tkun mitluba li tagħmel ħlasijiet bil-quddiem ta’ taxxa fuq il-kumpanniji fl-ewwel sentejn fiskali, iżda kienet tibda tħallas it-taxxa fuq il-kumpanniji fi żmien ħafna iktar tard mid-data tal-maturità għat-taxxa f’ras il-għajn?

Il-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea hija mitluba li tinkludi r-risposta għad-domanda 6 fir-risposta tagħha għad-domanda 7.”

33.      B’digriet tat-13 ta’ Lulju 2016, il-Kawżi C-115/16, C-118/16 u C-119/16 ġew magħquda. N Luxembourg 1, X Denmark A/S, C Danmark I, ir-Renju tad-Danimarka, ir-Repubblika Federali tal-Ġermanja, il-Gran Dukat tal-Lussemburgu, ir-Renju tal-Isvezja, ir-Repubblika Taljana, ir-Renju tal-Pajjiżi l-Baxxi u l-Kummissjoni Ewropea ppreżentaw osservazzjonijiet bil-miktub dwar id-domandi preliminari fil-proċedura magħquda quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja. Fis-seduta tal-10 ta’ Ottubru 2017 – li kienet tkopri wkoll il-Kawżi C-116/16, C-117/16 u C-299/16 – ipparteċipaw N Luxembourg 1, X Denmark A/S, C Danmark I, ir-Renju tad-Danimarka, ir-Repubblika Federali tal-Ġermanja, il-Gran Dukat tal-Lussemburgu u l-Kummissjoni.

V.      L-analiżi ġuridika

A.      Fuq id-determinazzjoni tas-sid benefiċjarju (domandi 1 sa 1.4)

34.      Bid-domandi 1 sa 1.4 tagħha, li għandhom jiġu eżaminati flimkien, il-qorti tar-rinviju tistaqsi, essenzjalment, kif għandu jiġi interpretat il-kunċett ta’ sid benefiċjarju previst fl-Artikolu 1(1) moqri flimkien mal-Artikolu 1(4) tad-Direttiva 2003/49. Għal dan il-għan, għandu jiġi ddeterminat il-kunċett ta’ sid benefiċjarju fis-sens tad-Direttiva 2003/49 (1) u sussegwentement l-influwenza tal-Mudell ta’ Konvenzjoni Fiskali tal-OECD (iktar ’il quddiem il-“Mudell ta’ Konvenzjoni OECD”) u tal-kummentarji tiegħu (iktar ’il quddiem il-“kummentarji OECD”) dwar l-interpretazzjoni tiegħu (2).

1.      Il-kunċett ta’ sid benefiċjarju fis-sens tad-Direttiva 2003/49

35.      Id-Direttiva 2003/49 hija intiża għat-twettiq ta’ ugwaljanza fit-trattament fiskali ta’ tranżazzjonijiet finanzjarji nazzjonali u transkonfinali bejn impriżi assoċjati.

a)      Prinċipju bażiku: il-kreditur tal-interessi bħala s-sid benefiċjarju

36.      L-Artikolu 1(1) tad-Direttiva 2003/49, moqri fid-dawl tal-premessi 2 sa 4 tagħha huwa intiż sabiex tiġi evitata t-tassazzjoni doppja ġuridika ta’ pagamenti ta’ interessi transkonfinali billi jipprojbixxi t-tassazzjoni ta’ interessi fl-Istat Membru tal-oriġini għad-detriment tas-sid benefiċjarju tal-interessi. Għaldaqstant, l-imsemmija dispożizzjoni tirrigwarda biss is-sitwazzjoni fiskali tal-kreditur tal-interessi (8).

37.      Il-kreditur tal-interessi huwa l-persuna li, skont id-dritt ċivili, għandha pretensjoni għall-interessi f’isimha. Mill-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja jirriżulta li s-sid benefiċjarju fis-sens tad-Direttiva 2003/49 fil-prinċipju huwa l-persuna li għandha d-dritt titlob il-ħlas ta’ interessi taħt id-dritt ċivili (9).

38.      Dan huwa kkonfermat mill-Artikolu 1(4) tad-Direttiva 2003/49. Dan jeskludi li s-sid benefiċjarju jitqies bħala rappreżentant, amministratur fiduċjarju jew sinjatarju awtorizzat. Fil-każ tal-imsemmija persuni, id-dritt ma jiġix invokat f’isimhom stess (bħal fil-każ tar-rappreżentant jew tas-sinjatarju awtorizzat) jew inkella, għalkemm jiġi invokat f’isimhom stess, dan ma jsirx għan-nom tagħhom (bħal fil-każ ta’ amministratur fiduċjarju). Minn dan jista’ jiġi konkluż, a contrario, li fil-każijiet li fihom il-benefiċjarju tal-interessi jirċievi l-interessi f’ismu stess u għan-nom tiegħu (jiġifieri għall-benefiċċju tiegħu stess), dan ikun ukoll is-sid benefiċjarju.

39.      Il-qorti tar-rinviju tindika li C Luxembourg saret proprjetarja tal-PECs. Għaldaqstant, hija tirċievi l-interessi għan-nom tagħha stess. Għalhekk, il-kwistjoni deċiżiva hija dwar jekk dawn l-interessi humiex irċevut għan-nom ta’ persuna stess jew għan-nom ta’ ħaddieħor. Persuna taġixxi għan-nom tagħha meta tkun tista’ tiddeċiedi waħedha dwar l-użu tal-interessi u ġġorr ir-riskju tat-telf waħedha. Min-naħa l-oħra, persuna taġixxi għan-nom ta’ ħaddieħor meta hija tkun assoċjata ma’ terz b’tali mod li, bħala riżultat, dan it-terz iġorr ir-riskju ta’ telf (fil-każ ineżami, tal-interessi).

b)      Eċċezzjoni: l-amministratur fiduċjarju

40.      Kif jirriżulta mill-Artikolu 1(4) tad-Direttiva 2003/49, is-sid benefiċjarju skont id-dritt ċivili ma jkunx is-sid benefiċjarju fis-sens tad-direttiva jekk dan jaġixxi biss bħala amministratur fiduċjarju.

41.      Mandat fiduċjarju ta’ natura apparenti amministrat minn C Luxembourg għan-nom ta’ A Luxembourg Holding jew tal-kumpanniji ta’ investiment għandu jiġi eskluż. Għalkemm huwa minnu li drittijiet ta’ proprjetà jiġu ttrasferiti lil amministratur fiduċjarju, dan jista’ biss jużahom konformement mall-kuntratt fiduċjarju. Skont dan il-kuntratt, il-poter legali tal-amministratur fiduċjarju fir-rigward ta’ terzi jeċċedi r-rabta ġuridika fiduċjarja tiegħu fir-relazzjoni interna mal-amministratur fiduċjarju. Hija biss din ir-rabta speċjali li twassal sabiex l-amministratur fiduċjarju jaġixxi f’ismu iżda mhux għan-nom tiegħu. Madankollu, fil-każ ineżami ma jidhirx li hemm tali rabta.

42.      Hija biss il-qorti tar-rinviju li tista’ tiddetermina, fil-kuntest ta’ evalwazzjoni globali, jekk, b’kunsiderazzjoni għall-oriġini tal-kumpanniji involuti u tar-rabtiet ekonomiċi mill-qrib bejniethom, jistax jiġi kkonstatat, abbażi ta’ approċċ ekonomiku, forma ta’ mandat moħbi amministrat minn C Luxembourg għan-nom ta’ A Luxembourg Holding jew tal-kumpanniji ta’ investiment. Madankollu, il-Qorti tal-Ġustizzja tista’ tipprovdi indikazzjonijiet utli għal dan il-għan.

43.      Rifinanzjament, miftiehem kuntrattwalment, mingħand terz b’kundizzjonijiet simili u f’perijodu ta’ żmien partikolari, ma huwiex biżżejjed fih innifsu sabiex tiġi preżunta rabta fiduċjarja. Fl-Artikolu 1(7) u fil-premessa 4 tagħha, id-Direttiva 2003/49 ukoll tassumi ċerta interdipendenza korporattiva li fiha nnifisha, jiġifieri meta titqies waħedha, ma jistax ikollha influwenza fuq l-evalwazzjoni tas-sid benefiċjarju. Dan huwa enfasizzat ukoll fil-premessa 5 u fl-Artikolu 4(2) tad-Direttiva 2003/49 li, anki fil-każ ta’ “relazzjoni speċjali” bejn il-pagatur u s-sid benefiċjarju, tipprevedi biss korrezzjoni tal-ammont mingħajr ma tikkonfuta l-kwalità tal-pagatur jew tas-sid benefiċjarju. Għalhekk, mandat fiduċjarju fis-sens tal-Artikolu 1(4) tad-Direttiva 2003/49 imur lil hinn minn kuntratt ta’ self bejn impriżi assoċjati taħt id-dritt tal-kumpanniji.

44.      Għall-kuntrarju, għandu jkun hemm obbligu addizzjonali inter partes (jiġifieri bejn il-kumpanniji ta’ investiment u A Luxembourg Holding jew bejn C Luxembourg u A Luxembourg Holding) li tillimita l-poter għandha li C Luxembourg u/jew A Luxembourg Holding. Madankollu, fil-każ ineżami ma hija identifikabbli ebda rabta ġuridika. Fi kwalunkwe każ, din ma tkunx iġġustifikata bis-sempliċi fatt li għas-self jintuża kapital proprju jew li l-interessi jingħaddu mad-dejn prinċipali jew jiġu kkonvertiti f’kapital proprju meta jaslu għand il-benefiċjarju.

45.      Madankollu, fil-fehma tiegħi dan ma jkunx il-każ li kieku, pereżempju, l-ispejjeż normalment irċevuti mill-kumpanniji Lussemburgiżi ma setgħux jiġu koperti mid-dħul mill-interessi u l-interessi kellhom jiġu ttrasferiti esklużivament u integralment. Sitwazzjoni differenti tista’ tapplika wkoll jekk ir-rata ta’ interessi tar-rifinanzjament u r-rata ta’ interessi rċevuti jkunu identiċi jew – kif inhuwa l-każ hawnhekk – jekk il-kumpannija interposta ma tinkorrix spejjeż proprji li għandhom jitħallsu mid-dħul tagħha mill-interessi. Is-sitwazzjoni tkun ukoll differenti jekk ir-riskju tas-solvenza tal-kumpannija stabbilita fid-Danimarka (N Danmark I, issa N Luxembourg I) iġorruh il-kumpanniji ta’ investiment waħedhom, peress li f’dan il-każ, id-dejn identiku tal-kumpannija Lussemburgiża l-oħra jiskadi wkoll fil-konfront tal-kumpanniji ta’ investiment. Madankollu, hija biss il-qorti tar-rinviju li tista’ tiddeċiedi jekk teżistix tali evidenza.

46.      Jekk, abbażi taċ-ċirkustanzi globali tal-każ individwali, il-qorti tar-rinviju tiddeduċi tali rabta fiduċjarja, skont il-kliem tal-Artikolu 1(4) tad-Direttiva 2003/49, l-amministratur fiduċjarju jkun is-sid benefiċjarju fis-sens tad-Direttiva 2003/49. Sakemm il-ħlas tal-interessi lilu permezz tal-amministratur fiduċjarju jissodisfa wkoll ir-rekwiżiti tad-Direttiva 2003/49, l-eżenzjoni mit-tassazzjoni f’ras il-għajn tkun għadha applikabbli.

c)      Konklużjoni fir-rigward tad-domandi 1 u 1.4

47.      Għaldaqstant, ir-risposta li għandha tingħata għad-domandi 1 u 1.4 għandha tkun li kumpannija residenti fi Stat Membru ieħor, li hija d-detentriċi tad-dejn li fuqu jitħallsu l-interessi, għandha titqies bħala s-sid benefiċjarju fis-sens tal-Artikolu 1(1) tad-Direttiva 2003/49. Dan ma jkunx japplika jekk din il-kumpannija ma taġixxix f’isimha u għan-nom tagħha iżda taġixxi għal terz u għan-nom ta’ ħaddieħor abbażi ta’ rabta fiduċjarja (possibbilment moħbija). F’dan il-każ, it-terz jitqies bħala s-sid benefiċjarju. Il-qorti tar-rinviju għandha tiddetermina dan l-aħħar punt bħala parti minn evalwazzjoni globali taċ-ċirkustanzi kollha.

