Available languages

Taxonomy tags

Info

References in this case

References to this case

Share

Highlight in text

Go

Kawża C-194/06

Staatssecretaris van Financiën

vs

Orange European Smallcap Fund NV

(talba għal deċiżjoni preliminari mressqa mill-Hoge Raad der Nederlanden)

“Artikoli 56 KE sa 58 KE – Moviment liberu tal-kapital – Tassazzjoni ta’ dividendi – Dritt ta’ tpaċija konċess lil impriża ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali minħabba taxxa mnaqqsa f’ras il-għajn minn Stat ieħor fuq id-dividendi riċevuti minn din l-impriża – Limitazzjoni ta’ din it-tpaċija sal-ammont li azzjonist residenti fl-Istat Membru fejn hija stabbilita din l-impriża li jkun għamel investiment mingħajr ma ta’ tali impriża tkun aġixxiet ta’ intermedjarju jista’ jimputa lit-taxxa fuq id-dħul skont ftehim dwar il-ħelsien minn taxxa doppja – Limitazzjoni ta’ din it-tpaċija skont is-sehem ta’ azzjonisti mhux residenti fil-kapital ta’ din l-impriża”

Sommarju tas-Sentenza

1.        Moviment liberu tal-kapital – Restrizzjonijiet – Leġiżlazzjoni fiskali – Taxxa fuq il-kumpanniji – Tassazzjoni ta’ dividendi mħallsa lill-impriżi ta’ investiment kollettiv

(Artikoli 56 KE u 58 KE)

2.        Moviment liberu tal-kapital – Restrizzjonijiet – Leġiżlazzjoni fiskali – Taxxa fuq il-kumpanniji – Tassazzjoni ta’ dividendi mħallsa lill-impriżi ta’ investiment kollettiv

(Artikoli 56 KE u 58 KE)

3.        Moviment liberu tal-kapital – Restrizzjonijiet – Kunċett – Interpretazzjoni identika fir-relazzjonijiet mal-pajjiżi terzi u fi ħdan il-Komunità – Limiti (Artikolu 56(1) KE)

4.        Moviment liberu tal-kapital – Restrizzjonijiet għall-movimenti ta’ kapital lejn jew minn pajjiżi terzi – Restrizzjonijiet għall-moviment ta’ kapital li jinvolvi investimenti diretti eżistenti fil-31 ta’ Diċembru 1993 – Kunċett ta’ “investiment dirett”

(Artikolu 57(1) KE)

1.        L-Artikoli 56 KE u 58 KE ma jipprojbixxux leġiżlazzjoni ta’ Stat Membru li, filwaqt li tipprovdi, favur impriżi ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali stabbiliti fit-territorju ta’ dan l-Istat Membru, għal tpaċija intiża sabiex tittieħed inkunsiderazzjoni t-taxxa mnaqqsa f’ras il-għajn minn Stat Membru ieħor fuq id-dividendi mħallsa lil dawn l-impriżi, tirrestrinġi din it-tpaċija għall-ammont li persuna fiżika residenti fit-territorju ta’ dan l-ewwel Stat Membru setgħet timputa, minħabba tnaqqis simili, permezz ta’ ftehim dwar il-ħelsien minn taxxa doppja konkluż ma’ dan l-Istat Membru l-ieħor.

Huwa minnu li, bl-esklużjoni tat-tpaċija fir-rigward tat-taxxa f’ras il-għajn ta’ dividendi riċevuti f’pajjiż barrani li ġejjin minn ċerti Stati Membri, leġiżlazzjoni tirrendi l-investiment f’dawn l-Istati Membri inqas attraenti mill-investiment fl-Istati Membri li fihom it-tnaqqis ta’ taxxa fuq id-dividendi jagħti lok għal din it-tpaċija. Tali leġiżlazzjoni hija b’hekk kapaċi li tiddiswadi lil impriża ta’ investiment kollettiv milli tipproċedi għal investimenti fl-Istati Membri li fihom it-tnaqqis fuq id-dividendi ma jagħtux lok għat-tpaċija, b’tali mod li tikkostitwixxi restrizzjoni fuq il-moviment liberu tal-kapital pprojbita, bħala prinċipju, mill-Artikolu 56 KE.

Madankollu, tali leġiżlazzjoni għandha l-għan li tqis bħala simili, kemm jista’ jkun, it-trattament fiskali tad-dividendi li jirċievi azzjonist li investa permezz ta’ impriża ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali, sabiex jipprevjeni l-fatt li l-investiment f’pajjiż barrani magħmul minn tali impriża jitqies bħala inqas attraenti minn investiment dirett. Issa, fir-rigward ta’ tali leġiżlazzjoni, il-fatt li tirċievi dividendi li ġejjin minn Stati Membri li magħhom l-Istat Membru kkonkluda ftehim li jipprovdi d-dritt, għall-azzjonisti li huma persuni fiżiċi, li jimputaw t-taxxa fuq id-dividendi miġbura minn dawn l-Istati Membri lit-taxxa fuq il-qligħ li huma suġġetti għaliha fl-Istat Membru, huwa differenti minn dik li tinsab fiha din l-impriża meta tirċievi dividendi li ġejjin minn Stati Membri li ma kkonkludewx tali ftehim, għal liema dividendi b’hekk dan id-dritt mhuwiex previst. Fil-fatt, huwa biss fir-rigward ta’ investimenti fl-Istati Membri li magħhom ġie konkluż tali ftehim fiskali bilaterali li, fin-nuqqas tat-tpaċija prevista, l-għażla li jsir investiment permezz ta’ impriża ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali għandha r-riskju li tkun inqas vantaġġuża għall-azzjonist li huwa persuna fiżika milli investimenti dirett. B’mod kuntrarju, f’dak li jirrigwarda l-Istati Membri li magħhom l-Istat Membru fejn hija stabbilita tali impriża ma kkonkludiex tali ftehim, l-għażla, għal persuna fiżika, li tagħmel investiment permezz ta’ tali impriża ma tinvolvi l-ebda riskju li jintilef vantaġġ li kienet tibbenifika minnu li kieku għażlet li tagħmel investiment dirett fl-Istati Membri msemmija. Konsegwentement, din is-sitwazzjoni mhijiex oġġettivament paragunabbli ma’ dik fejn l-Istat Membru fejn hija stabbilita din l-impriża kkonkluda tali ftehim fiskali.

Minn dan jirriżulta li, fil-każ ta’ leġiżlazzjoni bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali, sabiex jiġi mqarreb kemm jista’ jkun it-trattament fiskali tal-investimenti diretti u dawk magħmula bl-impriżi ta’ investiment kollettiv, Stat Membru ddeċieda li jagħtihom dritt ta’ tpaċija tat-taxxa mnaqqsa f’ras il-għajn fuq id-dividendi provenjenti mill-Istati Membri li fir-rigward huwa impenja ruħu, fil-kuntest ta’ ftehim bilaterali, sabiex jippermetti lill-persuni fiżiċi jimputaw it-tnaqqis imsemmi lit-taxxa fuq il-qligħ li huma suġġetti għaliha b’applikazzjoni tal-liġi nazzjonali tiegħu, l-Artikoli 56 KE u 58 KE ma jipprojbixxux li Stat Membru jeskludi din it-tpaċija f’dak li jirrigwarda d-dividendi provenjenti minn Stati Membri oħra, li miegħu ma kkonkludiex ftehim bilaterali li jinkludu tali dispożizzjonijiet, safejn ma jkunux sitwazzjonijiet oġġettivament paragunabbli.

(ara l-punti 56, 60 sa 65 u d-dispożittiv 1)

2.        L-Artikoli 56 KE u 58 KE jipprojbixxu leġiżlazzjoni ta’ Stat Membru li, filwaqt li tipprovdi, favur impriżi ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali stabbiliti fit-territorju ta’ dan l-Istat Membru, għal tpaċija intiża sabiex tittieħed inkunsiderazzjoni t-taxxa mnaqqsa f’ras il-għajn minn Stat Membru ieħor jew minn pajjiż terz fuq id-dividendi mħallsa lil din l-impriża, tnaqqas dan l-ammont tat-tpaċija jekk u safejn ix-shareholding tagħha huwa kkostitwit minn persuni fiżiċi jew ġuridiċi li huma residenti jew stabbiliti fi Stati Membri oħra jew f’pajjiżi terzi, peress li tali tnaqqis, minħabba li għandu l-effett li jnaqqas l-ammont totali tal-benefiċċju li għandu jitqassam, iqiegħed fi żvantaġġ lill-azzjonisti kollha ta’ dawn l-impriżi, mingħajr distinzjoni.

Fill-fatt, it-tnaqqis pro rata tal-ammont tat-tpaċija skont is-sehem fil-kapital ta’ impriża ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali miżmum minn azzjonisti li huma residenti jew stabbiliti fi Stati Membri oħra jippermetti restrizzjoni fuq il-moviment liberu tal-kapital pprojbita, bħala prinċipju, mill-Artikolu 56 KE, peress li dan jista’ jostakola, min-naħa ta’ impriża ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali, il-ġbir ta’ kapital fi Stati Membri differenti minn dak fejn hija stabbilita u huwa wkoll tali li jiddiswadi lill-investituri ta’ dawn l-Istati Membri l-oħra milli jakkwistaw ishma fil-kapital tagħha.

Huwa l-eżerċizzju, minn Stat Membru, tal-kompetenza fiskali tiegħu fuq id-dividendi mħallsa mill-impriżi ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali stabbiliti fit-territorju ta’ dan l-Istat Membru kemm lill-azzjonisti li huma residenti jew stabbiliti fl-Istat Membru msemmi kif ukoll lill-azzjonisti li huma residenti jew stabbiliti fi Stati Membri oħra jew f’pajjiżi terzi, li jiġġustifika, fil-każ fejn hija prevista, il-ħtieġa li din it-tpaċija tiġi estiża għall-impriżi ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali li jinkludu fihom azzjonisti mhux residenti jew stabbiliti f’dan l-Istat Membru.

Għalkemm il-leġiżlazzjoni inkwistjoni fil-kawża prinċipali għandha l-għan li tiddistingwi bejn l-azzjonisti tal-impriżi ta’ investiment kollettiv skont jekk mhux residenti jew le, bl-iskop li t-tpaċija li jgawdu minnha dawn l-azzjonisti minħabba t-tqassim tal-profitti minn dawn l-impriżi tkun relatata mar-rati tat-taxxa li l-azzjonisti msemmija jkunu suġġetti għaliha fl-Istat Membru fejn hija stabbilita ta’ din l-impriża, għandu jiġi osservat li tnaqqis ta’ din it-tpaċija pro rata skont is-sehem fil-kapital tal-impriża msemmija miżmum minn azzjonisti li huma residenti jew stabbiliti fi Stati Membri oħra, ma jippermettix li jintlaħaq dan il-għan. Fil-fatt, tali tnaqqis iqiegħed fi żvantaġġ mingħajr distinzjoni lill-azzjonisti kollha tal-impriżi ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali, peress li dan ikollu l-effet li jnaqqas l-ammont totali tal-profitt li għandu jitqassam.

Għal dak li jirrigwarda t-tnaqqis fid-dħul fiskali fir-rigward tad-dividendi mħallsa minn kumpanniji stabbiliti fi Stati Membri oħra, m’għandux jitqies bħala raġuni imperattiva ta’ interess ġenerali li tista’ tiġi invokata sabiex tiġġustifika miżura li tmur kontra libertà fundamentali.

Ir-risposta mogħtija fir-rigward tas-sitwazzjonijiet fejn azzjonisti ta’ impriża ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali li jkunu residenti jew stabbiliti fi Stat Membru ieħor tista’ tapplika wkoll għas-sitwazzjonijiet fejn azzjonisti ta’ impriża ta’ investiment kollettiv ikunu residenti jew stabbiliti f’pajjiżi terzi.

Sa fejn, minn naħa, Stat Membru jissuġġetta għat-taxxa fuq id-dividendi dawk id-dividendi mqassma minn impriża ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali stabbilita fit-territorju tiegħu lill-azzjonisti li huma residenti jew stabbiliti f’pajjiżi terzi u, sa fejn, min-naħa l-oħra, l-ammont tat-tpaċija konċessa lil tali impriża jitnaqqas pro rata skont is-sehem mill-kapital tagħha miżmum minn tali azzjonisti, mingħajr ma t-trattament fiskali ta’ dawn l-azzjonisti fil-pajjiżi terzi jkun rilevanti f’dan ir-rigward, in-neċessità li tiġi ggarantita l-effikaċja tal-kontrolli fiskali ma tistax tiġi invokata f’dan il-każ għall-movimenti ta’ kapital li jseħħu lejn jew minn pajjiż terzi.

Anki jekk jitqies li tali motiv jista’ jiġi invokat sabiex tiġi ġġustifikata restrizzjoni fuq il-movimenti tal-kapital lejn jew minn pajjiż terz, tali ġustifikazzjoni ma tistax tittieħed inkunsiderazzjoni f’dan il-każ, peress li t-tnaqqis imsemmi joħloq effetti mingħajr distinzjoni fir-rigward tal-azzjonisti kollha tal-impriża ta’ investiment kollettiv ikkonċernata, kemm jekk ikunu residenti jew stabbiliti fl-Istati Membri jew jekk ikunu residenti jew stabbiliti f’pajjiżi terzi.

Fir-rigward ta’ tali leġiżlazzjoni, mhuwiex rilevanti l-fatt li l-azzjonisti barranin ta’ impriża ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali huma residenti jew stabbiliti fi Stat li miegħu l-Istat Membru fejn hija stabbilita din l-impriża kkonkluda ftehim li jipprovdi, fuq bażi ta’ reċiproċità, għall-imputazzjoni tat-taxxa mnaqqsa f’ras il-għajn fuq id-dividendi.