2.      Interpretazzjoni skont il-kummentarji dwar il-Mudell ta’ Konvenzjoni Fiskali? (domandi 1.1 sa 1.3)

48.      Bid-domandi 1.1 sa 1.3, il-qorti tar-rinviju tistaqsi b’mod partikolari jekk għall-interpretazzjoni tal-kunċetti tad-Direttiva 2003/49 għandhomx japplikaw ukoll il-kummentarji dwar il-Mudell ta’ Konvenzjoni Fiskali OECD u, jekk tingħata risposta fl-affermattiv, jekk dan jinkludix kummentarji dwar il-Mudell ta’ Konvenzjoni Fiskali OECD elaborati wara l-adozzjoni tad-direttiva.

49.      Fil-kummentarji l-iktar reċenti dwar il-Mudell ta’ Konvenzjoni Fiskali OECD (eż. tas-sena 2008 fil-paragrafu 8 u 9), l-hekk imsejħin “kumpanniji interposti” normalment ma jitqisux bħala sidien benefiċjarji jekk dawn, għalkemm formalment ikunu sidien benefiċjarji, fil-prattika jkollhom poteri limitati ħafna li jrenduhom, fir-rigward tad-dħul inkwistjoni, amministraturi fiduċjarji jew ġestjonarji li jaġixxu għan-nom tal-partijiet ikkonċernati.

50.      Il-Mudell ta’ Konvenzjoni Fiskali OECD ma humiex trattati internazzjonali multilaterali u vinkolanti bil-liġi, iżda atti unilaterali ta’ organizzazzjoni internazzjonali fil-forma ta’ rakkomandazzjonijiet lill-Istati Membri tagħha. Skont l-OECD, dawn ir-rakkomandazzjonijiet ma humiex vinkolanti; skont ir-regoli tal-proċedura tal-OECD, l-Istati Membri għandhom pjuttost jivverifikaw li l-implementazzjoni tagħhom tkun xierqa (10). Dan japplika, a fortiori, għall-kummentarji elaborati mill-OECD, li fl-aħħar mill-aħħar jinkludi biss opinjonijiet legali.

51.      Madankollu, skont ġurisprudenza stabbilita, għall-finijiet tat-tqassim ekwilibrat fdat lilhom tal-kompetenza fiskali, ma huwiex irraġonevoli jekk l-Istati Membri jispiraw ruħhom mill-prattika internazzjonali kif riflessa fil-Mudell ta’ Konvenzjoni Fiskali (11). Dan japplika wkoll għat-teħid inkunsiderazzjoni tal-konvenzjonijiet legali internazzjonali li jista’ jkun rifless fil-kummentarji dwar il-Mudell ta’ Konvenzjoni Fiskali OECD.

52.      Madankollu, il-kummentarji dwar il-Mudell ta’ Konvenzjoni Fiskali OECD ma jistgħux ikollhom effett dirett fuq l-interpretazzjoni ta’ direttiva tal-Unjoni, anki jekk it-termini użati jkunu identiċi. F’dan ir-rigward, dawn il-kummentarji jirriflettu biss il-fehma ta’ dawk li jkunu ħadmu fuq il-Mudell ta’ Konvenzjoni Fiskali OECD MKF OECD, iżda mhux il-fehma ta’ leġiżlaturi parlamentari u wisq inqas tal-leġiżlatur tal-Unjoni. Huwa biss jekk mill-kliem u mill-oriġini tad-direttiva jirriżulta li l-leġiżlatur tal-Unjoni kien ispira ruħu mill-kliem tal-Mudell ta’ Konvenzjoni Fiskali OECD u mill-kummentarji elaborati (dak iż-żmien) marbuta ma’ dan il-Mudell ta’ Konvenzjoni Fiskali OECD li tali interpretazzjoni tkun indikata.

53.      Għaldaqstant, il-Qorti tal-Ġustizzja diġà kkonstatat li dispożizzjoni ta’ ftehim dwar ħelsien mit-taxxa doppja, meta interpretata fid-dawl tal-kummentarji dwar il-Mudell ta’ Konvenzjoni Fiskali OECD rilevanti, ma tistax tillimita d-dritt tal-Unjoni (12). Dan japplika partikolarment għal emendi tal-Mudell ta’ Konvenzjoni Fiskali OECD u għall-kummentarji li jsiru wara l-adozzjoni tad-direttiva. Inkella l-Istati kontraenti tal-OECD ikunu jistgħu jiddeċiedu dwar l-interpretazzjoni ta’ direttiva tal-Unjoni.

54.      Madankollu, peress li l-kummentarji tal-OECD ma għandhomx effett dirett vinkolanti u d-Direttiva 2003/49 tiddistingwi, fl-Artikolu 1(4), skont jekk il-kreditur jirċevix il-pagamenti għan-nom tiegħu stess jew bħala amministratur fiduċjarju, din hija għalhekk il-kwistjoni deċiżiva (skont id-dritt tal-Unjoni) sabiex jiġi stabbilit sid benefiċjarju fis-sens tal-Artikolu 1(1) tad-Direttiva 2003/49. Jekk ma hemmx amministrazzjoni fiduċjarja (possibbilment moħbija), il-persuna li għandha pretensjoni taħt id-dritt ċivili hija wkoll is-sid benefiċjarju skont id-Direttiva 2003/49. Madankollu, fl-aħħar mill-aħħar, dan huwa approċċ simili għal dak fil-kummentarji reċenti dwar il-Mudell ta’ Konvenzjoni Fiskali OECD.

55.      Għaldaqstant, tista’ tingħata r-risposta għad-domandi preliminari 1.1 u 1.2 li l-kunċett ta’ sid benefiċjarju għandu jiġi interpretat b’mod awtonomu skont id-dritt tal-Unjoni u indipendentement mill-Artikolu 11 tal-Mudell ta’ Konvenzjoni Fiskali OECD tal-1977 jew minn verżjonijiet sussegwenti. F’dawn iċ-ċirkustanzi, ma hemmx lok li tingħata risposta għad-domanda 1.3.

B.      Kriterji għall-preżunzjoni ta’ abbuż (domanda 4)

56.      Bir-raba’ domanda tagħha, il-qorti tar-rinviju essenzjalment tistaqsi jekk fil-każ ta’ arranġament bħal dak ineżami, li jevita, fost l-oħrajn, tassazzjoni f’ras il-għajn fid-Danimarka, jistax jitqies bħala abbuż fis-sens tal-Artikolu 5 tad-Direttiva 2003/49 u jekk l-Istat Membru huwiex marbut jindika lil min iqis bħala sid benefiċjarju f’tali każ.

57.      Il-kwistjoni dwar jekk jikkostitwixxix abbuż tiddependi minn analiżi globali taċ-ċirkustanzi kollha tal-każ konkret individwali, li l-konstatazzjoni tagħha hija fdata lill-awtoritajiet nazzjonali kompetenti u li għandha tiġi suġġetta għal stħarriġ ġudizzjarju (13). Huwa minnu li din l-analiżi globali għandha ssir mill-qorti tar-rinviju (14). Madankollu, sabiex jiġi ddeterminat jekk l-operazzjonijiet jitwettqux fil-kuntest ta’ tranżazzjonijiet kummerċjali normali jew jekk dawn isirux bl-iskop li jinkiseb abbużivament benefiċċju mill-vantaġġi previsti mid-dritt tal-Unjoni (15), il-Qorti tal-Ġustizzja tista’ tipprovdi indikazzjonijiet utli lill-qorti tar-rinviju (16).

58.      Għal dan il-għan, fl-ewwel lok, ser jiġi eżaminat fid-dettall il-kunċett ta’ abbuż fid-dritt tal-Unjoni (taħt 1.) u sussegwentement ser jiġu eżaminati l-kriterji għall-eżistenza ta’ abbuż fil-każ ineżami (taħt 2.).

1.      Il-kunċett ta’ abbuż fid-dritt tal-Unjoni

59.      Skont l-Artikolu 5 tad-Direttiva 2003/49, l-Istati Membri ma għandhomx jiġu pprojbiti milli jieħdu miżuri xierqa sabiex jiġġieldu l-frodi jew l-abbuż (ara wkoll il-premessa 6).

60.      L-interpretazzjoni tal-kunċett ta’ sid benefiċjarju proposta iktar ’il fuq (punti 35 et seq.) ma tikkontradixxix dan l-għan. Għall-kuntrarju, huwa preċiżament l-Artikolu 5 tad-Direttiva 2003/49 li jissodisfa dan l-għan, u mhux, prinċipalment il-kunċett ta’ sid benefiċjarju (partikolarment l-involviment ta’ amministratur fiduċjarju ma huwiex neċessarjament abbużiv).

61.      Din id-dispożizzjoni fl-aħħar mill-aħħar tirrifletti dak li huwa rrikonoxxut ukoll fil-ġurisprudenza stabbilita: id-dritt tal-Unjoni ma jistax jiġi invokat frawdolożament jew abbużivament. Fil-fatt, l-applikazzjoni tad-dritt tal-Unjoni ma tistax tiġi estiża sabiex tkopri l-prattiki abbużivi ta’ operaturi ekonomiċi, jiġifieri tranżazzjonijiet mwettqa mhux fil-kuntest ta’ tranżazzjonijiet kummerċjali normali, iżda bl-iskop biss li jinkisbu, abbużivament, vantaġġi previsti fid-dritt tal-Unjoni (17).

62.      Madankollu, id-Direttiva 2003/49 innifisha ma tinkludix definizzjoni ta’ abbuż. Indikazzjonijiet f’dan ir-rigward jistgħu iżda jingħataw f’direttivi oħra tal-Unjoni. Bħala eżempju standard ta’ tali għan, fit-tieni sentenza tal-Artikolu 11(1)(a) tad-Direttiva dwar l-Amalgamazzjonijiet (18) jissemma n-nuqqas ta’ raġunijiet ekonomiċi validi għat-tranżazzjoni kkonċernata. Barra minn hekk, l-Artikolu 6 tad-Direttiva li tistabbilixxi regoli kontra l-prattiki ta’ evitar tat-taxxa (19) (iktar ’il quddiem id-“Direttiva 2016/1164”), li fis-snin kontenzjużi ma kinitx għadha applikabbli, jiddefinixxi l-kunċett ta’ abbuż. Skont din id-definizzjoni, il-punt determinanti huwa jekk arranġament, li l-iskop prinċipali tiegħu jew wieħed mill-iskopijiet prinċipali tiegħu huwa li jinkiseb vantaġġ fiskali li jmur kontra l-għan jew l-iskop tal-leġiżlazzjoni fiskali applikabbli, huwiex ġenwin. Għall-finijiet tal-Artikolu 6(2), arranġament għandu jitqies li ma huwiex ġenwin sa fejn ma jkunx ġie stabbilit għal raġunijiet kummerċjali validi li jirriflettu r-realtà ekonomika.

63.      Għandu jiġi kkonstatat li l-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet diversi drabi li, sabiex restrizzjoni għal-libertà ta’ stabbiliment tkun tista’ tiġi ġġustifikata b’motivi ta’ ġlieda kontra prattiki abbużivi, l-għan speċifiku ta’ din ir-restrizzjoni għandu jkun il-prevenzjoni ta’ aġir li jikkonsisti fil-ħolqien ta’ arranġamenti purament artifiċjali, nieqsa minn realtà ekonomika, bil-għan li tiġi evitata t-taxxa normalment dovuta fuq il-profitti ġġenerati minn attivitajiet imwettqa fit-territorju nazzjonali (20). Kif il-Qorti tal-Ġustizzja sadanittant ukoll iddeċidiet kemm-il darba, huwa biżżejjed li l-arranġament ma jkollux bħala għan uniku l-kisba ta’ vantaġġ fiskali (21) iżda li jikkostitwixxi l-għan essenzjali tat-tranżazzjoni inkwistjoni (22).

64.      Din il-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja tinkludi żewġ elementi li huma interdipendenti. Minn naħa, ir-rikonoxximent ta’ arranġamenti purament artifiċjali li essenzjalment jeżistu fuq il-karta biss, huma miċħuda mill-bidu nett. Barra minn hekk, l-evażjoni tal-leġiżlazzjoni fiskali hija ta’ importanza deċiżiva u tista’ tintlaħaq ukoll bl-għajnuna ta’ strutturi li jirriflettu r-realtà ekonomika. Is-sitwazzjoni tal-aħħar aktarx li hija l-iktar waħda prevalenti u issa hija koperta espliċitament fl-Artikolu 6 il-ġdid tad-Direttiva 2016/1164. F’deċiżjoni reċenti, il-Qorti tal-Ġustizzja nnifisha tikkunsidra li n-natura purament artifiċjali ta’ tranżazzjoni tikkostitwixxi biss element wieħed li juri li l-għan essenzjali huwa li jintlaħaq vantaġġ fiskali (23).

2.      Kriterji għal dan il-każ

a)      Fuq l-eżistenza ta’ arranġament purament artifiċjali

65.      Hawnhekk bilkemm tista’ tiġi preżunta skema purament artifiċjali li ma tirriflettix ir-realtà ekonomika. Kontra din il-preżunzjoni hemm l-eżistenza effettiva tal-uffiċċji, tal-impjegati u tal-infiq operazzjonali f’ammonti li jlaħħqu sitt ċifri. Fil-fatt, fir-realtà bejn wieħed u żewġ ħaddiema kienu impjegati fuq bażi part-time. Il-kumpanniji kienu wkoll jaġixxu realment fi tranżazzjonijiet legali meta kienu jinħolqu spejjeż kunsiderevoli għal konsultazzjonijiet, kirjiet, nutara, kontabbiltà (pereżempju: EUR 7 810 għal salarji, EUR 3 253 għal kirjiet u uffiċċji, EUR 300 għat-telefon, EUR 174 579 għal onorarji tal-avukati kif ukoll EUR 15 000 għall-kontabbiltà u l-awditjar).

66.      Id-distribuzzjoni daqsxejn stramba tal-ispejjeż (spejjeż tal-kera baxxi, spejjeż tal-persunal baxxi, spejjeż ta’ konsulenza għoljin) tista’ tkun dovuta għaċ-ċirkustanza li għall-amministrazzjoni ta’ self wieħed waħdu ma humiex meħtieġa ħafna uffiċċji u lanqas ħafna impjegati. Kif il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet reċentement, il-fatt li l-attività ekonomika tikkonsisti fil-ġestjoni tal-attivi jew li d-dħul ġej biss minn din il-ġestjoni ma jistax, fih innifsu, jimplika l-eżistenza ta’ skema purament artifiċjali, nieqsa minn kull realtà ekonomika (24). Fit-talba għal deċiżjoni preliminari tal-qorti nazzjonali ma jidhirx li hemm indikazzjonijiet iktar iddettaljati li dawn l-attivitajiet esklużivament jeżistu fuq il-karti.

67.      Fid-dawl tal-fatt li partikolarment kumpanniji li jiġġestixxu l-assi per se ftit (jistgħu) jiżvolġu attivitajiet, x’aktarx li huma ftit ir-rekwiżiti sabiex dan il-kriterju jiġi ssodisfatt. Jekk verament ikun hemm bażi effettiva, li l-kumpannija verament tkun tista’ tiġi kkuntattjata fis-sede tagħha u jkollha riżorsi materjali u tal-persunal korrispondenti fuq il-post sabiex taqdi l-iskop tagħha (hawnhekk il-ġestjoni ta’ kuntratt ta’ self), imbagħad ma tistax tiġi kkunsidrata l-eżistenza ta’ skema nieqsa minn kull realtà ekonomika.

68.      Iżda fil-fehma tiegħi dan ma jeskludix il-possibbiltà li xorta waħda jkun jeżisti arranġament fiskali abbużiv, kif juri wkoll il-kliem tal-Artikolu 6 ġdid tad-Direttiva 2016/1164.

b)      Motivi extrafiskali li għandhom jittieħdu inkunsiderazzjoni

69.      Għaldaqstant, fil-każ ineżami hemm kriterji oħra li huma ta’ importanza deċiżiva, partikolarment il-motivi mhux relatati mad-dritt fiskali.

70.      Madankollu, mill-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja jirriżulta li l-fatt li s-sede, statutorju jew reali, ta’ kumpannija, tiġi stabbilita konformement mal-leġiżlazzjoni ta’ Stat Membru bil-għan li l-kumpannija tibbenefika minn leġiżlazzjoni iktar vantaġġjuża, ma huwiex fih innifsu biżżejjed sabiex tiġi kkonstatata l-eżistenza ta’ abbuż (25). Għalhekk, is-sempliċi fatt li fit-tranżazzjoni korporattiva inkwistjoni ma’ investituri barranin ġiet involuta wkoll kumpannija mil-Lussemburgu ma huwiex biżżejjed sabiex jiġġustifika l-preżunzjoni ta’ abbuż.

71.      Barra minn hekk, il-persuna taxxabbli, meta jkollha l-possibbiltà li tagħżel bejn żewġ tranżazzjonijiet, ma hijiex obbligata tagħżel dik li timplika l-ogħla ħlas tat-taxxa; għall-kuntrarju, il-persuna taxxabbli għandha d-dritt li tagħżel l-istruttura tal-attività tagħha b’mod li tillimita d-dejn fiskali tagħha (26). Dan ifisser, kif tissokta tgħid il-Qorti tal-Ġustizzja, li l-persuni taxxabbli għalhekk huma ġeneralment liberi li jagħżlu l-istrutturi organizzazzjonali u l-għamliet ta’ tranżazzjonijiet li huma jqisu adattati għall-attivitajiet ekonomiċi tagħhom u għall-finijiet ta’ limitazzjoni tal-piż fiskali tagħhom (27). B’hekk, is-sempliċi fatt li f’dan il-każ intgħażlet struttura ta’ tranżazzjoni li ma tinkorrix l-ogħla piż fiskali (fil-każ inkwistjoni, tassazzjoni addizzjonali u definittiva f’ras il-għajn) ma jistax jiġi deskritt bħala abbuż.

72.      Barra minn hekk, lil hinn minn arranġament purament artifiċjali li ma jirriflettix realtà ekonomika, ċittadin tal-Unjoni, persuna fiżika jew ġuridika, ma jistax jiċċaħħad mid-dritt li jinvoka d-dispożizzjonijiet tat-Trattat minħabba li xtaq japprofitta mill-vantaġġi fiskali fis-seħħ fi Stat Membru differenti mill-Istat ta’ residenza (28). Għaldaqstant, struttura ta’ tranżazzjoni bħal dik ineżami, li tinvolvi Stat Membru li jirrifjuta tassazzjoni f’ras il-għajn, ma tistax titqies abbużiva minħabba din ir-raġuni waħedha.

73.      F’dan ir-rigward, il-libertà ta’ stabbiliment tinkludi wkoll l-għażla tal-Istat Membru li, fil-fehma tal-impriża inkwistjoni, joffri l-aħjar kundizzjonijiet fiskali. Jekk dan il-prinċipju japplika għal-leġiżlazzjoni dwar il-VAT, manifestament iktar armonizzata (29), dan għandu japplika, a fortiori, għal-leġiżlazzjoni dwar it-taxxa fuq id-dħul li ma hijiex daqstant armonizzata, fejn diverġenza tas-sistema fiskali (30) tal-Istati Membri rispettivi hija mixtieqa skont id-dritt tal-Unjoni jew hija xjentement aċċettata mil-lat politiku.

74.      Barra minn hekk, fid-dawl tal-libertajiet fundamentali rilevanti anki fil-każ ineżami, il-Qorti tal-Ġustizzja kkjarifikat li s-sempliċi fatt li kumpannija residenti tingħata self minn kumpannija relatata stabbilita fi Stat Membru ieħor ma jistax jistabbilixxi preżunzjoni ġenerali ta’ prattiki abbużivi u jiġġustifika miżura li thedded l-eżerċizzju ta’ libertà fundamentali ggarantita mit-Trattat (31). Konsegwentement, fil-każ ineżami lanqas id-diversi relazzjonijiet ta’ self bejn kumpanniji omm, sussidjarji u sottosussidjarji ma huma abbużivi fihom infushom.

75.      Il-Qorti tal-Ġustizzja kkjarifikat ukoll li l-eżenzjoni fiskali tad-dividendi prevista fid-dritt tal-Unjoni ma tiddependix mill-oriġini jew mir-residenza tal-azzjonisti peress li dan huwa irrilevanti għad-Direttiva dwar Kumpanniji Omm u Sussidjarji (32). Id-Direttiva 2003/49 lanqas ma tinkludi tali distinzjoni. Għalhekk, meqjus iżolament, il-fatt li l-azzjonist ta’ Z Luxembourg huwa kumpannija residenti fi Stat terz lanqas ma huwa abbużiv.

76.      Fil-fehma tiegħi, fil-każ inkwistjoni, il-qafas leġiżlattiv tal-arranġament li huwa meqjus abbużiv għandu rwol għall-analiżi globali. Kif irrilevat mill-partijiet fis-seduta, il-leġiżlazzjoni fiskali li kienet fis-seħħ fil-passat fid-Danimarka kienet favorevoli għal investituri barranin li riedu jakkwistaw kumpanniji operazzjonali fid-Danimarka permezz ta’ kumpannija holding Daniża (iffinanzjata minn terzi). Din il-leġiżlazzjoni iktar tard ġiet emendata mir-Renju tad-Danimarka (għas-sena 2006) għad-detriment ta’ investituri billi ġiet introdotta taxxa f’ras il-għajn korrispondenti li wasslet għal piż fiskali addizzjonali u definittiv.

77.      Kull Stat huwa liberu li jemenda l-leġiżlazzjoni fiskali applikabbli. Madankollu, kwalunkwe emenda twassal sabiex jinbidlu wkoll il-bażijiet ta’ kalkolu ekonomiċi għall-partijiet involuti. Fil-fehma tiegħi, it-tentattiv li jinżammu l-bażijiet ta’ kalkolu preċedenti ta’ tranżazzjoni korporattiva (hawnhekk l-akkwist ta’ kumpannija Daniża operazzjonali bl-għajnuna ta’ investituri barranin) huwa abbużiv. Fil-fatt, kull impriża hija mistennija tagħmel il-kalkoli tagħha b’mod ekonomiku.

c)      Fuq l-evażjoni tal-iskop tal-liġi

78.      Madankollu, f’dan il-każ iktar huwa sinjifikanti l-fatt li l-kontributuri finanzjarji effettivi, hawnhekk A Fund bil-ħames kumpanniji ta’ investiment tagħha, kemm jekk jitqisux trasparenti kif ukoll mhux trasparenti skont il-leġiżlazzjoni fiskali, ħafna drabi għandhom is-sede tagħhom fi Stati terzi partikolari (normalment fi gżejjer żgħar bħall-Gżejjer Kajman (33), Bermuda (34) jew, bħal fil-każ ineżami, f’Jersey(35)). Dan jista’ jindika approċċ inabitwali fl-intier tiegħu, li l-motiv ekonomiku tiegħu ma huwiex dedott prima facie. Il-kumpanniji ta’ investiment setgħu jiġu stabbiliti wkoll fi Stati oħra, partikolarment jekk, kif ġie enfasizzat mir-rappreżentant tar-rikorrenti fis-seduta, xorta waħda għandhom jitqiesu bħala trasparenti skont il-leġiżlazzjoni fiskali.