(ara l-punti 72, 74, 79, 82, 84, 92-97, 108, 113 sa 114 u d-dispożittiv 2)

3.        Il-kunċett ta’ restrizzjonijiet fuq il-moviment tal-kapital għandu jiġi interpretat fir-relazzjonijiet bejn l-Istati Membri u l-pajjiżi terzi bl-istess mod bħal f’dawk bejn l-Istati Membri. Fil-fatt, anki jekk il-liberalizzazzjoni tal-moviment tal-kapital mal-pajjiżi terzi tista’, ċertament, ikollha għanijiet oħra apparti li jiġi stabbilit is-suq intern, bħal, b’mod partikolari, li tiġi assigurata l-kredibbiltà tal-munita unika Komunitarja fis-swieq finanzjarji dinjija u li fl-Istati Membri jinżammu ċentri finanzjarji ta’ dimensjoni dinjija, peress li l-prinċipju tal-moviment liberu tal-kapital ġie estiż permezz tal-Artikolu 56(1) KE għall-moviment ta’ kapital bejn il-pajjiżi terzi u l-Istati Membri, dawn tal-aħħar għażlu li jistabbilixxu dan il-prinċipju fl-istess artikolu u fl-istess termini għall-movimenti ta’ kapital li jseħħu ġewwa l-Komunità u dawk li jikkonċernaw relazzjonijiet ma’ pajjiżi terzi.

Madankollu, il-moviment tal-kapital lejn jew minn pajjiż terz iseħħ f’kuntest legali differenti minn dak li jseħħ fi ħdan il-Komunità, peress li, minħabba l-livell ta’ integrazzjoni legali eżistenti bejn l-Istati Membri tal-Unjoni Ewropea, u b’mod partikolari, l-eżistenza ta’ miżuri leġiżlattivi Komunitarji intiżi għall-kooperazzjoni bejn l-awtoritajiet tat-taxxa nazzjonali, l-impożizzjoni ta’ taxxa minn Stat Membru fuq attivitajiet ekonomiċi li għandhom aspetti transkonfinali u li jitwettqu ġewwa l-Komunità mhux dejjem hija paragunabbli ma’ dik imposta fuq attivitajiet ekonomiċi li jirrigwardaw relazzjonijiet bejn l-Istati Membri u l-pajjiżi terzi. Lanqas ma jista’ jiġi eskluż li Stat Membru jista’ juri li restrizzjoni fuq il-moviment ta’ kapital lejn jew minn pajjiż terz hija ġġustifikata minħabba raġuni partikolari f’ċirkustanzi fejn din ir-raġuni ma tkunx ta’ natura li tikkostitwixxi ġustifikazzjoni valida għal restrizzjoni fuq il-moviment ta’ kapital bejn l-Istati Membri.

(ara l-punti 87 sa 90)

4.        Restrizzjoni taqa’ taħt l-Artikolu 57(1) KE bħala restrizzjoni fuq il-moviment tal-kapital li tolqot investimenti diretti meta hija tkun tirrigwarda l-investimenti ta’ kull tip li jsiru mill-persuni fiżiċi jew ġuridiċi u li jservu sabiex jinħolqu jew jinżammu relazzjonijiet fit-tul u diretti bejn min qed jiffinanzja u l-impriża li għaliha huma ddestinati dawn il-fondi sabiex tiġi eżerċitata attività ekonomika.

(ara l-punt 102 u d-dispożittiv 3)







SENTENZA TAL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (Awla Manja)

20 ta’ Mejju 2008 (*)

“Artikoli 56 KE sa 58 KE – Moviment liberu tal-kapital – Tassazzjoni ta’ dividendi – Dritt ta’ tpaċija konċess lil impriża ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali minħabba taxxa mnaqqsa f’ras il-għajn minn Stat ieħor fuq id-dividendi riċevuti minn din l-impriża – Limitazzjoni ta’ din it-tpaċija sal-ammont li azzjonist residenti fl-Istat Membru fejn hija stabbilita din l-impriża li jkun għamel investiment mingħajr ma ta’ tali impriża tkun aġixxiet ta’ intermedjarju jista’ jimputa lit-taxxa fuq id-dħul skont ftehim dwar il-ħelsien minn taxxa doppja – Limitazzjoni ta’ din it-tpaċija skont is-sehem ta’ azzjonisti mhux residenti fil-kapital ta’ din l-impriża”

Fil-kawża C-194/06,

li għandha bħala suġġett talba għal deċiżjoni preliminari skont l-Artikolu 234 KE, imressqa mill-Hoge Raad der Nederlanden (l-Olanda), permezz ta’ deċiżjoni tal-14 ta’ April 2006, li waslet fil-Qorti tal-Ġustizzja fis-26 ta’ April 2006, fil-proċedura

Staatssecretaris van Financiën

vs

Orange European Smallcap Fund NV,

IL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (Awla Manja),

komposta minn V. Skouris, President, C. W. A. Timmermans, A. Rosas, K. Lenaerts, L. Bay Larsen, Presidenti ta’ Awla, R. Silva de Lapuerta, K. Schiemann, p. Kūris, E. Juhász, E. Levits (Relatur), A. Ó Caoimh, P. Lindh u J.-C. Bonichot, Imħallfin,

Avukat Ġenerali: Y. Bot,

Reġistratur: J. Swedenborg, Amministratur,

wara li rat il-proċedura bil-miktub u wara s-seduta tal-24 ta’ April 2007,

wara li kkunsidrat l-osservazzjonijiet ippreżentati:

–        għal Orange European Smallcap Fund NV, minn B. J. KieKEbeld, J. van Eijsden u D. Smit, belastingadviseurs,

–        għall-Gvern Olandiż, minn H. G. Sevenster u M. de Grave, bħala aġenti,

–        għall-Kummissjoni tal-Komunitajiet Ewropej, minn R. Lyal u A. Weimar, bħala aġenti,

wara li semgħet il-konklużjonijiet tal-Avukat Ġenerali, ippreżentati fis-seduta tat-3 ta’ Lulju 2007,

tagħti l-preżenti

Sentenza

1        It-talba għal deċiżjoni preliminari tirrigwarda l-interpretazzjoni tal-Artikoli 56 KE sa 58 KE.

2        Din it-talba ġiet ippreżentata fil-kuntest ta’ kawża bejn is-Staatssecretaris van Financiën (segretarju tal-Istat għall-Finanzi) u Orange European Smallcap Fund NV (iktar’il quddiem “OESF”), li tirrigwarda l-ammont tat-tpaċija li għandu jingħata skont is-sistema fiskali partikolari stabbilita mil-leġiżlazzjoni Olandiża favur impriżi ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali għat-taxxi miġbura f’pajjiż ieħor fuq id-dividendi riċevuti minn OESF matul il-perijodu bażi tal-kontijiet 1997/1998.

 Il-kuntest ġuridiku

3        Skont l-Artikoli 28 tal-liġi tal-1969 dwar it-taxxa fuq il-kumpanniji (Wet op de vennootschapsbelasting 1969, Stb. 1969, Nru 469, iktar’il quddiem il-“liġi dwar it-taxxa fuq il-kumpanniji”), impriża ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali hija ddefinita bħala kull impriża li għandha l-forma ta’ kumpannija b’responsabbiltà limitata (“naamloze vennootschap”), ta’ kumpannija privata b’responsabbiltà limitata (“besloten vennootschap”) jew ta’ fond komuni ta’ investiment (“fonds voor gemene rekening”), stabbilita fl-Olanda, li għandha bħala skop u attività effettiva l-investiment, u li tissodisfa xi kundizzjonijiet oħra.

4        Tali impriża hija suġġetta għat-taxxa fuq il-kumpanniji, iżda l-qligħ tagħha huwa ntaxxat b’rata ta’ żero. Taħt piena li titlef l-istatus li minnu hija tibbenefika, din l-impriża hija marbuta li f’terminu partikolari, tpoġġi għad-dispożizzjoni tal-azzjonisti tagħha l-qligħ distribwibbli kollu, wara t-tnaqqis ta’ xi riżervi ammessi mil-liġi.

5        Meta tali impriża tirċievi dividendi mqassma minn kumpannija stabbilita fl-Olanda, isir tnaqqis f’ras il-għajn fuq dawn id-dividendi skont l-Artikolu 1(1) tal-liġi tal-1965 dwar it-taxxa fuq id-dividendi (Wet op de dividendbelasting 1965, Stb. 1965, Nru 621, iktar’il quddiem il-“liġi dwar it-taxxa fuq id-dividendi”).

6        Madankollu, skont l-Artikoli 10(2) ta’ din il-liġi, din l-impriża ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali tista’, fuq talba mressqa f’terminu ta’ sitt xhur minn tmiem il-perijodu bażi tal-kontijiet, tingħata l-ħlas lura tat-taxxa miġbura fuq dawn id-dividendi.

7        Kif tindika l-qorti tar-rinviju, fir-rigward tad-dividendi riċevuti fi Stati oħra li fuqhom inżammet it-taxxa, il-leġiżlazzjoni Olandiża tillimita l-imputazzjoni ta’ din it-taxxa barranija lit-taxxa fuq il-kumpanniji Olandiżi għall-ammont li jikkorrispondi mal-parti ta’ din it-taxxa proporzjonalment attribwibbli għad-dividendi inkwistjoni. Skont il-qorti msemmija, safejn impriża ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali tiġi ntaxxata b’rata ta’ żero, l-ebda taxxa fuq il-kumpanniji mhija attribwita għad-dividendi provenjenti minn pajjiż ieħor, b’tali mod li l-imputazzjoni tat-taxxa barranija li laqtet lil dawn id-dividendi hija impossibbli.

8        L-Artikolu 28 tal-liġi dwar it-taxxa fuq il-kumpanniji kif ukoll l-Artikolu 6 tad-Digriet Irjali dwar l-impriżi ta’ investiment kollettiv (Besluit beleggingsinstellingen), tad-29 ta’ April 1970 (Stb. 1970, Nru 190), kif kienu japplikaw fiż-żmien meta seħħew il-fatti fil-kawża prinċipali (iktar’il quddiem id-“Digriet Irjali”) jistabbilixxu sistema partikolari favur l-impriżi ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali. Din is-sistema hija intiża sabiex issir approssimazzjoni tal-piż fiskali fuq il-qligħ mill-investimenti magħmula minn dawn l-impriżi ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali ma’ dak li huwa impost fuq l-investimenti diretti tal-individwi, billi jistabbilixxu mekkaniżmu ta’ tpaċija sabiex tittieħed inkunsiderazzjoni t-taxxa barranija miġbura fuq id-dividendi mqassma lill-impriżi msemmija.

9        B’hekk, l-Artikolu 28(1)(b) tal-liġi dwar it-taxxa fuq il-kumpanniji, fil-verżjoni tagħha applikabbli fiż-żmien meta seħħew il-fatti fil-kawża prinċipali, kien jawtorizza lill-poter eżekuttiv sabiex jiddetermina, permezz ta’ miżura ta’ amministrazzjoni ġenerali, “ir-regoli li bihom l-impriżi ta’ investiment kollettiv jingħataw dritt ta’ tpaċija minħabba l-impożizzjoni barra l-Olanda ta’ taxxa fuq il-prodott ta’ valuri mobbli u ta’ krediti li jirċievu l-imsemmija impriżi, li ma tistax taqbeż l-ammont tat-taxxa li, fil-każ ta’ investiment dirett, jkun imputabbli lit-taxxa fuq il-qligħ, skont il-liġi li tistabbilixxi l-qafas fiskali tar-Renju [Belastingregeling voor het Koninkrijk] jew ta’ ftehim dwar il-ħelsien minn taxxa doppja, minn persuni li għandhom ishma jew holdings li jirrisjedu jew huma stabbiliti fl-Olanda”.

10      L-Artikolu 6 tad-Digriet Irjali jgħid li ġej:

“1.      Meta, fil-mument fejn issir distribuzzjoni li tirrigwarda s-sena preċedenti għal dik li għaliha tirreferi t-tpaċija [imsemmija fl-Artikolu 28(1)(b) tal-liġi dwar it-taxxa fuq il-kumpanniji], l-investituri li għandhom ishma fil-kapital ta’ impriża ta’ investiment kollettiv huma esklużivament persuni fiżiċi residenti fl-Olanda jew persuni suġġetti għat-taxxa fuq il-kumpanniji stabbiliti fl-Olanda, [din] it-tpaċija […] għandha tkun ugwali għat-taxxa msemmija [fl-Artikolu 28(1)(b) tal-liġi dwar it-taxxa fuq il-kumpanniji] li hija imputabbli lit-taxxa fuq il-qligħ jekk il-prodott tal-valuri mobbli u ta’ krediti riċevuti mill-impriża ta’ investiment kollettiv matul is-sena li għaliha tirreferi t-tpaċija ġie riċevut esklużivament minn persuni fiżiċi residenti fl-Olanda. […]

2.      Meta l-investituri li għandhom ishma fil-kapital ta’ impriża ta’ investiment kollettiv ma jinkludux esklużivament, fil-mument imsemmi fil-paragrafu 1, persuni jew suġġetti msemmija fl-imsemmi paragrafu, it-tpaċija tiġi kkalkulata bl-użu tal-formula

T = B x (7 Sr) / (10 S – 3 Sr),

fejn

T tirrappreżenta t-tpaċija;

B tirrappreżenta l-ammont tat-taxxa msemmi fil-paragrafu 1;

Sr tirrappreżenta l-ammont meħlus, fil-mument imsemmi fil-paragrafu 1, tal-ishma jew il-holdings fil-kapital tal-impriża ta’ investiment kollettiv miżmuma, direttament jew permezz ta’ impriżi ta’ investiment kollettiv oħra, minn persuni fiżiċi li jirrisjedu fl-Olanda jew minn persuni li huma suġġetti għat-taxxa fuq il-kumpanniji, minbarra impriżi ta’ investiment kollettiv, stabbiliti fl-Olanda, u

S tirrappreżenta l-ammont meħlus, fil-mument imsemmi fil-paragrafu 1, tal-ishma jew il-holdings kollha fil-kapital tal-impriża ta’ investiment kollettiv.

[…]”

11      Skont l-ispjegazzjonijiet tal-qorti tar-rinviju, meta impriża ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali tqassam lill-azzjonisti tagħha, bħala profitt, id-dividendi riċevuti fl-Olanda jew f’pajjiż ieħor, dawn l-azzjonisti huma suġġetti għal taxxa Olandiża fuq id-dividendi li għandha tiġi miġbura minn din l-impriża. F’dak li jirrigwarda l-imsemmija azzjonisti residenti jew stabbiliti fl-Olanda, din it-taxxa tikkostitwixxi ħlas bil-quddiem. It-taxxa fuq id-dividendi hija fil-fatt imputabbli lit-taxxa fuq il-qligħ jew fuq it-taxxa fuq il-kumpanniji li huma suġġetti għalihom dawn l-azzjonisti u hija mħallsa lura safejn din taqbeż l-ammont tat-taxxa inkwistjoni. Fir-rigward tal-azzjonisti l-oħra, it-taxxa miġbura fuq id-dividendi ma tistax titħallas lura ħlief jekk dan huwa stabbilit minn ftehim dwar il-ħelsien minn taxxa doppja jew mil-liġi li tistabbilixxi s-sistema fiskali.