79.      Għaldaqstant, l-istruttura ġenerali tista’ titqies bħala arranġament abbużiv minħabba l-“istabbiliment” tal-kumpannija/i ta’ investiment fi Stati terzi partikolari milli minħabba l-“involviment” ta’ kumpannija Lussemburgiża. Hawnhekk l-iskop tal-arranġament u/jew l-iskop tal-leġiżlazzjoni fiskali evitata (hawnhekk it-tassazzjoni fid-Danimarka) għandu sinjifikat partikolari.

1)      Evażjoni tal-impożizzjoni tat-tassazzjoni Daniża fuq id-dħul?

80.      L-ewwel nett għandu jiġi rrilevat li d-Danimarka ntaxxat il-profitt tal-kumpannija operazzjonali akkwistata (Z Denmark). Dawn il-profitti ġew intaxxati b’mod għalkollox normali fil-pajjiż li fih hija stabbilita l-kumpannija (jiġifieri fid-Danimarka).

81.      Il-profitti tal-kumpannija holding residenti fid-Danimarka (N Danmark 1, issa N Luxembourg 1) ukoll kienu ntaxxati fl-intier tagħhom fid-Danimarka. Il-fatt li dawn il-profitti naqsu minħabba l-ħlasijiet tal-interessi lill-kreditur fil-Lussemburgu jikkostitwixxi tassazzjoni tal-kapaċità finanzjarja u jfisser li d-Danimarka tirrikonoxxi dawn l-interessi bħala spejjeż operazzjonali fl-intier tagħhom.

82.      Dawn l-interessi huma ntaxxati fil-Lussemburgu bħala spejjeż operazzjonali tal-kumpannija Lussemburgiża. Il-fatt li fil-Lussemburgu, il-ħlasijiet tal-interessi lill-investitur min-naħa tagħhom, ittieħdu inkunsiderazzjoni bħala spejjeż operazzjonali jfisser li anki f’dan il-pajjiż ġie osservat il-prinċipju ta’ tassazzjoni skont il-kapaċità finanzjarja. Il-Gran Dukat tal-Lussemburgu ntaxxa d-differenza bejn l-interessi li tħallsu mid-Danimarka (10 %) u l-interessi li tħallsu lil A Fund fl-Istat terz (9.96875 %), inkluż kwalunkwe dħul addizzjonali li evidentement kien jeżisti peress li fl-2007 inkiseb riżultat pożittiv.

83.      Iż-żewġ kumpanniji Lussemburgiżi huma taxxabbli mingħajr restrizzjonijiet fil-Lussemburgu u huma suġġetti fil-Lussemburgu għat-taxxa fuq il-kumpanniji fir-rigward tad-dħul tagħhom. Għaldaqstant, ir-rekwiżiti tal-punt iii tal-Artikolu 3(a) tad-Direttiva 2003/49 huma ssodisfatti. Barra minn hekk, għandu jiġi rrilevat li minn ebda dispożizzjoni tad-Direttiva 2003/49 ma jista’ jiġi dedott li s-sid benefiċjarju (hawnhekk il-kumpanniji Lussemburgiżi) irid jiġi suġġett għal ċertu ammont ta’ tassazzjoni sabiex jibbenefika mill-eżenzjoni. Huwa minnu li jekk fil-pajjiż li fih hija stabbilita l-kumpannija s-sid benefiċjarju jkollu spejjeż operazzjonali ta’ livell korrispondenti (jew għad għandu riporti tat-telf mis-snin preċedenti) dan ma jwassalx għal tassazzjoni konkreta, iżda din il-persuna taxxabbli xorta waħda tkun suġġetta għat-taxxa fuq il-kumpanniji. Għaldaqstant, din tkun taqa’ fil-kamp ta’ applikazzjoni tad-Direttiva 2003/49 u d-dħul tagħha mill-interessi sussegwentement jiġi ntaxxat “fi Stat Membru”. Dan huwa wkoll minnu jekk fil-pajjiż li fih huwa stabbilit is-sid benefiċjarju jkun hemm biss rata ta’ taxxa korporattiva baxxa u ma jkunx hemm tassazzjoni f’ras il-għajn.

84.      Kwalunkwe tassazzjoni baxxa jew nuqqas ta’ tassazzjoni li jista’ jkun hemm huma konsegwenza tal-awtonomija fiskali ta’ kull Stat. Jekk, minħabba nuqqas ta’ armonizzazzjoni tat-taxxi fuq id-dħul fl-Unjoni, il-kompetizzjoni fiskali bejn l-Istati Membri hija permessa skont id-dritt tal-Unjoni, persuna taxxabbli ma tistax tiġi akkużata li qiegħda tagħmel użu mill-vantaġġi ta’ ċerti Stati Membri anki fir-realtà (jiġifieri mhux fuq il-karta biss).

2)      Prevenzjoni tal-isfruttament ta’ żbilanċi tat-tagħrif transkonfinali

85.      B’konsapevolezza, l-involviment tal-kumpanniji Lussemburgiżi fl-aħħar mill-aħħar “sempliċement” jipprevjeni t-tassazzjoni f’ras il-għajn tal-ħlas tal-interessi fid-Danimarka. Madankollu, kif ddeċidiet diġà l-Qorti tal-Ġustizzja, fil-każ ta’ tassazzjoni f’ras il-għajn, il-persuna taxxabbli hija d-destinatarja tad-dħul (hawnhekk tal-interessi) (36). Dan iseħħ billi parti mid-dħul li jsir mill-pagatur jinżamm fis-sors.

86.      Għaldaqstant, tassazzjoni f’ras il-għajn fil-pajjiż li fih huwa stabbilit id-debitur tal-interessi ma tikkostitwixxix tip ta’ taxxa separata iżda biss teknika ta’ tassazzjoni speċjali sabiex essenzjalment tiġi żgurata tassazzjoni (minima) tal-benefiċjarju tal-interessi. Dan għaliex, partikolarment f’każ ta’ sitwazzjonijiet barra mill-pajjiż, mhux dejjem jista’ jiġi żgurat li l-benefiċjarju jintaxxa d-dħul tiegħu kif suppost. Fil-fatt, normalment il-pajjiż li fih huwa stabbilit il-benefiċjarju tal-interessi rari jsir jaf dwar id-dħul tiegħu minn barra mill-pajjiż sakemm ma jkunx hemm, kif sadanittant saru jeżistu fl-Unjoni, sistemi għall-iskambju tad-data bejn l-awtoritajiet tal-finanzi.

87.      Għaldaqstant, għal evażjoni abbużiva ta’ dan l-iskop tal-liġi (sigurtà tat-tassazzjoni tal-benefiċjarju tal-interessi) iridu jiġu ssodisfatti żewġ rekwiżiti. L-ewwel nett, fil-każ ta’ ħlas dirett, id-Danimarka għandu jkollha pretensjoni fiskali (ara l-punti 92 et seq.). It-tieni nett, għandu jkun hemm riskju ta’ nuqqas ta’ tassazzjoni minħabba nuqqas ta’ dikjarazzjoni ta’ dan id-dħul fl-Istat effettivament benefiċjarju.

88.      Konsegwentement, jekk waħda mir-raġunijiet għalfejn intgħażlet l-istruttura ta’ tranżazzjoni tkun li jitħallsu l-interessi lill-investituri permezz ta’ Stat terz, sabiex il-pajjiżi fejn dawn huma stabbiliti ma jirċevux informazzjoni dwar id-dħul tagħhom, dan l-arranġament globali fil-fehma tiegħi jkun jikkostitwixxi abbuż ta’ dritt.

89.      Min-naħa l-oħra, tali allegazzjoni ta’ abbuż tista’ tiġi kkonfutata jekk il-kreditur ta’ investiment fl-Istat terz iħallas debitament it-taxxa fuq l-interessi jew jipprovdi l-informazzjoni fiskali rilevanti lill-Istati ta’ residenza tal-investituri tiegħu meta jitħallsu d-dividendi lilhom. F’dan il-każ, tali struttura korporattiva ma tkunx timmina l-iskop tat-tassazzjoni f’ras il-għajn li ġiet evitata (ara, f’dan ir-rigward, il-punt 86 iktar ’il fuq). Dan ukoll irid jittieħed inkunsiderazzjoni mill-qorti fl-evalwazzjoni globali.

d)      Sommarju

90.      Fil-każ ta’ evażjoni tat-taxxa f’ras il-għajn fir-rigward ta’ ħlasijiet ta’ interessi lil kumpanniji ta’ investiment stabbiliti fi Stati terzi, għandha tiġi analizzata prinċipalment l-evażjoni tat-tassazzjoni tad-dħul mill-interessi mill-benefiċjarji tal-interessi (jiġifieri l-investituri). Fil-każ ineżami, jista’ partikolarment jiġi preżunt abbuż jekk l-istruttura korporattiva magħżula jkollha l-għan li tisfrutta ċerti nuqqasijiet fl-iskambju ta’ informazzjoni bejn l-Istati involuti sabiex tiġi evitata tassazzjoni effettiva tal-benefiċjarji tal-interessi.

C.      Fuq l-indikazzjoni tas-sid benefiċjarju effettiv (domanda 5)

91.      Bil-ħames domanda, il-qorti tar-rinviju tixtieq tkun taf jekk l-Istat Membru li ma jixtieqx jirrikonoxxi li l-benefiċjarju tal-interessi huwa wkoll is-sid benefiċjarju fis-sens tad-Direttiva 2003/49, abbażi tal-fatt li, fil-fehma tiegħu, dan huwa sempliċement “kumpannija interposta artifiċjali”, huwiex obbligat jiddikjara lil min iqis bħala s-sid benefiċjarju effettiv. Konsegwentement, il-qorti tar-rinviju essenzjalment qiegħda tindirizza l-kwistjoni tal-oneru tal-prova għall-eżistenza ta’ abbuż.

92.      Abbuż tal-possibbiltajiet ġuridiċi tal-arranġament jimplika li jintgħażel arranġament legali li jidderoga mill-arranġament magħżul normalment, arranġament li jwassal għal riżultat iktar favorevoli mill-arranġament “normali”. F’dan il-każ, għandu jitqies li hemm “arranġament normali” jekk tkun teżisti relazzjoni ta’ self diretta bejn l-investituri u r-rikorrent fil-kawża prinċipali għall-finijiet tal-akkwist tal-kumpannija mira.

93.      Fil-prinċipju, hija l-amministrazzjoni finanzjarja li trid turi li l-approċċ magħżul huwa iktar favorevoli mil-lat fiskali milli l-arranġament normali, filwaqt li l-persuna taxxabbli tista’ tkun suġġetta għal obbligu ta’ kooperazzjoni. Madankollu, il-persuna taxxabbli tista’ tipproduċi “jekk ikun il-każ [...] provi dwar ir-raġunijiet kummerċjali għat-tranżazzjoni” (37). Fil-każ li dan juri li l-għan prinċipali (38) ma kienx l-evażjoni ta’ taxxi li normalment kienu jkunu dovuti, l-approċċ magħżul ma jistax jitqies bħala abbużiv, peress li l-Istat innifsu joffri dawn il-possibbiltajiet ta’ arranġament lill-persuna taxxabbli.