12      Il-ftehim fil-qasam fiskali konkluż fis-16 ta’ Ġunju 1959 bejn ir-Repubblika Federali tal-Ġermanja u r-Renju tal-Olanda, kif emendat bil-protokolli tat-13 ta’ Marzu 1980 u l-21 ta’ Mejju 1991, ma kienx jistabbilixxi, għall-perijodu bażi tal-kontijiet 1997/1998, dritt ta’ imputazzjoni tat-taxxa Ġermaniża miġbura fuq id-dividendi mħallsa fil-Ġermanja lil resident Olandiż. L-ebda ftehim dwar ħelsien minn taxxa doppja ma kien fis-seħħ matul is-sena fiskali 1997/1998 bejn ir-Renju tal-Olanda u r-Repubblika Portugiża.

 Il-kawża prinċipali u d-domandi preliminari

13      OESF hija kumpannija b’kapital varjabbli stabbilita f’Amsterdam (l-Olanda) u li għandha bħala għan l-investiment ta’ fondi f’titoli trasferibbli u assi oħra skont il-prinċipju ta’ tqassim tar-riskji, sabiex tagħmel qligħ għall-azzjonisti tagħha mid-dħul tal-investimenti tagħha. Din il-kumpannija tmexxi b’mod attiv portafoll ta’ titoli maħruġa minn impriżi Ewropej ikkwotati fil-Borża. Skont il-qorti tar-rinviju, waqt il-perijodu bażi tal-kontijiet 1997/1998, l-ishma miżmuma minn OESF f’kumpanniji stabbiliti barra l-Olanda ma kinux jippermettulha li tieħu deċiżjoni dwar l-attivitajiet tal-kumpanniji msemmija.

14      L-azzjonisti ta’ OESF huma persuni fiżiċi u ġuridiċi. Matul il-perijodu bażi tal-kontijiet 1997/1998, il-maġġoranza ta’ dawn l-azzjonisti kienu individwi li jirrisjedu fl-Olanda kif ukoll impriżi stabbiliti fl-Olanda u, jew suġġetti għat-taxxa Olandiża fuq il-kumpanniji, jew mhux suġġetti għal din it-taxxa. Il-bqija tal-kapital kien essenzjalment miżmum minn individwi residenti fl-Antilli Olandiżi u fi Stati Membri oħra (jiġifieri r-Renju tal-Belġju, ir-Repubblika Federali tal-Ġermanja, ir-Repubblika Franċiża, il-Gran Dukat tal-Lussemburgu kif ukoll ir-Renju Unit tal-Gran Brittanja u tal-Irlanda ta’ Fuq) kif ukoll minn impriżi stabbiliti fil-Belġju. Fl-aħħar, OESF kellha fost l-azzjonisti tagħha impriżi u individwi residenti fl-Iżvizzera kif ukoll individwi residenti fl-Istati Uniti.

15      F’dak li jirrigwarda l-perijodu bażi tal-kontijiet 1997/1998, OESF irċeviet dividendi relatati ma’ ishma f’kumpanniji barranin f’ammont li jikkorrispondi għal NLG 5 257 519.15. Din ġiet intaxxata fuq dawn id-dividendi f’pajjiżi barranin, permezz ta’ tnaqqis f’ras il-għajn, sa ammont li jikkorrispondi għal NLG 735 320, li minnu NLG 132 339 kienu taxxa Ġermaniża u NLG 9 905 taxxa Portugiża.

16      Minħabba l-ħlas ta’ dawn it-taxxi barranin, OESF talbet sabiex tkun tista’ tibbenifika mit-tpaċija msemmija fl-Artikolu 28(1)(b) tal-liġi dwar it-taxxa fuq il-kumpanniji, ikkunsidrata flimkien mal-Artikolu 6 tad-Digriet Irjali. Din it-tpaċija kif ikkalkulata minn OESF kienet tammonta għal NLG 518 270, billi ħadet bħala bażi ta’ kalkolu l-ammont kollu msemmi iktar’il fuq ta’ NLG 735 320 li jikkorrispondi għat-total tat-taxxi barranin.

17      L-awtorità fiskali kompetenti laqgħet biss parzjalment din it-talba, billi qieset bħala bażi ta’ kalkolu ammont ta’ NLG 593 076, jiġifieri l-ammont imsemmi ta’ NLG 735 320 imnaqqas bit-taxxi Ġermaniżi (NLG 132 339) u Portugiżi (NLG 9 905), u stabbilixxiet l-ammont tat-tpaċija għal NLG 418 013. Wara lment, din id-deċiżjoni ġiet ikkonfermata.

18      Il-Gerechtshof te Amsterdam (Qorti tal-Appell ta’ Amsterdam), wara li tressaq quddiemha appell ta’ OESF, annullat id-deċiżjoni msemmija u bidlet l-ammont ikkontestat tat-tpaċija għal NLG 622 006. Din il-qorti qieset li kemm l-esklużjoni tat-taxxi imposti fil-Ġermanja u fil-Portugall mill-bażi ta’ kalkolu tat-tpaċija, kif ukoll it-tnaqqis ta’ din bi proporzjon tas-sehem fil-kapital ta’ OESF ta’ azzjonisti residenti jew stabbiliti barra l-Olanda kienu jikkostitwixxu ostaklu mhux iġġustifikat għall-moviment liberu tal-kapital.

19      Is-Staatssecretaris van Financiën ippreżenta appell quddiem il-qorti tar-rinviju mid-deċiżjoni tal-Gerechtshof te Amsterdam, li fih ikkontesta din id-deċiżjoni f’dak li jirrigwarda, minn naħa, it-teħid inkunsiderazzjoni tat-taxxi miġbura fil-Ġermanja u fil-Portugall għall-kalkolu tat-tpaċija u, min-naħa l-oħra, in-nuqqas li t-tpaċija titnaqqas skont ishma miżmuma fil-kapital ta’ OESF minn azzjonisti mhux residenti jew mhux stabbiliti fl-Olanda.

20      Peress li qieset li s-soluzzjoni għall-kawża prinċipali teħtieġ interpretazzjoni tad-dritt Komunitarju, il-Hoge Raad der Nederlanden ddeċidiet li tissospendi l-proċeduri quddiemha u li tagħmel lill-Qorti tal-Ġustizzja d-domandi preliminari li ġejjin:

“1)      L-Artikolu 56 KE, flimkien mal-Artikolu 58(1) KE għandu jiġi interpretat fis-sens li jipprojbixxi kull leġiżlazzjoni ta’ Stat Membru li, waqt li tipprevedi favur impriżi ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali tpaċija intiża biex tieħu inkunsiderazzjoni taxxa mħallsa f’ras il-għajn fl-Istat Membru fuq id-dividendi mħallsa lill-impriżi msemmija, tirrestrinġi – għar-raġunijiet deskritti fil-punt 5.2.1 fl-aħħar ta’ din is-sentenza – l-imsemmija tpaċija:

a)      għall-ammont li persuna naturali li tirrisjedi fl-Olanda setgħet tpaċi bis-saħħa ta’ ftehim konkluż fil-materja ta’ tassazzjoni ma’ Stat Membru ieħor;

b)      jekk u safejn ix-shareholding tal-impriżi ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali huwa kkostitwit minn persuni naturali mhux residenti fl-Olanda jew impriżi li mhux suġġetti għat-taxxa Olandiża fuq il-kumpanniji?

2)      Jekk ir-risposta għall-ewwel domanda tkun kompletament jew parzjalment fl-affermattiv:

a)      Il-kunċett ta’ “investiment dirett” fl-Artikolu 57(1) KE jinkludi wkoll il-pussess ta’ pakkett ta’ azzjonijiet f’kumpannija jekk id-detentur tal-azzjonijiet iżommhom biss bħala investiment u d-daqs ta’ dan il-pakkett ma jpoġġiehx f’pożizzjoni li jkun jista’ jeżerċita influwenza deċiżiva fuq l-amministrazzjoni jew il-kontroll ta’ din il-kumpannija?

b)      Restrizzjoni fuq il-moviment tal-kapital marbuta mal-ħlas ta’ taxxa li kienet tkun illegali li kieku kienet taffettwa l-moviment transnazzjonali fi ħdan il-Kommunità, hija wkoll illegali, bis-saħħa tal-Artikolu 56 KE jekk l-istess moviment isir – f’ċirkustanzi li kieku jkunu l-istess – minn u lejn pajjiżi terzi?

ċ)      Jekk ir-risposta għad-domanda 2(b) hija fin-negattiv, l-Artikolu 56 KE għandu jiġi interpretat fis-sens li jipprojbixxi limitazzjoni imposta minn Stat Membru ta’ konċessjoni ta’ tpaċija fiskali mogħtija lill-impriża ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali li hija intiża li tieħu inkunsiderazzjoni t-taxxa mħallsa f’ras il-għajn fi Stat terz fuq id-dividendi mħallsa lill-imsemmija impriża, fejn l-imsemmija restrizzjoni hija motivata mill-fatt li l-azzjonisti tal-impriża mhumiex esklużivament magħmula minn persuni residenti fl-Istat Membru inkwistjoni?

3)      Sabiex tingħata risposta għad-domandi preċedenti, huwa importanti li jittieħdu inkunsiderazzjoni:

a)      il-fatt li t-taxxa dedotta f’pajjiż ieħor fuq dividendi derivanti minn dak il-pajjiż hija għola mit-taxxa fuq il-ħruġ ta’ dawk id-dividendi lill-azzjonisti barranin fl-Istat Membru fejn l-impriża ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali hija stabbilita;

b)      il-fatt li l-azzjonisti barranin tal-impriża ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali jirrisjedu jew huma stabbiliti f’pajjiz li miegħu l-Istat Membru fejn l-impriża hija stabbilita kkonkluda trattat li jipprevedi, abbażi ta’ obligazzjonijiet reċiproċi, it-tpaċija tat-taxxa mħallsa f’ras il-għajn fuq id-dividendi;

ċ)      il-fatt li l-azzjonisti barranin tal-impriża ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali jirrisjedu jew huma stabbiliti fi Stat Membru ieħor tal-Kommunità?”

 Fuq id-domandi preliminari

 Fuq l-ewwel domanda, paragrafu a)

21      Permezz tal-ewwel domanda tagħha, paragrafu a), il-qorti tar-rinviju essenzjalment tistaqsi jekk l-Artikoli 56 KE u 58 KE għandhomx jiġu interpretati fis-sens li jipprojbixxu leġiżlazzjoni ta’ Stat Membru bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali li, meta tistabbilixxi, favur impriżi ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali stabbiliti fit-territorju ta’ dan l-Istat Membru, tpaċija intiża sabiex tieħu inkunsiderazzjoni taxxa mħallsa f’ras il-għajn fi Stat Membru ieħor fuq id-dividendi mħallsa lil dawn l-impriżi, tkun qed tillimita din it-tpaċija għall-ammont li persuna fiżika residenti fit-territorju msemmi setgħet timputa skont ftehim dwar il-ħelsien minn taxxa doppja konkluż ma’ dan l-Istat Membru l-ieħor.

22      Fir-rigward tal-kawża prinċipali, tali leġiżlazzjoni għandha l-effett li t-taxxi fuq id-dividendi mħallsa f’ras il-għajn fil-Ġermanja u fil-Portugall ma jittieħdux inkunsiderazzjoni fil-kalkolu tat-tpaċija msemmija, peress li, fiż-żmien meta seħħew il-fatti fil-kawża prinċipali, il-ftehim konkluż bejn ir-Renju tal-Olanda u r-Repubblika Federali tal-Ġermanja ma kienx jistabbilixxi dritt għall-imputazzjoni tat-taxxa mħallsa fil-Ġermanja lit-taxxa Olandiża fuq il-qligħ, filwaqt li l-ebda ftehim ma kien ġie konkluż bejn ir-Renju tal-Olanda u r-Repubblika Portugiża.

23      Mid-deċiżjoni tar-rinviju jirriżulta li l-qorti tar-rinviju tistaqsi dwar il-kompatibbilità ta’ tali leġiżlazzjoni mad-dispożizzjonijiet tat-Trattat KE fuq il-moviment liberu tal-kapital, fir-rigward tal-fatt li, skont il-liġi Olandiża, impriża ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali stabbilita fl-Olanda li tirċievi dividendi ta’ kumpanniji stabbiliti f’dan l-istess Stat Membru jibbenifikaw mill-ħlas lura tat-taxxa Olandiża fuq id-dividendi kollha mħallsa f’ras il-għajn minn dawn il-kumpanniji.

24      F’dan ir-rigward, OESF u l-Kummissjoni tal-Komunitajiet Ewropej josservaw li, safejn ir-Renju tal-Olanda jħallas lura b’mod totali t-taxxa mħallsa fuq id-dividendi mqassma mill-kumpanniji Olandiżi, huwa għandu joffri wkoll tpaċija tat-taxxa mħallsa fuq id-dividendi fil-Ġermanja u fil-Portugall.

25      Fin-nuqqas, ir-Renju tal-Olanda jissuġġetta lil dawn id-dividendi għal trattament sfavorevoli meta mqabbel ma dak mogħti lid-dividendi mħallsa minn kumpanniji Olandiżi.

26      Dan it-trattament sfavorevoli għandu l-effett, minn naħa, li jiddiswadi lil OESF milli tinvesti fil-Ġermanja u fil-Portugall, u, min-naħa l-oħra, li jagħmel iktar diffiċli għall-impriżi stabbiliti f’dawn l-Istati Membri l-ġbir tal-kapital fl-Olanda, b’tali mod li jkun jikkostitwixxi restrizzjoni fuq il-moviment liberu tal-kapital, ipprojbita bħala prinċipju mit-Trattat.

27      Min-naħa l-oħra, il-Gvern Olandiż josserva li ma jistax jiġi lmentat li r-Renju tal-Olanda rriżerva trattament differenti lid-dividendi provenjenti minn kumpanniji Ġermaniżi jew Portugiżi meta mqabbla ma dawk provenjenti minn kumpanniji Olandiżi, safejn, billi ma imponiex taxxi fuq id-dividendi riċevuti minn OESF, hi liema hi l-provenjenza tagħhom, il-liġi fiskali Olandiża tipproċedi għal trattament identiku ta’ dawn id-dividendi.

28      Barra minn hekk, is-sistema ta’ ħlas lura inkwistjoni fil-kawża prinċipali mhijiex intiża sabiex teħles b’mod ġenerali lil impriża ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali minn tnaqqis fuq id-dividendi li jiġu mħallsa lilha. Fil-fatt, fis-sitwazzjonijiet interni, it-taxxa fuq id-dividendi kienet topera bħala ħlas bil-quddiem għall-finijiet tat-taxxa fuq il-kumpanniji. Peress li l-impriżi ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali stabbiliti fl-Olanda huma suġġetti għat-taxxa fuq il-kumpanniji b’rata ta’ żero u li, konsegwentement, it-taxxa Olandiża fuq id-dividendi mhijiex dovuta fuq id-dividendi riċevuti minn dawn l-impriżi, it-taxxa mnaqqsa f’ras il-għajn fuq id-dividendi mħallsa lill-impriżi msemmija tiġi mħallsa lura lilhom.

29      Għaldaqstant, għandu jiġi vverifikat jekk, fir-rigward tal-fatt li impriża ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali stabbilita fl-Olanda li tirċievi dividendi ta’ kumpanniji stabbiliti f’dan l-istess Stat Membru tibbenifika minn ħlas lura sħiħ tat-taxxa Olandiża fuq id-dividendi mnaqqsa f’ras il-għajn minn dawn il-kumpanniji, leġiżlazzjoni nazzjonali bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali tikkostitwixxix restrizzjoni fuq il-moviment liberu tal-kapital ipprojbita mill-Artikoli 56 KE u 58 KE.

30      Preliminarjament, għandu jiġi mfakkar li huwa kull Stat Membru li għandu jorganizza, filwaqt li jirrispetta d-dritt Komunitarju, is-sistema tiegħu tat-tassazzjoni tal-profitti mqassma u li jiddefinixxi, f’dan il-kuntest, il-bażi taxxabbli kif ukoll ir-rata tat-taxxa li għandhom japplikaw għall-azzjonist benefiċjarju (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi tat-12 ta’ Diċembru 2006, Test Claimants in Class IV of the ACT Group Litigation, C-374/04, Ġabra p. I-11673, punt 50, u Test Claimants in the FII Group Litigation, C-446/04, Ġabra p. I-11753, punt 47).

31      Għaldaqstant, id-dividendi mqassma minn kumpannija stabbilita fi Stat Membru lil kumpannija stabbilita fi Stat Membru ieħor jistgħu jkunu ntaxxati fuq diversi livelli. Fl-ewwel lok, dawn id-dividendi jistgħu jkunu suġġetti għal sensiela ta’ taxxi fl-Istat Membru fejn hija stabbilita l-kumpannija li tqassamhom, li teżisti meta l-profitti mqassma jiġu ntaxxati, inizjalment, taħt it-taxxa fuq il-kumpanniji u wara, taħt it-taxxa imposta fuq id-dividendi mħallsa lill-kumpannija benefiċjarja. Fit-tieni lok, dawn id-dividendi jistgħu jkunu suġġetti għal tassazzjoni doppja legali, li teżisti meta jerġgħu jiġu ntaxxati fil-kumpannija benefiċjarja fl-Istat Membru fejn din hija stabbilita. Fit-tielet lok, it-tassazzjoni, fl-Istat fejn hija stabbilita l-kumpannija benefiċjarja, tad-dividendi riċevuti minnha, filwaqt li l-kumpannija li tqassam dawn id-dividendi kienet ġiet intaxxata fuq il-profitti mqassma, tista’ wkoll tagħti lok għal sensiela ta’ taxxi f’dan l-Istat Membru.

32      Barra minn hekk, fin-nuqqas ta’ miżuri ta’ unifikazzjoni jew ta’ armonizzazzjoni Komunitarja, l-Istati Membri jibqgħu kompetenti sabiex jiddefinixxu, permezz ta’ ftehim jew unilateralment, il-kriterji ta’ kif titqassam is-setgħa tagħhom ta’ tassazzjoni, b’mod partikolari, sabiex tiġi eliminata t-tassazzjoni doppja (sentenzi tat-12 ta’ Mejju 1998, Gilly, C-336/96, Ġabra p. I-2793, punti 24 u 30; tal-21 ta’ Settembru 1999, Saint-Gobain ZN, C-307/97, Ġabra p. I-6161, punt 57, kif ukoll tat-8 ta’ Novembru 2007, Amurta, C-379/05, Ġabra p. I-9569, punt 17). Issa, apparti d-Direttiva tal-Kunsill 90/435/KEE, tat-23 ta’ Lulju 1990, dwar is-sistema komuni tat-tassazzjoni li tapplika fil-każ tal-kumpanniji prinċipali u sussidjarji ta’ Stati Membri differenti (ĠU L 225, p. 6), il-Ftehim tat-23 ta’ Lulju 1990 dwar l-eliminazzjoni tat-tassazzjoni doppja f’każ ta’ korrezzjoni tal-profitti ta’ impriżi relatati (ĠU L 225, p. 10), u tad-Direttiva tal-Kunsill 2003/48/KE, tat-3 ta’ Ġunju 2003, dwar tassazzjoni ta’ riżervi fuq id-dħul fil-forma ta’ pagamenti ta’ imgħaxx (ĠU L 157, p. 38), li l-applikazzjoni tagħhom fil-kawża prinċipali ma ġietx invokata, l-ebda miżura ta’ unifikazzjoni jew ta’ armonizzazzjoni intiża sabiex telimina s-sitwazzjonijiet ta’ tassazzjoni doppja ma ġiet adottata, sa llum, fil-kwadru tal-liġi Komunitarja.

33      F’dak li jirrigwarda l-leġiżlazzjoni inkwistjoni fil-kawża prinċipali, ir-Renju tal-Olanda ddeċieda li jissuġġetta lill-impriżi ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali għat-taxxa fuq il-kumpanniji, iżda b’rata ta’ żero, bil-kundizzjoni li l-profitti kollha ta’ dawn l-impriżi, bit-tnaqqis ta’ ċerti riżervi ammessi mil-liġi, jiġu mqassma lill-azzjonisti tagħhom.

34      Hekk kif osserva l-Avukat Ġenerali fil-punti 85 sa 87 tal-konklużjonijiet tiegħu, isegwi li, tkun liema tkun l-oriġini tad-dividendi, il-liġi Olandiża ma tissuġġettahomx għat-taxxa fuq l-impriżi bħal OESF. Fil-fatt, fir-rigward, min-naħa waħda, tad-dividendi provenjenti minn kumpannija stabbilita fl-Olanda, it-taxxa inizjalment miġbura fuq dawn id-dividendi, li tikkostitwixxi, skont l-ispjegazzjonijiet ipprovduti mill-Gvern Olandiż, ħlas bil-quddiem fuq it-taxxa fuq il-kumpanniji, hija mħallsa lura, peress li l-ebda ammont ma huwa dovut abbażi ta’ din l-aħħar taxxa minn impriża ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali. Min-naħa l-oħra, f’dak li jirrigwarda d-dividendi provenjenti minn kumpanniji stabbiliti fil-Ġermanja u fil-Portugall, l-ebda taxxa ma titnaqqas fl-Olanda fil-konfront ta’ tali impriżi.

35      Konsegwentement, billi ma jintaxxax, fuq l-impriżi ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali, id-dividendi provenjenti mill-Ġermanja u mill-Portugall, ir-Renju tal-Olanda japplika għal dawn id-dividendi trattament ekwivalenti għal dak applikat għad-dividendi provenjenti minn kumpanniji Olandiżi, liema dividendi ma kinux iktar intaxxati f’dawn l-impriżi. Barra minn hekk, billi ma jintaxxax id-dividendi provenjenti mill-Istati Membri l-oħra, ir-Renju tal-Olanda jipprevjeni, bħal ma jsir għad-dividendi mħallsa mill-kumpanniji Olandiżi, sensiela ta’ taxxi li jirriżultaw mill-eżerċizzju tal-kompetenza fiskali tiegħu.

36      Għaldaqstant, kuntrarjament għal dak li jsostnu OESF u l-Kummissjoni, il-leġiżlazzjoni Olandiża bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali ma tirriżervax trattament differenzjat għad-dividendi provenjenti mill-Ġermanja u mill-Portugall meta mqabbla ma dawk imqassma minn kumpanniji Olandiżi.

37      Għalkemm, f’dawn iċ-ċirkustanzi, id-dividendi provenjenti mill-Ġermanja u mill-Portugall huma suġġetti għal piż fiskali itqal minn dak tad-dividendi mqassma minn kumpanniji Olandiżi, dan l-iżvantaġġ mhuwiex dovut għal-leġiżlazzjoni Olandiża inkwistjoni fil-kawża prinċipali, iżda jirriżulta mill-eżerċizju parallel, min-naħa tal-Istati Membri fejn huma stabbiliti l-kumpanniji li jqassmu u l-Istat Membru fejn hija stabbilita l-kumpannija benefiċjarja, tal-kompetenza fiskali tagħhom, ikkaratterizzata mill-għażla tal-ewwel Stati li jissuġġettaw id-dividendi mqassma għal sensiela ta’ taxxi u mill-għażla tal-aħħar Stat li jastjeni minn kull tassazzjoni ta’ dividendi fuq l-impriżi ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal-14 ta’ Novembru 2006, Kerckhaert u Morres, C-513/04, Ġabra p. I-10967, punt 20).

38      Madankollu, il-Kummissjoni tosserva li, fil-kwalità tiegħu bħala l-Istat Membru ta’ residenza tal-kumpannija benefiċjarja tad-dividendi, huwa r-Renju tal-Olanda li għandu jagħti dritt ta’ tpaċija għall-pressjoni fiskali barranija eżerċitata fuq dawn id-dividendi bl-istess mod kif joffri tpaċija għall-pressjoni fiskali interna li huma suġġetti għaliha d-dividendi msemmija.

39      Dan l-argument ma jistax jiġi aċċettat. Mill-ġurisprudenza jirriżulta b’mod ċar li, meta Stat Membru jkollu sistema sabiex jipprevjeni jew inaqqas l-impożizzjoni ta’ sensiela ta’ taxxi jew it-tassazzjoni doppja ekonomika fir-rigward ta’ dividendi mħallsa lil residenti minn kumpanniji residenti, għandu jingħata l-istess trattament lid-dividendi mħallsa lil residenti minn kumpanniji mhux residenti (sentenza Test Claimants in Class IV of the ACT Group Litigation, iċċitata iktar’il fuq, punt 55 u l-ġurisprudenza ċċitata).

40      Fil-kuntest ta’ tali sistemi, is-sitwazzjoni ta’ azzjonisti li jirrisjedu fi Stat Membru li jirċievu dividendi minn kumpannija stabbilita f’dan l-istess Stat Membru hija simili għal dik ta’ azzjonisti li jirrisjedu fl-imsemmi Stat Membru li jirċievu dividendi minn kumpannija stabbilita fi Stat Membru ieħor, f’dak illi kemm id-dividendi li għandhom oriġini nazzjonali u kemm dawk li joriġinaw minn Stat Membru ieħor jistgħu jiġu suġġetti għal sensiela ta’ taxxi (ara s-sentenza Test Claimants in Class IV of the ACT Group Litigation, iċċitata iktar’il fuq, punt 56).

41      Madankollu, il-kwalità ta’ Stat Membru bħala residenza tal-kumpannija benefiċjarja tad-dividendi ma tistax tinvolvi l-obbligu, fuq dan l-Istat Membru, li joffri tpaċija għal żvantaġġ fiskali li jirriżulta minn sensiela ta’ taxxi li jkunu kollha imposti mill-Istat Membru li fit-territorju tiegħu hija stabbilita l-kumpannija li tqassam dawn id-dividendi, safejn l-ewwel Stat Membru ma jimponi u lanqas ma jieħu inkunsiderazzjoni b’mod differenti, fil-konfront tal-impriżi ta’ investiment kollettiv stabbiliti fit-territorju tiegħu, id-dividendi riċevuti.

42      Minn dan jirriżulta li, f’sitwazzjoni fejn l-itqal piż fiskali impost fuq id-dividendi mqassma minn kumpanniji stabbiliti fil-Ġermanja u fil-Portugall lil impriża ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali stabbilita fl-Olanda meta mqabbel ma’ dak impost fuq id-dividendi mqassma lil din l-istess impriża minn kumpanniji ugwalment stabbiliti fl-Olanda ma jirriżultax minn differenza fit-trattament dovuta għas-sistema fiskali tal-Olanda, iżda jirriżulta, minn naħa, mill-għażla tar-Repubblika Federali tal-Ġermanja u tar-Repubblika Portugiża li japplikaw tnaqqis f’ras il-għajn fuq id-dividendi u, min-naħa l-oħra, mill-għażla tar-Renju tal-Olanda li ma tintaxxax id-dividendi msemmija, il-fatt li l-Olanda ma tagħtix dritt ta’ tpaċija għat-tnaqqis f’ras il-għajn deċiża mill-ewwel żewġ Stati ma jikkostitwixxix restrizzjoni fuq il-moviment liberu tal-kapital.

43      Madankollu, OESF tenfasizza wkoll li l-investimenti tagħha fil-Ġermanja u fil-Portugall jirċievu trattament differenti minn dawk li jsiru fi Stati Membri oħra li għalihom huwa possibbli li jittieħed il-benefiċċju tat-tpaċija stabbilit fl-Artikolu 28(1)(b) tal-liġi dwar it-taxxa fuq il-kumpanniji, ikkunsidrata flimkien mal-Artikolu 6 tad-Digriet Irjali, sabiex tiġi evitata s-sensiela ta’ taxxi imposti f’dawn l-Istati Membri. Skont OESF, l-Artikoli 56 KE u 58 KE jipprojbixxu tali differenza fit-trattament skont il-post fejn il-kumpannija li tqassam id-dividendi għandha l-uffiċċju rreġistrat tagħha.