94.      Mill-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja (39) jirriżulta wkoll li l-konstatazzjoni ta’ aġir abbużiv għandha l-konsegwenza li tiġi ddeterminata, qabelxejn, is-sitwazzjoni li kienet tkun teżisti fin-nuqqas tat-tranżazzjonijiet li jrendu l-prattika abbużiva, u sussegwentement, tiġi evalwata din is-sitwazzjoni kklassifikata mill-ġdid abbażi tad-dispożizzjonijiet rilevanti tad-dritt nazzjonali u tad-dritt tal-Unjoni. Madankollu, għal dan il-għan, trid tkun magħrufa l-identità tas-sid benefiċjarju effettiv.

95.      Għaldaqstant, mill-perspettiva Daniża, abbuż fis-sens tal-Artikolu 5 tad-Direttiva 2003/49 jista’ jirriżulta biss jekk il-ħlas dirett tal-interessi jkun iwassal għal tassazzjoni korrispondenti fid-Danimarka. Madankollu, skont id-dritt Daniż dan huwa eskluż jekk, mingħajr ma tittieħed inkunsiderazzjoni l-hekk imsejħa kumpannija intermedjarja, il-benefiċjarju effettiv tal-interessi jkun ukoll impriża b’sede fi Stat Membru ieħor jew jekk il-benefiċjarju tal-interessi jkun stabbilit fi Stat li miegħu r-Renju tad-Danimarka kkonkluda ftehim dwar ħelsien mit-taxxa doppja. Jekk il-kumpanniji ta’ investiment huma effettivament kumpanniji fiskalment trasparenti, kull investitur ikollu jittieħed inkunsiderazzjoni individwalment sabiex tingħata risposta għal din id-domanda.

96.      Għaldaqstant, ir-risposta għall-ħames domanda hija li l-Istat Membru li ma jixtieqx jirrikonoxxi li kumpannija stabbilita fi Stat Membru ieħor, li jkunu tħallsu l-interessi lilha, hija s-sid benefiċjarju tal-interessi, fil-prinċipju jrid jiddikjara min fil-fehma tiegħu huwa s-sid benefiċjarju effettiv sabiex jiġi preżunt abbuż. Dan huwa neċessarju sabiex ikun jista’ jiġi kkonstatat jekk huwiex qabelxejn qiegħed jinkiseb eżitu iktar favorevoli skont il-leġiżlazzjoni fiskali permezz tal-arranġament ikklassifikat bħala abbużiv. Madankollu, speċjalment fil-każ ta’ sitwazzjonijiet transkonfinali, il-persuni taxxabbli jistgħu jkunu suġġetti għal obbligu ta’ kooperazzjoni ikbar.

D.      Fuq l-invokazzjoni tal-Artikolu 5 tad-Direttiva 2003/49 (domandi 2 u 3)

97.      Bid-domandi 2, 2.1 u 3, il-qorti tar-rinviju essenzjalment tixtieq tkun taf jekk (1) ir-Renju tad-Danimarka jistax jinvoka direttament l-Artikolu 5 tad-Direttiva 2003/49 sabiex il-persuna taxxabbli tiġi eżentata mit-taxxa. Jekk dan ma jkunx il-każ għandu jiġi kkjarifikat jekk (2) ir-Renju tad-Danimarka ittrasponiex suffiċjentement l-Artikolu 5 tad-Direttiva 2003/49 fid-dritt nazzjonali.

1.      Ebda applikazzjoni diretta ta’ direttiva sabiex jiġu imposti obbligi għad-detriment tal-individwu

98.      Fil-każ li jiġi kkonstatat abbuż fis-sens tal-Artikolu 5 tad-Direttiva 2003/49 abbażi tal-kriterji stabbiliti hawn fuq, għandu jiġi kkonstatat li din il-kawża hija partikolari peress li d-dritt Daniż ma fih ebda dispożizzjoni speċifika għall-implementazzjoni tal-Artikolu 5 tad-Direttiva 2003/49. Barra minn hekk, skont il-qorti tar-rinviju, lanqas ma teżisti dispożizzjoni legali ġenerali dwar il-prevenzjoni tal-abbuż. Għalhekk, partikolarment ir-rikorrenti fil-kawża prinċipali hija tal-fehma li ma tistax tiċċaħħad mill-eżenzjoni mit-taxxa stabbilita fid-dritt nazzjonali, anki fil-każ ta’ abbuż.

99.      Madankollu, mhux dejjem huwa neċessarju li dispożizzjonijiet tad-direttiva (hawnhekk l-Artikolu 5 tad-Direttiva 2003/49) jiġu adottati formalment f’liġijiet speċifiċi tad-dritt nazzjonali. Għall-kuntrarju, skont il-kontenut tagħha, kuntest leġiżlattiv ġenerali, inklużi l-prinċipji ġenerali tad-dritt kostituzzjonali jew amministrattiv nazzjonali, jista’ jkun suffiċjenti bħala implementazzjoni sakemm b’dan il-mod tkun iggarantita l-applikazzjoni sħiħa tad-direttiva f’termini ċari u preċiżi biżżejjed (40).

100. Fil-proċedura għal deċiżjoni preliminari, il-qorti tar-rinviju ssemmi l-eżistenza ta’ żewġ prinċipji (id-“duttrina tar-realtà” u l-prinċipju tal-“benefiċjarju effettiv tad-dħul”). Madankollu, il-partijiet fil-kawża jaqblu li dawn il-prinċipji ma japplikawx għall-kawża ineżami, peress li l-interess kien effettivament tħallas l-ewwel lill-kumpanniji Lussemburgiżi.

101. Madankollu, l-Artikolu 5 tad-Direttiva 2003/49 jippermetti lill-Istati Membri jiġġieldu kontra l-abbuż. Il-ġlieda kontra l-abbuż hija prattika komuni fi ħdan l-Unjoni. Għalhekk, kważi l-Istati Membri kollha żviluppaw ċerti strumenti sabiex jiġi miġġieled l-abbuż tad-dritt bl-intenzjoni ta’ evażjoni tat-taxxa (41). Għaldaqstant, fis-sistemi fiskali nazzjonali jeżisti l-kunsens li l-applikazzjoni tad-dritt ma tistax tinkludi t-tolleranza ta’ prattiki abbużivi tal-operaturi ekonomiċi. Dan il-prinċipju rrikonoxxut fl-Unjoni sħiħa (42) issa qiegħed jiġi espress ukoll fl-Artikolu 6 tad-Direttiva 2016/1164.

102. Għalhekk, id-dispożizzjonijiet nazzjonali kollha, kemm jekk dawn ġew adottati għall-implementazzjoni tad-Direttiva 2003/49 kif ukoll jekk le, dejjem għandhom jiġu interpretati u applikati konformement mal-prinċipju tad-dritt ġenerali u, b’mod partikolari, mal-kliem u mal-għanijiet tad-Direttiva 2003/49 (43). Il-fatt li interpretazzjoni tad-dritt nazzjonali skont id-dritt tal-Unjoni tista’ tkun ta’ detriment għall-individwu ma jostakolax tali interpretazzjoni. Id-dritt tal-Unjoni jista’ jiġi applikat permezz tad-dispożizzjonijiet tad-dritt nazzjonali, jiġifieri b’mod indirett għad-detriment tal-individwu (44).

103. Madankollu, l-awtoritajiet Daniżi huma preklużi milli japplikaw b’mod dirett l-Artikolu 5 tad-Direttiva 2003/49 għad-detriment tar-rikorrenti, inkluż għal raġunijiet ta’ ċertezza legali (45). Fil-fatt, Stat Membru ma jistax jinvoka kontra individwu dispożizzjoni ta’ direttiva li huwa stess ma jkunx ittraspona (46). Minn ġurisprudenza stabbilita jirriżulta li direttiva ma tistax minnha nnifisha timponi obbligi fuq individwu u għalhekk ma tistax tiġi invokata bħala tali fil-konfront tiegħu (47). Tali Stat Membru jkun qiegħed iwettaq “abbuż tad-dritt”. Minn naħa, dan ma jkunx qiegħed jittrasponi direttiva indirizzata lilu (għalkemm seta’ jagħmel dan) u, min-naħa l-oħra, ikun qiegħed jinvoka l-possibbiltà tal-ġlieda kontra l-abbuż inkluża fid-direttiva mhux trasposta.

104. Bl-istess mod, fil-kawża preżenti, l-awtoritajiet kompetenti lanqas ma jistgħu jinvokaw direttament fil-konfront ta’ individwu l-prinċipju ġenerali tad-dritt tal-Unjoni li jipprojbixxi l-abbuż tad-dritt. Fil-fatt, fil-każijiet li jaqgħu taħt il-kamp ta’ applikazzjoni tad-Direttiva 2003/49, dan il-prinċipju diġà ġie espressament imsemmi u implimentat fl-Artikolu 5(2) tad-Direttiva (48). Li kieku, fil-fatt, flimkien ma’ din ir-regola, kellu jkun possibbli li jsir rikors direttament għal prinċipju ġenerali b’kontenut ħafna inqas ċar u preċiż, ikun hemm ir-riskju li jiġi ppreġudikat l-għan ta’ armonizzazzjoni tad-Direttiva 2003/49, kif ukoll tad-direttivi l-oħra kollha li jinkludu dispożizzjonijiet konkreti dwar il-prevenzjoni tal-abbuż (bħal, pereżempju, l-Artikolu 6 tad-Direttiva 2016/1164). Barra minn hekk, tali approċċ jippreġudika anki l-projbizzjoni diġà msemmija li ma jistgħux jiġu applikati dispożizzjonijiet ta’ direttivi li ma humiex trasposti għad-detriment tal-individwi (49).

2.      Ebda trasferibbiltà tal-ġurisprudenza fil-leġiżlazzjoni dwar il-VAT

105. Id-deċiżjonijiet mogħtija mill-Qorti tal-Ġustizzja fil-kawżi Italmoda u Cussens ma jipprekludux dan (50). F’dawn il-kawżi, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li l-prinċipju ta’ projbizzjoni ta’ prattiki abbużivi għandu jiġi interpretat fis-sens li dan jista’, irrispettivament minn miżura nazzjonali li tagħtih effett fl-ordinament ġuridiku nazzjonali, jiġi direttament applikat sabiex tiġi rrifjutata l-eżenzjoni mill-VAT mingħajr ma l-prinċipji ta’ ċertezza legali u ta’ protezzjoni tal-aspettattivi leġittimi jipprekludu dan.

106. Madankollu, dawn iż-żewġ deċiżjonijiet kienu jikkonċernaw esklużivament il-leġiżlazzjoni dwar il-VAT. Għalhekk, dawn jiddistingwu ruħhom mill-każ ineżami. Minn naħa, il-leġiżlazzjoni dwar il-VAT hija ħafna iktar armonizzata permezz tad-dritt tal-Unjoni u taffettwa ħafna iktar l-interessi tad-dritt tal-Unjoni permezz tal-pakkett finanzjarju tal-Unjoni relatat magħha milli d-dritt tal-Istati Membri dwar it-taxxa fuq id-dħul.

107. Min-naħa l-oħra, fl-Artikolu 325(1) u (2) TFUE, id-dritt tal-Unjoni jobbliga lill-Istati Membri sabiex (effettivament) jiġbru l-VAT (51), filwaqt li dan ma huwiex il-każ fir-rigward tad-dritt dwar it-taxxa fuq id-dħul. Ma’ dan jiżdied ukoll il-fatt li l-VAT huwa partikolarment vulnerabbli għall-frodi, li jirrikjedi infurzar partikolarment effettiv tal-eżiġibbiltà tat-taxxa. Anki l-Qorti tal-Ġustizzja nnifisha għamlet distinzjoni, fid-deċiżjoni reċenti tagħha, bejn il-leġiżlazzjoni dwar il-VAT u d-dritt sekondarju tal-Unjoni, li espliċitament jinkludi l-awtorizzazzjoni għall-ġlieda kontra l-abbuż (52). Għaldaqstant, għandha tiġi eskluża l-applikazzjoni diretta tal-Artikolu 5 tad-Direttiva 2003/49 għad-detriment tal-persuna taxxabbli (53).