44      Il-Gvern Olandiż ifakkar li, safejn impriża ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali hija ntaxxata b’rata ta’ żero, l-ebda taxxa fuq il-kumpanniji ma tista’ tiġi attribwita lid-dividendi provenjenti minn Stat Membru ieħor, liema ħaġa tagħmel impossibbli, għal din l-impriża, l-imputazzjoni tat-tnaqqis f’ras il-għajn li jkun laqat lil dawn id-dividendi. Sabiex jiġi evitat li investiment f’pajjiż barrani, magħmul permezz ta’ tali impriża jiġi meqjus bħala inqas attraenti minn investiment dirett, l-għan tat-tpaċija msemmija huwa li ssir approssimazzjoni tal-piż fiskali li jolqot il-qligħ mill-investiment magħmul mill-impriżi ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali ma dak li jolqot l-investimenti diretti magħmula minn individwi.

45      Konsegwentement, il-leġiżlatur adotta bħala riferiment, għall-kalkolu tal-ammont tal-imsemmi tpaċija, is-sitwazzjoni fejn l-investimenti jsiru mingħajr tali impriża. Għal din ir-raġuni, fil-każ ta’ dividendi riċevuti f’pajjiż barrani, din it-tpaċija hija limitata għall-każ fejn jeżisti, bis-saħħa ta’ ftehim fil-qasam fiskali, dritt li ssir imputazzjoni tat-taxxa barranija lit-taxxa Olandiża.

46      Barra minn hekk, mis-sentenza tal-5 ta’ Lulju 2005, D. (C-376/03, Ġabra p. I-5821), jirriżulta li s-sitwazzjoni fejn investitur jirċievi dividend li joriġina mill-Ġermanja jew mill-Portugall hija differenti minn dak fejn id-dividend joriġina minn Stat Membru li miegħu r-Renju tal-Olanda kkonkluda tali ftehim, bħar-Repubblika Taljana. Peress li t-tpaċija li għandha tiġi konċessa hija assolutament marbuta mad-dritt tal-azzjonist li għandu sehem fil-kapital ta’ impriża ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali li jimputa, bis-saħħa ta’ tali ftehim, it-taxxa barranija mnaqqsa f’ras il-għajn, din it-tpaċija għandha, bħad-dritt ta’ tnaqqis, titqies bħala li tifforma parti sħiħa minn dan il-ftehim, u mhux bħala vantaġġ li jista’ jitnaqqas minnu.

47      Hekk kif jirriżulta mill-punt 42 ta’ din is-sentenza, il-liġi Komunitarja ma timponix fuq Stat Membru li tagħti dritt ta’ tpaċija għall-iżvantaġġ li jirriżulta minn sensiela ta’ taxxi provenjenti b’mod esklużiv mill-eżerċizzju parallel tal-kompetenzi fiskali li jiddisponu minnhom id-diversi Stati Membri. Madankollu, peress li dan l-Istat Membri ddeċieda li jikkonċedi tali tpaċija, din il-possibbiltà għandha tiġi eżerċitata b’mod konformi mal-liġi Komunitarja.

48      F’dan ir-rigward, għandu jiġi osservat li, kif ġie mfakkar fil-punti 30 u 32 ta’ din is-sentenza, huwa kull Stat Membru li jorganizza s-sistema tiegħu tat-tassazzjoni tal-profitti mqassma u li jiddefinixxi, f’dan il-kuntest, il-bażi taxxabbli kif ukoll ir-rata tat-taxxa li għandhom japplikaw, għall-azzjonist benefiċjarju, u li, fin-nuqqas ta’ miżuri ta’ unifikazzjoni jew ta’ armonizzazzjoni Komunitarja, l-Istati Membri jibqgħu kompetenti sabiex jiddefinixxu, permezz ta’ ftehim jew unilateralment, il-kriterji ta’ kif titqassam is-setgħa tagħhom ta’ tassazzjoni.

49      Konsegwentement, fil-preżenza ta’ differenzi bejn il-leġiżlazzjonijiet fiskali tad-diversi Stati Membri li jirriżultaw minn din is-sitwazzjoni, Stat Membru jista’ jiġi kostrett, permezz ta’ ftehim jew unilateralment, japplika trattament iddifferenzjat lid-dividendi provenjenti mid-diversi Stati Membri li jieħu inkunsiderazzjoni dawn id-differenzi.

50      Fir-rigward tal-ftehim fiskali bilaterali konklużi bejn l-Istati Membri, il-Qorti tal-Ġustizzja fakkret li l-kamp ta’ applikazzjoni ta’ tali ftehim huwa limitat għall-persuni fiżiċi jew ġuridiċi msemmija fih (ara s-sentenzi ċċitati iktar’il fuq D., punt 54, u Test Claimants in Class IV of the ACT Group Litigation, punt 84).

51      F’dawn is-sentenzi, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li, meta vantaġġ stabbilit minn ftehim fiskali bilaterali ma jistax jiġi evalwat bħala vantaġġ li jista’ jiġi diviż minn dan il-ftehim, iżda jikkontribwixxi għall-bilanċ ġenerali tiegħu, il-fatt li d-drittijiet u l-obbligi reċiproċi li jirriżultaw mill-imsemmi ftehim japplikaw biss għall-persuni residenti ta’ wieħed mill-Istati Membri kontraenti, liema fatt jikkostitwixxi konsegwenza intrinsika għall-ftehim bilaterali, il-liġi Komunitarja ma tipprojbixxix li l-vantaġġ inkwistjoni ma jiġix ikkonferit lil resident ta’ Stat Membru terz, safejn dan ma jkunx jinsab f’sitwazzjoni paragunabbli għal dik tar-residenti koperti mill-ftehim imsemmi (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi ċċitati iktar’il fuq D., punti 59 sa 63, u Test Claimants in Class IV of the ACT Group Litigation, punti 88 sa 93).

52      F’dan il-każ, f’dak li jirrigwarda l-konċessjoni ta’ tpaċija fir-rigward ta’ tnaqqis f’ras il-għajn li sar minn Stat Membru ieħor fuq id-dividendi riċevuti minn impriża ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali, stabbilita fl-Olanda, l-applikazzjoni tal-Artikolu 28(1)(b) tal-liġi dwar it-taxxa fuq il-kumpanniji twassal għal trattament iddifferenzjat tad-dividendi provenjenti mid-diversi Stati Membri.

53      Fil-kuntest ġuridiku li jikkaratterizza l-kawża prinċipali, huwa paċifiku li s-sitwazzjonijiet li fihom tiġi konċessa tpaċija huma dawk fejn ir-Renju tal-Olanda impenja ruħu fil-kwadru ta’ ftehim fiskali konkluż ma l-Istat Membru li wettaq it-tnaqqis f’ras il-għajn, li jippermetti lill-persuni fiżiċi li jimputaw it-tnaqqis imsemmi lit-taxxa Olandiża fuq il-qligħ li huma suġġetti għaliha.

54      Madankollu, hekk kif osserva l-Avukat Ġenerali fil-punt 107 tal-konklużjonijiet tiegħu, il-konċessjoni tat-tpaċija stabbilita fl-Artikolu 28(1)(b) tal-liġi dwar it-taxxa fuq il-kumpanniji, ikkunsidrat flimkien mal-Artikolu 6 tad-Digriet Irjali, tirriżulta mhux mill-applikazzjoni awtomatika ta’ tali ftehim fiskali bilaterali, iżda mid-deċiżjoni unilaterali tar-Renju tal-Olanda li jestendi l-benefiċċju ta’ tali ftehim lill-impriżi ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali.

55      Għalkemm, għar-raġunijiet imsemmija fil-punti 48 u 49 ta’ din is-sentenza, tali deċiżjoni unilaterali ma tistax, minnha nnifisha, titqies bħala kuntrarja għal-liġi Komunitarja, għandu jiġi vverifikat jekk it-trattament iddifferenzjat li jirriżulta minnha jwassalx għal restrizzjoni fuq il-moviment liberu tal-kapital.

56      F’dan ir-rigward, għandu jiġi osservat li, bl-esklużjoni tat-tpaċija fir-rigward tat-taxxa f’ras il-għajn ta’ dividendi riċevuti f’pajjiż barrani li ġejjin minn ċerti Stati Membri, leġiżlazzjoni bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali tirrendi l-investiment f’dawn l-Istati Membri inqas attraenti mill-investiment fl-Istati Membri li fihom it-tnaqqis ta’ taxxa fuq id-dividendi jagħti lok għal din it-tpaċija. Tali leġiżlazzjoni hija b’hekk kapaċi li tiddiswadi lil impriża ta’ investiment kollettiv milli tinvesti fl-Istati Membri li fihom it-tnaqqis fuq id-dividendi ma jagħtux lok għat-tpaċija, b’tali mod li tikkostitwixxi restrizzjoni fuq il-moviment liberu tal-kapital ipprojbita, bħala prinċipju, mill-Artikolu 56 KE.

57      Madankollu, skont l-Artikolu 58(1)(a) KE, “[i]d-disposizzjonijiet tal-Artikolu 56 KE m’għandhomx jippreġudikaw id-dritt tal-Istati Membri […] li japplikaw id-disposizzjonijiet relevanti tal-liġi fiskali tagħhom li jagħmlu distinzjoni bejn persuni li jħallsu t-taxxa mhux fl-istess sitwazzjoni rigward […] il-post fejn il-kapital tagħhom ikun investit”.

58      Għandu jiġi osservat ukoll li d-deroga prevista fl-Artikolu 58(1)(a) KE hija minnha nfisha limitata mill-Artikolu 58(3) KE li jipprovdi li d-dispożizzjonijiet nazzjonali msemmija fil-paragrafu 1 ta’ dan l-Artikolu “m’għandhomx jikkostitwixxu mezz ta’ diskriminazzjoni arbitrarja jew restrizzjoni moħbija fuq il-moviment liberu ta’ kapital u ħlasijiet kif definit fl-Artikolu 56 [KE]” (ara s-sentenza tas-7 ta’ Settembru 2004, Manninen, C-319/02, Ġabra p. I-7477, punt 28).

59      Għaldaqstant, għandha ssir distinzjoni bejn it-trattament mhux ugwali permess skont l-Artikolu 58(1)(a) KE u d-diskriminazzjonijiet ipprojbiti mis-subartikolu (3) tal-istess artikolu. Madankollu, mill-ġurisprudenza jirriżulta li, sabiex leġiżlazzjoni fiskali nazzjonali li tagħmel distinzjoni bejn il-kontribwenti skont il-post fejn jinsab investit l-kapital tagħhom tkun tista’ tiġi kkunsidrata bħala kompatibbli mad-dispożizzjonijiet tat-Trattat dwar il-moviment liberu tal-kapital, jeħtieġ li d-differenza fit-trattament tikkonċerna sitwazzjonijiet li mhumiex oġġettivament paragunabbli jew li d-differenza tkun iġġustifikata minn raġuni imperattiva ta’ interess ġenerali (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi tas-6 ta’ Ġunju 2000, Verkooijen, C-35/98, Ġabra p. I-4071, punt 43, Manninen, iċċitata iktar’il fuq, punt 29, u tat-8 ta’ Settembru 2005, Blanckaert, C-512/03, Ġabra p. I-7685, punt 42).

60      Hekk kif jispjega l-Gvern Olandiż, permezz tat-tpaċija li tipprevedi, i l-leġiżlazzjoni Olandiża inkwistjoni fil-kawża prinċipali għandha l-għan li tqis bħala simili, kemm jista’ jkun, it-trattament fiskali tad-dividendi li jirċievi azzjonist li għamel investiment dirett u dak ta’ dividendi riċevuti minn azzjonist li investa permezz ta’ impriża ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali, sabiex jipprevjeni l-fatt li l-investiment f’pajjiż barrani magħmul minn tali impriża jitqies bħala inqas attraenti minn investiment dirett.

61      Issa, fir-rigward ta’ tali leġiżlazzjoni, is-sitwazzjoni ta’ impriża ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali, meta tirċievi dividendi li ġejjin minn Stati Membri li magħhom ir-Renju tal-Olanda kkonkluda ftehim li jipprovdi d-dritt, għall-azzjonisti li huma persuni fiżiċi, li jimputaw t-taxxa fuq id-dividendi miġbura minn dawn l-Istati Membri lit-taxxa fuq il-qligħ li huma suġġetti għaliha fl-Olanda, hija differenti minn dik li tinsab fiha din l-impriża meta tirċievi dividendi li ġejjin minn Stati Membri li magħhom ir-Renju tal-Olanda ma kkonkludiex tali ftehim, li għal dawn id-dividendi b’hekk dan id-dritt mhuwiex previst.

62      Fil-fatt, huwa biss fir-rigward ta’ investimenti fl-Istati Membri li miegħu r-Renju tal-Olanda kkonkluda tali ftehim fiskali bilaterali li, fin-nuqqas tat-tpaċija prevista mid-dispożizzjonijiet inkwistjoni fil-kawża prinċipali, l-għażla li jsir investiment permezz ta’ impriża ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali għandha r-riskju li tkun inqas vantaġġuża għall-azzjonist li huwa persuna fiżika milli investimenti dirett.

63      Min-naħa l-oħra, f’dak li jirrigwarda l-Istati Membri li magħhom ir-Renju tal-Olanda ma kkonkludiex tali ftehim, l-għażla, għal persuna fiżika, li tagħmel investiment permezz ta’ tali impriża ma tinvolvi l-ebda riskju li jintilef vantaġġ li kienet tibbenifika minnhu li kieku għażlet li tagħmel investiment dirett fl-Istati Membri msemmija. Konsegwentement, din is-sitwazzjoni mhijiex oġġettivament paragunabbli ma’ dik fejn ir-Renju tal-Olanda kkonkluda tali ftehim fiskali.

64      Minn dan jirriżulta li, fil-każ ta’ leġiżlazzjoni bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali, li permezz tagħha, sabiex jitqarreb kemm jista’ jkun it-trattament fiskali tal-investimenti diretti u dawk magħmula permezz ta’ impriżi ta’ investiment kollettiv, Stat Membru ddeċieda li jagħtihom dritt ta’ tpaċija tat-taxxa mnaqqsa f’ras il-għajn fuq id-dividendi provenjenti mill-Istati Membri li fir-rigward tagħhom impenja ruħu, fil-kuntest ta’ ftehim bilaterali, li jippermetti lill-persuni fiżiċi jimputaw it-tnaqqis imsemmi lit-taxxa fuq il-qligħ li huma suġġetti għaliha b’applikazzjoni tal-liġi nazzjonali tiegħu, l-Artikoli 56 KE u 58 KE ma jipprojbixxux li Stat Membru jeskludi din it-tpaċija f’dak li jirrigwarda d-dividendi provenjenti minn Stati Membri oħra, li magħhom ma kkonkludiex ftehim bilaterali li jinkludu tali dispożizzjonijiet, safejn ma jkunux sitwazzjonijiet oġġettivament paragunabbli.

65      Fid-dawl ta’ dak li ntqal iktar’il fuq, ir-risposta għall-ewwel domanda, paragrafu a), għandha tkun li l-Artikoli 56 KE u 58 KE ma jipprojbixxux leġiżlazzjoni ta’ Stat Membru bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali li, filwaqt li tipprovdi, favur impriżi ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali stabbiliti fit-territorju ta’ dan l-Istat Membru, għal tpaċija intiża sabiex tittieħed inkunsiderazzjoni t-taxxa mnaqqsa f’ras il-għajn minn Stat Membru ieħor fuq id-dividendi mħallsa lil dawn l-impriżi, tirrestrinġi din it-tpaċija għall-ammont li persuna fiżika residenti fit-territorju ta’ dan l-ewwel Stat Membru setgħet timputa, minħabba tnaqqis simili, permezz ta’ ftehim dwar il-ħelsien minn taxxa doppja konkluż ma dan l-Istat Membru l-ieħor.

 Fuq l-ewwel domanda, paragrafu b)

66      Permezz tal-ewwel domanda tagħha, paragrafu b), il-qorti tar-rinviju essenzjalment tistaqsi jekk l-Artikoli 56 KE u 58 KE għandhomx jiġu interpretati fis-sens li jipprojbixxu leġiżlazzjoni ta’ Stat Membru li, bħal-leġiżlazzjoni inkwistjoni fil-kawża prinċipali, minħabba li tipprevedi, favur impriżi ta’ investiment kollettiv, tpaċija intiża sabiex tittieħed inkunsiderazzjoni t-taxxa mnaqqsa f’ras il-għajn minn Stat Membru ieħor fuq id-dividendi mħallsa lil dawn l-impriżi, tnaqqas dan l-ammont tat-tpaċija jekk u safejn ix-shareholding tal-impriżi msemmija huwa kkostitwit minn persuni fiżiċi mhux residenti fl-ewwel Stat Membru jew minn impriżi li mhumiex suġġetti, f’dan l-Istat, għat-taxxa fuq il-kumpanniji.

67      Għalkemm mir-risposta għall-ewwel domanda, paragrafu a), jirriżulta li, f’ċirkustanzi bħal dawk fil-kawża prinċipali, il-liġi Komunitarja ma timponix l-obbligu fuq Stat Membru li jipprovdi għal tpaċija favur impriża ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali, intiża sabiex tittieħed inkunsiderazzjoni t-taxxa mnaqqsa f’ras il-għajn minn Stat Membru ieħor fuq id-dividendi mħallsa lil din l-impriża, jekk l-ewwel Stat Membru jkun xorta ddeċieda li jipprovdi għal tali tpaċija, din il-possibbiltà għandha tiġi eżerċitata b’mod konformi mal-liġi Komunitarja.

68      Hekk kif jirriżulta mid-deċiżjoni tar-rinviju, OESF għandha fost l-azzjonisti tagħha persuni fiżiċi u ġuridiċi li huma residenti jew stabbiliti fi Stati Membri oħra kif ukoll f’pajjiżi terzi.

69      Għaldaqstant, fl-ewwel lok, għandu jiġi evalwat jekk il-fatt li l-ammont tat-tpaċija jitnaqqas pro rata mill-parti tal-kapital tal-impriża ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali miżmuma minn azzjonisti residenti jew stabbiliti fi Stati Membri oħra jikkostitwixxix restrizzjoni fuq il-moviment liberu tal-kapital, u fl-affermattiv, jekk din ir-restrizzjoni tistax tkun iġġustifikata. Fit-tieni lok, għandu jiġi vverifikat jekk ir-risposta mogħtija fir-rigward tas-sitwazzjonijiet jew l-azzjonisti ta’ tali impriża ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali li huma residenti jew stabbiliti fi Stati Membri oħra tapplikax ukoll għas-sitwazzjonijiet fejn l-azzjonisti msemmija jirrisjedu jew huma stabbiliti f’pajjiżi terzi.

70      Għandu jiġi osservat li, f’dak li jirrigwarda l-kalkolu tal-ammont tat-tpaċija mogħtija b’mod konformi mad-dispożizzjonijiet inkwistjoni fil-kawża prinċipali sabiex tittieħed inkunsiderazzjoni t-taxxa mnaqqsa f’ras il-għajn fuq id-dividendi li joriġinaw minn Stati Membri oħra, il-leġiżlazzjoni Olandiża tistabbilixxi differenza ta’ trattament bejn l-impriżi ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali li l-azzjonisti tagħhom kollha huma residenti jew stabbiliti fl-Olanda u l-impriżi, bħal OESF, li parti mill-azzjonisti tagħhom huma residenti jew stabbiliti fi Stat Membru ieħor. Fl-ewwel każ, it-tpaċija msemmija tikkorrispondi, skont l-Artikolu 6(1) tad-Digriet Irjali, għall-ammont li persuna fiżika residenti fl-Olanda setgħet timputa, minħabba t-tnaqqis imsemmi, lit-taxxa fuq il-qligħ li hija suġġetta għaliha f’dan l-Istat Membru. Fit-tieni każ, skont l-Artikolu 6(2) tad-Digriet Irjali, dan l-ammont huwa mnaqqas pro rata skont is-sehem tal-azzjonisti tal-Istati Membri l-oħra fil-kapital tal-impriżi kkonċernati.

71      It-tpaċija hekk konċessa minħabba tnaqqis f’ras il-għajn fuq id-dividendi provenjenti minn Stati Membri oħra tifforma parti mill-ammont tal-benefiċċju li għandu jitqassam lill-azzjonisti tal-impriża ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali kkonċernata, u li jitqassam bejniethom skont is-sehem rispettiv tagħhom fil-kapital ta’ din l-impriża.

72      Hekk kif enfasizza l-Avukat Ġenerali fil-punt 118 tal-konklużjonijiet tiegħu, minn dan jirriżulta li t-tnaqqis tat-tpaċija relattiva għat-taxxa barranija pro rata skont is-sehem fil-kapital ta’ tali impriża ta’ azzjonisti li huma residenti jew stabbiliti fi Stat Membru ieħor joħloq żvantaġġ mingħajr distinzjoni lill-azzjonisti kollha tagħha, peress li dan ikollu l-effett li jnaqqas l-ammont totali tal-benefiċċju li għandu jitqassam.

73      Għaldaqstant, f’kuntest leġiżlattiv bħal dak inkwistjoni fil-kawża prinċipali, huwa iktar ta’ vantaġġ għal impriża ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali li tiġbed lejha l-azzjonisti li huma residenti jew stabbiliti fl-Istat Membru fejn hija stabbilita hija stess, peress li inqas ma jkun is-sehem fil-kapital tagħha tal-azzjonisti li huma residenti jew stabbiliti fi Stati Membri oħrajn, ikbar ikun il-benefiċċju li jitqassam bejn l-azzjonisti.

74      Għaldaqstant, tali tnaqqis joħloq restrizzjoni fuq il-moviment liberu tal-kapital pprojbita, bħala prinċipju, mill-Artikolu 56 KE, peress li dan jista’ jostakola, min-naħa ta’ impriża ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali, il-ġbir ta’ kapital fi Stati Membri differenti minn dak fejn hija stabbilita u anki jiddisswadi lill-investituri ta’ dawn l-Istati Membri l-oħra milli jakkwistaw ishma fil-kapital tagħha.

75      Madankollu, il-Gvern Olandiż ifakkar li, f’dak li jirrigwarda l-kalkolu tal-ammont tat-tpaċija li impriża ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali għandha tingħata, l-Artikolu 28(1)(b) tal-liġi dwar it-taxxa fuq il-kumpanniji tagħmel riferiment għas-sitwazzjoni li fiha azzjonist jagħmel investiment dirett f’pajjiż barrani.

76      Skont dan il-Gvern, fir-rigward tal-possibbiltà li jiġu imputati t-taxxi mnaqqsa f’ras il-għajn fuq dividendi riċevuti f’pajjiż barrani, is-sitwazzjoni ta’ resident Olandiż, suġġett għat-taxxa Olandiża fuq il-qligħ jew għat-taxxa Olandiża fuq il-kumpanniji, hija differenti minn dik ta’ persuna mhux residenti, mhux suġġetta għal dawn it-taxxi, peress li huma biss l-azzjonisti suġġetti għat-taxxa fuq il-qligħ jew għat-taxxa fuq il-kumpanniji fl-Olanda li jistgħu jipproċedu għall-imputazzjoni tat-taxxi msemmija.

77      Għaldaqstant, huwa kompatibbli mal-Artikolu 56 KE, ikkunsidrat flimkien mal-Artikolu 58(1)(a) KE, safejn din l-aħħar dispożizzjoni tawtorizza lill-Istati Membri jistabbilixxu distinzjoni bejn il-kontribwenti li ma jinsabux fl-istess sitwazzjoni f’dak li jirrigwarda r-residenza tagħhom, li ssir distinzjoni, f’dak li jirrigwarda l-imsemmi ammont tat-tpaċija mogħti lil impriża ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali, skont jekk l-azzjonisti ta’ din humiex, f’dak li jirrigwarda d-dividendi riċevuti, suġġetti għat-taxxa fuq il-qligħ jew għat-taxxa fuq il-kumpanniji fl-Olanda, jew le.

78      F’dan ir-rigward, għandu jiġi osservat li, hekk kif jindika l-Gvern Olandiż stess, ir-Renju tal-Olanda jintaxxa d-dividendi mqassma minn impriża ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali kemm mingħand l-azzjonisti tagħha li huma residenti jew stabbiliti fl-Olanda kif ukoll mingħand dawk li huma residenti jew stabbiliti fi Stat Membru ieħor. Għaldaqstant, ma jistax jitqies li tali impriża li għandha l-kapital tagħha parzjalment miżmum minn azzjonisti li huma residenti jew stabbiliti fi Stati Membri oħra tinsab f’sitwazzjoni differenti minn dik l-impriża li l-azzjonisti kollha tagħha huma residenti jew stabbiliti fl-Olanda.

79      Konsegwentement, hekk kif osserva l-Avukat Ġenerali fil-punt 121 tal-konklużjonijiet tiegħu, mill-mument meta r-Renju tal-Olanda ddeċieda li jagħti lill-impriżi ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali stabbiliti fit-territorju tiegħu dritt ta’ tpaċija minħabba t-tnaqqis fiskali f’pajjiż barrani u li jeżerċita l-kompetenza fiskali tiegħu fuq id-dividendi mqassma minn dawn l-impriżi lill-azzjonisti tagħhom, kemm jekk dawn ikunu residenti jew stabbiliti f’dan l-Istat Membru jew fi Stati Membri oħra, huwa għandu jestendi l-benefiċċju ta’ din it-tpaċija lill-impriżi ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali li jinkludu fihom azzjonisti mhux residenti jew mhux stabbiliti fl-imsemmi Stat Membru (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal-14 ta’ Diċembru 2006, Denkavit Internationaal u Denkavit France, C-170/05, Ġabra p. I-11949, punt 37 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata).

80      Barra minn hekk, il-Gvern Olandiż josserva li, safejn l-ammont tat-tpaċija konċessa lill-impriżi msemmija tiġi mqassma lill-azzjonisti tagħhom u tiġi inkluża fil-qligħ tagħhom għall-finijiet tal-ġbir tat-taxxa, il-fatturi li jintervjenu fil-formula ta’ kalkolu ta’ din it-tpaċija jkunu relatati mar-rati tat-taxxa miġbura fl-Olanda fuq id-dividendi mqassma minn tali impriża lill-azzjonisti tagħha.

81      Skont dan il-Gvern, ir-rati li bihom ir-Renju tal-Olanda jintaxxa t-tqassim tal-profitti tal-kumpanniji fil-konfront tal-azzjonisti tagħhom li huma residenti jew stabbiliti f’dan l-Istat Membru u li huma suġġetti hemmhekk, rispettivament, għat-taxxa fuq il-qligħ jew għat-taxxa fuq il-kumpanniji huma għola mir-rati stabbiliti f’dak li jirrigwarda l-intaxxar tal-azzjonisti li huma residenti jew stabbiliti f’pajjiż barrani. Fil-fatt, l-azzjonisti barranin iħallsu biss fl-Olanda t-taxxa fuq id-dividendi b’rata mnaqqsa, li ġeneralment tikkorrispondi, skont il-ftehim fil-qasam fiskali, għal 15 %. Dan il-fatt jispjega t-tnaqqis pro rata fl-ammont tat-tpaċija li jingħata lil impriża ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali skont il-kapital tagħha miżmum minn azzjonisti li huma residenti jew stabbiliti fi Stati Membri oħra.

82      F’dan ir-rigward, għalkemm il-leġiżlazzjoni inkwistjoni fil-kawża prinċipali għandha l-għan li tiddistingwi bejn l-azzjonisti tal-impriżi ta’ investiment kollettiv skont jekk humiex residenti jew le, bl-iskop li t-tpaċija li jgawdu minnha dawn l-azzjonisti minħabba t-tqassim tal-profitti minn dawn l-impriżi tkun relatata mar-rati tat-taxxa li l-azzjonisti msemmija jkunu suġġetti għaliha fl-Olanda, għandu jiġi osservat li tnaqqis ta’ din it-tpaċija pro rata skont is-sehem fil-kapital tal-impriża msemmija miżmum minn azzjonisti li huma residenti jew stabbiliti fi Stati Membri oħra, ma jippermettix li jintlaħaq dan il-għan. Fil-fatt, hekk kif ġie osservat fil-punt 72 ta’ din is-sentenza, tali tnaqqis joħloq żvantaġġ mingħajr distinzjoni lill-azzjonisti kollha tal-impriżi ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali, peress li dan ikollu l-effet li jnaqqas l-ammont totali tal-profitt li għandu jitqassam.

83      Min-naħa l-oħra, it-tnaqqis pro rata tal-ammont tat-tpaċija skont is-sehem fil-kapital ta’ impriża ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali miżmum minn azzjonisti li huma residenti jew stabbiliti fi Stati Membri oħra jippermetti li jiġi evitat tnaqqis fid-dħul fiskali fir-rigward tad-dividendi mħallsa mill-impriżi ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali, li għar-Renju tal-Olanda jkun jimplika l-fatt li jagħti d-dritt ta’ tpaċija msemmi, mingħajr ma jieħu inkunsiderazzjoni l-preżenza, fix-shareholding ta’ dawn l-impriżi, ta’ azzjonisti mhux residenti, suġġetti, f’dak li jirrigwarda d-dividendi mqassma mill-impriżi msemmija, għat-taxxa b’rata inferjuri għal dik li huma suġġetti għaliha l-azzjonisti residenti.