3.      Fuq l-eżistenza ta’ dispożizzjoni nazzjonali speċifika kontra l-abbuż

108. Madankollu, il-qorti tar-rinviju ser ikollha teżamina jekk fil-każ ta’ interpretazzjoni konformi mad-dritt tal-Unjoni jistgħux japplikaw għal dan il-każ anki dispożizzjonijiet ġenerali jew prinċipji tad-dritt nazzjonali (inklużi wkoll prinċipji stabbiliti mill-ġurisprudenza), li minnhom tista’ tiġi dedotta pereżempju l-irrilevanza fiskali ta’ tranżazzjonijiet finanzjarji fittizji jew projbizzjoni tal-invokazzjoni abbużiva ta’ vantaġġi fiskali speċifiċi.

109. Skont il-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja, sabiex restrizzjoni għal-libertà ta’ stabbiliment tkun tista’ tiġi ġġustifikata b’motivi ta’ ġlieda kontra prattiki abbużivi, l-għan speċifiku ta’ tali restrizzjoni għandu jkun li jiġi ostakolat aġir li jikkonsisti f’arranġamenti purament artifiċjali, nieqsa mir-realtà ekonomika, bil-għan ta’ evażjoni tat-taxxa normalment dovuta fuq il-profitti ġġenerati minn attivitajiet imwettqa fit-territorju nazzjonali (54).

110. Għal din ir-raġuni, ir-risposta li għandha tingħata għad-domandi 2.1 u 3 għandha tkun li la § 2(2)(d) tal-Liġi Daniża dwar it-Taxxa fuq il-Kumpanniji u lanqas dispożizzjoni ta’ ftehim dwar ħelsien mit-taxxa doppja, li tieħu inkunsiderazzjoni s-sid benefiċjarju għall-finijiet tat-tassazzjoni ta’ interessi, ma huma suffiċjenti sabiex ikunu jistgħu jitqiesu bħala traspożizzjoni tal-Artikolu 5 tad-Direttiva 2003/49.

111. Madankollu, l-evalwazzjoni għandha tkun waħda differenti fil-kuntest tal-applikazzjoni konformi mad-dritt tal-Unjoni tad-“duttrina tar-realtà” u tal-prinċipju tal-“benefiċjarju effettiv tad-dħul” fid-Danimarka. Dawn ġew żviluppati speċifikament sabiex tiġi affrontata l-problema li d-dritt ċivili jippermetti diversi arranġamenti filwaqt li l-leġiżlazzjoni fiskali tintaxxa sitwazzjonijiet ekonomiċi. Għaldaqstant, dawn il-prinċipji jipprekludu speċifikament arranġamenti artifiċjali jew l-abbuż ta’ dritt mill-individwu u għalhekk fil-prinċipju jikkostitwixxu wkoll bażi legali suffiċjentement speċifika għal restrizzjoni tal-libertà ta’ stabbiliment. Konsegwentement, sa fejn ir-rikorrenti tal-kawża prinċipali sostnew kemm-il darba fis-seduta li r-Renju tad-Danimarka ma wettaqx traspożizzjoni espressa tal-Artikolu 5 tad-Direttiva 2003/49, dan ma għandux għalhekk effett detrimentali. Madankollu, fil-każ ineżami, dan huwa aspett li għandu jiġi evalwat mill-qorti nazzjonali.

112. Għalhekk, id-“duttrina tar-realtà” stabbilita fid-Danimarka u interpretata konformement mad-dritt tal-Unjoni tista’ tkun biżżejjed bħala bażi sabiex ma jittiħdux inkunsiderazzjoni arranġamenti purament artifiċjali jew anki abbużivi fir-rigward tat-tassazzjoni, sa fejn dawn ikunu jeżistu (ara, f’iktar dettall, il-punti 57 et seq.). Fil-fehma tiegħi, id-“duttrina tar-realtà” ma hija xejn għajr forma speċjali ta’ approċċ ekonomiku li huwa l-bażi tad-dispożizzjonijiet tal-Istati Membri individwali rigward il-ġlieda kontra l-abbuż (55). Dan joħroġ biċ-ċar ukoll fuq livell tad-dritt tal-Unjoni, pereżempju fl-Artikolu 6(2) tad-Direttiva 2016/1164, li jipprovdi li arranġament għandu jitqies mhux ġenwin sa fejn ma jkunx ġie stabbilit għal raġunijiet kummerċjali validi li jirriflettu r-realtà ekonomika. Dan huwa aspett li għandu jiġi evalwat mill-qorti nazzjonali.

113. Jekk l-għan tal-arranġament ikun li tiġi evitata tassazzjoni tal-investituri, minkejja li l-pagament formali jsir lill-kumpanniji Lussemburgiżi, minn lenti ekonomika l-pagament fil-verità jsir lill-kumpanniji ta’ investiment jew lill-investituri tagħhom. Il-pagament lill-kumpanniji Lussemburgiżi ma jkunx jirrifletti r-realtà ekonomika, iżda r-realtà formali u ċivili biss.

E.      Ksur tal-libertajiet fundamentali (domandi 6 u 7)

114. Peress li, kif irrilevajt fil-punti 34 et seq. iktar ’il fuq, il-kumpanniji Lussemburgiżi fil-prinċipju għandhom jitqiesu bħala s-sidien benefiċjarji, ma hemmx lok li tingħata risposta għad-domandi 6 u 7 tal-qorti tar-rinviju.

115. Huwa minnu li sa fejn il-qorti tar-rinviju, fil-każ ta’ applikazzjoni konformi mad-dritt tal-Unjoni tal-prinċipji stabbiliti fid-dritt nazzjonali, tasal għall-konklużjoni li hemm arranġament abbużiv, it-tassazzjoni f’ras il-għajn issir prevedibbli f’ċerti każijiet. Madankollu, din il-kwistjoni ma tibqax rilevanti fil-każ ineżami peress li din it-tassazzjoni hija konsegwenza tal-abbuż u skont ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja, id-dritt tal-Unjoni ma jistax jiġi invokat abbużivament jew frawdolożament (56).

116. Madankollu, indipendentement minn dan, il-Qorti tal-Ġustizzja diġà ddeċidiet li t-trattament differenti ta’ benefiċjarji nazzjonali u ta’ benefiċjarji barranin tal-interessi minħabba arranġamenti ta’ tassazzjoni differenti ma jirrigwardax sitwazzjonijiet paragunabbli (57). Anki jekk l-imsemmija sitwazzjoni titqies bħala paragunabbli, skont il-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja, restrizzjoni tal-libertà fundamentali tkun iġġustifikata sakemm it-tassazzjoni Daniża f’ras il-għajn tal-benefiċjarju tal-interessi stabbilit barra mill-pajjiż ma tkunx ogħla mir-rata tat-taxxa korporattiva Daniża imposta fuq benefiċjarju nazzjonali tal-interessi (58).

117. L-istess japplika għal rati ta’ interessi differenti jew għall-fatti taxxabbli, bejn, minn naħa, it-taxxa korporattiva Daniża li huwa suġġett għalija l-benefiċjarju tal-interessi u, min-naħa l-oħra, l-obbligu Daniż ta’ tnaqqis tat-taxxa f’ras il-għajn minn min iħallas l-interessi. Dawn ma jikkostitwixxux sitwazzjonijiet paragunabbli peress li, minn naħa, hija dovuta taxxa proprja (taxxa korporattiva) u min-naħa l-oħra, tinżamm u titħallas, għall-benefiċjarju tal-interessi, taxxa li essenzjalment hija ta’ terz (it-taxxa fuq id-dħul jew taxxa korporattiva). Il-fatti taxxabbli u r-rati ta’ interessi differenti jirriżultaw mit-teknika u mill-funzjoni differenti ta’ tassazzjoni f’ras il-għajn (ara, f’dan ir-rigward, il-punt 86).

VI.    Konklużjoni

118. Għaldaqstant nipproponi li d-domandi tal-Østre Landsret (il-Qorti tal-Appell tar-Reġjun tal-Lvant, id-Danimarka) jingħataw dawn ir-risposti:

1.      Ir-risposta għad-domandi 1 sa 1.4 għandha tkun li kumpannija residenti fi Stat Membru ieħor, li hija d-detentriċi tad-dejn li jipproduċi l-interessi, fil-prinċipju għandha titqies bħala s-sid benefiċjarju fis-sens tal-Artikolu 1(1) tad-Direttiva tal-Kunsill 2003/49/KE tat-3 ta’ Ġunju 2003 dwar sistema komuni ta’ tassazzjoni applikabbli għall pagamenti ta’ imgħax u ta’ royalties bejn kumpaniji assoċjati ta’ Stati Membri differenti. Dan ma japplikax jekk il-kumpannija ma taġixxix għan-nom tagħha stess iżda għan-nom ta’ ħaddieħor favur terz.

Il-kunċett ta’ sid benefiċjarju għandu jiġi interpretat b’mod awtonomu skont id-dritt tal-Unjoni u indipendentement mill-kummentarji dwar l-Artikolu 11 tal-Mudell ta’ Konvenzjoni Fiskali tal-OECD tal-1977 jew ta’ verżjonijiet sussegwenti tal-Konvenzjoni.

2.      Ir-risposta għad-domanda 2 għandha tkun li Stat Membru ma jistax jinvoka l-Artikolu 5 tad-Direttiva 2003/49 jekk ma jkunx ittrasponiha.

3.      Ir-risposta li għandha tingħata għad-domanda 3 għandha tkun li la § 2(2)(d) tal-Liġi Daniża dwar it-Taxxa fuq il-Kumpanniji u lanqas dispożizzjoni ta’ ftehim dwar ħelsien mit-taxxa doppja mfassal konformement mal-Artikolu 11 tal-Mudell ta’ Konvenzjoni Fiskali tal-OECD, ma jistgħu jitqiesu bħala traspożizzjoni suffiċjenti tal-Artikolu 5 tad-Direttiva 2003/49. Madankollu, dan ma jipprekludix interpretazzjoni u applikazzjoni konformi mad-dritt tal-Unjoni ta’ prinċipji ġenerali tad-dritt nazzjonali li l-għan tagħhom huwa speċifikament il-ġlieda kontra arranġamenti artifiċjali jew l-abbuż ta’ dritt tal-individwu.

4.      Ir-risposta li għandha tingħata għad-domanda 4 għandha tkun li l-abbuż għandu jiġi evalwat globalment mill-fatti kollha tal-każ, u dan għandu jsir mill-qorti nazzjonali.

a)      Fid-dritt fiskali, abbuż jista’ jikkonsisti f’arranġamenti purament artifiċjali, nieqsa mir-realtà ekonomika, jew jekk l-għan essenzjali tal-arranġament huwa l-evażjoni tat-taxxa li kienet tkun dovuta skont l-għan tal-liġi. L-amministrazzjoni finanzjarja għandha turi li l-arranġament ġenwin kien joħloq pretensjoni fiskali korrispondenti, filwaqt li l-persuna taxxabbli għandha turi li l-arranġament magħżul huwa bbażat fuq raġunijiet rilevanti li ma humiex relatati mad-dritt fiskali.

b)      Fil-każ ta’ evażjoni tat-taxxa f’ras il-għajn fir-rigward ta’ ħlasijiet ta’ interessi lil kumpanniji ta’ investiment stabbiliti fi Stati terzi, għandha tiġi analizzata prinċipalment l-evażjoni tat-tassazzjoni tad-dħul mill-interessi mill-benefiċjarji tal-interessi (jiġifieri l-investituri). Fil-każ ineżami, jista’ partikolarment jiġi preżunt abbuż jekk l-istruttura korporattiva magħżula jkollha l-għan li tisfrutta ċerti nuqqasijiet fl-iskambju ta’ informazzjoni bejn l-Istati involuti sabiex tiġi evitata tassazzjoni effettiva tal-benefiċjarji tal-interessi.

5.      Ir-risposta għad-domanda 5 għandha tkun li l-Istat Membru li ma jridx jirrikonoxxi kumpannija stabbilita fi Stat Membru bħala s-sid benefiċjarju tal-interessi, għandu jindika min huwa s-sid benefiċjarju effettiv sabiex jiġi kkonstatat abbuż. Madankollu, fil-każ ta’ sitwazzjonijiet transkonfinali, il-persuni taxxabbli jistgħu jkunu suġġetti għal obbligu ikbar ta’ kooperazzjoni.

6.      Fid-dawl tar-risposti mogħtija għad-domandi 1 u 4, ma hemmx lok li tingħata risposta għad-domandi 6 u 7.


1      Lingwa oriġinali: il-Ġermaniż.


2      Dawn huma l-Kawżi C-118/16 u C-119/16 (it-tnejn li huma magħquda ma’ C-115/16) u C-299/16.


3      Direttiva tal-Kunsill 2003/49/KE tat-3 ta’ Ġunju 2003 dwar sistema komuni ta’ tassazzjoni applikabbli għall-pagamenti ta’ imgħax u ta’ royalties bejn kumpaniji assoċjati ta’ Stati Membri differenti (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 9, Vol. 1, p. 380).


4      Bekendtgørelse af lov om indkomstbeskatning af aktieselskaber m.v., selskabsskatteloven - Lovbekendtgørelse nr. 1037 af 24. august 2007 (il-Pubblikazzjoni fil-Gazzetta Uffiċjali Nru 1037 tal-24 ta’ Awwissu 2007).


5      Kildeskatteloven – Lovbekendtgørelse nr. 1086 af 14. November 2005 (id-Digriet Legali Nru 1086 tal-14 ta’ Novembru 2005).


6      Naturalment kienu involuti wkoll investituri oħra, bħal banek u kumpanniji ta’ assigurazzjoni.


7      Dan it-terminu jiddeskrivi sitwazzjoni li fiha, għalkemm il-kumpannija tista’ twettaq tranżazzjonijiet legali, l-azzjonisti, iktar milli l-kumpannija, jibbenefikaw direttament mill-profitti tal-kumpannija proporzjonalment u huma suġġetti għat-taxxa. Dan ifisser, fil-prinċipju, li huwa l-Istat ta’ reġistrazzjoni tal-azzjonisti li jintaxxa proporzjonalment id-“dħul tal-kumpannija” (hawnhekk, id-dħul mill-interessi tal-kumpanniji ta’ investiment), u mhux l-Istat ta’ reġistrazzjoni tal-kumpannija


8      Sentenza tal-21 ta’ Lulju 2011, Scheuten Solar Technology (C-397/09, EU:C:2011:499, punt 28).


9      Sentenza tal-21 ta’ Lulju 2011, Scheuten Solar Technology (C-397/09, EU:C:2011:499, punt 27) – “F’dan ir-rigward, l-Artikolu 2(1) tad-Direttiva 2003/49 jiddefinixxi l-imsemmija imgħax bħala ‘dħul minn pretensjonijiet ta’ debitu ta’ kull tip’. Issa, huwa biss il-benefiċjarju effettiv li jista’ jirċievi imgħax li jikkostitwixxi d-dħul minn tali pretensjonijiet ta’ debitu.”


10      Regola 18(b) tar-regoli tal-proċedura tal-OECD: “Rakkomandazzjonijiet tal-Organizzazzjoni, magħmula mill-Kunsill skont l-Artikoli 5, 6 u 7 tal-Konvenzjoni, għandhom jiġu sottomessi lill-membri għall-kunsiderazzjoni sabiex, jekk iqisu xieraq, jipprovdu għall-implementazzjoni tagħhom”. Ara: https://www.oecd.org/legal/rules%20of%20Procedure%20OECD%20Oct%202013.pdf.


11      Sentenzi tal-15 ta’ Mejju 2008, Lidl Belgium (C-414/06, EU:C:2008:278, punt 22), tat-13 ta’ Marzu 2007, Test Claimants in the Thin Cap Group Litigation (C-524/04, EU:C:2007:161, punt 49), tas--7 ta’ Settembru 2006, N (C-470/04, EU:C:2006:525, punt 45), tat-12 ta’ Mejju 1998, Gilly (C-336/96, EU:C:1998:221, punt 31), tat-23 ta’ Frar 2006, van Hilten-van der Heijden (C-513/03, EU:C:2006:131, punt 48); iżda ara wkoll, f’dan ir-rigward, is-sentenza tas-16 ta’ Mejju 2017, Berlioz Investment Fund (C-682/15, EU:C:2017:373, punt 67).


12      Sentenza tad-19 ta’ Jannar 2006, Bouanich (C-265/04, EU:C:2006:51, punti 50 u 56).


13      Sentenza tas-17 ta’ Lulju 1997, Leur-Bloem (C-28/95, EU:C:1997:369, punt 41) u l-konklużjonijiet tiegħi fil-kawża Kofoed (C-321/05, EU:C:2007:86, punt 60).


14      Ara wkoll is-sentenzi tat-22 ta’ Novembru 2017, Cussens et (C-251/16, EU:C:2017:881, punt 59), tal-20 ta’ Ġunju 2013, Newey (C-653/11, EU:C:2013:409, punt 49).


15      Sentenzi tat-12 ta’ Settembru 2006, Cadbury Schweppes u Cadbury Schweppes Overseas (C-196/04, EU:C:2006:544, punt 35), tas-6 ta’ April 2006, Agip Petroli (C-456/04, EU:C:2006:241, punt 20), tal-21 ta’ Frar 2006, Halifax et (C-255/02, EU:C:2006:121, punti 68 u 69), tad-9 ta’ Marzu 1999, Centros (C-212/97, EU:C:1999:126, punt 24 u l-ġurisprudenza ċċitata); ara wkoll il-konklużjonijiet tiegħi fil-kawża Kofoed (C-321/05, EU:C:2007:86, punt 57).


16      Sentenzi tas-17 ta’ Diċembru 2015, WebMindLicenses (C-419/14, EU:C:2015:832, punt 34), tal-21 ta’ Frar 2008, Part Service (C-425/06, EU:C:2008:108, punt 56) u tal-21 ta’ Frar 2006, Halifax et (C-255/02, EU:C:2006:121, punt 77).


17      Sentenzi tat-22 ta’ Novembru 2017, Cussens et (C-251/16, EU:C:2017:881, punt 27), tal-5 ta’ Lulju 2007, Kofoed (C-321/05, EU:C:2007:408, punt 38), tas-6 ta’ April 2006, Agip Petroli (C-456/04, EU:C:2006:241, punt 20), tat-12 ta’ Settembru 2006, Cadbury Schweppes u Cadbury Schweppes Overseas (C-196/04, EU:C:2006:544, punt 35) u tal-21 ta’ Frar 2006, Halifax et (C-255/02, EU:C:2006:121, punti 68 u 69), tad-9 ta’ Marzu 1999, Centros (C-212/97, EU:C:1999:126, punt 24 u l-ġurisprudenza ċċitata); ara wkoll, f’dan ir-rigward, il-konklużjonijiet tiegħi fil-kawża Kofoed (C-321/05, EU:C:2007:86, punt 57).


18      Direttiva tal-Kunsill 90/434/KEE tat-23 ta’ Lulju 1990 dwar is-sistema komuni tat-tassazzjoni li tapplika għall-inkorporazzjonijiet, id-diviżjonijiet, it-trasferimenti tal-attivi u l-iskambji tal-ishma li jirrigwardaw il-kumpanniji ta’ Stati Membri differenti (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 9, Vol. 1, p. 142).


19      Direttiva tal-Kunsill (UE) 2016/1164 tat-12 ta’ Lulju 2016 li tistabbilixxi regoli kontra l-prattiki ta’ evitar tat-taxxa li jaffettwaw direttament il-funzjonament tas-suq intern (ĠU 2016, L 193, p. 1).


20      Sentenzi tal-20 ta’ Diċembru 2017, Deister Holding u Juhler Holding (C-504/16 u C-613/16, EU:C:2017:1009, punt 60), tas-17 ta’ Diċembru 2015, WebMindLicenses (C-419/14, EU:C:2015:832, punt 35), tat-18 ta’ Ġunju 2009, Aberdeen Property Fininvest Alpha (C-303/07, EU:C:2009:377, punt 64), tat-13 ta’ Marzu 2007, Test Claimants in the Thin Cap Group Litigation (C-524/04, EU:C:2007:161, punt 74); b’mod simili s-sentenza tat-12 ta’ Settembru 2006, Cadbury Schweppes u Cadbury Schweppes Overseas (C-196/04, EU:C:2006:544, punt 55).


21      Ara wkoll is-sentenzi tal-20 ta’ Ġunju 2013, Newey (C-653/11, EU:C:2013:409, punt 46), tat-12 ta’ Lulju 2012, J. J. Komen en Zonen Beheer Heerhugowaard (C-326/11, EU:C:2012:461, punt 35), tas-27 ta’ Ottubru 2011, Tanoarch (C-504/10, EU:C:2011:707, punt 51) u tat-22 ta’ Mejju 2008, Ampliscientifica u Amplifin (C-162/07, EU:C:2008:301, punt 28).


22      Għal-leġiżlazzjoni fiskali indiretta: sentenzi tat-22 ta’ Novembru 2017, Cussens et (C-251/16, EU:C:2017:881, punt 53), tas-17 ta’ Diċembru 2015, WebMindLicenses (C-419/14, EU:C:2015:832, punt 36) u tal-21 ta’ Frar 2008, Part Service (C-425/06, EU:C:2008:108, punt 45); b’mod simili fil-kamp ta’ applikazzjoni tal-hekk imsejħa Direttiva dwar l-Amalgamazzjonijiet: sentenza tal-10 ta’ Novembru 2011, FOGGIA-Sociedade Gestora de Participações Sociais (C-126/10, EU:C:2011:718, punti 35 u 36).


23      Ara, espressament, is-sentenza tat-22 ta’ Novembru 2017, Cussens et (C-251/16, EU:C:2017:881, punt 60).


24      Sentenza tal-20 ta’ Diċembru 2017, Deister Holding u Juhler Holding (C-504/16 u C-613/16, EU:C:2017:1009, punt 73).


25      Ara s-sentenzi tal-25 ta’ Ottubru 2017, Polbud – Wykonawstwo (C-106/16, EU:C:2017:804, punt 40), tat-30 ta’ Settembru 2003, Inspire Art (C-167/01, EU:C:2003:512, punt 96) u tad-9 ta’ Marzu 1999, Centros (C-212/97, EU:C:1999:126, punt 27).


26      Sentenzi tas-17 ta’ Diċembru 2015, WebMindLicenses (C-419/14, EU:C:2015:832, punt 42), tat-22 ta’ Diċembru 2010, Weald Leasing (C-103/09, EU:C:2010:804, punt 27), tal-21 ta’ Frar 2008, Part Service (C-425/06, EU:C:2008:108, punt 47) u tal-21 ta’ Frar 2006, Halifax et (C-255/02, EU:C:2006:121, punt 73).


27      Sentenzi tas-17 ta’ Diċembru 2015, WebMindLicenses (C-419/14, EU:C:2015:832, punt 42), tat-22 ta’ Diċembru 2010, RBS Deutschland Holdings (C-277/09, EU:C:2010:810, punt 53).