84      Madankollu, minn ġurisprudenza stabbilita jirriżulta li t-tnaqqis fid-dħul fiskali m’għandux jitqies li huwa raġuni imperattiva ta’ interess ġenerali li tista’ tiġi invokata sabiex tiġġustifika miżura li, bħala prinċipju, tmur kontra libertà fundamentali (ara, b’mod partikolari, is-sentenza Manninen, iċċitata iktar’il fuq, punt 49 u l-ġurisprudenza ċċitata).

85      Minn dan jirriżulta li l-Artikoli 56 KE u 58 KE jipprojbixxu leġiżlazzjoni ta’ Stat Membru bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali li, filwaqt li tipprovdi, favur l-impriżi ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali stabbiliti fit-territorju ta’ dan l-Istat Membru, għal tpaċija intiża sabiex tittieħed inkunsiderazzjoni t-taxxa mnaqqsa f’ras il-għajn minn Stat Membru ieħor fuq id-dividendi mħallsa lil dawn l-impriżi, tnaqqas l-ammont tat-tpaċija jekk u safejn ix-shareholding tagħha jikkonsisti f’persuni fiżiċi jew ġuridiċi li huma residenti jew stabbiliti fi Stati Membri oħra, peress li tali tnaqqis joħloq żvantaġġ mingħajr distinzjoni lill-azzjonisti kollha tal-impriżi msemmija.

86      Fir-rigward tal-kwistjoni jekk ir-risposta mogħtija fil-punt preċedenti tistax tiġi estiża għas-sitwazzjonijiet fejn l-azzjonisti barranin ta’ impriża ta’ investiment kollettiv huma residenti jew stabbiliti f’pajjiż terz, il-Gvern Olandiż iqis li Stat Membru jista’ jagħmel distinzjoni bejn tali sitwazzjoni u dik fejn l-azzjonisti huma residenti jew stabbiliti fi Stat Membru ieħor.

87      F’dan ir-rigward, hekk kif osservat il-Qorti tal-Ġustizzja fil-punt 31 tas-sentenza tat-18 ta’ Diċembru 2007, A (C-101/05, Ġabra p. I-11531), anki jekk il-liberalizzazzjoni tal-moviment tal-kapital mal-pajjiżi terzi jista’, ċertament, ikollha għanijiet oħra apparti li jiġi stabbilit is-suq intern, bħal, b’mod partikolari, li tiġi assigurata l-kredibbiltà tal-munita unika Komunitarja fuq is-swieq finanzjarji dinjija, u li fl-Istati Membri jinżammu ċentri finanzjarji ta’ dimensjoni dinjija, jeħtieġ li jiġi osservat li, peress li l-prinċipju tal-moviment liberu tal-kapital ġie estiż permezz tal-Artikolu 56(1) KE għall-moviment ta’ kapital bejn il-pajjiżi terzi u l-Istati Membri, dawn tal-aħħar għażlu li jistabbilixxu dan il-prinċipju fl-istess artikolu u fl-istess termini għall-movimenti ta’ kapital li jseħħu ġewwa l-Komunità u dawk li jikkonċernaw ir-relazzjonijiet ma’ pajjiżi terzi.

88      Il-Qorti tal-Ġustizzja stabbilixxiet ukoll li ma jistax jitqies bħala determinanti l-argument li jgħid li, għalkemm il-kunċett ta’ restrizzjonijiet fuq il-moviment tal-kapital huwa interpretat bl-istess mod fir-relazzjonijiet bejn l-Istati Membri u l-pajjiżi terzi bħal f’dawk bejn l-Istati Membri, il-Komunità tkun qed tiftaħ unilateralment is-suq Komunitarju għall-pajjiżi terzi mingħajr ma żżomm il-mezzi ta’ negozjar meħtieġa sabiex tinkiseb tali liberalizzazzjoni min-naħa ta’ dawn tal-aħħar (ara s-sentenza A, iċċitata iktar’il fuq, punt 38).

89      Madankollu, l-Qorti tal-Ġustizzja osservat li l-moviment tal-kapital lejn jew minn pajjiż terz iseħħ f’kuntest legali differenti minn dak li jseħħ fi ħdan il-Komunità (ara s-sentenza A, iċċitata iktar’il fuq, punt 36). Fil-fatt, minħabba l-livell ta’ integrazzjoni legali eżistenti bejn l-Istati Membri tal-Unjoni Ewropea, u b’mod partikolari, l-eżistenza ta’ miżuri leġiżlattivi Komunitarji intiżi għall-kooperazzjoni bejn l-awtoritajiet tat-taxxa nazzjonali, bħad-Direttiva tal-Kunsill 77/799/KEE, tad-19 ta’ Diċembru 1977 dwar għajnuna reċiproka mill-awtoritajiet kompetenti tal-Istati Membri fil-qasam tat-taxxi diretti (ĠU L 336, p. 15), l-impożizzjoni ta’ taxxa minn Stat Membru fuq attivitajiet ekonomiċi li għandhom aspetti transkonfinali u li jitwettqu ġewwa l-Komunità mhux dejjem hija paragunabbli ma’ dik imposta fuq attivitajiet ekonomiċi li jirrigwardaw relazzjonijiet bejn l-Istati Membri u l-pajjiżi terzi (ara s-sentenzi iċċitati iktar’il fuq Test Claimants in the FII Group Litigation, punt 170, u A, punt 37).

90      Lanqas ma jista’ jiġi eskluż li Stat Membru jista’ juri li restrizzjoni fuq il-moviment ta’ kapital lejn jew minn pajjiż terz hija ġġustifikata minħabba raġuni mogħtija f’ċirkustanzi fejn din ir-raġuni ma tkunx ta’ natura li tikkostitwixxi ġustifikazzjoni valida għal restrizzjoni fuq il-moviment ta’ kapital bejn l-Istati Membri (sentenzi iċċitati iktar’il fuq Test Claimants in the FII Group Litigation, punt 171, u A, punt 37).

91      F’dan il-każ, il-Gvern Olandiż kif ukoll il-Kummissjoni sostnew b’mod partikolari li l-Istati Membri għandhom ikunu jistgħu jinvokaw il-ħtieġa li jiggarantixxu l-effettività tal-kontrolli fiskali bħala raġuni imperattiva ta’ interess ġenerali, li tiġġustifika restrizzjoni fuq il-movimenti ta’ kapital lejn jew minn pajjiżi terzi.

92      F’dan ir-rigward, għandu jiġi osservat, minn naħa, li r-Renju tal-Olanda jissuġġetta għat-taxxa fuq id-dividendi dawk id-dividendi mqassma minn impriża ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali stabbilita fit-territorju tagħha lill-azzjonisti li huma residenti jew stabbiliti f’pajjiżi terzi. Min-naħa l-oħra, għandu jiġi kkonstatat li l-ammont tat-tpaċija konċessa lil tali impriża jitnaqqas pro rata skont is-sehem mill-kapital tagħha miżmum minn tali azzjonisti, mingħajr ma t-trattament fiskali ta’ dawn l-azzjonisti fil-pajjiżi terzi huwa rilevanti f’dan ir-rigward. B’hekk, in-neċessità li tiġi ggarantita l-effikaċja tal-kontrolli fiskali ma tistax tiġi invokata f’dan il-każ.

93      Il-Gvern Olandiż iqis ukoll li l-ħtieġa li jiġi evitat it-tnaqqis ta’ dan id-dħul fiskali għandha tkun tista’ tiġi invokata sabiex tiġi ġġustifikata restrizzjoni fuq il-movimenti ta’ kapital lejn jew minn pajjiżi terzi. Fil-fatt, għalkemm il-problemi marbuta b’mod partikolari mat-tnaqqis tal-bażi ta’ taxxa jistgħu jiġu solvuti, permezz ta’ armonizzazzjoni msaħħa fuq livell Komunitarju tal-leġiżlazzjoni fiskali tal-Istati Membri fuq livell Komunitarju, ma teżistix il-possibbiltà paragunabbli li jiġu armonizzati l-leġiżlazzjonijiet fiskali fir-relazzjonijiet mal-pajjiżi terzi.

94      Madankollu, għandu jiġi mfakkar li t-tnaqqis pro rata tal-ammont tat-tpaċija għas-sehem tal-kapital ta’ impriża ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali miżmum minn azzjonisti li huma residenti jew stabbiliti f’pajjiżi terzi għandu l-effett li jnaqqas l-ammont totali tal-profitt li jitqassam lill-azzjonisti ta’ din l-impriża.

95      Konsegwentemet, anki jekk jitqies li tali motiv jista’ jiġi invokat sabiex tiġi ġġustifikata restrizzjoni fuq il-movimenti tal-kapital lejn jew minn pajjiż terz, tali ġustifikazzjoni ma tistax tittieħed inkunsiderazzjoni f’dan il-każ, peress li t-tnaqqis imsemmi joħloq effetti b’mod indistint fir-rigward tal-azzjonisti kollha tal-impriża ta’ investiment kollettiv ikkonċernata, kemm jekk ikunu residenti jew stabbiliti fl-Istati Membri jew jekk ikunu residenti jew stabbiliti f’pajjiżi terzi.

96      Minn dan jirriżulta li, fil-kuntest legali bħal dak inkwistjoni fil-kawża prinċipali, ir-risposta mogħtija fir-rigward tas-sitwazzjonijiet fejn azzjonisti ta’ impriża ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali li jkunu residenti jew stabbiliti fi Stat Membru ieħor tista’ tapplika wkoll għas-sitwazzjonijiet fejn azzjonisti ta’ impriża ta’ investiment kollettiv jkunu residenti jew stabbiliti f’pajjiżi terzi.

97      Fid-dawl ta’ dak li ntqal iktar’il fuq, ir-risposta għall-ewwel domanda, paragrafu b), għandha tkun li l-Artikoli 56 KE u 58 KE jipprojbixxu leġiżlazzjoni ta’ Stat Membru bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali li, filwaqt li tipprovdi, favur impriżi ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali stabbiliti fit-territorju ta’ dan l-Istat Membru, għal tpaċija intiża sabiex tittieħed inkunsiderazzjoni t-taxxa mnaqqsa f’ras il-għajn minn Stat Membru ieħor fuq id-dividendi mħallsa lil din l-impriża, tnaqqas dan l-ammont tat-tpaċija jekk u safejn ix-shareholding tagħha huwa kkostitwit minn persuni fiżiċi jew ġuridiċi li huma residenti jew stabbiliti fi Stati Membri oħra jew f’pajjiżi terzi, peress li tali tnaqqis joħloq żvantaġġ mingħajr distinzjoni lill-azzjonisti kollha tal-impriżi msemmija.

 Fuq it-tieni domanda, paragrafu a)

98      Permezz tat-tieni domanda tagħha, paragrafu a), il-qorti tar-rinviju tistaqsi jekk il-kunċett ta’ “investimenti diretti” skont l-Artikolu 57(1) KE jinkludix iż-żamma ta’ pakkett ta’ ishma f’kumpannija li ma tippermettix l-eżerċizzju ta’ influwenza determinanti fit-tmexxija jew fil-kontroll tagħha.

99      Skont l-Artikolu 57(1) KE, l-Artikolu 56 KE ma jaffettwax l-applikazzjoni, fir-rigward ta’ pajjiżi terzi, tar-restrizzjonijiet li kienu jeżistu fil-31 ta’ Diċembru 1993 abbażi tad-dritt nazzjonali jew tad-dritt Komunitarju għal dak li jikkonċerna l-movimenti tal-kapital lejn jew minn pajjiżi terzi meta dawn jinvolvu investimenti diretti, inklużi investimenti f’beni immobbli, l-istabbiliment, il-provvista ta’ servizzi finanzjarji jew id-dħul ta’ titoli fis-swieq ta’ kapital.

100    Fin-nuqqas ta’ definizzjoni, fit-Trattat, tal-kunċett ta’ “movimenti tal-kapital” skont l-Artikolu 56(1) KE, il-Qorti tal-Ġustizzja diġà rrikonoxxiet valur indikattiv għan-nomenklatura annessa mad-Direttiva tal-Kunsill 88/361/KEE, tal-24 ta’ Ġunju 1988, għall-implementazzjoni tal-Artikolu 67 tat-Trattat [Artikolu mħassar bit-Trattat ta’ Amsterdam] (ĠU L 178, p. 5). Għalhekk, huma, b’mod partikolari, l-investimenti diretti, jiġifieri, kif jirriżulta minn din in-nomenklatura u min-noti ta’ spjegazzjoni relatati magħha, l-investimenti ta’ kull tip li jsiru mill-persuni fiżiċi jew ġuridiċi u li jservu sabiex jinħolqu jew jinżammu relazzjonijiet fit-tul u diretti bejn min qed jiffinanzja u l-impriża li għaliha huma ddestinati dawn il-flus sabiex tiġi eżerċitata attività ekonomika, li jikkostitwixxu movimenti tal-kapital skont l-Artikolu 56(1) KE (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi Test Claimants in the FII Group Litigation, iċċitata iktar’il fuq, punti 179 sa 181; tat-23 ta’ Ottubru 2007, Il-Kummissjoni vs Il-Ġermanja, C-112/05, Ġabra p. I-8995, punt 18, u A, iċċitata iktar’il fuq, punt 46).

101    Għal dak li jirrigwarda l-ishma f’impriżi ġodda jew eżistenti, kif jikkonfermaw dawn in-noti ta’ spjegazzjoni, l-għan li jinħolqu jew li jinżammu rabtiet ekonomiċi fit-tul jippreżupponi li l-ishma li għandu l-azzjonist jagħtuh, permezz tad-dispożizzjonijiet tal-leġiżlazzjoni nazzjonali fuq il-kumpanniji b’responsabbiltà limitata jew b’mod ieħor, il-possibbiltà li jipparteċipa effettivament fit-tmexxija ta’ din il-kumpannija jew fil-kontroll tagħha (sentenza Il-Kummissjoni vs Il-Ġermanja, iċċitata iktar’il fuq, punt 18, u l-ġurisprudenza ċċitata).