28      Sentenza tat-12 ta’ Settembru 2006, Cadbury Schweppes u Cadbury Schweppes Overseas (C-196/04, EU:C:2006:544, punt 36); ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal-11 ta’ Diċembru 2003, Barbier (C-364/01, EU:C:2003:665, punt 71).


29      Sentenzi tas-17 ta’ Diċembru 2015, WebMindLicenses (C-419/14, EU:C:2015:832, punt 42), u tat-22 ta’ Diċembru 2010, RBS Deutschland Holdings (C-277/09, EU:C:2010:810, punt 53).


30      Ara s-sentenza tat-12 ta’ Settembru 2006, Cadbury Schweppes u Cadbury Schweppes Overseas (C-196/04, EU:C:2006:544, punt 36); dwar id-diverġenza tar-rati tat-taxxa awtorizzata skont id-dritt tal-Unjoni, saħansitra fil-leġiżlazzjoni fiskali armonizzata, ara wkoll is-sentenza tas-17 ta’ Diċembru 2015, WebMindLicenses (C-419/14, EU:C:2015:832, punti 39 u 40).


31      Sentenzi tat-13 ta’ Marzu 2007, Test Claimants in the Thin Cap Group Litigation (C-524/04, EU:C:2007:161, punt 73), tat-12 ta’ Settembru 2006, Cadbury Schweppes u Cadbury Schweppes Overseas (C-196/04, EU:C:2006:544, punt 50); ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal-4 ta’ Marzu 2004, Il-Kummissjoni vs Franza (C-334/02, EU:C:2004:129, punt 27) u tas-26 ta’ Settembru 2000, Il-Kummissjoni vs Il-Belġju (C-478/98, EU:C:2000:497, punt 45).


32      Sentenza tal-20 ta’ Diċembru 2017, Deister Holding u Juhler Holding (C-504/16 u C-613/16, EU:C:2017:1009, punt 66).


33      Fil-Kawża C-119/16.


34      Fil-Kawża C-117/16.


35      Fil-Kawża C-299/16.


36      Sentenzi tal-24 ta’ Ġunju 2010, P. Ferrero u General Beverage Europe (C-338/08 u C-339/08, EU:C:2010:364, punti 26 u 34) u tas-26 ta’ Ġunju 2008, Burda (C-284/06, EU:C:2008:365, punt 52).


37      Sentenza tat-13 ta’ Marzu 2007, Test Claimants in the Thin Cap Group Litigation (C-524/04, EU:C:2007:161, punt 92).


38      Sentenzi tat-22 ta’ Novembru 2017, Cussens et (C-251/16, EU:C:2017:881, punt 53), tas-17 ta’ Diċembru 2015, WebMindLicenses (C-419/14, EU:C:2015:832, punt 36), tal-21 ta’ Frar 2008, Part Service (C-425/06, EU:C:2008:108, punt 45).


39      Sentenzi tat-22 ta’ Novembru 2017, Cussens et (C-251/16, EU:C:2017:881, punt 47), tas-17 ta’ Diċembru 2015, WebMindLicenses (C-419/14, EU:C:2015:832, punt 52) u tal-21 ta’ Frar 2008, Part Service (C-425/06, EU:C:2008:108, punt 58).


40      F’dan is-sens ara l-ġurisprudenza stabbilita, pereżempju s-sentenzi tal-5 ta’ Lulju 2007, Kofoed (C-321/05, EU:C:2007:408, punt 44), tas-6 ta’ April 2006, Il-Kummissjoni vs L-Awstrija (C-428/04, EU:C:2006:238, punt 99), tas-16 ta’ Ġunju 2005, Il-Kummissjoni vs L-Italja (C-456/03, EU:C:2005:388, punt 51) u l-konklużjonijiet tiegħi fil-kawża Kofoed (C-321/05, EU:C:2007:86, punt 62).


41      Ċerti Stati Membri għandhom klawżoli ġenerali relatati mal-ġlieda kontra aġir abbużiv, bħal fil-każ tar-Repubblika Federali tal-Ġermanja fir-rigward ta’ § 42 Abgabenordnung (il-Kodiċi Fiskali), tal-Lussemburgu fir-rigward ta’ § 6 tal-iSteueranpassungsgesetz (il-Liġi tal-Approssimazzjoni Fiskali), tal-Belġju fir-rigward tal-Artikolu 334 §1er du code des impôts sur les revenus (il-Kodiċi tat-Taxxa fuq id-Dħul), tal-Isvezja fir-rigward tal-Artikolu 2 de la loi (1995:575) (il-Liġi 1995:575) jew tal-Finlandja fir-rigward tal-Artikolu 28 de la loi sur la proceédure de l’imposition des revenus (il-Liġi dwar it-Taxxa fuq id-Dħul); uħud għandhom regolamenti speċjali (bħal fid-Danimarka fir-rigward tal-prezz tat-trasferiment interkorporattiv skont § 2 Ligningslovens, l-Att dwar il-Valutazzjoni tat-Taxxa) jew prinċipji tad-dritt ġenerali (fir-Repubblika Federali tal-Ġermanja hemm il-prinċipju tal-perspettiva ekonomika, dedott, fost l-oħrajn, minn § 39 et seq. Abgabenordnung, il-Kodiċi Fiskali).


42      Ara: sentenzi tat-22 ta’ Novembru 2017, Cussens et (C-251/16, EU:C:2017:881, punt 27), tal-21 ta’ Frar 2006, Halifax et (C-255/02, EU:C:2006:121, punt 68), tat-3 ta’ Marzu 2005, Fini H (C-32/03, EU:C:2005:128, punt 32), tal-14 ta’ Diċembru 2000, Emsland-Stärke (C-110/99, EU:C:2000:695, punt 51) u tat-23 ta’ Marzu 2000, Diamantis (C-373/97, EU:C:2000:150, punt 33).


43      Rigward l-obbligu tal-qrati nazzjonali li jinterpretaw id-dritt nazzjonali konformement mad-direttivi, ara l-ġurisprudenza stabbilita u partikolarment is-sentenzi tal-4 ta’ Lulju 2006, Adeneler et (C-212/04, EU:C:2006:443, punti 108 et seq.), tal-5 ta’ Ottubru 2004, Pfeiffer et (C-397/01 sa C-403/01, EU:C:2004:584, punti 113 et seq.) u tal-10 ta’ April 1984, von Colson u Kamann (14/83, EU:C:1984:153, punt 26).


44      Sentenzi tal-5 ta’ Lulju 2007, Kofoed (C-321/05, EU:C:2007:408, punt 45), tas-7 ta’ Jannar 2004, Wells (C-201/02, EU:C:2004:12, punt 57), tal-14 ta’ Lulju 1994, Faccini Dori (C-91/92, EU:C:1994:292, punti 20, 25 u 26) u tat-13 ta’ Novembru 1990, Marleasing (C-106/89, EU:C:1990:395, punti 6 u 8) u l-konklużjonijiet tiegħi fil-kawża Kofoed (C-321/05, EU:C:2007:86, punt 65).


45      Ara, espliċitament, is-sentenza tal-5 ta’ Lulju 2007, Kofoed (C-321/05, EU:C:2007:408, punt 42).


46      Sentenzi tat-22 ta’ Novembru 2017, Cussens et (C-251/16, EU:C:2017:881, punt 49), tal-21 ta’ Settembru 2017, DNB Banka (C-326/15, EU:C:2017:719, punt 41), tal-5 ta’ Lulju 2007, Kofoed (C-321/05, EU:C:2007:408, punt 42), tad-19 ta’ Novembru 1991, Francovich et (C-6/90 u C-9/90, EU:C:1991:428, punt 21); ara wkoll il-konklużjonijiet tiegħi fil-kawża Kofoed (C-321/05, EU:C:2007:86, punt 66).


47      Sentenza tal-5 ta’ Lulju 2007, Kofoed (C-321/05, EU:C:2007:408, punt 42), kif ukoll il-konklużjonijiet tiegħi fil-kawża Kofoed (C-321/05, EU:C:2007:86, punt 65); ara wkoll, fost ħafna oħrajn, is-sentenza tal-5 ta’ Ottubru 2004, Pfeiffer et (C-397/01 sa C-403/01, EU:C:2004:584, punt 108) u riferimenti oħra.


48      Ara l-konklużjonijiet tiegħi fil-kawża Kofoed (C-321/05, EU:C:2007:86, punt 67) u s-sentenza tal-5 ta’ Lulju 2007, Kofoed (C-321/05, EU:C:2007:408, punti 38 et seq.). B’mod simili ara wkoll il-konklużjonijiet li jiena ppreżentajt fil-kawża Satakunnan Markkinapörssi u Satamedia (C-73/07, EU:C:2008:266, punt 103).


49      Is-sentenza tat-22 ta’ Novembru 2005, Mangold (C-144/04, Ġabra 2005, I-9981, punti 74 sa 77) hija ambigwa dwar dan il-punt; ara, f’dan ir-rigward, il-konklużjonijiet tiegħi fil-kawża Kofoed (C-321/05, EU:C:2007:86, punt 67) u anki b’mod speċifiku fis-sentenza tal-5 ta’ Lulju 2007, Kofoed (C-321/05, EU:C:2007:408, punt 42).


50      Sentenzi tat-22 ta’ Novembru 2017, Cussens et (C-251/16, EU:C:2017:881) u tat-18 ta’ Diċembru 2014, Schoenimport “Italmoda” Mariano Previti (C-131/13, C-163/13 u C-164/13, EU:C:2014:2455).


51      Sentenzi tat-8 ta’ Settembru 2015, Taricco et (C-105/14, EU:C:2015:555, punti 36 et seq.), tas-26 ta’ Frar 2013, Åkerberg Fransson (C-617/10, EU:C:2013:105, punt 26).


52      Ara, espliċitament, is-sentenza tat-22 ta’ Novembru 2017, Cussens et (C-251/16, EU:C:2017:881, punti 28, 31 u 38).


53      Kif iddeċidiet diġà l-Qorti tal-Ġustizzja fis-sentenza tal-5 ta’ Lulju 2007, Kofoed (C-321/05, EU:C:2007:408, punt 42).


54      Sentenzi tat-18 ta’ Ġunju 2009, Aberdeen Property Fininvest Alpha (C-303/07, EU:C:2009:377, punt 64), tat-12 ta’ Settembru 2006, Cadbury Schweppes u Cadbury Schweppes Overseas (C-196/04, EU:C:2006:544, punt 55), tat-13 ta’ Marzu 2007, Test Claimants in the Thin Cap Group Litigation (C-524/04, EU:C:2007:161, punt 74).


55      Fl-Istati Membri ħafna drabi jsir riferiment għall-kontenut attwali ta’ att jew ta’ tranżazzjoni, bħal pereżempju fil-Finlandja, fl-Ungerija, fl-Irlanda, fl-Italja, fil-Litwanja, fil-Pajjiżi l-Baxxi, fil-Portugall u fis-Slovenja.


56      Ara fost ħafna oħrajn: sentenzi tat-22 ta’ Novembru 2017, Cussens et (C-251/16, EU:C:2017:881, punt 27), tal-21 ta’ Frar 2006, Halifax et (C-255/02, EU:C:2006:121, punt 68), tal-14 ta’ Diċembru 2000, Emsland-Stärke (C-110/99, EU:C:2000:695, punt 51 u l-ġurisprudenza ċċitata).


57      Sentenza tat-22 ta’ Diċembru 2008, Truck Center (C-282/07, EU:C:2008:762, punt 41); ikkonfermata bis-sentenza tat-18 ta’ Ottubru 2012, X (C-498/10, EU:C:2012:635, punt 26).


58      Ara s-sentenzi tas-17 ta’ Settembru 2015, Miljoen et (C-10/14, C-14/14 u C-17/14, EU:C:2015:608, punt 90) u tat-18 ta’ Ottubru 2012, X (C-498/10, EU:C:2012:635, punti 42 et seq.).