102    Għaldaqstant, ir-risposta għat-tieni domanda, paragrafu a), għandha tkun li restrizzjoni taqa’ taħt l-Artikolu 57(1) KE bħala restrizzjoni fuq il-moviment tal-kapital li tolqot investimenti diretti meta hija tkun tirrigwarda l-investimenti ta’ kull tip li jsiru mill-persuni fiżiċi jew ġuridiċi u li jservu sabiex jinħolqu jew jinżammu relazzjonijiet fit-tul u diretti bejn min qed jiffinanzja u l-impriża li għaliha huma ddestinati dawn il-fondi sabiex tiġi eżerċitata attività ekonomika.

 Fuq it-tieni domanda, paragrafi b) u c)

103    Il-qorti tar-rinviju essenzjalment tistaqsi, permezz tat-tieni domanda tagħha, paragrafu b), jekk l-Artikolu 56 KE għandux l-istess portata għal dak li jirrigwarda l-movimenti ta’ kapital lejn jew minn pajjiżi terzi u dawk li jsiru fil-kuntest Komunitarju, u permezz tat-tieni domanda tagħha, paragrafu c), jekk il-fatt, għal Stat Membru, li jnaqqas l-ammont tat-tpaċija prevista favur impriżi ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali stabbiliti fit-territorju tiegħu hija intiża sabiex jittieħed inkunsiderazzjoni t-tnaqqis f’ras il-għajn fuq id-dividendi provenjenti minn pajjiż terz minħabba s-sehem fil-kapital ta’ dawn l-impriżi ta’ azzjonisti li la huma residenti u lanqas stabbiliti fl-Istat Membru kkonċernat, jikkostitwixxix restrizzjoni fuq il-moviment liberu tal-kapital.

104    Dawn id-domandi, li għandhom jiġu ttrattati flimkien, huma intiżi sabiex isir magħruf jekk ir-risposta mogħtija għall-ewwel domanda, paragrafu b), tvarjax meta jittieħed inkunsiderazzjoni l-fatt li d-dividendi ma joriġinawx minn Stat Membru ieħor iżda minn pajjiż terz.

105    F’dan ir-rigward, mill-punti 79 u 96 ta’ din is-sentenza jirriżulta li, mill-mument meta r-Renju tal-Olanda ddeċieda li jagħti dritt ta’ tpaċija lill-impriżi ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali stabbilita fit-territorju tiegħu minħabba t-tnaqqis fiskali f’pajjiż barrani u li jeżerċita l-kompetenza fiskali tiegħu fuq id-dividendi kollha mqassma minn dawn l-impriżi lill-azzjonisti tagħhom, kemm jekk dawn huma residenti jew stabbiliti f’dan l-Istat Membru jew fi Stati Membri oħra, jew f’pajjiżi terzi, huwa għandu jestendi l-benefiċċju ta’ din it-tpaċija lill impriżi ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali li jinkludu azzjonisti mhux residenti jew stabbiliti fl-Olanda.

106    Fil-fatt, hekk kif ġie osservat fil-punti 70 sa 96 ta’ din is-sentenza, regola li tgħid li tali tpaċija titnaqqas pro rata skont is-sehem tal-kapital tal-impriża ta’ investiment kollettiv miżmum minn azzjonisti residenti jew stabbiliti fi Stat Membru ieħor jew f’pajjiż terz toħloq differenza fit-trattament bejn tali impriżi li fihom l-azzjonisti kollha huma residenti jew stabbiliti fl-Olanda u l-impriżi li fihom parti mill-azzjonisti huma residenti jew stabbiliti fi Stat Membru ieħor jew f’pajjiż terz, li ma tistax tiġi ġġustifikata la mill-fatt li dawn l-impriżi jinsabu f’sitwazzjoni differenti, u lanqas mill-għanijiet ta’ politika fiskali bħal dawk imsemmija mill-Gvern Olandiż.

107    Għandu jiġi osservat li tali regola tmur kontra l-Artikoli 56 KE u 58 KE indipendentement mill-kwistjoni jekk it-tnaqqis fiskali li jagħti lok għat-tpaċija seħħx fi Stat Membru ieħor jew f’pajjiż terz, safejn, fiż-żewġ każijiet, teżisti differenza ta’ trattament bejn l-impriżi li fihom l-azzjonisti kollha huma residenti jew stabbiliti fl-Olanda u l-impriżi li fihom parti mill-azzjonisti huma residenti jew stabbiliti fi Stat Membru ieħor jew f’pajjiż terz u li l-ġustifikazzjonijiet imressqa mhumiex rilevanti għall-Istat minn fejn joriġinaw id-dividendi riċevuti mill-impriżi msemmija.

108    Għaldaqstant, ir-risposta għat-tieni domanda, paragrafi b) u c), għandha tkun li l-Artikoli 56 KE u 58 KE jipprojbixxu leġiżlazzjoni ta’ Stat Membru bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali li, filwaqt li tipprovdi, favur impriżi ta’ investiment kollettiv stabbiliti fit-territorju ta’ dan l-Istat Membru, għal tpaċija intiża sabiex tittieħed inkunsiderazzjoni t-taxxa mnaqqsa f’ras il-għajn f’pajjiż terz fuq id-dividendi mħallsa lil dawn l-impriżi, tnaqqas dan l-ammont tat-tpaċija jekk u safejn ix-shareholding tagħhom huwa kkostitwit minn persuni fiżiċi jew ġuridiċi li huma residenti jew stabbiliti fi Stati Membri oħra jew f’pajjiżi terzi, peress li tali tnaqqis joħloq żvantaġġ mingħajr distinzjoni lill-azzjonisti kollha tal-impriżi msemmija.

 Fuq it-tielet domanda, paragrafu a)

109    Permezz tat-tielet domanda, paragrafu a), il-qorti tar-rinviju tistaqsi jekk il-fatt li t-taxxa imposta fi Stat Membru fuq dividendi riċevuti f’dan il-pajjiż minn impriża ta’ investiment kollettiv stabbilita fi Stat Membru ieħor hija iktar għolja mit-tnaqqis fiskali li jolqot, f’dan l-Istat Membru, lid-dividendi mqassma lill-azzjonisti barranin, għandux effett fuq ir-risposti mogħtija liż-żewġ domandi preċedenti.

110    Hekk kif jirriżulta mid-deċiżjoni tar-rinviju, din id-domanda hija mmotivata mill-fatt li matul il-perijodu bażi tal-kontijiet kkonċernat, ir-rata tat-tnaqqis f’ras il-għajn imwettaq fil-Portugall fuq id-dividendi mħallsa lil OESF f’dan l-Istat Membru kienet ta’ 17,5 %, filwaqt li dik tat-tnaqqis f’ras il-għajn imwettaq fl-Olanda fuq id-dividendi mqassma lill-azzjonisti ta’ OESF telgħet għal 15 %.

111    Madankollu, peress li d-dividendi provenjenti mill-Portugall ma ttieħdux inkunsiderazzjoni għall-kalkolu tat-tpaċija konċessa lill-impriża ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali inkwistjoni fil-kawża prinċipali u b’kunsiderazzjoni tar-risposta mogħtija għall-ewwel domanda, paragrafu a), m’hemmx lok għalfejn tingħata risposta għat-tielet domanda, paragrafu a).

 Fuq it-tielet domanda, paragrafu b)

112    Permezz tat-tielet domanda tagħha, paragrafu b), il-qorti tar-rinviju tistaqsi jekk għar-risposta għall-ewwel żewġ domandi għandux jittieħed inkunsiderazzjoni l-fatt jekk l-azzjonisti barranin ta’ impriża ta’ investiment kollettiv humiex residenti jew stabbiliti fi Stat Membru ma’ liema l-Istat Membru fejn hija stabbilita kkonkluda ftehim li jipprovdi, fuq bażi ta’ reċiproċità, għall-imputazzjoni tat-taxxa mnaqqsa f’ras il-għajn fuq id-dividendi. Madankollu, peress li l-post ta’ residenza jew ta’ stabbiliment tal-azzjonisti ta’ din l-impriża jittieħed inkunsiderazzjoni biss għat-tnaqqis pro rata tal-ammont tat-tpaċija skont is-sehem fil-kapital tal-impriża msemmija ta’ azzjonisti mhux residenti jew stabbiliti fl-imsemmi Stat Membru fejn din hija stabbilita, din id-domanda għandha tiġi kkunsidrata bħala li tirreferi unikament għall-ewwel domanda, paragrafu b).

113    F’dan ir-rigward, għandu jiġi osservat li l-fatt li l-Istat ta’ residenza jew ta’ stabbiliment tal-azzjonisti tal-impriża ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali u r-Renju tal-Olanda ftehmu dwar il-possibbiltà li titnaqqas it-taxxa li r-Renju tal-Olanda ġabar fuq id-dividendi mqassma mill-impriża msemmija lill-azzjonisti, bl-ebda mod ma jibdel il-fatt li r-Renju tal-Olanda jeżerċita l-kompetenza fiskali tiegħu billi jintaxxa dawn id-dividendi. Hekk kif jirriżulta mill-punti 79 u 96 ta’ din is-sentenza, huwa l-eżerċizzju, minn Stat Membru, tal-kompetenza fiskali tiegħu fuq id-dividendi mħallsa mill-impriżi ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali stabbiliti fit-territorju ta’ dan l-Istat Membru kemm lill-azzjonisti li huma residenti jew stabbiliti fl-Istat Membru msemmi kif ukoll lill-azzjonisti li huma residenti jew stabbiliti fi Stati Membri oħra jew f’pajjiżi terzi, li jiġġustifika, fil-każ fejn hija prevista tpaċija bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali, il-ħtieġa li din it-tpaċija tiġi estiża lill-impriżi ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali li jinkludu fihom azzjonisti mhux residenti jew stabbiliti f’dan l-Istat Membru.

114    Għaldaqstant, ir-risposta għat-tielet domanda, paragrafu b), għandha tkun li l-fatt li l-azzjonisti barranin ta’ impriża ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali huma residenti jew stabbiliti fi Stat li miegħu l-Istat Membru fejn hija stabbilita din l-impriża kkonkluda ftehim li jipprovdi, fuq bażi ta’ reċiproċità, għall-imputazzjoni tat-taxxa mnaqqsa f’ras il-għajn fuq id-dividendi, mhuwiex rilevanti għar-risposta mogħtija għall-ewwel domanda, paragrafu (b).

 Fuq it-tielet domanda, paragrafu c)

115    Permezz tat-tielet domanda tagħha, paragrafu c), il-qorti tar-rinviju tixtieq tkun taf jekk għar-risposta għall-ewwel żewġ domandi għandux jittieħed inkunsiderazzjoni l-fatt li l-azzjonisti barranin tal-impriża ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali huma residenti jew stabbiliti Stat Membru ieħor tal-Komunità.

116    B’kunsiderazzjoni tar-risposta mogħtija għall-ewwel domanda, paragrafu b), m’hemmx lok għalfejn tingħata risposta għal din id-domanda.

 Fuq l-ispejjeż

117    Peress li l-proċedura għandha, fir-rigward tal-partijiet fil-kawża prinċipali, in-natura ta’ kwistjoni mqajma quddiem il-qorti tar-rinviju, hija din il-qorti li tiddeċiedi fuq l-ispejjeż. L-ispejjeż sostnuti għas-sottomissjoni tal-osservazzjonijiet lill-Qorti tal-Ġustizzja, minbarra dawk tal-imsemmija partijiet, ma jistgħux jitħallsu lura.

Għal dawn il-motivi, Il-Qorti tal-Ġustizzja (Awla Manja) taqta’ u tiddeċiedi li:

1)      L-Artikoli 56 KE u 58 KE ma jipprojbixxux leġiżlazzjoni ta’ Stat Membru bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali li, filwaqt li tipprovdi, favur impriżi ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali stabbiliti fit-territorju ta’ dan l-Istat Membru, għal tpaċija intiża sabiex tittieħed inkunsiderazzjoni t-taxxa mnaqqsa f’ras il-għajn minn Stat Membru ieħor fuq id-dividendi mħallsa lil dawn l-impriżi, tirrestrinġi din it-tpaċija għall-ammont li persuna fiżika residenti fit-territorju ta’ dan l-ewwel Stat Membru setgħet timputa, minħabba tnaqqis simili, permezz ta’ ftehim dwar il-ħelsien minn taxxa doppja konkluż ma dan l-Istat Membru l-ieħor.

2)      L-Artikoli 56 KE u 58 KE jipprojbixxu leġiżlazzjoni ta’ Stat Membru bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali li, filwaqt li tipprovdi, favur impriżi ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali stabbiliti fit-territorju ta’ dan l-Istat Membru, għal tpaċija intiża sabiex tittieħed inkunsiderazzjoni t-taxxa mnaqqsa f’ras il-għajn minn Stat Membru ieħor jew minn pajjiż terz fuq id-dividendi mħallsa lil din l-impriża, tnaqqas dan l-ammont tat-tpaċija jekk u safejn ix-shareholding tagħha huwa kkostitwit minn persuni fiżiċi jew ġuridiċi li huma residenti jew stabbiliti fi Stati Membri oħra jew f’pajjiżi terzi, peress li tali tnaqqis joħloq żvantaġġ mingħajr distinzjoni lill-azzjonisti kollha tal-impriżi msemmija.

F’dan ir-rigward, mhuwiex rilevanti l-fatt li l-azzjonisti barranin ta’ impriża ta’ investiment kollettiv ta’ natura fiskali huma residenti jew stabbiliti fi Stat li miegħu l-Istat Membru fejn hija stabbilita din l-impriża kkonkluda ftehim li jipprovdi, fuq bażi ta’ reċiproċità, għall-imputazzjoni tat-taxxa mnaqqsa f’ras il-għajn fuq id-dividendi.

3)      Restrizzjoni taqa’ taħt l-Artikolu 57(1) KE bħala restrizzjoni fuq il-moviment tal-kapital li tolqot investimenti diretti meta hija tkun tirrigwarda l-investimenti ta’ kull tip li jsiru mill-persuni fiżiċi jew ġuridiċi u li jservu sabiex jinħolqu jew jinżammu relazzjonijiet fit-tul u diretti bejn min qed jiffinanzja u l-impriża li għaliha huma ddestinati dawn il-fondi sabiex tiġi eżerċitata attività ekonomika.

Firem

* Lingwa tal-kawża: l-Olandiż.